Transcript Sunumlar - Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı

4483 SAYILI MEMURLAR VE DİĞER KAMU
GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI
HAKKINDA KANUN VE UYGULAMASI
Hazırlayan:
Ersin ÖZDEMİR
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Başmüfettişi
ANTALYA/Kemer
Kasım – 2012
1
SUNUM PLANI
Amaç, Kapsam
İlgili Maddeler ve Açıklamalar
Bakanlığımıza Bağlı Kuruluşlarda Çalışan
Memurların Bu Kanun Kapsamındaki Durumları
Add your text in her
2
Amaç
Madde 1 – Bu Kanunun amacı, memurlar ve diğer kamu
görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı
yargılanabilmeleri için izin vermeye yetkili mercileri belirtmek ve
izlenecek usulü düzenlemektir.
3
Özel Usul
1982 Anayasasının 129 uncu maddesinde;
“…Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen
suçlardan ötürü ceza kovuşturması açılması, kanunla belirtilen
istisnalar dışında, kanunun gösterdiği idari merciin iznine tabidir…”
Hükmü nedeniyle memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında istisnalar
dışında haklarında kovuşturma yapılabilmesi özel usule bağlanmıştır.
4
Memurların Yargılanmasının Özel Bir Kanuna
Bağlanmasının Sebebi
Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin kamusal görev ve hizmetleri
yerine getirirken işledikleri suçlar nedeniyle doğrudan doğruya
ceza kovuşturmasına tabi tutulmaları, kamu hizmetinin işleyişinde
aksamalara ve kamu otoritesinin saygınlığının zedelenmesine
neden olacağı gibi sebeplerle bu görevlilerin yargılanmaları özel
sisteme tabi tutulmuştur.
5
Kapsam
Madde 2 – Bu Kanun,Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin
genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin
gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer
kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlar hakkında
uygulanır.
Görevleri ve sıfatları sebebiyle özel soruşturma ve kovuşturma
usullerine tabi olanlara ilişkin kanun hükümleri ile suçun niteliği
yönünden kanunlarda gösterilen soruşturma ve kovuşturma usullerine
ilişkin hükümler saklıdır.
Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali genel hükümlere tabidir.
Disiplin hükümleri saklıdır.
(Ek: 2/1/2003-4778/33 md.) 765 sayılı Türk Ceza Kanununun
243 ve 245 inci maddeleri ile 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü
Kanununun 154 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında
açılacak soruşturma ve kovuşturmalarda bu Kanun hükümleri
uygulanmaz.
6
Genel İdare Esasları




İdarenin kuruluş ve görevleriyle bir bütün olduğu,
Görevlerin merkezden ve yerinden yönetim esasına dayandığı,
İdarenin her türlü eyleminin yargı denetimine tabi olduğu,
Devletin görev ve yükümlülüklerini yerine getirirken bu esasları göz
önünde tutması, yasal düzenlemelerin buna göre yapılması, merkezden
ve yerinden yönetimin idarenin bütünlüğü ilkesine uygun kurulması ve
faaliyette bulunmasıdır.
7
Kamu Hizmetleri




Kamu Görevi;
Yasama ve yargı görevleri yanında Devletin devlet olarak
gerçekleştirmek zorunda olduğu, kamu hukuku kurallarına göre kamu
kudretinin kullanarak yapıldığı etkinliklerdir.
Kamu Hizmeti;
Devlet ikincil nitelikteki genel ve ortak ihtiyaçları karşılamak için
Devlet tarafından yapılabileceği gibi Devletin gözetim ve denetim
altında başkaları tarafından da yapılabilen etkinliklerdir.
8
Asli ve Sürekli İşler

Kamu hizmetlerinin genel idare esaslarına göre bir kadroya
bağlı ve hukuki statüsü bulunan görevliler tarafından
yürütülmesidir.
9
Kanunun “Görevliler” Açısından Kapsamı
 Kanun Kapsamında “Bulunan” Görevliler
1- Memurlar
2- Diğer Kamu Görevlileri
3- Kadro Karşılığı Çalıştırılan Sözleşmeli Personel
 Kanun Kapsamında “Bulunmayan” Görevliler
1- Özel Yasalarındaki hükümlerle görevleri ve sıfatları sebebiyle özel
soruşturma ve kovuşturma usullerine tabi olanlar,
2- 233 sayılı KHK kapsamındaki kamu iktisadi teşebbüsleri de dahil, özel
hukuk hükümlerine bağlı kamu tüzel kişilerinin personeli (KİT genel müdür
ve yönetim kurulu üyeleri hariç),
3- Yardımcı hizmetler sınıfına dahil personel,
4- Kadro karşılığı olmaksızın çalıştırılan sözleşmeli personel,
5- Geçici görevliler,
6- İşçiler.
10
Kanun Kapsamına Girmeyen Hususlar
1. Ağır Cezayı Gerektiren Suç Üstü Hali






Ağır Ceza;
Kanunların ayrıca görevli kıldığı haller haller saklı kalmak üzere
ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla olan
hapis cezalarını gerektiren suçlar.
Suçüstü Hali;
İşlenmekte olan suçlar ile,
Henüz işlendiği için yakalanan kişinin,
Fiilin kısa bir süre önce işlendiğine ilişkin delillerle yakalanan kişinin,
İşledikleri suçlardır.
11
Kanun Kapsamına Girmeyen Hususlar
2. Disiplin Hükümleri
öngörülen
“disiplin

Kamu görevlileri için ilgili mevzuatla
hükümleri” bu Kanun kapsamında değildir.

Fiilin ayrıca disiplin suçu olması halinde, ilgili mevzuata göre disiplin
soruşturması yapılır.
12
Kanun Kapsamına Girmeyen Hususlar
3. İşkence ve Eziyet Suçları






4483 sayılı Kanunda yer alan 765 sayılı TCK’nun 243 ve 245 ile 1412
sayılı CMUK’nun 154 üncü maddeleri;
5237 sayılı TCK’nun “işkence” başlıklı 94,
5237 sayılı TCK’nun “neticesi sebebiyle ağırlaştırılmış işkence”
başlıklı 95,
5237 sayılı TCK’nun “eziyet” başlıklı 96,
5237 sayılı TCK’nun “zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması”
başlıklı 256 ncı maddeleri,
5271 sayılı CMK’nun “Cumhuriyet savcısının görev ve yetkileri”
başlıklı 161 inci maddelerine,
karşılık gelmektedir.
13
Kanun Kapsamına Girmeyen Hususlar
4. Kapsama Girmeyen Diğer Suçlar
- CMK’nın 332’nci maddesinde “suçların soruşturulması ve
kovuşturulmasıyla ilgili olarak Cumhuriyet Savcısı, Hâkim veya Mahkeme
tarafından yazılı olarak istenen bilgilere on gün içinde cevap verilmesi
zorunludur” hükmüne aykırı hareket fiili de kapsam dışındadır.
- Ayrıca, 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve
Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu’nda Yazılı Suçlar, 298 Sayılı Seçimlerin
Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun’da Yazılı
Suçlar, 5186 Sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun’da
Yazılı Suçlar, 1402 Sayılı Sıkıyönetim Kanunu Kapsamına Giren Suçlar,
Özel Görevli Ağır Ceza Mahkemelerinin Görevine Giren Suçlar Kanun
kapsamı dışında kalan diğer suçlardır.
14
Kanunun “Suçlar” Açısından Kapsamı
 Haksız Arama (120. md.)
 Dilekçe Hakkının Kullanılmasının Engellenmesi (121.md)
 Ayırımcılık (122.md)
 Hayatın Gizliliğini İhlâl (134.md)
 Kişisel Verilerin Kaydedilmesi (135.md)
 Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme (136.md)
 Verileri Yok Etmeme (138.md)
 İmar Kirliliğine Neden Olma (184.md)
 Resmi Belgede Sahtecilik Suçu (204.md)
 Denetim Görevinin İhmali (251.md)
 Görevi Kötüye Kullanma (257.md)
 Göreve İlişkin Sırrın Açıklanması (258.md)
15
Kanunun “Suçlar” Açısından Kapsamı ( Devamı )
 Kişilerin Malları üzerinde usulsüz tasarruf (261.md)
 Kamu Görevinin Usulsüz Olarak Üstlenilmesi (262.md)
 Kamu Görevine Ait Araç ve Gereçleri Suçta Kullanma





(266.md)
Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme (281.md)
Suçluyu Kayırma (283.md)
Tutuklu, Hükümlü veya Suç Delillerini Bildirmeme (284.md)
Gizliliğin İhlâli (285.md)
Genital Muayene (287.md)
16
İzin Vermeye Yetkili Merciiler
Madde 3 – Soruşturma izni yetkisi,
a) İlçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında
kaymakam,
b) İlde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri
hakkında vali,
c) Bölge düzeyinde teşkilatlanan kurum ve kuruluşlarda görev yapan
memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında görev yaptıkları ilin valisi,
d) Başbakanlık ve bakanlıkların merkez ve bağlı veya ilgili
kuruluşlarında görev yapan diğer memur ve kamu görevlileri hakkında o
kuruluşun en üst idari amiri,
e) (Değişik : 17/7/2004-5232/1 md.) Bakanlar Kurulu kararı ile veya
Başbakanlık ve bakanlıklar ile bağlı kuruluşların merkez teşkilâtında görevli
olup, ortak kararla atanan memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında
ilgili bakan veya Başbakan,
f) Türkiye Büyük Millet Meclisinde görevli memurlar ve diğer kamu
görevlileri hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri,
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri ve yardımcıları hakkında
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, (…)
17
İzin Vermeye Yetkili Merciler (Devamı)
Madde 3 (…)
g) Cumhurbaşkanlığında görevli memurlar ve diğer kamu
görevlileri
hakkında
Cumhurbaşkanlığı
Genel
Sekreteri,
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri hakkında Cumhurbaşkanı,
h) Büyükşehir belediye başkanları, il ve ilçe belediye başkanları;
büyükşehir, il ve ilçe belediye meclisi üyeleri ile il genel meclisi üyeleri
hakkında İçişleri Bakanı,
i) İlçelerdeki belde belediye başkanları ve belde belediye meclisi
üyeleri hakkında kaymakam, merkez ilçelerdeki belde belediye başkanları
ve belde belediye meclisi üyeleri hakkında bulundukları ilin valisi,
j) Köy ve mahalle muhtarları ile bu Kanun kapsamına giren diğer
memurlar ve kamu görevlileri hakkında ilçelerde kaymakam, merkez
ilçede vali,
Yokluklarında ise vekilleri tarafından bizzat kullanılır.
Yetkili mercilerin saptanmasında, memur veya kamu görevlisinin suç
tarihindeki görevi esas alınır.
Ast memur ile üst memurun aynı fiile iştiraki halinde izin, üst
memurun bağlı olduğu merciden istenir.
18
En Üst İdari Amir
Başbakanlık veya bakanlıkların en üst idari amiri müsteşardır.
Bakanlıkların bağlı yada ilgili kuruluşlarının merkez teşkilatında görevli en üst
idari amirler ise genel müdürler ya da başkanlardır.
Yargı kararlarında alt idari amirin izin yetkisini üst idari amirin
kullanmayacağı belirtilmiş. (Ör: Kaymakamın soruşturma izni verme yetkisini
Vali kullanamıyor)
19
Olayın Yetkili Mercie İletilmesi,
Konulmayacak İhbar Ve Şikayetler
İşleme
Madde 4 – Cumhuriyet başsavcıları, memurlar ve diğer kamu
görevlilerinin bu Kanun kapsamına giren suçlarına ilişkin herhangi bir
ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir durumu öğrendiklerinde
ivedilikle toplanması gerekli ve kaybolma ihtimali bulunan delilleri
tespitten başka hiçbir işlem yapmayarak ve hakkında ihbar veya
şikayette bulunulan memur veya diğer kamu görevlisinin ifadesine
başvurmaksızın evrakın bir örneğini ilgili makama göndererek
soruşturma izni isterler.
Diğer makam ve memurlarla kamu görevlileri de, bu Kanun
kapsamına giren bir suç işlendiğini ihbar, şikayet, bilgi, belge veya
bulgulara dayanarak öğrendiklerinde durumu izin vermeye yetkili
mercie iletirler.
(…)
20
Olayın Yetkili Mercie İletilmesi, İşleme
Konulmayacak İhbar Ve Şikayetler (Devamı)
(…)
(Değişik üçüncü fıkra: 17/7/2004-5232/2 md.) Bu Kanuna göre
memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında yapılacak ihbar ve
şikâyetlerin soyut ve genel nitelikte olmaması, ihbar veya şikâyetlerde
kişi veya olay belirtilmesi, iddiaların ciddî bulgu ve belgelere
dayanması, ihbar veya şikâyet dilekçesinde dilekçe sahibinin doğru ad,
soyad ve imzası ile iş veya ikametgâh adresinin bulunması zorunludur.
(Değişik dördüncü fıkra: 17/7/2004-5232/2 md.) Üçüncü
fıkradaki şartları taşımayan ihbar ve şikâyetler Cumhuriyet başsavcıları
ve izin vermeye yetkili merciler tarafından işleme konulmaz ve durum,
ihbar veya şikâyette bulunana bildirilir. Ancak iddiaların, sıhhati
şüpheye mahal vermeyecek belgelerle ortaya konulmuş olması halinde
ad, soyad ve imza ile iş veya ikametgâh adresinin doğruluğu şartı
aranmaz. Başsavcılar ve yetkili merciler ihbarcı veya şikâyetçinin
kimlik bilgilerini gizli tutmak zorundadır.
21
Kamu Görevlilerinin Suçu Bildirmemesi




4483 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre,
“Memurlar ve diğer kamu görevlileri bir suç işlendiğini ihbar, şikayet
yada bilgi, belge ve bulgulara dayanarak öğrenmeleri halinde
soruşturma izni vermeye yetkili merciler derhal bilgi vermekle
yükümlüdür.”
5237 sayılı TCK’nun 279 uncu maddesi,
“Kamu adına soruşturma ve kovuşturmayı gerektiren bir suçun
işlendiğini göreviyle bağlantılı olarak öğrenip de yetkili makamlara
bildirimde bulunmayı ihmal eden veya bu hususta gecikme gösteren
kamu görevlisi altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
” hükmü mevcuttur.
22
Ön inceleme
Madde 5 – İzin vermeye yetkili merci, bu Kanun kapsamına
giren bir suç işlediğini bizzat veya yukarıdaki maddede yazılı şekilde
öğrendiğinde bir ön inceleme başlatır.
(Ek fıkra: 17/7/2004-5232/3 md.) Cumhuriyet başsavcılıkları
ile izin vermeye yetkili merciler ihbar ve şikâyetler konusunda daha
önce sonuçlandırılmış bir ön inceleme olması halinde müracaatı
işleme koymazlar. Ancak ihbar veya şikâyet eden kişilerin konu ile
ilgili olarak daha önceki ön incelemenin neticesini etkileyecek yeni
belge sunması halinde müracaatı işleme koyabilirler.
23
Ön İnceleme (Devamı)
Ön inceleme, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat
yapılabileceği gibi, görevlendireceği bir veya birkaç denetim elemanı
veya hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki memur ve kamu
görevlilerinden biri veya birkaçı eliyle de yaptırılabilir. İnceleme
yapacakların, izin vermeye yetkili merciin bulunduğu kamu kurum veya
kuruluşunun içerisinden belirlenmesi esastır. İşin özelliğine göre bu
merci, anılan incelemenin başka bir kamu kurum veya kuruluşunun
elemanlarıyla yaptırılmasını da ilgili kuruluştan isteyebilir. Bu isteğin
yerine getirilmesi, ilgili kuruluşun takdirine bağlıdır.
Yargı mensupları ile yargı kuruluşlarında çalışanlar ve askerler,
başka mercilerin ön incelemelerinde görevlendirilemez.
Ön inceleme ile görevlendirilen kişiler birden fazla ise içlerinden
biri başkan olarak belirlenir.
24
Ön İnceleme Yapanların Yetkisi Ve Rapor
Madde 6 – Ön inceleme ile görevlendirilen kişi veya kişiler, bakanlık
müfettişleri ile kendilerini görevlendiren merciin bütün yetkilerini haiz olup,
bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda Ceza Muhakemeleri Usulü
Kanununa göre işlem yapabilirler; hakkında inceleme yapılan memur veya
diğer kamu görevlisinin ifadesini de almak suretiyle yetkileri dahilinde
bulunan gerekli bilgi ve belgeleri toplayıp, görüşlerini içeren bir rapor
düzenleyerek durumu izin vermeye yetkili mercie sunarlar. Ön inceleme
birden çok kişi tarafından yapılmışsa, farklı görüşler raporda gerekçeleriyle
ayrı ayrı belirtilir.
Yetkili merci bu rapor üzerine soruşturma izni verilmesine veya
verilmemesine karar verir. Bu kararlarda gerekçe gösterilmesi zorunludur.
25
Ön İncelemecilerin Kullanabileceği Yetkiler











Yeminli Katip Bulundurma.
Belge Toplama.
Tutanak Düzenleme.
İhbar yada Şikayetçinin İfadesini Alma.
Hakkında Ön İnceleme Yapılanların İfadesini Alma.
Tanık İfadesi Alma. (yeminli olmalı. Sanığın ifadesinde yemin yok)
Bilirkişi İncelemesi Yaptırma.
Keşif Yapma.
Yer Gösterme.
Bilgi İsteme.
İstinabe Usulü Kullanma.
26
Ön İncelemecilerin Kullanamayacağı Yetkiler












Gözlem Altına Alma.
Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alma.
Moleküler Genetik İnceleme.
Fizik Kimliğinin Tespiti.
Ölü Kimliğini Belirleme, Adli Muayene, Otopsi.
Zehirlenme Şüphesi.
Yakalama ve Gözaltı.
Tutuklama.
Adli Kontrol.
Arama ve Elkoyma.
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimi Denetleme.
Gizli Soruşturmacı Görevlendirme ve Teknik Araçlarla İzleme.
27
İfade Almada Özel Durumlar







İfadeye çağrı yazısında (celpname) ifadeye gelmemesi durumunda
ihzaren getirileceğinin belirtilmesi. (Aksi durumda ihzaren getirtme
mümkün değil)
İfade sırasında hazır bulunanların isim ve sıfatları ile ifade veren
kişinin açık kimliği
Hakkında ön inceleme yapılanlara müdafi tayin hakkı olduğunun
bildirilmesi
Müdafi istemediğinin tutanağa geçirilmesi
Susma hakkına sahip olduğunun bildirilmesi
İfade tutanağının okunduğunu belirtilmesi
İmzadan imtina edilmesi durumunda bu hususun şerh edilmesi
28
Süre
Madde 7 – Yetkili merci, soruşturma izni konusundaki kararını
suçun 5 inci maddenin birinci fıkrasına göre öğrenilmesinden itibaren
ön inceleme dahil en geç otuz gün içinde verir. Bu süre,zorunlu
hallerde onbeş günü geçmemek üzere bir defa uzatılabilir.
Yetkili merci, herhalde yukarıdaki fıkrada belirtilen süreler
içinde memur veya diğer kamu görevlisi hakkında soruşturma izni
verilmesi veya verilmemesi konusunda karar vermek zorundadır.
29
Soruşturma İzninin Kapsamı
Madde 8 – Soruşturma izni, şikayet, ihbar veya iddia konusu
olaylar ile bunlara bağlı olarak ileride soruşturma sırasında ortaya
çıkabilecek konuları kapsar.
Soruşturma sırasında izin verilen olay ve konudan tamamen ayrı
veya farklı bir suç olarak nitelendirilebilecek bir fiil ortaya çıktığında,
yeniden izin alınması zorunludur.
Suçun hukuki niteliğinin değişmesi, yeniden izin alınmasını
gerektirmez.
30
İtiraz
Madde 9 – Yetkili merci, soruşturma izni verilmesine veya
verilmemesine ilişkin kararını Cumhuriyet başsavcılığına, hakkında
inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine ve varsa
şikayetçiye bildirir.
Soruşturma izni verilmesine ilişkin karara karşı hakkında
inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisi; soruşturma izni
verilmemesine ilişkin karara karşı ise Cumhuriyet başsavcılığı veya
şikayetçi itiraz yoluna gidebilir. İtiraz süresi,yetkili merciin
kararının tebliğinden itibaren on gündür.
(…)
31
İtiraz (Devamı)
(…)İtiraza, 3 üncü maddenin (e), (f), g (Cumhurbaşkanınca
verilen izin hariç) ve (h) bentlerinde sayılanlar için Danıştay İkinci
Dairesi, diğerleri için yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu
bölge idare mahkemesi bakar.
İtirazlar, öncelikle incelenir ve en geç üç ay içinde karara
bağlanır. Verilen kararlar kesindir.
32
İştirak Halinde İşlenen Suçlar
Madde 10 –Bu Kanun kapsamındaki suçların iştirak halinde
işlenmesi durumunda memur olmayan, memur olanla; ast memur, üst
memurla aynı mahkemede yargılanır.
33
İştirak Halinde İşlenen Suç





Bir suçun birden fazla kişi tarafından işlenmesidir.
Suç sayılan bir fiili birlikte işleyenler “asli fail”,
Suç sayılan bir fiilin işlenmesinde başkasını aracı olarak
kullananlar “dolaylı fail”,
Suç sayılan bir fiilin işlenmesinde başkasını azmettirenler
“azmettiren fail”,
Suç sayılan bir fiilin işlenmesinde başkasına yardım edenler
“yardım eden fail” sayılırlar.
34
Soruşturma izninin gönderileceği merci
Madde 11- Soruşturma izninin iptal edilmeden veya itirazın reddi
sonunda kesinleşmesi yada soruşturma izni verilmemesine ilişkin
karara karşı yapılan itirazın kabulü üzerine dosya, derhal yetkili ve
görevli Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir. İzin üzerine ilgili
Cumhuriyet başsavcılığı, Ceza Muhakemesi Usulü Kanunu ve diğer
kanunlardaki yetkilerini kullanmak suretiyle hazırlık soruşturmasını
yürütür ve sonuçlandırır.
35
Vekillerin Durumu
Madde 14 – Bu Kanunun uygulanmasında vekiller, asillerin tabi
olduğu usule tabidir.
36
Cumhuriyet Başsavcılığınca Re'sen Dava
Açılacak Haller
Madde 15 – Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkındaki
ihbar ve şikayetlerin ihbar veya şikayet edileni mağdur etmek amacıyla
ve uydurma bir suç isnadı suretiyle yapıldığı hazırlık soruşturması
sonucunda anlaşılır veya yargılama sonucunda sabit olursa haksız
isnatta bulunanlar hakkında yetkili ve görevli Cumhuriyet
başsavcılığınca re'sen soruşturmaya geçilir.
Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yukarıdaki fıkrada belirtilen
durumlarda kamu davası açılması için Cumhuriyet başsavcılığına
başvurma ve haksız isnatta bulunanlar hakkında genel hükümlere göre
tazminat davası açma hakları saklıdır.
37
Bakanlığımıza Bağlı Kurumların 4483 Sayılı Yasa
Karşısındaki Durumları
1. TSE
132 sayılı TSE Kuruluş Kanunu’nun 1. Maddesinin 2. Fıkrasında
Enstitünün özel hukuk hükümlerine göre yönetilen bir Kamu Kurumu
olduğunun belirtilmesi, 10. maddesinde ise Enstitünün hizmetlerinin
gerektirdiği görevler için istihdam edilen personelin, 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacağının
belirtilmesi karşısında TSE personelinin 4483 sayılı Kanunda belirtilen
memur veya diğer kamu görevlisi tanımına uymadığından 4483 sayılı
yasaya tabi değildir.
38
Bakanlığımıza Bağlı Kurumların 4483 Sayılı Yasa
Karşısındaki Durumları
2. KOSGEB
3624 sayılı KOSGEB Kuruluş Kanunu’nun 1. Maddesinin 2. Fıkrasında
KOSGEB’in, tüzel kişiliği haiz ve bütün işlemlerinde özel hukuk
hükümlerine tabi olduğu, 13. maddesinde ise Başkanlığın asli
personelinin, idari hizmet sözleşmesi ile sözleşmeli olarak istihdam
edileceği belirtildiğinden KOSGEB personelinin 4483 sayılı Kanunda
belirtilen memur veya diğer kamu görevlisi tanımına uymamaktadır.
Buna göre KOSGEB personeli 4483 sayılı yasaya tabi değildir.
39
Bakanlığımıza Bağlı Kurumların 4483 Sayılı Yasa
Karşısındaki Durumları
3. TÜBİTAK
278 sayılı TÜBİTAK Kuruluş Kanunu’nun 1. Maddesinin 2. Fıkrasında
Kurumun, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde özel hukuk
hükümlerine tabi olduğu, 17. maddesinde ise Kurumun Başkanı,
danışmanları, araştırmacıları, yöneticileri ve her türlü personeli özel
hukuk hükümlerine tabi olduğu ve Kurumun ihtiyaca uygun kuruluş ve
kadro statülerinin düzenlenmesinde serbest olduğu belirtildiğinden
TÜBİTAK personeli 4483 sayılı Kanunda belirtilen memur veya diğer
kamu görevlisi tanımına uymamaktadır. Buna göre TÜBİTAK personeli
4483 sayılı yasaya tabi değildir.
40
Bakanlığımıza Bağlı Kurumların 4483 Sayılı Yasa
Karşısındaki Durumları
4. TÜBA
497 sayılı TÜBA Kuruluş KHK’sının 1. Maddesinin 2. Fıkrasında
Akademinin, anılan KHK’da hüküm bulunmayan hallerde özel hukuk
hükümlerine tabi olduğu, 14. maddesinde Akademi'nin sekretarya
hizmetlerinin Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu tarafından
yerine getirileceği, 15. maddesinde ise Akademinin kadro şartı
aranmaksızın yerli veya yabancı geçici süreli anlaşmalı araştırıcı ve
danışman çalıştırabileceği belirtildiğinden TÜBA personeli 4483 sayılı
Kanunda belirtilen memur veya diğer kamu görevlisi tanımına
uymamaktadır. Buna göre TÜBA personeli 4483 sayılı yasaya tabi
değildir.
41
Bakanlığımıza Bağlı Kurumların 4483 Sayılı Yasa
Karşısındaki Durumları
5. ŞEKER KURUMU
4634 sayılı Şeker Kanunu’nun 7.Maddesinde “Bu Kanun ve ilgili diğer
mevzuatın uygulanmasını sağlamak, uygulamayı denetlemek ve
sonuçlandırmak, Kanunda verilen yetkiler çerçevesinde düzenlemeler
yapmak ve Kanunla verilen diğer görevleri yerine getirmek ve yetkileri
kullanmak üzere, kamu tüzel kişiliğine sahip Şeker Kurumu
kurulmuştur.” hükmü, 10. maddesinde ise “Bu Kanuna ekli cetvelde yer
alan personel, 1475 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre istihdam edilir.”
Hükmü mevcut olduğundan Şeker Kurumu personeli 4483 sayılı
Kanunda belirtilen memur veya diğer kamu görevlisi tanımına
uymamakta ve bu sebeple de 4483 sayılı yasaya tabi bulunmamaktadır.
42
Bakanlığımıza Bağlı Kurumların 4483 Sayılı Yasa
Karşısındaki Durumları
6. TPE
5000 sayılı Türk Patent Enstitüsü Kuruluş Kanunu’nun 26. Maddesinde
“Enstitüde Başkan, Başkan Yardımcısı, Daire Başkanı, Hukuk Müşaviri,
Müşavir, Şube Müdürü, Patent Uzmanı, Marka Uzmanı, Uzman, Patent
Uzman Yardımcısı, Marka Uzman Yardımcısı, Mütercim, Çözümleyici,
Programcı, Bilgisayar İşletmeni kadroları karşılık gösterilmek kaydıyla,
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve diğer kanunların sözleşmeli
personel çalıştırılması hakkındaki hükümlerine bağlı kalınmaksızın
sözleşmeli personel istihdam edilebilir.” hükmü, 27. maddenin 2.
Fıkrasında ise; “Kadroların tespit, ihdas, kullanımı ve iptali ile kadrolara
ilişkin diğer hususlar 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname hükümlerine göre düzenlenir.” hükmü mevcuttur.
TPE personeli kadro karşılığı sözleşmeli olarak çalıştığından ve sürekli
bir görev ifa ettiğinden 4483 sayılı Kanunda belirtilen memur veya diğer
kamu görevlisi tanımına uymaktadır. Bu sebepleTPE personeli 4483
sayılı yasaya tabidir.
43
TEŞEKKÜRLER…..
44