Özofagus perforasyonu

Download Report

Transcript Özofagus perforasyonu

ÖZOFAGUS TRAVMALARI,
KOROZİV MADDE İÇİMİ,
ZENKER DİVERTİKÜLÜ
Dr. Mahmut NOBERİ
22.10.2014
Özofagus anatomik olarak besinlerin
orofarenksten mideye geçişini sağlayan basit bir
boru olarak tanımlanır.
 Ancak hayati organlara yakın komşuluğu
nedeniyle hastalıkları ve bunların tedavisi
oldukça komplikedir.

Özofagus - Gastroenteroloji

- Göğüs cerrahisi

- Genel cerrahi

- Kardiyolojide
tanı ve tedavi amaçlı girişimler için hem bir yol
hem de bir alan sağlar


Her gün özofagus lümeninden geçerek yada
içerisinde binlerce işlem yapılmaktadır. Bu
durum özofagusun özellikle iatrojenik travmaya
nekadar açık bir organ olduğunun göstergesidir.

Özofagus perfoasyonları ender görülmesine
karşın her geçen gün özofagusa yönelik yada
özofagus lümeninden yapılan invaziv girişimlerin
sayısının artışına paralel artması nedeniyle
erken dönemde tanı konularak tedavi edilmesi
gereken acil bir klinik durumdur.
Özofagus Anatomi

Farinks ile mideyi
birleştiren yoldur,

6. servikal vertebra
korpusu düzeyinden,
m.krikofaringeus başlar,

10.-11. torakal vertebra
düzeyinde mide ile birleşir

25-30 cm uzunluğunda

üst diş kavisinden (ÜDK)
mideye kadar 40-45 cm
Özofagus, - Pars servikalis

- Pars torasika

- Pars abdominalis olarak üç
parçada incelenir.

Özofagus Anatomi
Anatomik sınıflama rijit özofagoskopide ÜDK başlangıç noktası olarak kabul edilir;
1-Servikal özofagus: 13-18.cm
Krikoid kartilajın alt kenarından başlar
Torasik girişe yani suprasternal çentikte sonlanır
2-Üst torasik özofagus: 18-24.cm
Torasik girişten karinaya
3-Orta torasik özofagus: 24-32.cm
Karinadan distal özofagusa
4-Alt torasik ve abdominal özofagus: 32-40.cm
Distal özofagusun uzunluğu yaklaşık 3cm
abdominal özofagus ve özofagogastrik bileşkede dahildir
*Özofagusun anatomik tanımlamalarını bilmek önemli,
çünkü özofagus yaralanmalarında en iyi ve en uygun tedaviye karar
verilmesinde bu tanımlamalar önemli rol oynar
ÖZOFAGUS LÜMENİ

Boş özofagus transvers
lümeni yassılaşmış bir
tüp şeklindedir.

Alt kısmında lümen
kesiti yıldız şeklindedir.

Özofagus, Genişliği boş ve dolu olmasına göre
değişir ve her düzeyde aynı değildir. Boşken
genişliği
1-1,5 cm iken basınç artışı ile 2,5-3 cm
genişliğe ulaşabilir.
Özofagus’un darlıkları ve
genişlikleri
3 anatomik, 3 fonksiyonel darlık ve 3 tane
de genişliği vardır.

Kadavrada anatomik darlıklar
incelenebildiği halde fonksiyonel darlıklar
incelenemez.

Fonksiyonel darlıklar ancak grafilerde veya
endoskopik incelemelerde görülebilir.

ANATOMİK DARLIKLAR
1. Üst Darlık (Constricto pharyngoesophagealis) :
Başlangıç darlığı olup, farinksle birleştiği yerdir. Üst
darlık özofagusun en dar yeridir. Penetran
yaralanmaların ve yabancı cisimlerin en sık
karşılaşıldığı yerdir. Üst darlık hizasında aynı
zamanda sphincter pharyngoesophagealis olarak
adlandırılan bir sfinkter mevcuttur.
2. Orta Darlık (Constrictio bronchoaortica) :
trakea bifürkasyonu hizasında sol ana bronşu
çaprazladığı yerdedir (1.5-1.7 cm).
3. Alt Darlık (Constricto diaphragmatica
oesophagei) :
Diafragmanın hiatus oesaphageus’u yerindeki
darlıktır.
Fonksiyonel darlıklar
Angustia Pharyngoesophagealis: Sahip
olduğu sfinkter nedeni ile aynı anda
fonksiyonel bir darlık oluşturur.
 Angustia aorticaoesophagei: Kesici
dişlerden 21-22 cm ilerde, T4 hizasında
arcus aortae’yi çaprazladığı yer.
 Angustia abdominalis: Mideye girmeden
önce 2-3 cm bölümdür.

Özofagusun Kanlanması
Arterler:
 Servikal özofagus: inferior
tiroid arter
 Torasik özefagus:
- Bronşiyal arterler
- İnterkostal arterler
Torasik aort
 Abdominal özefagus: sol
gasterik arter sol inferior
frenik arter
Venler



Servikal özefagusta
inferior tiroid vene
Torakal özefagusta
azigosa
Azigos sisteminin
dalları ve portal
sistem arasındaki
anastomozlar portal
obstrüksiyon olduğu
durumda kollateral
dolaşım sağlar ve
varislere neden
olabilir.
Özofagusun Kendi adını taşıyan
bir arteri yoktur yani iyi
kanlanmaz, bu özofagus
yaralanmalarında iyileşmede
sorunlara neden olur.
Lenfatik Drenaj
Üst özofagus: Alt derin servikal nodlara
 Orta özofagus:Arka mediyastinal nodlara
 Alt özofagus: Preaortik nodların çölyak grubuna
drene olur.
 Lenfatik drenaji paratrakeal lenf nodlarına olup
farenks lenfatikleri ile birleşip juguler nodlara
veya aşağıda üst mediasten nodlarına drene
olurlar.

Özofagusun inervasyonu





N. Vagus ve sempatik trunkus
Sağ N.Rekürrens subklavian arterin
etrafından geçer.
Sol sinir aort kavsinin etrafından döner.
Her iki sinir trakeoözefageal oluk içinde
larenkse doğru çıkar.
Her iki akciğer bazalinin altından iki sinir
özofagus çevresinde bir pleksus
oluşturarak innerve eder.
Özofagusun İşlevi

Özofagus, besinleri farinksten mideye iletir, bu fonksiyonu ilk
bakışta basit gibi görünmekle birlikte kompleks bir fizyolojik
olaydır

Yutma; istemli faz, farinks fazı ve özofagus fazı olmak üzere
üç bölümdür.

Özofagusun diğer bir işlevi’de mide içeriğinin yukarıya
geçişini engellemektir

Bu işlevini, anatomik açıdan diğer bölümlerinden farklı
olmayan ancak tonik olarak kasılı olan alt gastroözofageal
sfinkter ile gerçekleştirir
Özofagus perforasyonu;
İatrojenik ya da iatrojenik olmayan travmalar
nedeniyle özofagusun bütünlüğünün bozulması
sonucunda çok kısa sürede mediastinal yada
plevral enflamasyona ve enfeksiyona ardından da
sepsise neden olan morbiditesi ve mortalitesi
yüksek bir klinik tablodur

Günümüzde iatrojenik özofagus yaralanmaları
en sık özofagus perforasyonu nedenidir

Tüm tanısal endoskopik girişimler
hesaplandığında bu oran yaklaşık 1/1000’dir

Bu oran yapılan girişimin tipine ve altta yatan
hastalıkla bağlantılı olarak %10-15’lere kadar
çıkabilir
Özofagus Travmalarında Etiyoloji
ÖZOFAUS YARALANMALARI, YARALANMANIN
MEKANİZMALARINA GÖRE
I-Non-İatrojenik Travmalar;
Künt, penetran, kostik, spontan travmalar,
(Özofagus anatomik olarak iyi korunaklı bir lokalizasyona
sahip olduğundan sık değildir.)
II-İatrojenik Travmalar;
Girişimsel, cerrahi ve radyasyon travmaları,
(Özofagusa yönelik tanısal ve tedavi amaçlı girişimlerin
yaygınlığı ve her geçen gün daha da yaygınlaşmakta
olduğundan çok daha sıktır.)
I-Non-İatrojenik Travmalar
1-Mekanik Spontan
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
İlaç özofajiti
Kusma/öğürme
Web, ring, striktür
Eroziv/ülseratif özofajit
Enfektif özofajit
Barrett özofajiti
Maligniteler
2-Kimyasal yanıklara
sekonder
-Alkali yanıklar
-Asit yanıkları
3-Mekanik travmaya
sekonder
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
Yabancı cisim
Künt travma
Penetran travma
Barotravma
Ezilme yaralanmaları
Spinal kord hasarları
Spinal girişimler (vertebraya
yerleştirilen prostetik
materyallerin mekanik
hasarı)
II-İatrojenik Travmalar
1- Girişimsel işlemlere sekonder:
A-Tanı Yöntemleri:
-Özofagogastroduodenoskopi,
-Endoskopik retrograde
kolanjiopankreotografi,
-Endoskopik ultrasonografi,
-Transözofageal ekokardiografi
B-Tedavi ya/ya da Palyatif
Girişimler:
-Nazogastrik tüp,
-Oragastrik tüp,
-Stenoz dilatasyonu,
-Stent uygulaması,
-Endoskopik reflü girişimleri,
-Skleroterapi
2-Cerrahiye sekonder
- Anestezi entübasyonu
-Anterior servikal vertebra
cerrahisi
-Vagotomi
- Trakeotomi
-Torakotomi
-Hiatus herni onarımı
-Anastomozlar
-Tiroid cerrahisi
- Larenks cerrahisi
3-Radyasyona sekonder
-RT
-Brakiterapi
Özofagus Travmaları,
A- Mekanik Yaralanma
1- Enstrumantasyon
2- Spontan
3- Cerrahi
4- Travma
B-Kimyasal
C-Radyasyon
1-Enstrumantasyon
Özofagogastroduodenoskopi (ÖGD) en sık
ÖGD’ye tedavi amaçlı bir girişim eklenirse
özellikle bu girişim germeyi/gerilmeyi de
içeriyorsa riski artar
Özofagus perforasyon olasılığı %0,1’dir
Özofagus perforasyonu:
a-Delici yaralanma: Aletin doğrudan
özofagus duvarını delip geçmesi
b-Yırtılma yaralanması: Aletin özofagus
lümenini geçerken oluşturduğu germe
kuvveti ile olan yaralanma
C-Parçalanma yaralanması: Aksiyal gerim ile
olan yaralanma, balon dilatasyonunda
olduğu gibi
d-Özofagus duvarını zayıflatan yaralanma:
Özofagus duvarındaki ülser ya da doku
nekrozu nedenli
1-Enstrumantasyon
A- Delici Yaralanma
En sık boyunda olur
Endoskop ile birinci darlığı
geçmedeki zorlanma nedeniyle,
Bu alanda bukkofaringeal fasiya
incedir ve longitudinal kas
tabakası da yoktur ve
perforasyona karşı direnci azaltan
önemli etkenler
Posteriordan 6. ve 7. servikal
vertebranın varlığıda endoskopi
sırasında posteriorda özofagus
duvarına bası yaparak
perforasyon riskini artırır
Kifotik vertebra, boyunun aşırı
ekstansiyonu ve vertebral kemik
çıkıntılarıda olasılığı artırır
Özofageal striktürlerin tanısal
endoskopileri
Yırtılma ve parçalanma
Bu yaralanmalar, benign yada malign özofageal
striktürlerin endoskopik, özellikle balon
dilatasyonu ile genişletilmesinde en sık olarak
ortaya çıkar.
 En riskli alan darlığın hemen proksimalidir
 Balon ve buji ile yapılan dilatasyonlarda
geçerlidir.

Bu tip yaralanmalar striktür dilatasyonu yanı sıra
akalazyanın endoskopik tedavisi için yapılan
dilatasyonlarda da sıktır.
 Akalazyada balon ile dilatasyonda ÖP %6-10
gibi yüksek orandadır.
 Akalazyanın yanı sıra hiatus hernisi, divertikül
varlığı dilatasyon balonunun büyüklüğü, sfinkter
kontraksiyonun sıklığıda bu tip yaralanmalar için
diğer etkenlerdir.

1-Enstrumantasyon
d-Özofagus duvarını zayıflatan yaralanma:
Özofagustaki yaralanma ciddi basınca
maruz kalan derideki lezyonlarla
benzerdir
Bu yaralanmalar;
-ilaç tabletinin özofagus
mukozasına yapışmasıgömülmesi,
-özofageal varislerinin
skleroterapisini takiben
-mukozal ya da neoplastik dokuların
termal ya da
kemodestrüksiyonunu takiben
-ülser erozyonu ile olur
2- Spontan Özofagus Perforasyonu
Boerhave sendromu, Kuvvetli kusma ve öğürme sonrasında oluşan spontan
ÖP olarak tanımlanır ve klasik bir örnektir.
Genellikle alkol almış kişilerde ve aşırı yemek yeme sonrası görüldüğünden
mediastenin ve plevral boşluğun aşırı kontaminasyonu söz konusudur
Özofagusta lezyon varlığında, spontan yaralanma olasılığını artar
Doğum, ağır kaldırmak, öksürmek gibi intralüminal ani basıncın artışı
perforasyona neden olabilir
Özofagus mukozası, yapısal olarak özofagusun en güçlü tabakasıdır ve rüptür
oluşunda en son etkilenen tabakadır
Ancak; - mukoza direncini zayıflatan
(reflü özofajit
Barrett özofagus
Özofagus enfeksiyonları (Candida, herpes simplex, sitomegolo virus, bakteriyel patojenler)
nedenlerle ÖP’u oluşabilir.
3-Cerrahi Özofagus Yaralanması

Morbiditesi en yüksek cerrahi komplikasyonlardandır Özellikle
bu yaralanmanın farkına varılmazsa ölüme neden olur.

Servikal; vertebra ve tiroid cerrahisi, Larenks cerrahisi ve
trakeostomi.

Torasik; Torakotomilerin büyük çoğunluğunda risk vardır
◦ pnömonektomi,
◦ plöropnömonektomi,
◦ mediastinal lenf nod diseksiyonu
◦ dekortikasyon,
◦ özofageal miyotomi
◦ parsiyel özofojektomilerde

Abdominal; vagotomi ve hiatus hernisi onarımı riskli
operasyonlar
Yeterli ve gerekli cerrahi anatomi bilgisi özofagus yaralanmalarını
önler
4-Travmatik Özofagus Yaralanması
En sık ateşli silah ve delici kesici alet
yaralanmalardır
-Mortalite %20-25
Travmatik özofagus yaralanmalarının;
%57 servikal
%30 torasik
%17 abdominal
%2 kombine
B-Kimyasal Özofagus Yaralanmaları
(Kostik Yanıklar)


Güçlü asit (pH < 2) ya da
alkalilerle (pH >12) oluşur.
Alkali yanıklar;
- temizlikte kullanılan sodyum ya
da potasyum hidroksitler
(çamaşır suları) evlerde sıklıkla
bulunur ya kazara (coçuklar) ya
da intihar (erişkin) amaçlı
içilmesiyle

Asit yanıklar;
- temizlik amaçlı kullanılan ya da
akü suyu gibi hidroklorik, sülfirik
ve fosforik asitlerin içilmesiyle
Alkali sıvılara ulaşılması
-daha kolay ve
-kimyasal özelliği nedeniyle daha
çok içilebilir
Bu nedenle;
-daha sıktır
-tüm özofagusda ve midede
yanık oluşturur
C-Radyasyona Sekonder Özofagus Travmaları
Radyoterapi;
-özofagus kanserinde doğrudan,
-baş-boyun, akciğer ve meme kanserinde ise kollateral etki ile
En büyük risk ; radyasyon dozunun >60 Gy ve eş zamanlı KT

Kardiak aritmilerin tedavisinde RFA uygulanması özofageal hasara neden
olabilir.
Tanı
En önemli ip ucu travmanın varlığıdır
Klinik kuşku ilk basamaktır,
Özofagoskopi yapılan bir hastada;
 risk etkeni var
perforasyondan kuşkusu yok ama
 ağrı,
 ateş,
 cilt altı amfizemi,
 yutma güçlüğü ve
 nefes darlığı varsa
Özofagus perforasyonu ayırıcı tanıda yer almalı
Çünkü özofagus perforasyonu ölümcüldür, ölmeyenler için ise bedel
özofagusun tamamen kaybedilmesi olabilir.
Klinik kuşku olduğunda ÖP olmadığı kanıtlanıncaya kadar hsatanın oral alımı
kesilmelidir.
Hayatta kalmanın anahtarı, erken tanı ve erken girişimdir
Fizik Muayene
Perforasyonun seviyesine ve yaralanma mekanizmasına
bağlıdır
1-Cilt altı amfizemi en değerli bulgudur
◦ Servikal %60
◦ Torasik %30
2-Pnx varlığında solunum seslerinde azalma
3-Geç dönemde sepsis bulgular

(GD kötü,ateş, taşikardi, takipne vs)
!!! FM yararlı
fakat FM bir şey bulmamak
ÖP olasılığını dışlamaz hatta
tanının gecikmesine neden olur
Radyolojik Bulgular-1
Direk Grafiler
Perforasyonun kuşkusu olduğunda radyolojik değerlendirme tanının temeli
İlk basamak direk boyun, göğüs ve üst abdominal grafisi, mediastende hava
değerlerinin görülmesi tanıyı güçlendirir
 Plevral ve mediastinal bulgular genellikle vardır ve yaralanmanın yerinin lokalize
edilmesine yardım eder
 Genellikle, özofagusun orta bölümünün rüptürlerinde sağda, distal yaralanmalarda ise
solda pnömotoraks/hidrotoraks olur
 Bunlar daha sonra yapılacak olan tedaviye ve incelemelere yön verebilir


Baryumlu / Suda Eriyen Radyoopak Md
Özofagus Pasaj Grafisi
Kapalı perforasyon
Radyolojik
Bulgular-2
Perforasyon
İatrojenik ya da yabancı cisim gibi bir nedenle
büyük bir özofagus perforasyonu olmuş ise
bunun radyoopak md ile ya da endoskopik değerlendirilmesi gereksiz
TEDAVİ
Tedavi yöntemi hala tartışmalı !!!
1-Konservatif tedavi
2-Cerrahi drenaj ve konservatif tedavi
3-Cerrahi
◦
◦
◦
◦
◦
Primer onarım
Primer onarım+doku desteği
Ayırma ve cilde ağızlaştırma
T-tüp drenajı
Özofajektomi
Konservatif Tedavi Seçim Kriterleri

Klinik stabilite, ağrı ya da sepsise gidiş bulguları olmayan

Erken tanı; tercihen yaralanma anında fark edilen ya da kısmen geç tanı
ama olaydan sonra oral almamış

Kapalı perforasyon yani özofagus lümeninin içine drene olan yaralanma



Tümör olmaması,
Abdominal özofagus perforasyon olmaması ya da
Distalda obstrüksiyon olmaması

Genellikle iatrojenik yaralanma olması (mediastinal ve plevral kirlenme daha az)
Konservatif tedavi ölçeği

Yaralanmadan sonraki 48 saat hastanın stabil olmasını,

TPN ve en az 7 gün geniş spektrumlu antibiyotik
tedavisini içerir

Nazogastrik takılması tartışmalı
◦ Avantajı, intratorasik negatif basınç gradientine karşı bir dekompresyon
sağlaya bilmesi
◦ Dezavantajı, körleme takılmaya çalışması perforasyonu büyütebilir
gastrik reflüye yol açabilir

İatrojenik yaralanma özellikle servikal
Kostik Yanıklar
Alkali ile olanlar primer olarak
özofagusu etkiler çünkü mideye
ulaştığında parsiyel olarak
midenin asit ortamı tarafından
nötrolize edilir*
 Acil yoğun bakım gerekliliği
genellikle yapılan ilk
değerlendirme ile saptanır
 Eğer hastada solunum güçlüğü
varsa laringoskopi ile
değerlendirme yapılır
 Gerekirse kalıcı hava yolu
sağlanır

◦ mümkünse entübasyon ile
◦ Olmazsa trakeotomi (mukozadaki yanık
ve ödem entübasyon yapılamadığında)

Kostik yanıklarda perforasyon
bulgusu yoksa konservatif
yöntemle tedavi edilir
Kontrendike olan girişimler,

Kusturmak;
özofagus mukozasın ikinci kez
kostik md ile temas

Nötralizan ajanlar;
kostik madde içilmesinin hemen
ardından olmadığı sürece yararlı
değil

Nazogastrik;
perforasyona neden olabilir ya/ya
da kusmayı indükleyerek kostik md
ile tekrar temasa neden olabilir

Aktif kömür;
etkisiz ve olası bir endoskopik
değerlendirmeyi imkansızlaştırır
Endoskopinin Rolü
Tedavi amaçlı endoskopik
girişimler, sık uygulanmakta ve
daha yararlı olmakta
◦ klips ile mekanik kapatma
◦ Doku yapıştırıcıları
◦ kaplı stent
Endoskopik yaklaşımın kriterleri;



Ancak günümüzde genel
uygulamadan uzak olup belki
gelecekte bu alanda yapılacak
ilerlemeler ile daha az morbidite
ve mortaliteye sahip olarak
cerrahi girişimin yerini
alabilecektir (?)


Perforasyonun işlem sırasında fark
edilmesi,
bening özofagus hastalığı zemininde
ve cerrahi için yüksek riskli hasta,
cerrahi girişim yapılmayacak kadar
geç tanı konulması,
inoperabl hastada özofagus kanseri
alanında perforasyon,
anastomoz kaçağı
Cerrahi Tedavi
Cerrahi Tedavi Yontemleri
 I-Major Cerrahi Tedavi
 1. Primer onarım
 2. Rezeksiyon
 3. Ayırma ve cilde ağızlaştırma
 II-Minor Cerrahi Tedavi Secenekleri
 a. Perforasyonun drenajı ve irrigasyonu
 b. Drenaj
 c. T-tup drenaj
Kostik Özofageal Yanıklarda Cerrahi Yaklaşım
Primer onarım yapılmaz/yapılamaz
Cerrahi yaklaşımı diğer özofagus travmalarından farklı
Özofagografi ya da özofogoskopi ile perforasyon ya da nekroz
saptanırsa rezeksiyon endikasyonu vardır
Non-operatif yaklaşımın uzun dönemde komplikasyonu striktürdür
Spontan Özofagus Perforasyonunda Cerrahi
Tanı süresi
 Kirlenme derecesi
 Enflamasyon
 Altta yatan hastalık varlığı
 Hastanın genel durumuna göre tedavi planlanır


Primer onarım+doku desteği

Primer onarım ve primer onarım+doku desteğinin
sırasıyla morbiditesi %13 ve %6 iken
mortalite %39 ve %25
Sonuç

Tanısal trans-özofageal girişimlerin sayısı ve çeşitliliği arttıkça
iatrojenik özofagus perforasyonu artacaktır

Özofagus travması, özellikle perforasyonla sonuçlanırsa morbiditesi
ve mortalitesi (%0-100) yüksek bir klinik tablodur

Tüm hekimler özellikle özofagusla ilişkili girişimleri yapan hekimlerin;
◦
◦
◦
◦

özofagus anatomisi,
travmaları,
tanı yöntemleri ve
tedavisi hakkında bilgi sahibi olması hastalar için yaşam kurtarıcıdır
Erken klinik şüphe ve hızlı tanısal girişimler, sistemik antibiyotik
tedavisi ve cerrahi girişimler morbidite ve mortaliteyi azaltır
Koroziv Madde İçimi
Kolay elde edilen koroziv maddelerin kazara
içimi önemli bir
 sosyal sorundur. Nadiren mortalite gelişse de,
morbiditesi
 hayat boyu devam eder. Evde kullanılan temizlik
ürünleri en
 sık içilen koroziv maddelerdir.

Koroziv maddelerin
 intihar amaçlı alımları genellikle
yetişkinlerde
 görülür, çocuklarda ise kazara içilir.
Çocuklarda 5 yaş altında, en sık 2 yaş
civarında gözlenir.

Koroziv maddeler alkali veya asit
özelliktedirler.
 Alkali ajanlarda pH>7 dir.
 Günlük hayatta sıkça kullanılan birçok
temizlik maddelerinde pH 9-11
arasındadır.
 Ancak çok miktarda alımlarda ciddi hasar
meydana gelir. pH>11 alkali maddelerin
az miktarlarda içimlerinde bile ciddi
yanıklar görülür. Alkali ajanlar likefaksiyon
nekrozu ile dokuyu eritir, daha derine ve
hızla penetre olur.







Asit ajanlarda pH<7 dir. Genellikle
pH<2 asitler Korozivdir. Asit ajanlar
mideye daha fazla zarar verir.
Özofagusta pH’ nın alkali düzeyde
olması ve skuamöz epitel,asit
ajanların etkisinden özofagusu korur.
Asit ajanların penetrasyonu özofagus
yüzeyinde sınırlıdır.
Skar oluşumuyla karakterize
koagulasyon nekrozu
yapar ve derine inmez. Bu nedenle
asit ajanlar özofagusa
alkalilerden daha az zarar verir.











Alkali ajanlar 3 fazlı hasar oluşturur;
1. Akut nekrotik faz; Hasardan sonraki ilk 1-4
gün devam eder. İntraselüler proteinlerin koagulasyonu
hücre nekrozuna neden olur. Nekroz bölgesinin
etrafında
canlı dokuda yoğun enflamatuvar reaksiyon gelişir.
2. Ülserasyon ve granülasyon fazı; Hasardan 3-5
gün sonra başlar, 10-12 gün sürer. Yüzeyel nekrotik
doku soyulur, ülserasyon gelişir. Defekt granülasyon
dokusu ile dolar. Bu fazda özofagus en zayıf
dönemindedir.
3. Skatrizasyon fazı; Hasarı takip eden 3. haftada
başlar. Konnektif doku kontrakte olur, özofagusta
daralmayla sonuçlanır.
Semptomlar





Semptomlar içilen korozif maddenin miktarı
ve konsantrasyonuna göre değişir.
Çocukların genellikle ne içtikleri bilinmez.
İntihar amaçlı alımlarda bilgi almakta
zorlanılır.
Erişkinlerde kazara alımlar genellikle birkaç
yudumla sonlanırken, intihar amaçlı olanlarda
fazla miktarda alım söz konusudur. Bu
durumlarda özofajit yanında mide
perforasyonu ihtimali artmaktadır.
Koroziv Madde İçimi

Tedavi
-İlk 24 saat: Oral alım kesilir. Parenteral sıvı
desteği. Mediastinit, mide perforasyonu,
trakeoözofageal fistül, peritonit, pnömoni ve
larengeal ödem açısından takip edilir.
Koroziv Madde İçimi
TEDAVİ :
GAA Özofagoskopi ;
Özofagus yangısına rastlanılmazsa 2-3 gün
sonra oral alım başlatılarak hasta taburcu
edilir.
Özofagus yangısı varsa:
-NGT geçirilir.
-Kortikosteroid tedavisi: 6 hafta
-Geniş spektrumlu antibiyoterapi
-Radyografik olarak özofagus mukoza
iyileşmesi takip edilir.
ÖZOFAGUS DİVERTİKÜLLERİ
Özofagus
divertikülleri nadir görülen patolojilerdir.
Oluşumlarına göre : - Gerçek
(Kongenital)
- Pseudodivertikül
(Kazanılmış)
lezyonlardır, ancak genel kural değildir.
•Gerçek divertiküller tüm özofagus tabakasını içerir.
•Pseudodivertikül mukoza ve submukozanın
muskuler tabakaya herniasyonundan oluşur.
Özofagus Divertikülleri
Lokalizasyonuna göre ;
- Faringoösofageal (Zenker Div.)
- Midösofageal veya Parabronşial
- Distal ösofageal veya Epifrenik divertikül
Etyopatogenezine göre ;
-Traksiyon
- Pulsiyon divertikülü olarak iki grupta
incelenir.
TRAKSİYON
divertikülleri genellikle kronik
enfeksiyon,
PULSİYON divertikülleri ise özofagus
lümenindeki basınç artması nedeni ile oluşur.

Özofagus Divertikülleri

Pulsiyon Divertikülleri
-Genellikle yalancı divertiküller: Mukoza ve
submukozadan oluşur (müsküler katı yok)
-Traksiyon divertiküllerinden daha sık
rastlanılır
-En sık hipofarenks-özofagus bileşkesi ve
diaframın hemen üzerinde rastlanılır.
Özofagus Divertikülleri

TraksiyonDivertikülleri
-Gerçek divertiküküller
-Tüm özofagus katlarını
içerirler.
-Özofagusun herhangi bir
yerinde gelişebilirler ancak
en sık midtorasik
bölümden çıkarlar.
Zenker Divertikülü









En sık görülen hipofaringeal divertikül
Pulsiyon divertikülüdür (mukoza ve submukoza
kas tabakasındaki zayıf bir noktadan dışarıya
herniye olur)
Traksiyon divertiküllerinin aksine yalancı bir
divertiküldür
İnsidans 2/100.000 (USA)
Üst GİS incelemesi yapılanlarda bu oran
1/1000’e çıkabilir.
E/K=2-3
Kazanılmış, hayatın 7.-8. dekatında.
Çocuklarda çok nadir.
Asya ve Afrika’da oldukça nadir.
Zenker Divertikülü
Zenker Divertikülü


Genellikle yaşlı kişilerde
Daha çok solda

Semptomlar:
-Disfaji
-”Gürültülü” yutma
-Farenkse sindirilmemiş besinlerin
regürjitasyonu
-Dolan divertikülün uzanınca hipofarenkse
boşalması
Zenker Divertikülü

En sık olarak orta hatta krikofaringeus kası ile
inf. konstriktör kasın transverse ve oblik lifleri
arasındaki özefagial zayıf alandan (Killian
üçgeni) çıkar.

Diğer olası bölgeler

Divertiküllerin 2/3’ü orta hatta protrude olurken
, %25’i sola, %10’u ise sağa protrude olur
◦ Killian-Jamieson alanı–Krikofaringeus kasının oblik
ve transverse fibrillerinin arası
◦ Laimer’s üçgeni–Krikofaringeus kası ve superior
özefagial duvar sirküler kasları arası
Killian Üçgeni
Zenker Divertikülü
RİSK FAKTÖRLERİ
İleri yaş
Erkek cinsiyet
Hiatal herni
Gastroözefagial reflü
AYRICI TANI
Özefagial striktür
Akalazya
Özofageal Kanser
Pnömonia
Komplikasyonlar




Hastaların %30’unda aspirasyon pnömonisi
Alınan aspirinin retansiyonuna bağlı
ülserasyon
Özefagiyal obstruksyon
Trakeaya bası
Tedavi
Cerrahi, semptomatik olgularda ana tedavi
yöntemi
 Standart tedavi; Divertikülün eksizyonu,
özofagusun posterior duvarında üstündeki 3 cm
lik alanıda içerecek şekilde krikofaringeal
myotomi
 Divertikül <2cm – tek başına myotomi yeterli

◦
3-6cm – endoskopik veya açık yaklaşım