Transcript PowerPoint บทที่ 6 - dusithost.dusit.ac.th

่
บทที 6
ฐานข้อมู ลและการ
สืบค้น
ผู ช
้ ว
่ ยศาสตราจารย ์ ดร. ปริศนา
มัชฌิมา
้
เนื อหา
้
่
ความรู ้เบืองต้
นเกียวก
ับฐานข้อมู ล
และการสืบค้น
่
ฐานข้อมู ลอิเล็กทรอนิ กส ์เพือการ
สืบค้น
เทคนิ คการสืบค้น
การสืบค้นสารสนเทศมัลติมเี ดีย
แนวโน้มการสืบค้นในอนาคต
1. ความหมายของฐานข้อมู ลและการ
สืบค้น
่
 “ฐานข้อมู ล” คือ การรวบรวมข ้อมูลทีต ้องการจะจัดเก็บ ซึง่
ต ้องมีความสัมพันธ ์กัน
่
่
หรือเป็ นเรืองเดี
ยวกันไว ้ด ้วยกัน เพือสะดวกในการใช
้งาน โดย
่ าหน้าทีในการก
่
่
อาศัยโปรแกรมทีท
าหนดลักษณะข ้อมูลทีจะ
เก็บไว ้ในฐานข ้อมูล อานวยความสะดวกในการบันทึกข ้อมูล
ลงในฐานข ้อมูล แก ้ไขปร ับปรุงข ้อมูล ค ้นหาข ้อมูล กาหนด
ี่ ้ร ับอนุ ญาตให ้ใช ้ฐานข ้อมูลได ้ ทาให ้ผูใ้ ช ้สามารถ
สิทธิผู์ ท้ ได
เข ้าถึงข ้อมูลได ้ง่าย สะดวกและมีประสิทธิภาพ เสมือนเป็ น
ตัวกลางระหว่างผูใ้ ช ้กับฐานข ้อมูลให ้สามารถติดต่อกันได ้
เช่น ในการเข ้าใช ้ฐานข ้อมูลระบบทะเบียน
ออนไลน์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสต
ิ
http://webregis.dusit.ac.th ผูใ้ ช ้ต ้องมี
่ อกอิน
บัญชีผูใ้ ช ้ (account) คือ ชือล็
(username) และรหัสผ่าน (password)
่
่ ด้ แู ล
เพือจะเข
้าไปใช ้บริการได ้ตามสิทธิที์ ผู
ระบบได ้กาหนดไว ้
่ ้องการ
“การสืบค้น” คือ การค ้นหาข ้อมูลทีต
่ ดเก็บไว ้ กลับคืนมา ด ้วย
จากแหล่งต่างๆ ทีจั
้
วิธก
ี ารและเทคนิ คอย่างเป็ นขันตอน
โดยอาศัย
่ อในการเข ้าถึง
เทคโนโลยีสารสนเทศเป็ นเครืองมื
ข ้อมูลอย่างสะดวก รวดเร็ว และตรงกับความ
ตโดยสามารถค
้องการของผู้นจาก
ใ้ ช ้
ข ้อความหรือตัวอักษร รูปภาพ เสียงคน เสียงดนตรี
เสียงเพลง และวิดโี อ
2. องค ์ประกอบของระบบ
ฐานข้อมู ล
2.1 ฮาร ์ดแวร ์ (hardware)
2.2 ซอฟต ์แวร ์ (software)
2.3 ข้อมู ล (data)
2.4 กระบวนการทางาน
(procedures)
2.5 บุคลากร (people)
2.5 บุคลากร (people)
 ผู บ
้ ริหารข้อมู ล (data
administrators)
 ผู บ
้ ริหารฐานข้อมู ล (database
administrators)
 นักวิเคราะห ์ระบบ (systems
analysts)
 นักออกแบบฐานข้อมู ล (database
designers)
3. กระบวนการสืบค้น
สารสนเทศ
4. ประโยชน์ของฐานข้อมู ล
้ ้อนในการจัดเก็บข้อมู ล
ลดความซาซ
่ ดเก็บมีความทันสมัย
ข้อมู ลทีจั
ใช้ขอ
้ มู ลร่วมกันได้
จัดทาระบบการร ักษาความปลอดภัย
ของข้อมู ลได้
 ฐานข้อมู ลวารสารอิเล็กทรอนิ กส ์ (e-Journal)
 ฐานข้อมู ลหนังสืออิเล็กทรอนิ กส ์ (e-Book)
 ฐานข้อมู ลวิทยานิ พนธ ์อิเล็กทรอนิ กส ์ (e-
Thesis) หรือ
งานวิจ ัยอิเล็กทรอนิ กส ์
(e-Research)
 ฐานข้อมู ลกฤตภาค (clipping)
 ฐานข้อมู ลรายการทร ัพยากรสารสนเทศของ
สถาบันบริการสารสนเทศ
ฐานข้อมู ลวารสาร
อิเล็กทรอนิ กส ์ (e-Journal)
http://arit.dusit.ac.th
ฐานข้อมู ลหนังสือ
อิเล็กทรอนิ กส ์ (e-Book)
่ ้บริการ e-Book อืนๆ
่ ทีน่่ าสนใจ
 สาหร ับเว็บไซต ์ทีให
ได ้แก่
 Google books (books.google.co.th)
่
 หนังสือ บทความเกียวกั
บคอมพิวเตอร ์ การใช ้งาน
โปรแกรมคอมพิวเตอร ์
(http://www.siamebook.com)
 ศูนย ์รวมตาราเรียน ม.รามคาแหง (http://ebook.ram.edu/e-book/indexstart.htm)
 หนังสืออิเล็กทรอนิ กส ์สานักหอสมุดแห่งชาติ
(http://www.nlt.go.th/data/ebooks/ebooks.
html)
ฐานข้อมู ลวิทยานิ พนธ ์อิเล็กทรอนิ กส ์
(e-Thesis) หรืองานวิจย
ั อิเล็กทรอนิ กส ์
(e-Research)
ฐานข้อมู ลกฤตภาค (clipping)
ฐานข้อมู ลรายการทร ัพยากร
สารสนเทศของ
สถาบันบริการสารสนเทศ
 มัลติมเี ดีย (multimedia) คือ การนา
่
องค ์ประกอบของสือชนิ
ดต่างๆ มาผสมผสาน
่
เข ้าด ้วยกัน ซึงประกอบด
้วยตัวอักษร (text)
่
รูปภาพ (image) ภาพเคลือนไหว
(animation) เสียง (sound) และวีดท
ิ ศ
ั น์
(video) โดยผ่านกระบวนการทางระบบ
่ อความหมายกั
่
คอมพิวเตอร ์ เพือสื
บผูใ้ ช ้อย่างมี
ปฏิสม
ั พันธ ์ (interactive) ตามวัตถุประสงค ์
การใช ้งาน
ในอินเทอร ์เน็ ตมีสอมั
ื่ ลติมเี ดียจานวนมาก
ให้บริการแก่ผูใ้ ช้
โดยสามารถสืบค้นได้ดงั นี ้
การสืบค้นรู ปภาพในอินเทอร ์เน็ ต
การสืบค้นเสียงในอินเทอร ์เน็ ต
การสืบค้นวิดโี อในอินเทอร ์เน็ ต
การสืบค้นรู ปภาพใน
อินเทอร ์เน็ ต
http://images.google.co.th
การสืบค้นเสียงในอินเทอร ์เน็ ต
http://music.yahoo.com
การสืบค้นวิดโี อในอินเทอร ์เน็ ต
http://www.youtube.com
่ มประสิ
่
เพือเพิ
ทธิภาพในการสืบค ้น ในยุคของ
่ ้อมูลมีการเชือมโยงกั
่
web 3.0 ทีข
นมากขึน้ ใน
ลักษณะของเครือข่ายเชิงความหมาย
่ าไปสูก
(semantic network) เพือน
่ ารพัฒนา
่ น้
่ ความชาญฉลาดมากยิงขึ
โปรแกรมประยุกต ์ทีมี
เช่น โปรแกรมตัวแทนอัจฉริยะ (intelligent
่ งตาม
agent) และการสืบค ้นข ้อมูลทีอิ
ความหมาย (semantic search) เป็ นต ้น