Transcript เทคโนโลยีมัลติมีเดีย - โปรแกรมวิชาวิทยาการสารสนเทศ

บทที่ 6
เทคโนโลยีมล
ั ติมเี ดีย
โปรแกรมวิชาวิทยาการสารสนเทศ
หัวขอเนื
้อหาประจาบท
้
1)
2)
3)
4)
5)
ความหมายของมัลติมเี ดีย
สื่ อมัลติมเี ดีย
เทคโนโลยีมล
ั ติมเี ดีย
สตรีมมิง่ มีเดีย
ประโยชนและบทบาทของมั
ลติมเี ดีย
์
ความหมายของมัลติมเี ดีย
หมายถึง การนาองค์ประกอบของสื่ อชนิดต่างๆมา
ผสมผสานเข้าด้วยกัน
ซึง่ ประกอบดวย
้ ตัวอักษร(Text) ภาพนิ่ง(Still Image)
ภาพเคลือ
่ นไหวหรือ
อนิเมชัน
่ (Animation) เสี ยง
(Sound) และวิดโี อ(Video) โดยผานกระบวนการทาง
่
ระบบคอมพิวเตอร ์ เพือ
่ สื่ อความหมายกับผูใช
้ ้อยางมี
่
มัลติ
ปฏิสัมพันธ ์ (Interactive
Multimedia)
มีเดียและได้
บรรลุผลตามวัต(Multi)
ถุประสงคการใช
งาน
(Media)
้
์
หลายๆ อยาง,
ผสม
่
สื่ อ, ขาวสาร
่
คุณสมบัตข
ิ องมัลติมเี ดีย
❖ Multiple Media คือ การนาสื่ อชนิดตางๆ
เช่น
่
ตัวอักษร ภาพ เสี ยง และวิดโี อ เป็ นต้น มา
ผสมผสานเข้าด้วยกัน
เพื่อนาเสนอข้อมูลใน
รูปแบบมัลติมเี ดีย
❖ Non-Linearity คือ ผู้ใช้สามารถควบคุมการ
นาเสนอและเข้าถึง ข้อมูลในตาแหน่งทีต
่ ้องการได้
อยางรวดเร็
jumping หรือ Navigating
ว ดวยการ
่
้
จากจุดหนึ่ งไปยังอีกจุดหนึ่งทีม
่ ก
ี ารเชื่อ มโยงอยาง
่
อิสระ
❖ Interactivity คือ การสื่ อสารระหวางผู
่
้ใช้กับ
มัล ติม ีเ ดีย เพื่อ ควบคุ ม การน าเสนอมัล ติมีเ ดีย ด้ วย
คุณสมบัตข
ิ องมัลติมเี ดีย (ตอ)
่
❖ Digital Representation คือ สามารถนาข้อมูลไป
ใช้งาน และจัดเก็บบนเครือ
่ งคอมพิวเตอร ์ หรือ
จัดเก็บข้อมูลไว้บนอุปกรณจั
์ ดเก็บข้อมูลแบบพกพา
ชนิดตางๆ
่
❖ Integrity คือ ความสามารถในการนาเสนอสื่ อ
ตางๆ
ในรูปแบบมัลติมเี ดียไดอย
่
้ างครบถ
่
้วน และ
สามารถควบคุมการนาเสนอไดอย
สระ
้ างอิ
่
สื่ อมัลติมเี ดีย
คือ สิ่ งประดิษฐและผลงานต
างๆด
านมั
ลติมเี ดีย
่
้
์
สามารถจาแนกองคประกอบของสื
่ อตางๆ
ไดเป็
่
้ น5
์
ชนิด ประกอบดวย
้
❖ ขอความหรื
อตัวอักษร (Text)
้
❖ ภาพนิ่ง (Still Image)
❖ ภาพเคลือ
่ นไหว (Animation)
❖ เสี ยง (Sound)
❖ วิดโี อ (Video)
ขอความหรื
อตัวอักษร (Text)
้
เป็ นองค ประกอบพื
น
้ ฐานทีส
่ าคัญ ของมัล ติม ีเดีย ที่
์
นาเสนอผานจอภาพของ
่
เครือ
่ งคอมพิวเตอร ์ มีรูปแบบและสี ของตัวอักษรให้
เลือกตามความต้องการ และสามารถกาหนดลักษณะ
ของการปฏิสัมพันธในระหว
างการน
าเสนอได้
่
์
โดยข้อความหรือตัวอักษรสามารถแบงประเภทได
่
้
ดังนี้
❖ ขอความที
ไ่ ดจากการพิ
มพ ์
้
้
❖ ขอความจากการสแกนด
วยสแกนเนอร
้
้
์
❖ ขอความไฮเปอร
เท็
้
์ กซ ์ (Hyper Text)
ภาพนิ่ง (Still Image)
เป็ นภาพทีไ่ มมี
่ นไหว เช่น ภาพถาย
่ การเคลือ
่
ภาพวาด ภาพลายเส้น แผนภูม ิ แผนที่ และโลโก้ เป็ น
ต้น ส่งผลในเชิงการเรียนรู้หรือรับรู้ดวยการมองเห็
น
้
ไดดี
อตัวอักษร
้ กวาข
่ อความหรื
้
ภาพนิ่งสามารถแบงได
เป็
่
้ น 2 ประเภท คือ
❖ ภาพบิตแมพ (Bitmap)
❖ ภาพเวกเตอร ์ (Vector)
ภาพเคลือ
่ นไหว (Animation)
หมายถึง ภาพกราฟิ กทีม
่ ก
ี ารเคลือ
่ นไหวเพือ
่ แสดง
ขัน
้ ตอนหรือปรากฏการณ์ ตางๆ
ทีเ่ กิดขึน
้ อยาง
่
่
ตอเนื
่อง เพือ
่ สร้างสรรคจิ
่
์ นตนาการให้เกิดแรงจูงใจ
กับผูชม
้
เสี ยง (Sound)
ถูก จัด เก็ บ อยู่ในรูปของสั ญ ญาณดิจ ต
ซึ่ง
ิ อล
สามารถเลนซ
่ า้ กลับไปกลับมาได้
จะช่วยให้ระบบมัลติมเี ดียเกิดความสมบูรณมากยิ
ง่ ขึน
้
์
นอกจากนี้ยงั ช่วยสร้าง ความน่าสนใจและน่าติดตาม
ในเรือ
่ งราวตางๆ
ได้เป็ นอยางดี
เนื่องจากเสี ยงมี
่
่
อิทธิพลตอผู
อภาพนิ่ง
่ ใช
้ ้มากกวาข
่ อความหรื
้
ลักษณะของเสี ยง ประกอบดวย
้
❖ คลืน
่ เสี ยงแบบออดิโอ (Audio)
❖ MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
คลืน
่ เสี ยงแบบออดิโอ (Audio)
เป็ นการแปลงสั ญญาณเสี ยงทีเ่ ป็ นอนาล็อกให้เป็ น
สั ญญาณดิจท
ิ ล
ั
ซึ่งการบันทึกจะบันทึกตามลูกคลืน
่
เสี ยง ไดแก
.WAV, .AU
้ ่ ฟอรแมต
์
MIDI
(Musical Instrument Digital Interface)
เป็ นรู ป แบบของเสี ยงที่ใ ช้ แทนเครื่อ งดนตรีช นิ ด
ตางๆ
สามารถเก็บข้อมูล และให้วงจรอิเล็กทรอนิกส์
่
สร้ างเสี ยงตามตัว โน้ตเสมือนการเล นของเครื
่องเล ่น
่
ดนตรีน้น
ั ๆ
วิดโี อ (Video)
สามารถน าเสนอภาพนิ่ ง หรื อ ภาพเคลื่ อ นไหว
ประกอบกับเสี ยงได้สมบูรณ์
มากกวาองค
ประกอบ
่
์
ชนิ ด อืน
่ ๆ
แต่สิ้ นเปลืองทรัพ ยากรของพืน
้ ทีบ
่ น
หน่วยความจาเป็ นจานวนมาก
รูปแบบของไฟลวี
่ ช้ในการบันทึกภาพและ
์ ด โิ อทีใ
เสี ยงมีหลายรูปแบบ ดังนี้
❖ AVI (Audio / Video Interleave)
❖ MPEG (Moving Pictures Experts Group)
❖ Quick Time
เทคโนโลยีมล
ั ติมเี ดีย
เป็ นเทคโนโลยีของสื่ อหลากหลายสื่ อ ซึง่ แบง่
เทคโนโลยีทเี่ กีย
่ วของได
้
้ ดังนี้
❖ เทคโนโลยีเกีย
่ วกับเสี ยง (Audio Technology)
❖ เทคโนโลยีเกีย
่ วกับวีดโิ อ (Video Technology)
❖ เทคโนโลยีรป
ู ภาพ (Image Technology)
❖ เทคโนโลยีขอความ
(Text Technology)
้
❖ เทคโนโลยีภาพเคลือ
่ นไหว และภาพสามมิต ิ
(Animation & 3DTechnology)
❖ เทคโนโลยีการพัฒนา (Authoring System
Technology)
❖ เทคโนโลยีกบ
ั ระบบการศึ กษา
เทคโนโลยีมล
ั ติมเี ดีย (ตอ)
่
❖ เทคโนโลยีการผลิต (Publishing Technology)
❖ เทคโนโลยีการกระจาย (Broadcasting &
Conferencing)
❖ เทคโนโลยีการจัดเก็บขอมู
้ ล (Storage
Technology)
❖ เทคโนโลยี WWW & HyperText
❖ เทคโนโลยีคลังขอมู
้ ล (Media Archives)
เทคโนโลยีเกีย
่ วกับเสี ยง (Audio
Technology)
เป็ นเทคโนโลยีทรี่ วมเสียงพูด
และเสี ยงดนตรี
ตัง้ แตการประมวลผล
การแสดงผล การจัดการ
่
ตางๆ
เช่น
การบีบอัดสั ญญาณ
การสื่ อสาร
่
การส่งสั ญญาณ
ตัวอยางการตั
ดตอเสี
Audacity
่
่ ยงดวยโปรแกรม
้
เทคโนโลยีเกีย
่ วกับวีดโิ อ (Video
Technology)
ได้แก่ การจัดเก็บ การประมวลผล การปรับแตง่
การใช้งาน การเรียกหา สื บค้น การส่งกระจาย
มาตรฐานการบีบอัดสั ญญาณ การเข้าและถอดรหัส
การส่งขอมู
บสื่ ออืน
่ ๆ
่
้ ล การทางานรวมกั
ตัวอยางการตั
ดตอวิ
Windows
่
่ ดโี อดวยโปรแกรม
้
Live Movie Maker
เทคโนโลยีรป
ู ภาพ (Image Technology)
เป็ นการพัฒนาและประยุกตใช
์ ้ ภาพ การจัดการ
ฟอรแมต
คลังภาพ การค้นหา การสร้าง และการ
์
ตกแตงภาพ
่
ตัวอยางการตกแต
งภาพด
วยโปรแกรม
PhotoScape
่
่
้
เทคโนโลยีขอความ
(Text Technology)
้
เกีย
่ วกับการใช้ข้อความหรือตัวอักษรและลักษณะ
รูปแบบของขอความแบบต
างๆ
้
่
ตัวอยาง
จาก SIPA
่ 13 ฟอนทแห
่
์ งชาติ
เทคโนโลยีภาพเคลือ
่ นไหว และภาพสามมิต ิ
(Animation & 3D Technology)
เ ป็ น เ ท ค โ น โ ล ยี เ กี่ ย ว กั บ ก า ร แ ส ด ง ผ ล
ภาพเคลือ
่ นไหวแบบ 2 มิต ิ และ 3 มิต ิ รวมถึงการสร้าง
ภาพเสมือนจริง (VR -Virtual Reality) การสร้าง
ตกแตง่ ประมวลผล และการใช้งาน
เทคโนโลยีการพัฒนา
(Authoring System Technology)
คือ เทคโนโลยีทพ
ี่ ฒ
ั นาขึน
้ มา เพือ
่ สร้างเครือ
่ งมือ
สาหรับงานพัฒนามัลติมเี ดีย ในรูปของซอฟตแวร
ช
์
์ ่ วย
ในการนาขอมู
บตามสื่ อรูปแบบตางๆ
้ ล เนื้อหาเขาไปเก็
้
่
ทีว่ างไว้ เพือ
่ นาเสนอ เช่น การใช้เครือ
หรือ
่ งมือตางๆ
่
การสราง
่ งมือใหมๆ่
้ เครือ
ตัวอยางเว็
บไซตเกี
่ วกับเทคโนโลยีการพัฒนา
่
์ ย
เทคโนโลยีกบ
ั ระบบการศึ กษา
เป็ นการศึ ก ษาเพื่อ น าเอาเทคโนโลยีม ล
ั ติม ีเ ดีย มา
ประยุกตใช
์ ้ กับระบบการศึ กษาในรูปของ CAI Computer Aided Instruction, CBT - Computer
Based Training ตลอดจนงานประชาสั มพันธโฆษณา
์
สรางภาพยนตร
้
์
เทคโนโลยีการผลิต (Publishing
Technology)
เป็ นการนาเอามัลติมเี ดีย มาใช้ดานงานพิ
่
มพ ์ เพือ
้
เพิม
่ ชีวต
ิ ชีวาให้กับงานพิมพ ์ มีรูปแบบทีโ่ ดดเดน
่ และ
นาเสนอหรือพิมพลงสื
่ อได้หลากรูปแบบ เช่น งาน
์
DTP - Desktop Publishing, CD-ROM Title &
Publishing
ตัวอยางการพั
ฒนางาน Desktop Publishing
่
ดวยโปรแกรม
Scribus
้
เทคโนโลยีการกระจาย
(Broadcasting & Conferencing)
ส่ งเกี่ย วข้ องกับ การเผยแพร่ข้ อมูล
เผยแพร่
สั ญญาณ
เช่น
Conference,
Multicasting
Backbone เป็ นตน
้
ตัวอยางการใช
่
้งานเทคโนโลยีการกระจาย
เทคโนโลยีการจัดเก็บขอมู
้ ล (Storage
Technology)
เนื่ อ งจากข้ อมู ล ด้ านมัล ติม ีเ ดีย มัก จะมีข นาดใหญ่
ทาให้ต้องเกีย
่ วข้องกับสื่ อบันทึกข้อมูลอยางหลี
กเลีย
่ ง
่
ไมได
่ วกับรูปแบบของสื่ อ รูปแบบการบีบอัด
่ ้ ทัง้ เกีย
ขอมู
้ ล รูปแบบการบันทึกขอมู
้ ล
เทคโนโลยี WWW & HyperText
ช่วยให้เกิด การเผยแพร่สื่ อมัลติมเี ดียในรูป แบบที่
นิยมมากทีส
่ ุด และเร็วทีส
่ ุด ผานระบบ
WWW และมี
่
ระบบโต้ตอบด้วยเทคโนโลยี
HyperText
&
HyperMedia
เทคโนโลยีคลังขอมู
้ ล (Media Archives)
เกีย
่ วกับการจัดเก็บข้อมูลปริมาณมากๆ และการ
เรียกค้นภายหลัง เช่น Photo & Image Server, AVI
archives
เทคโนโลยีทก
ี่ ลาวมาข
เป็ น
่
้างต้น
ส่วนประกอบทีส
่ าคัญกับเทคโนโลยีมล
ั ติมเี ดีย ซึ่งจะ
ช่วยให้เทคโนโลยีมล
ั ติมเี ดียมีคุณค่า
และเป็ นที่
างขวาง
ยอมรับอยางกว
้
่
สตรีมมิง่ มีเดีย
ถูกพัฒนาขึน
้ มา
โดยเปลีย
่ นรูปแบบการดาวน์
โหลดข้อมูลทีต
่ ้องรอให้การโหลด ข้อมูลเสร็จสิ้ นกอน
่
จึงจะแสดงผล
ให้แสดงผลลัพธไปพร
้อมๆกับการ
์
โหลดข้อมูล รวมถึงควบคุมการแสดงผลผานสตรี
มใน
่
ขณะทีก
่ าลังแสดงผล และสามารถถายทอดสั
ญญาณ
่
ไดตรงกั
บความต้องการของผู้ชม ซึง่ ผู้ชมทีพ
่ ลาดการ
้
ถ่ายทอดสดสามารถรับ ชมการถ่ายทอดนั้ น ๆได้ ใน
ภายหลัง
ความแตกตางระหว
างการดาวน
โหลดและ
่
่
์
การส่งสตรีมมิง่ มีเดีย
การดาวนโหลดไฟล
มี
ั ษณะการส่งทีไ่ มเป็
่ นแบบ
์
์ ลก
Real Time เมือ
่ ผู้ชมคลิกลิงคเพื
่ ดาวนโหลดไฟล
์ อ
์
์
จะต้ องรอจนกว่ าข้ อมู ล ทั้ง หมดจะถู ก ส่ งไปเก็ บ บน
เครือ
่ งของผู้ชมกอน
จึงจะสามารถแสดงผลได้ ซึ่ง
่
แตกต่ างจากสตรีม มิ่ง มีเ ดีย ที่ม ีล ก
ั ษณะการส่ งแบบ
Real Time เมือ
่ ผู้ชมคลิกลิงคเพื
่ เข้าชมไฟลสตรี
มมิง่
์ อ
์
มีเดีย จะใช้เวลาไมนานก็
สามารถแสดงผลลัพธได
่
์ ้
ทันที โดยขอมู
่ ่ งไปจะไมถู
้ ลทีส
่ กบันทึกลงฮารดดิ
์ สก ์
ลักษณะการส่งสตรีมมิง่ มีเดีย
❖ โปรเกรสซี ฟ ดาวน์ โหลด
(Progressive
Download) เป็ นการดาวนโหลดข
อมู
่ ง
้ ลลงบนเครือ
์
คอมพิวเตอร ์ ซึ่งในระหวางการ
ดาวนโหลดนั
้น
่
์
ผู้ชมสามารถเลนหรื
ก
่ าร
อแสดงผลไฟลได
่
่
์ ้ กอนที
ดาวนโหลดจะเสร็
จสิ้ น
์
❖ ไฟลออนดี
มานด ์ (On-Demand) ไฟลจะถู
ก
์
์
เข้ารหัสแลวน
่ ให้
้ าไป จัดเก็บไว้บนเซิรฟเวอร
์
์ เพือ
ผูใช
น
้ ้สามารถเรียกใช้งานไดพร
้ อมกั
้
❖ การถายทอดสด
(Live Broadcasting) ใช้วิธแ
ี ปลง
่
สั ญญาณทีไ่ ด้ จากกล้องวิดโี อไป
เป็ นข้อมูล
ดิจต
ิ อล แลวส
ปแบบของสตรีมมิง่ ไปยัง
้ ่ งผานในรู
่
องคประกอบของระบบสตรี
มมิง่ มีเดีย
์
❖ เครือ
่ งเข้ารหัส (Encoder) เป็ นเครือ
่ งคอมพิวเตอร ์
ทีต
่ ด
ิ ตัง้ ซอฟตแวร
์
์ สาหรับแปลงไฟลเสี
์ ยงและวิดโี อ
ให้อยูในรู
ปแบบสตรีมมิง่ จากนั้น นามาเข้ารหัส
่
ข้ อมู ล ด้ วยการใส่ รหัส พร้ อมกับ บีบ อัด ข้ อมู ล ให้ มี
ขนาดเล็กลง แตคงคุ
ณภาพ
การแสดงผลให้
่
ไดมากที
ส
่ ุด
้
❖ เครือ
่ งเซิรฟเวอร
่ งเซิรฟเวอร
ที
์
์
์ ่
์ (Server) เป็ นเครือ
ติดตัง้ ซอฟตแวร
์
์ สาหรับบริหารจัดการกับสตรีมมิง่
มีเดีย ซึ่งได้จากการเข้ารหัสด้วยเครือ
่ งเข้ารหัส
โดยทาหน้าทีจ
่ ด
ั ส่งสตรีมมิง่ มีเดียไปยังเครือ
่ งผู้ชม
ตามคารองขอ
้
Quality of Service (QoS)
เป็ นโปรโตคอลทีท
่ าให้การรับ ส่ งข้ อมูล มัล ติมีเดีย
แบบสตรีมมิง่ บนระบบ เครือขาย
่ ถือมาก
่ มีความน่าเชือ
ขึน
้ เพือ
่ แก้ปัญหาดีเลย ์ (Delay), จิตเตอร ์ (Jitter)
และแพ็กเกจสูญหาย (Package Loss) โดยกลไก
การทางานทีส
่ าคัญของ QoS คือ การจัดลาดับการ
รับส่งข้อมูลบนเครือขาย
โดยกาหนดให้ลาดับการ
่
ไหลของข้อมูลเป็ นไปตามลาดับความสาคัญ รวมทัง้
ควบคุมกลไกการทางานของระบบเครือขายให
่
้เป็ นไป
ตามกฏเกณฑ ์ ทีก
่ าหนดไว้
ประโยชนของมั
ลติมเี ดีย
์
❖ งายต
อการใช
่
่
้งาน
❖ สรางความรู
สึ้ ก
้
❖ สรางเสริ
มประสบการณ์
้
❖ เพิม
่ ความสามารถในการเรียนรู้
❖ คุ้มคาต
น
่ อการลงทุ
่
บทบาทของมัลติมเี ดีย
❖ การเรียนการสอน
❖ ธุรกิจ
❖ การสื่ อสารโทรคมนาคม
❖ ธุรกิจการพิมพ ์
❖ ธุรกิจการให้บริการขอมู
้ ลขาวสาร
่
❖ ธุรกิจโฆษณาและการตลาด
❖ การแพทยและสาธารณสุ
ข
์
❖ นันทนาการ
บทสรุป
่ อชนิดตางๆ
มัลติมเี ดีย คือ การนาองคประกอบของสื
่
์
มาผสมผสานเข้า ดวยกั
น ประกอบดวยตั
วอักษร ภาพนิ่ง
้
้
เสี ยง วิดโี อ และภาพเคลือ
่ นไหวหรือ
อนิเมชัน
่ โดย
วเตอร ์ โดยผู้ใช้สามารถ
ผานกระบวนการทางระบบคอมพิ
่
ควบคุม และโต้ตอบกับมัลติมเี ดียได้ เพือ
่ บรรลุผลตาม
วัตถุประสงคการใช
้งาน
์
การรับส่งไฟลสตรี
มมิง่ มีเดียผานระบบเครื
อขาย
อาจ
่
่
์
เกิดปัญหาขึน
้ ได้ เนื่องจาก ความเร็วในการส่งข้อมูลผาน
่
ระบบเครือขายไม
คงที
เ่ ปลีย
่ นแปลง ตลอดเวลา ดังนั้น จึง
่
่
ทาให้เกิดขอก
้ าหนดทีใ่ ช้ในการวัดมาตรฐานการส่งข้อมูล
ทีเ่ รียกวา่ Quality of Service หรือ QoS ขึน
้ เพือ
่
แกปั
้ ญหาดีเลย ์ จิตเตอร ์ และแพ็กเกจสูญหาย เป็ นตน
้