Transcript - สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร

รายงานการประเมินผล
โครงการจัดรูปทีด่ นิ ในพืน้ ทีน่ าร่ อง
โครงการเขื่อนแควน้ อยบารุงแดน จังหวัดพิษณุโลก
เอกสารประกอบการบรรยาย
การนาเสนอผลงานวิชาการด้ านเศรษฐกิจการเกษตร ประจาปี 2557
โดย ส่ วนประเมินผลปัจจัยพืน้ ฐานทางการเกษตร ศู นย์ ประเมินผล
1
หัวข้ อการนาเสนอ
1.
ความสาคัญของการศึกษา
2.
วิธีการประเมินผล
3.
ผลการประเมินผล
4.
ข้ อค้ นพบ และข้ อเสนอแนะ
2
1. ความสาคัญของการศึกษา
(1) พืน้ ที่ชลประทานโครงการเขื่อนแควน้ อยบารุงแดน จังหวัดพิษณุโลก จานวน 155,166 ไร่
(2) วัตถุประสงค์ การจัดรู ปที่ดนิ เพือ่ เพิม่ ประสิ ทธิภาพการใช้ น้าและที่ดนิ ให้ เกิดประโยชน์ สูงสุ ด
โดยการก่ อสร้ าง คูส่งน้า คูระบายน้า สร้ างทางลาเลียง ออกเอกสารสิ ทธิ์ฉบับใหม่ ให้ แก่
เกษตรกร และยกระดับรายได้ สุทธิทางการเกษตรให้ สูงขึน้
(3) ปี 2553 ดาเนินการจัดรู ปที่ดนิ นาร่ องในพืน้ ที่ จานวน 1,530 ไร่
เป็ นการจัดรู ปที่ดนิ ประเภทการพัฒนาแบบสมบูรณ์ แบบ (Intensive Development)
3
2. วิธีการประเมินผล
2.1 วัตถุประสงค์ ของการประเมินผล
(1) ประเมินผลการดาเนินงาน ผลสั มฤทธิ์ตามวัตถุประสงค์ โครงการ
(2) วิเคราะห์ ประสิ ทธิภาพของการใช้ ปัจจัยการผลิต
(3) วิเคราะห์ แนวทางการคิดเงินคืนทุน
2.2 ขอบเขตของการประเมินผล
(1) พืน้ ที่นาร่ องโครงการปี 2553
(2) เปรียบเทียบก่ อนและหลังมีการจัดรู ปทีด่ นิ
4
2. วิธีการประเมินผล (ต่ อ)
2.3 รู ปแบบการประเมินผล
แบบจาลองการประเมินผล IOEI
INPUTS
ปัจจัย
OUTPUTS
ผลได้
EFFECT
ผลกระทบ
IMPACT
ผลกระทบต่ อเนื่อง
5
2. วิธีการประเมินผล (ต่ อ)
2.3 รู ปแบบการประเมินผล (2)
ฟังก์ ชั่นการผลิตแบบคอบบ์ -ดักลาส
Y = AX1b1 X2b2 … Xnbn eu
lnY1 = lna + b1lnX1b1 + b2lnX2b2 + b3lnX3b3 + b4lnX4b4 + u
(1)
lnY2 = lna + b1lnX1b1 + b2lnX2b2 + b3lnX3b3 + b4lnX4b4 + u
(2)
จากสมการ (1) และ (2)
Y1,Y2 = ผลผลิต (กก./ไร่ )
X1 = ปริมาณเมล็ดพันธุ์ (กก./ไร่ )
X2 = ค่าใช้ จ่ายเงินสดปุ๋ ยเคมี (บาท/ไร่ )
X3 = ค่าใช้ จ่ายเงินสดสารเคมี (บาท/ไร่ )
X4 = แรงงานคน (วันงาน/ไร่ )
b1,b2,b3,b4 = ค่าสัมประสิทธิ์ของปัจจัยการผลิต
X 1 , X 2 , X3 , X 4
u = ค่าความคลาดเคลือ่ น
6
2. วิธีการประเมินผล (ต่ อ)
2.4 การรวบรวมข้ อมูล
(1) ข้ อมูลปฐมภูมิ จากการสารวจเกษตรกร 125 ตัวอย่าง
(2) ข้ อมูลทุตยิ ภูมิ จากการเอกสาร รายงานวิจัยทีเ่ กีย่ งข้ อง
2.5 การวิเคราะห์ ข้อมูล
(1) การวิเคราะห์ โดยใช้ สถิตเิ ชิงพรรณา เช่ น ค่ าเฉลีย่ ค่ าร้ อยละ
(2) การวิเคราะห์ ความคิดเห็น
(3) การทดสอบความแตกต่ าง เช่ น การทดสอบค่ าเฉลีย่ ของผลผลิตข้ าว
(4) การวิเคราะห์ ฟังก์ชั่นการผลิต
(5) การวิเคราะห์ การคิดคืนทุน
7
3. ผลการประเมินผล
3.1 ผลการประเมินผลตามแบบจาลอง IOEI
ปัจจัย (INPUTS)
(1) ค่ าใช้ จ่ายการจัดรู ปทีด่ นิ 19.49 ล้านบาท
(2) หลักสู ตรการอบรม 3 หลักสู ตร
ผลได้ (OUTPUTS)
(1) พืน้ ทีจ่ ัดรู ปทีด่ นิ 1,513.17 ไร่ (99%)
จานวน 448 แปลง
(2) ถนนลาเลียงระยะ 13.265 กม.
(3) กลุ่มผู้ใช้ นา้ จานวน 10 กลุ่ม
(4) การออกเอกสารสิ ทธิ์ 
8
3. ผลการประเมินผล (ต่ อ)
ผลกระทบ (EFFECT)
(1) ด้ านการชลประทาน
(2) ประสิ ทธิภาพการใช้ ทดี่ นิ
250
100%
80%
98.78
150
100
40%
0%
191.32
168.07
200
93.83
60%
20%
ร้ อยละ
100 100 91.32
68.07
50
30.87
29.63
0
หลัง
ก่อน
ก่อน
หลัง
9
3. ผลการประเมินผล (ต่ อ)
ผลกระทบ (EFFECT)
(3) ประสิ ทธิภาพการผลิต
ผลผลิตต่ อไร่
ก่อน
กก.ต่ อไร่
849.63
840.67
120.46 กก.
720.21
ข้ าวนาปี
112.30 กก.
737.33
ข้ าวนาปรัง
หลัง
ต้ นทุนต่ อหน่ วย
บาทต่ อกก.
3.75
3.82
0.28 บาท
3.66
ก่อน
หลัง
0.16 บาท
3.47
ข้ าวนาปี
ข้ าวนาปรัง
10
3. ผลการประเมินผล (ต่ อ)
ผลกระทบต่ อเนื่อง (IMPACT)
รายได้ เงินสดสุ ทธิทางการเกษตรในพืน้ ทีโ่ ครงการ
ก่อน
+ 985.77
หลัง
4,884.02
2,404.70
3,050.73
ข้ าวนาปี
2,479.32
บาทต่ อไร่
5,869.79
2,819.06
ข้ าวนาปรัง
รวม
11
ทัศนคติของเกษตรกรต่ อโครงการจัดรูปทีด่ นิ
ภาพรวม
3.86
ด้ านประโยชน์ ทไี่ ด้ รับจากการจัดรูปทีด่ นิ
4.18
ด้ านความเข้ าใจต่ อระเบียบ ขั้นตอนการปฏิบัติ
3.62
ด้ านการบริการของเจ้ าหน้ าที่
3.80
12
สรุ ปผลการประเมินตามแบบจาลอง IOEI
INPUTS
1. งบประมาณ
19.49 ล้านบาท
2. ถ่ ายทอดความรู้
3 หลักสู ตร
OUTPUTS
1. พืน้ ที่ 1,513.17 ไร่
2. จานวน 448 แปลง
3. เกษตรกร 261 ราย
4. ถนนลาเลียง 13.26 กม.
5. กลุ่มผู้ใช้ นา้ 10 กลุ่ม
EFFECT
1. ประสิ ทธิภาพการรับนา้ เพิม่ ขึน้
ร้ อยละ 67.91 และการระบายนา้
เพิม่ ขึน้ ร้ อยละ 64.20
2. ประสิ ทธิภาพการใช้ ทดี่ ิน
เพิม่ ขึน้ ร้ อยละ 23.25
3. ประสิ ทธิภาพการผลิต
ผลผลิตต่ อไร่
ข้ าวนาปี เพิม่ ขึน้ 120.46 กก.
ข้ าวนาปรังเพิม่ ขึน้ 112.30 กก.
4. ความเข้ มแข็งองค์ กรผู้ใช้ นา้
อยู่ในเกณฑ์ ปานกลาง
(ค่ าคะแนนเท่ ากับ 3.32)
IMPACT
1.รายได้ เงินสดสุ ทธิใน
พืน้ ทีโ่ ครงการ
เพิม่ ขึน้ 985.77 บาทต่ อไร่
2. ปัญหาการขัดแย้ งแย่ งชิงนา้
ลดลงเหลือร้ อยละ 8.54
13
3. ผลการประเมินผล (ต่อ)
3.2 ผลการวิเคราะห์ ประสิ ทธิภาพของการใช้ ปัจจัยการผลิต
1) การวิเคราะห์ ฟังก์ ชั่นการผลิต
สมการ
การผลิตข้ าว
นาปี
สมการ
การผลิตข้ าว
นาปรัง
lnY1 = 5.687 + 0.077lnX1 + 0.053lnX2 + 0.032lnX3 + 0.432lnX4
t –value
(1.761)*
(2.707)**
(2.320)**
F-value = 141.27*** , R2 = 0.8408 , S.E.= 0.33, D.W. =1.73
(16.827)**
lnY2 = 2.580 + 0.251lnX1 + 0.381lnX2 + 0.099lnX3 + 0.492lnX4
t –value
(1.679)*
(5.483)***
(2.947)**
(16.827)***
F-value = 92.103*** , R2 = 0.7831 , S.E. = 0.058 , D.W. = 2.13
14
3. ผลการประเมินผล (ต่อ)
3.2 ผลการวิเคราะห์ ประสิ ทธิภาพของการใช้ ปัจจัยการผลิต (2)
ปัจจัยการผลิต
2) ประสิ ทธิภาพทางเทคนิค
ข้ าวนาปี
(1) ปริมาณเมล็ดพันธุ์ที่ใช้ (กก.ต่ อไร่ )
(2) ค่ าใช้ จ่ายเงินสดปุ๋ ยเคมีที่ใช้ (บาทต่ อไร่ )
(3) ค่ าใช้ จ่ายเงินสดสารเคมีที่ใช้ (บาทต่ อไร่ )
(4) ปริมาณแรงงาน (วันงานต่ อไร่ )
ผลผลิตเพิม่
3.103
0.068
0.162
179.19
ข้ าวนาปรัง
(1) ปริมาณเมล็ดพันธุ์ทใี่ ช้ (กก.ต่ อไร่ )
(2) ค่ าใช้ จ่ายเงินสดปุ๋ ยเคมีทใี่ ช้ (บาทต่ อไร่ )
(3) ค่ าใช้ จ่ายเงินสดสารเคมีทใี่ ช้ (บาทต่ อไร่ )
(4) ปริมาณแรงงาน (วันงานต่ อไร่ )
8.9782
0.4331
0.5085
216.94
15
3. ผลการประเมินผล (ต่อ)
3.2 ผลการวิเคราะห์ ประสิ ทธิภาพของการใช้ ปัจจัยการผลิต (3)
3) ประสิ ทธิภาพทางเศรษฐกิจ
ข้ าวนาปี
เมล็ดพันธุ์
ปุ๋ ยเคมี
สารเคมี
แรงงาน
0.882
0.483
1.151
4.246
ลดลง
ลดลง
เพิม่ ขึน้
เพิม่ ขึน้
VMPxi/ Pxi
ควรใช้ ปัจจัย
ข้ าวนาปรัง
เมล็ดพันธุ์
ปุ๋ ยเคมี
สารเคมี
แรงงาน
VMPxi/ Pxi
2.528
3.048
3.756
5.09
เพิม่
เพิม่
เพิม่
ควรใช้ ปัจจัย
เพิม่
16
3. ผลการประเมินผล (ต่อ)
3.3 แนวทางการคิดอัตราคืนทุน
1) อัตราร้ อยละการจ่ ายอุดหนุนกับการจ่ ายสมทบของเกษตรกร
อัตราร้ อยละของ
การจ่ ายเงินอุดหนุน
0
10
20
30
40
50
60
70
80*
90
100
จานวนเงิน (บาท/ไร่ )
จานวนเงินรัฐอุดหนุน จานวนเงินเกษตรกรต้ องจ่ าย
12,880.46
1,288.04
11,592.42
2,576.09
10,304.37
3,864.13
9,016.33
5,152.18
7,728.28
6,440.23
6,440.23
7,728.28
5.152.18
9,016.33
3,864.13
10,304.37
2,576.09
11,592.42
1,288.04
12,880.46
-
รวมเงินทั้งหมด
12,880.46
12,880.46
12,880.46
12,880.46
12,880.46
12,880.46
12,880.46
12,880.46
12,880.46
12,880.46
12,880.46
17
3. ผลการประเมินผล (ต่อ)
3.3 แนวทางการคิดอัตราคืนทุน (2)
2) กรณีการอุดหนุนและจานวนทีเ่ กษตรกรเลือกทางเลือกการจ่ าย
รายการ
ทางเลือกที่ 1 ทางเลือกที่ 2 ผลประโยชน์ ส่วน
จ่ ายเต็มจานวน ผ่ อนชาระ 15 ปี เพิม่ ของเกษตรกร
ครั้งเดียว ในอัตราเดียวกัน จากการจัดรู ปทีด่ นิ
ส่ วนทีเ่ หลือ
(1) รัฐอุดหนุนร้ อยละ 80
2,576.09
247.30
985.77
738.47
(2) รัฐอุดหนุนร้ อยละ 90
1,288.04
123.96
985.77
861.81
(3) รัฐอุดหนุนร้ อยละ 70
3,864.13
370.96
985.77
614.81
18
4. ข้อค้นพบ และข้อเสนอแนะ
(1) หน่ วยงานควรมีการบูรณาการอย่ างจริงจัง โดยการส่ งเสริมให้ ความรู้ และติดตาม
ให้ คาแนะนาแก่เกษตรกรอย่างต่ อเนื่อง
(2) ส่ งเสริมประชาสั มพันธ์ ให้ เกษตรกรรับรู้ ข้ อมูลข่ าวสารประโยชน์ ทไี่ ด้ รับจากการ
จัดรู ปทีด่ นิ อย่ างต่ อเนื่อง
(3) พิจารณาพืน้ ที่ที่ศึกษาความเหมาะสมแล้ว และพืน้ ที่ยงั ไม่ ได้ ศึกษา ดาเนินการพัฒนา
ตามศักยภาพการทางานของหน่ วยงานรับผิดชอบ วางแผนการพัฒนาต่ อไป
(4) ควรมีการศึกษาพืน้ ทีจ่ ัดรู ปทีด่ นิ ที่อนื่ และวิธีการจัดรู ปทีด่ นิ แบบพัฒนาบางส่ วน
เปรียบเทียบเพือ่ มีวธิ ีคดิ การคืนทุนทีเ่ หมาะสม อันจะเป็ นประโยชน์ ต่อภาครัฐและเกษตรกร
19
จบการนาเสนอ
20