Transcript แผนยุทธศาสตร์กระทรวงสาธารณสุข ด้านควบคุมโรค

สถานการณ์การดาเนินงาน ปี 2557
และทิศทางการดาเนินงาน ปี 2558
การควบคุมโรค
โดย นางสาวสริ วิ รรณ จ ันทนจุลกะ
ผูอ
้ านวยการกองประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ
ว ันที่ 28 สงิ หาคม 2557
่ หาดใหญ่ สงขลา
ณ โรงแรมลีการ์เด้น พลาซา
สถานการณ์
้
• ภาวะฉุกเฉินทางด้านสาธารณสุขทีพ
่ บมากขึน
่ ผลกระทบต่อสุขภาพอ ันเนือ
• ปัญหาทีอ
่ าจสง
่ งมากจากมลพิษ
้
สงิ่ แวดล้อม เพิม
่ มากขึน
ภาวะฉุกเฉิน • ระบบตอบโต้ภาวะฉุกเฉินเดิม ย ังไม่ครอบคลุมทุกประเด็น
แรงงานต่าง
ด้าว
้ (ปี 2555
• การเคลือ
่ นย้ายของประชากรต่างด้าวเพิม
่ มากขึน
มีมากกว่า 1.97 ล้าน)
• มีการเข้าเมืองไม่ถก
ู ต้องตามกฎหมาย 64.57 %
• ก่อให้เกิดปัญหาสาธารณสุขและสุขาภิบาลสงิ่ แวดล้อมใน
ั
แหล่งทีอ
่ ยูอ
่ าศยของชุ
มชนต่างด้าว
ี่ งต่อการเกิดโรคระบาด
• เสย
กรอบแนวคิด: ตรวจจ ับเร็ว ตอบโต้ท ัน ป้องก ันได้
ั
ศกยภาพที
ม SRRT
ระบบเฝ้าระว ัง
บูรณาการระบบเฝ้ า
ระวังโรค 5 ระบบ 5 มิต ิ
(5 ระบบ ได้แก่ โรคติดต่อ โรค
ไม่ตด
ิ ต่อ โรคจากการบาดเจ็บ
์ ละโรคจากการ
โรคเอดสแ
ี และสงิ่ แวดล้อม)
ประกอบอาชพ
พัฒนาเจ ้าหน ้าทีท
่ ก
ุ
ระดับ สามารถจัดการ
ระบบเฝ้ าระวังได ้
สุขภาวะชายแดน
พัฒนาสุขภาวะ
ชายแดนตามกรอบกฎ
อนามัยระหว่างประเทศ
มาตรฐานกฎอนาม ัย
ระหว่างประเทศ
ตรวจจ ับเร็ว
ตอบโต้ท ัน
ระบบควบคุมโรคและภ ัย
้ ที่
ควบคุมโรคและภ ัยในพืน
และกลุม
่ เป้าหมายพิเศษ
SRRT สามารถดาเนินการเฝ้ า
ระวัง ป้ องกันควบคุมโรคได ้
ครบวงจร
ระบบการตอบโต้ภาวะฉุกเฉิน
(78.30 ลบ.)
มีระบบข ้อมูล Real time
พ ัฒนาศูนย์ปฏิบ ัติการตอบ
โต้ภาวะฉุกเฉิน
(กรมอนาม ัย 6.0377 ลบ.)
พัฒนาระบบสนั บสนุนการ
ปฏิบต
ั ก
ิ าร
ประชากรต่างด้าว
(4.2 ลบ.)
่ งทางเข้าออก พัฒนาระบบมูลประชากรต่างด ้าว
ชอ
่ ง
ระบบเฝ้ าระวังชอ
ทางเข ้าออก
ระบบบริหารจัดการ
สมรรถนะ
้ ฐาน
จ ัดให้ประชากรต่างด้าวเข้าถึงบริการป้องก ันควบคุมโรคขนพื
ั้ น
- จ ัดทาฐานข้อมูล (กรมอนาม ัย 1 ลบ.)
- พ ัฒนามาตรฐาน (กรมอนาม ัย 1.3542 ลบ.)
การตอบโต้ภาวะฉุกเฉิน
ลักลอบ
ระเบิด
รั่วไหล
ร้องเรียน
พระนครศรีอยุธยำ
13 2 4
ชลบุรี
3
สมุทรปรำกำร
5
7
1
(10 ครง)
ั้
7
6
12
ฉะเชิงเทรำ
ปทุมธำนี
ปนเปื้อน
9
(17 ครง)
ั้
6
1
5
1
8
ปทุมธำนี
กทม. ฉะเชิงเทรำ
(18 ครง)
ั้
ฉ
ชลบุรี
จำนวนครั้งที่เกิดควำมเสี่ยง
(18 ครง)
ั้
สมุทรปรำกำร
2
31 – 40 ครั้ง
(20 ครง)
ั้
ระยอง
กทม
7
ระยอง
7
10
9
13
(35 ครง)
ั้
1
10
(27 ครง)
ั้
5
แหล่งข้อมูล: กรมควบคุมมลพิษ
21 – 30 ครั้ง
11 – 20 ครั้ง
1 – 10 ครั้ง
ไม่เกิดควำมเสี่ยง
สถานการณ์การดาเนินงานปี 2557
จ ัดตงั้
คณะทางาน
(ระด ับกรม)
การพ ัฒนา
แนวทางการ
ปฏิบ ัติงาน
(SOP)
จ ัดทาทาเนียบ
ผูร้ ับผิดชอบ
และเครือข่าย
การ
ดาเนินงาน
การพ ัฒนา
ชุดข้อมูล
ี่ ง
ความเสย
ต่อสุขภาพ
จากภาวะ
ฉุกเฉิน
• (ร่าง)คณะอานวยการตอบโต้
ภาวะฉุกเฉินฯ
• คณะทางานการตอบโต้ภาวะ
ฉุกเฉินฯ
• จ ัดทาแนวทางการตอบโต้ความ
ี่ ง (General Guideline)
เสย
ี่ ง
• จ ัดทาแนวทางตอบโต้ความเสย
เฉพาะกรณี 3 เรือ
่ ง ได้แก่
- กรณีไฟไหม้บอ
่ ขยะชุมชน
- นา้ ม ันดิบรว่ ั ไหล
- การปนเปื้ อนสารปรอทในแหล่งนา้
การตอบโต้ภาวะฉุกเฉินเหตุการณ์รน
ุ แรง
กรณีไฟไหม้บอ
่ ขยะ ต.แพรกษา อ.
เมือง จ.สมุทรปราการ และ ต.บ้าน
ป้อม อ.เมือง จ. อยุธยา
• ร่วมประชุม Warroom / วางแผนการดาเนินงาน
ี่ ง Zoning (Hot/Warm/Cold Zone)
• จ ัดทาแผนทีเ่ สย
• เฝ้าระว ังฯ ร่วมก ับ สสจ. โดย ตรวจว ัดคุณภาพอากาศ
(PM10 , PM2.5 , CO และ S02) และเก็บต ัวอย่างนา้
• สน ับสนุนคาแนะนาทางวิชาการ
• ติดตาม เฝ้าระว ังระยะยาว
การตอบโต้ภาวะฉุกเฉินเหตุการณ์ไม่รน
ุ แรง
• สว่ นกลาง
• สว่ นภูมภ
ิ าค
• ข้อมูลผลกระทบต่อสุขภาพ ได้แก่
แร่ใยหิน/ แอมโมเนียรวไหล
่ั
/ ร ังส ี
คาร์บอนมอนอกไซด์ /มลพิษอากาศและสาร
มลพิษอืน
่ ๆ กรณีไฟไหม้บอ
่ ขยะชุมชน /
ผลกระทบจากการจุดพลุและดอกไม้ไฟ ฯลฯ
ี่ ง(ทีต
• แผนทีค
่ วามเสย
่ งแสดงกระบวนการ
ั้
ผลิตและสงิ่ คุกคามของกิจการโรงงาน
อุตสาหกรรม โรงไฟฟ้า ฯลฯ)
สน ับสนุนชุดข้อมูลวิชาการ
1. กรณีสารเคมีรว่ ั ไหลจากโรงงานบริเวณใกล้นค
ิ มฯ มาบตาพุด
จ.ระยอง
2. กรณีเหตุระเบิดของ บ.ไออาร์พซ
ี ี จาก ัด (มหาชน) จ.ระยอง
3. กรณีเหตุรอ
้ งเรียนการเผาถ่านกะลามะพร้าว อ.ปากท่อ จ.ราชบุร ี
4. กรณีนา้ ม ันดิบรว่ ั ไหลทีอ
่ า่ วพร้าว จ.ระยอง/นา้ ม ันรว่ ั ไหลที่
จ.ชลบุร ี
5. กรณีล ักลอบทิง้ สารเคมี อลูมเิ นียมฟอสไฟด์ อ.กบินทร์บร
ุ ี
จ.ปราจีนบุร ี
้ื แบคทีเรียในปลา
6. กรณีผลกระทบต่อสุขภาพจากเชอ
7. กรณีเหตุการณ์ถ ังถ ังออกซเิ จนระเบิดกลางเมือง จ.ฉะเชงิ เทรา
ิ ค้า Bisco นิคมฯ บางปู
8. กรณีเหตุการณ์ไฟไหม้โกด ังสน
จ.สมุทรปราการ
แผนงาน ภาวะฉุกเฉิน
แผนงานการตอบโต้
การตอบโต้ภาวะฉุกเฉิน
1
• พ ัฒนากลไก โครงสร้าง ระบบ
้ ที่
• สน ับสนุนการดาเนินงานในพืน
2
3
4
5
ั
• บูรณาการพ ัฒนาศกยภาพบุ
คลากรทุกระด ับ
• จ ัดทาคูม
่ อ
ื แนวทางการปฏิบ ัติงาน ชุดความรูว้ ช
ิ าการ
• ติดตาม ประเมินผล
กิจกรรม
ตัวชี้วัด
ประชำชนได้รับกำรคุ้มครองสุขภำพจำกเหตุฉุกเฉินจำกสิ่งแวดล้อม
พื้นที่มีควำมพร้อมในกำรตอบโต้เหตุฉุกเฉินจำกสิ่งแวดล้อม
บูรณาการ
บูรณาการ
มีหน่วยตอบโต้ฯ (SERT)
มีงำนอวล. ในหน่วยตอบโต้ฯ
มีงำนอวล. ในหน่วยตอบโต้ฯ
ระดับประเทศ
ระดับเขต
ระดับจังหวัด
ประสาน
ประสาน
เจ้ำหน้ำที่ทุกระดับมีศักยภำพตำมมำตรฐำนที่กำหนด (โดยบูรณำกำรร่วมกับ กสธ.)
กำรจัดกำร
สิ่งสนับสนุน
กำรจัดกำร
สิ่งสนับสนุน
กำรจัดกำร
สิ่งสนับสนุน
• พัฒนำโครงสร้ำง
ระบบและกลไกกำร
ตอบโต้ภำวะฉุกเฉิน
ด้ำนอนำมัย
สิ่งแวดล้อม
• กำรจัดกำรเมื่อเกิด
เหตุฉุกเฉิน (ควำม
รุนแรงระดับ4)
• สนับสนุนกำรจัดกำร
เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน
(ระดับ 1-3)
• ติดตำม ประเมินผล
• พัฒนำหลักสูตร/คู่มือ/
แนวทำง ปฏิบัติงำนฯ
• พัฒนำศักยภำพจนท.
ส่วนกลำงและศูนย์ฯ
• พัฒนำระบบสื่อสำร
เตือนภัย
• พัฒนำงำนวิชำกำร/
นวัตกรรม
• พัฒนำฐำนข้อมูลควำม
เสี่ยง/แผนที่เสี่ยงฯ
ระดับประเทศ
• พัฒนำกลไก
โครงสร้ำงศูนย์บริหำร
จัดกำร
• กำรจัดกำรเมื่อเกิด
เหตุฉุกเฉิน (ระดับ
2-3)
• ประสำน สนับสนุน
กำรปฏิบัติงำนใน
พื้นที่กับจังหวัด
• เวทีแลกเปลี่ยน
เรียนรู้
• พัฒนำกลไกกำรแจ้ง
เหตุ และประสำนกับ
ส่วนกลำงและจังหวัด
• พัฒนำระบบสื่อสำร
เตือนภัย
• พัฒนำศักยภำพ
จนท. จังหวัด
• พัฒนำฐำนข้อมูล
ควำมเสี่ยง แผนที่เสี่ยง
ในระดับเขต
• เตรียมควำมพร้อม
รองรับกำรเกิดเหตุ
• แจ้งเหตุ รำยงำน
และประสำนข้อมูล
กับเขต ส่วนกลำง
และหน่วยงำนใน
พื้นที่
• จัดกำรเมื่อเกิดเหตุ
ฉุกเฉิน (ระดับ 1)
• ประสำนงำน
บูรณำกำรกำรทำงำน
ในพื้นที่ (เมื่อเกิดเหตุ)
• สร้ำงเครือข่ำยฯ
ระดับจังหวัด
• ร่วมจัดทำ
แผนปฏิบัติกำรฯ+
ซ้อมแผนร่วมกับ
หน่วยงำนในพื้นที่
• สื่อสำร เตือนภัย
• พัฒนำฐำนข้อมูล
ควำมเสี่ยง/แผนที่
เสี่ยงในระดับจังหวัด
ส่วนกลำง
เขตบริกำรสุขภำพ
จังหวัด
้ ที่
การควบคุมโรคและภ ัยสุขภาพในพืน
และกลุม
่ เป้าหมายพิเศษ
้ ทีเ่ ป้าหมาย 14 จ ังหว ัด
ประชากรต่างด้าวก ับปัญหาสาธารณสุขในพืน
จานวนประชากรต่างด้าวตงแต่
ั้
ปี 2555- 2557
1800000 คน
ทังประเทศ
1 ,5 4 9,555
1600000
กทม
1400000
อนาม ัยแม่
และเด็ ก
อ ัตราการ
ครองเตียง
ในโรงพยาบาล
้
เพิม
่ ขึน
ปัญหา
โรคติดต่อ และ
โรคติดต่ออุบ ัติ
ใหม่
1000000
1 ,1 3 3,851
การไหล
ทะล ักของ
ิ ค้า
สน
ทาลาย
สุขภาพ
ภาคเหนอ
600000
ภาค
ตะวันออกเ ียงเหนอ
ภาค ต ้
400000
200000
0
ล
ภาคกลาง
1 ,1 8 3,835
800000
แรงงานข้าม
ชาติก ับปัญหา
สาธารณสุข
ปัญหาการ
เข้าถึงบริการ
สาธารณสุข
ปริมณ
1200000
ปี
(ก.ค.)
แหล่งข้อมูล : สาน ักบริหาร
แรงงานต่างด้าว กรมจ ัดหางาน
้ ทีเ่ ป้าหมาย14 จ ังหว ัด (กรกฎาคม 2557)
อ ัตราป่วยด้วยโรคอุจจาระร่วงในพืน
จ ังหว ัด
(เขตบริการสุขภาพ)
ปัญหาด้าน
อนาม ัย
สงิ่ แวดล้อม
และพฤติกรรม
อ ัตราป่วย
(ต่อประชากร
แสนคน)
จ ังหว ัด
(เขตบริการสุขภาพ)
อ ัตราป่วย
(ต่อประชากร
แสนคน)
ตาก (2)
2028.37
ระนอง (11)
1341.86
เชียงราย (1)
1883.94
มุกดาหาร (10)
1197.37
ระยอง (6)
1855.94
สุราษฎร์ธานี (11)
1078.19
ตราด (6)
1527.84
สระแก้ว (6)
985.89
สมุทรสาคร (5)
1497.90
สงขลา (12)
855.88
พ ังงา (11)
1379.59
สมุทรปราการ (6)
822.37
อุบลราชธานี (10)
1347.15
ปทุมธานี (4)
757.94
แหล่งข้อมูล : สาน ักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค
แผนงาน
แผนงานการตอบโต้
ภ
าวะฉุ
ก
เฉิ
น
การควบคุมโรคและภ ัยสุขภาพ
้ ทีแ
ในพืน
่ ละกลุม
่ เป้าหมายพิเศษ
1
• พ ัฒนาขีดความสามารถ อสม.ต/อสต.
2
• สน ับสนุนการจ ัดการและพ ัฒนาฐานข้อมูล
ด้านสุขาภิบาลสงิ่ แวดล้อม และสุขภาพ
3
• พ ัฒนามาตรฐานสุขาภิบาลสงิ่ แวดล้อม
สาหร ับชุมชนแรงงานต่างด้าว
กิจกรรม
ตัวชี้วัด
ประชำกรต่ำงด้ำวเข้ำถึงบริกำรป้องกันควบคุมโรคพื้นฐำน
- ร้อยละ 30 ของชุมชนแรงงำนต่ำงด้ำวมีกำร
จัดกำรด้ำนสุขำภิบำลฯ
- มำตรฐำนวิชำกำรด้ำนสุขำภิบำลฯ
- คำแนะนำคณะกรรมกำรสำธำรณสุข
- ฐำนข้อมูลด้ำนสุขำภิบำลฯแรงงำนต่ำงด้ำว
ประสาน
- ร้อยละ 50 ของเจ้ำหน้ำที่ สสจ. สสอ. รพ.สต.
และ อสม.ต. ได้รับกำรอบรมด้ำนสุขำภิบำลฯ
- สถำนกำรณ์และฐำนข้อมูลสุขำภิบำลฯแรงงำน
ต่ำงด้ำวในเขตบริกำรสุขภำพ
- สถำนกำรณ์และฐำนข้อมูลสุขำภิบำลฯ
ประสาน
แรงงำนต่ำงด้ำวระดับจังหวัด
มีกำรจัดกำรสุขำภิบำลสิ่งแวดล้อมในชุมชนแรงงำนต่ำงด้ำว
กำรจัดกำร
สิ่งสนับสนุน
กำรจัดกำร
สิ่งสนับสนุน
กำรจัดกำร
สิ่งสนับสนุน
• ศึกษำรูปแบบ
ควำมร่วมมือด้ำน
สุขำภิบำลฯใน
ชุมชนแรงงำนต่ำง
ด้ำว
• ติดตำมและ
ประเมินผล
• ยกร่ำงประกำศ
คำแนะนำ
คณะกรรมกำร
• จัดทำ SOP ด้ำน
กำรสุขำภิบำล
• จัดทำต้นแบบสื่อ
เอกสำรวิชำกำร
• สำรวจสถำนกำรณ์
ปัญหำด้ำนสุขำภิบำล
สิ่งแวดล้อมของชุมชน
แรงงำนต่ำงด้ำว
• จัดทำฐำนข้อมูลฯ
• ผลักดันให้
อปท.ออก
ข้อกำหนดท้องถิ่น
เรื่องอนำมัย
สิ่งแวดล้อมสำหรับ
แรงงำนต่ำงด้ำว
• ส่งเสริมให้พื้นที่มี
กำรดำเนินงำนตำม
SOP
• กำรพัฒนำ
ศักยภำพเจ้ำหน้ำที่
สสจ. สสอ. รพ.สต.
และอสม.ต
• จัดทำ
สถำนกำรณ์และ
ฐำนข้อมูลด้ำน
สุขำภิบำล
สิ่งแวดล้อม
• ปรับปรุงด้ำน
สุขำภิบำลสิ่งแวดล้อมใน
ชุมชนแรงงำนต่ำงด้ำว
• ผลักดันให้ อปท.ออก
ข้อกำหนดท้องถิ่นเรื่อง
อนำมัยสิ่งแวดล้อม
สำหรับแรงงำนต่ำงด้ำว
• จัดทำและซ้อม
แผนกำรดำเนินงำนด้ำน
แรงงำนต่ำงด้ำว
• จัดอบรม อสม.ต
และอสต.
• ส่งเสริม/สนับสนุน
ให้พื้นที่มีกำร
ดำเนินงำนตำม SOP
• จัดทำสถำนกำรณ์
และฐำนข้อมูลด้ำน
สุขำภิบำลฯ
ส่วนกลำง
เขตบริกำรสุขภำพ
จังหวัด