Transcript جهت دانلود کلیک نمایید

1
‫اهداف کارگاه‪:‬‬
‫انتظار می رود پس از اتمام کارگاه دوستان بتوانند‪:‬‬
‫‪ -1‬برنامه ‪ ,‬برنامه ریزی و اهداف برنامه را تعریف نمایند‬
‫‪ -2‬برای واحد خود یک برنامه ریزی فرهنگی و بخشی فرهنگی انجام دهند‬
‫‪ -3‬انواع برنامه ریزی را نام برده و مراحل آن را بنویسند‬
‫‪ -4‬اصول و روشهای برنامه ریزی را شرح دهند‬
‫‪ -5‬فرهنگ ‪ ,‬الیه های فرهنگی ‪,‬ویژگی های فرهنگ و عناصر فرهنگی را توضیح دهند‬
‫‪ -6‬رابطه نظام های آموزشی را با فرهنگ نوشته و مراحل ایجاد فرهنگ و فرآیند‬
‫مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی را توضیح دهند‬
‫‪ -7‬مفاهیم تهاجم فرهنگی ‪ ,‬تبادل فرهنگی آشنا شده و ابعاد تهاجم فرهنگی را توضیح‬
‫دهند‬
‫‪ -8‬با همکاری اعضای گروه خود راههای مقابله با تهاجم فرهنگی را بنویسند‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫تعریف فرهنگ از منظر لغوی‬
‫معانی متفاوتی ‪ culture‬کلمه فرهنگ یا‬
‫دارد كه بیشتر از ریشه التین گرفته شده و‬
‫معنای ریشه التین ان شخم زدن و اماده كردن‬
‫زمین برای بهره برداری می باشد‪.‬‬
‫‪3‬‬
4
‫فرهنگ چیست؟‬
‫►فرهنگ یک جعبه ابزار است مثل این‪:‬‬
‫►در این جعبه ابزار یک سری وسیله قرار دارد‪ .‬اسم انها را ”راه حل“ می گذاریم‪ .‬راه‬
‫حلهای ی که در سبد قرار دارند‪ ،‬یک سری جوابهای ی (= روالها =عرفها) هستند که بیشتر مردم‬
‫یک جامعه توافق کرده اند از انها برای حل مسائل خود استفاده کنند‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫‪ ‬ب هنظ ر ادوارد ت ارلر )‪ (E.B.Tylor‬م ردمش ناب ب زر‬
‫انگليسي‪ ،‬فرهنگ مجموعه پيچيدهاى اس ت ک ه ش امل مجموع ه عل وم‬
‫و دان ه ا‪ ،‬اعتت ادا‪ ،،‬هنره ا‪ ،‬اف ار و عتار د‪ ،‬نار ‪ ،‬ت ني ک‪،‬‬
‫اخالق‪ ،‬ق وانين و مت ررا‪ ،،‬س ن‪ ،‬ع ادا‪ ،‬و رس وم و رفت ار و وابطى‬
‫اس ت ک ه انس ا ب هعن وا ع و ر ک جامع ه ا را از جامع ه خ ود ف را‬
‫مىگيرد و در قبال ا تعهداتى به عهده دارد ‪.‬‬
‫‪6‬‬
‫‪ ‬از نظ ر ژا ک ازنو)‪ (Jean Cazneve‬ثم ره واقع ى و قاب ل‬
‫مشاهده کوش انسا ها در زندگى اجتماعى بهط ور کل ى فرهن گ نامي ده‬
‫مىشود‪.‬‬
‫‪ ‬رال لينت و )‪ (Ralf Linton‬انس ا ش ناب مش هور امرر ائي‪،‬‬
‫فرهنگ را ارنطور تعرر مىکن د ‪ :‬فرهن گ ترکيب ى از از رفت ار م تس ب‬
‫اس ت ک ه ب هوس يله اع ام جامع ه معين ى از نس لى ب ه نس ل درگ ر منتت ل‬
‫مىشود و در ميا افراد مشترک است‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫‪ ‬هرس ورتس )‪ (Herskovits‬در تعرر فرهنگ مىگور د‬
‫فرهنگ ا قسمت از محيط است که به دست انسا ساخته شده‬
‫و تاثيرپذرر است ‪.‬‬
‫‪ ‬كمیس یو فرهنگ ی یونس و در س ال‪۱۹۸۳‬فرهنگگگ را مجموع ه ای‬
‫پیچی ده از خصو یا‪ ،‬احساس ی فی ری و ی ر م ادی ك ه ب ه عن وا‬
‫شاخص جامع ه و ی ا گروه ی اجتم اعی مط رش م ی ش ود تعری ک رده‬
‫است‪.‬‬
‫‪8‬‬
‫انچه مد نظر ماست تعری جام پروفسور فرهنگی است ‪:‬‬
‫فرهن گ مجموع ه ای از رفتاره ای ام وختنی خ ا ه ر جامع ه اس ت‬
‫که به ور‪ ،‬ارزش ها‪ ،‬باوره ا‪ ،‬ع رو و اعتت ادا‪ ،‬در جامع ه وج ود‬
‫دارد ک ه مزم امطاع ه ب وده و اف راد خ ود را ب ا ا م ی شناس انند و از‬
‫نسلی به نسل دیگر منتتل می شود‪ .‬پس ‪:‬‬
‫‪9‬‬
10
‫ازنظرمردم‌شناسان‌فرهنگ‌به‌آفريده‌هاي‌انديشه‪ ,‬عادات‌و‌اشياء‌مادي‌اشاره‌دارد‌كه‌در‌پي‌‬‫انباشت‌آنها‌سازگار‌پيچيده‌اي‌بين‌انسان‌و‌محيط‌طبيعي‌وي‌پديد‌مي‌آيد‪.‬‬
‫ فرهنگ‌براي‌جامعه‌انساني‌همان‌حكمي‌را‌دارد‌كه‌شخصيت‌براي‌فرد‌دارد‪.‬‬‫فرویگ گ گگد معتت د ب ود ک ه‪ :‬خوداگ اه قس مت ان دکی از‬
‫ش صیت را تش یل می دهد‪.‬‬
‫و قسمت اعظم ا‬
‫‪11‬‬
‫تحت تاثیر ناخوداگاه است‪.‬‬
‫والد‬
‫حمایت ‪ /‬سرزنش‬
‫بالغ‬
‫منطق‬
‫کودک‬
‫احساس‬
‫‪12‬‬
‫‪12‬‬
‫من والدرني‬
‫‪1‬‬
‫جهت داد رفتار درگرا بدو تحتير انا‬‫‪ -‬درك درگرا و هدارت همراه با عدم ارجاد احساب نادرست بود‬
‫ارشادي را پرورشي‪2‬‬
‫عيبجورانه‪3‬‬
‫حمله به رفتار و ش صيت درگرا‬‫ارجاد ارن احساب به افراد كه رفتارشا و ذاتا خودشا خوب نيستند‬‫تعيين تیلي و بارد نبارد كرد براي خود و درگرا‬‫ق او‪،‬گري رفتار درگرا همراه با سرزن و تحتير( تامل در نیروی ویرانگر ارزش سنجی در بحث‬‫خوداگاهی)‬
‫حام‪ ،‬ذهني‬
‫من بزرگسالي‪4‬‬
‫رفتار منطتي‪ ،‬معتول‪ ،‬گورا و يراحساسي‬
‫شاد (طبيعي)‪5‬‬
‫من كودكي‬
‫سازگار‪7‬‬
‫‪6‬‬
‫م ال‬
‫م‬
‫ررح‪9‬‬
‫خود را به فراموشي زد‬
‫رب‪8‬‬
‫ناسازگار (همراه با متابله)‪11‬‬
‫م ال‬
‫زرركانه‪12‬‬
‫(توجه به بحث تصویر پردازی منفی)‬
‫به تعورق انداختن كار‪13‬‬
‫چشم گ فتن و عمل ن رد‬
‫خود را به گيجي زد‬
‫‪13‬‬
‫‪13‬‬
‫‪13‬‬
‫‪10‬‬
‫‪14‬‬
‫نسبت انسا به فرهنگ مثل نسبت ماهي به اب است‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫فرهنگ اندوختهاي است از اموزههاي يک جامعه براي ادامهي‬
‫حيات‪.‬‬
‫فرهنگ مفهومي است وسي که شامل اف ار‪ ،‬اعمال‪ ،‬احساسا‪ ،‬و روشها ميشود‪ .‬فرهنگها‬
‫در بستر جوام پدرد امده و رشد ميکنند کارکرد ا ها نيز براورد نيازها و برقراري روابط است‪.‬‬
‫‪15‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫فرهنگ پديدهاي است كه با توجه به خواستههاي طبيعي و نيروهاي اجتماعي سرچشمه ميگيرد‪ .‬جغرافياي منطقه‪،‬‬
‫تاريخ و رويدادهاي قوم‪ ،‬زبان و ادبيات رايج در ميان مردم‪ ،‬دين و مذهب‪ ،‬اقتصاد و شيوه معيشت مردم در پيدايش‬
‫فرهنگ اثر گذاشته و در تركيبي سازگار با يكديگر‪ ،‬مجموعهاي از ارزشها و باورهاي چيره را پديد مياورند كه بر رفتار‬
‫انساني تاثير ميگذارد و ارتباط ميان مردم را اسان ميسازد‪.‬‬
‫بهصورت خيلگي كلگي مفهگوم فرهنگگ عبگارت اسگت از‪ ،‬كيفيگت زنگدگي گروهگي از افگراد بشگر كگه از يگ نسگل بگه نسگل ديگگر‬
‫انتقال پيگدا ميكنگد‪ .‬بگه عقيگده ادگگار شگاين فرهنگگ را ميتگوان بگهعنوان يگ پديگده كگه در تمگام مگدت اطگراف مگا را احاطگه‬
‫كگگرده اسگگت مگگورد تجتيگگه و تحليگگل قگرار داد‪ .‬بگگه نظگگر وي هنگگگامي كگگه فگگردي‪ ،‬فرهنگگگي را بگگه سگگازمان يگگا بگگه داخگل گروهگگي از‬
‫سازمان به ارمغان مياورد ميتواند به وضوح چگونگي به وجود امدن‪ ،‬جاي گرفتن و توسعه ان را ببينگد و سگرانجام ان را‬
‫زير نفوذ خود دراورده‪ ،‬مديريت نمايد و سپس تغيير دهد‪.‬‬
‫‪16‬‬
‫درخت فرهنگ‬
‫فرهنگ به مثابه درختی است که می توا ا را به اجزا ی ی چو شاخ و برگ ها‪ ،‬ساقه ها و ریشه ها تتسیم‬
‫کرد‪.‬‬
‫‪17‬‬
‫فرهنگ‬
‫سازماني‬
‫فرهنگ‬
‫قضائي‬
‫فرهنگ‬
‫اداري‬
‫‪18‬‬
‫فرهنگ‬
‫عمومي‬
‫فرهنگ‬
‫فرهنگ جهاني‬
‫فرهنگ‬
‫اقتصادي‬
‫فرهنگ‬
‫نظامي‬
‫فرهنگ‬
‫سیاسي‬
‫فرهنگ‬
‫نخبگان‬
‫تاثیرات‬
‫فرهنک‬
‫بیگانه‬
‫خودفرد‬
‫خانواده‬
‫مدرسه‬
‫رسانه ها‬
‫سازمانها نهادها ی اجتماعی‬
‫محیط جهانی‬
‫‪19‬‬
‫فرهنگ عمومی جامعه‬
‫‪61‬‬
‫فرهنگ رك الگوي اندرشيد و به ا عمل كرد است‪.‬‬‫فرهنگ رك نظام نمادي مشترك است كه افررده ذهن انسا است‪.‬‬‫ فرهنگ سرچشمهاي است كه از درو ا باورها‪ ,‬بين ها‪ ,‬نظامهاي اعتتادي‪ ,‬افسانهها‪ ,‬نمادها‪ ,‬زبا ها و ائينها پدرد ميارند‪.‬‬‫ فرهنگ عاملي است كه باعث جدار ي و همانندي ميشود‬‫فرهنگ چيزي است كه رك گروه ا را براي بتاي بيروني و ریپارچگي دروني مياموزد و به درگرا مياموزاند‬‫ فرهنگ به ورژگيهاي تمد ‪ ,‬جامعه را گروهي خا اشاره دارد كه ارن ورژگيها و مش صهها متمارزكننده انها هستند‪.‬‬‫‪-‬فرهنگ رفتار مردمي است كه در ا زندگي ميكنند (اسیينر‪.)1974 ,‬‬
‫‪20‬‬
21
‫سطوح فرهنگ سازمانی از نظر هافستيد‪:‬‬
‫فرهنگ سازمان از دو الیه اصلي تشكیل شده است‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪22‬‬
‫نخستين اليه‪ (،‬ارزشها و باورها)‬
‫اليهاي است كه نمايشگر نمادهاي‬
‫ملموس مانند طرز پوشش‪ ،‬رفتار‪،‬‬
‫مراسم‪ ،‬تشريفات‪ ،‬اسطورهها و‬
‫افسانههاست‪( .‬قابل رويت)‬
‫اليه ديگر فرهنگ سازماني‪ ،‬اليه پايهاي‬
‫و يا شالوده اساسي فرهنگ سازمان‬
‫است كه به ارزشهاي زيربنايي‪،‬‬
‫مفروضات‪ ،‬باورها و فرآيندهاي فكري‬
‫افراد و گروههاي سازماني اشاره دارد‪.‬‬
‫اين اليه درواقع فرهنگ راستين سازمان‬
‫را تشكيل ميدهد‪.‬‬
‫‪22‬‬
‫گروه ‪2‬‬
‫الیه های تشکیل دهنده‬
‫‪ ( 2‬ادكارد شاین) فرهنگ‬
‫ارزشها‬
‫مفروضات اساسي‬
‫(باورهای بنیادین)‬
‫باطن واصل فرهنگ‬
‫‪46‬‬
‫‪23‬‬
‫و‬
‫هنجارهای‬
‫جامعه‬
‫ظاهرفرهگی‬
‫رفتارها‬
‫و‬
‫نماد ها‬
24
‫فرآيند‬
‫اليه اول‪ :‬مصنوعات و دست ساخته هاي‬
‫بشر‬
‫اليه دوم‪ :‬ارزشها و باورها‬
‫اليه سوم‪ :‬مفروضات بنيادي‬
‫‪25‬‬
‫‪,‬ها‬
‫اقدامات‬
‫قابل‬
‫مشاهده‪ ,‬اشياء‬
‫ارزشهاي حمایت شده‪,‬‬
‫چه چیز خوب است‬
‫و چه چیز بد؟‬
‫ارزشهاي مورد استفاده‪,‬‬
‫باورها درباره واقعیت‪ ,‬چگونگي تفكر‬
‫‪ .1‬الیگگه اول‪:‬اثگگار و مصگگنوعات( اثگگار فرهنگگگي بگگيش از بقيگگه قابگگل رويگگت اسگگت مگگو م فوگگاي فيتيكگگي و محصگگوالت ف گن گگگروه يگگا زبگگان‬
‫محاوره)‬
‫‪ .2‬الیه دوم‪:‬ارزش ها‪ (:‬همه ي اموزش هاي فرهنگي منعكس كننده ي ارزش هاي اصلي افراد مي باشند يعني پنداشتي از انچگه بايگد‬
‫باشد)‬
‫‪ .3‬الیه سوم‪:‬مفروضات اصلي( اگر راه حل ي مسئله بارها كار ساز واقع شود به عنوان ي فرض مسلم پذيرفته مي شود‪).‬‬
‫‪26‬‬
‫ویژگی های فرهنگ‬
‫‪ -1‬فرهنگ ژرف است‪ :‬اگر فكر كنيم كه مي‌توان آن را به راحتي تغيير داد و آن يك پديده سطحي است بدون‬
‫درنگ شكست خواهيم خورد توصيه شاين اين است كه «هرگز عزم تغيير فرهنگ نكنيد كار را به عزم‬
‫گشودن گرهی از كار خود سازمان آغاز كنيد» ‪.‬‬
‫‪ -2‬فرهنگ گسترده است‪:‬ارتباط با رئيس‪ ,‬مشتري‪ ,‬همكاران و ‪..‬همگي نشان از گستردگي فرهنگ است‪.‬‬
‫‪ -3‬فرهنگ پايدار است‪ :‬اعتقاد به ارزش‌ها و جلوگيري از سرپيچي از آنها نمايانگر پايداري فرهنگ است‪.‬‬
‫‪ -4‬فرهنگ مهم است‪ :‬زيرا هر اقدامي بدون آگاهي از نيروهاي فرهنگي ممكن است پيامدهاي پيش‌بيني نشده و‬
‫ناخواسته داشته باشد‪ .‬جدي گرفتن فرهنگ يعني اين كه پيش از دست زدن به هر كاري پيامد نيروهاي‬
‫فرهنگي را بايد سنجيد‪.‬‬
‫‪ -5‬فرهنگ خاصيتي از گروه است‪ :‬هر گاه در گروه تجربه مشترك كافي گرد آيد فرهنگ در آن جوانه مي‌زند و‬
‫اين فرهنگ مهم است زيرا برآيند نيروهاي عظيم و نهفته‌اي است كه رفتار فردي و گروهي را مشخص‬
‫مي‌كند‪ ,‬فرهنگ سازماني اميت ويژه دارد زيرا كه مباني فرهنگي‪ ,‬استراتژي‌ها اهداف و روش‌هاي كار‬
‫در سازمان را معين مي‌كند‬
‫‪ -6‬فرهنگ سيستمي از قوانين غيررسمي است كه به افراد ياد مي‌دهد كه اغلب اوقات چگونه رفتار كنند و‬
‫احساس بهتري درباره آنچه انجام مي‌دهند داشته باشند‬
‫‪ -7‬فرهنگ همچون يك موجود زنده است نفس مي‌كشد و روح دارد‪.‬‬
‫‪ -8‬پديده‌اي نامحسوس‪ ,‬ناملموس و تلويحي است‪.‬‬
‫‪27‬‬
‫موجب تضمين بقاء بيروني‪ ,‬تداوم تاريخي و انسجام دروني مي‌شود‪.‬‬
‫‪-9‬‬
‫‪-10‬فرهنگ‌يك‌موجود‌زند‌و‌واقعيت‌زنده‌است‌رشد‌مي‌كند‌جوان‌مي‌شود‌و‌در‬
‫حيات‌جامعه‌اثر‌مي‌گذارد‪.‬‬
‫‪ -11‬فرهنگ‌ديررس‪ ,‬ديرگذر‪ ,‬ديرياب‪ ,‬ديرنده‪ ,‬ديرپا‪ ,‬سنجيده‪ ,‬آگاهانه‪ ,‬بنيادي‪,‬‬
‫زاينده‪ ,‬فزاينده‪ ,‬بالنده‪ ,‬روينده‪ ,‬عميق‌و‌پايدار‌است‌بيشتر‌جنبه‌ي‌آفرينش‪,‬‬
‫ديرندگي‪ ,‬معنوي‪ ,‬ذهني‪ ,‬بنيادي‌و‌چوني‌دارد‬
‫عناصر‌فرهنگ‪:‬‬
‫‪ -1‬عناصر‌اشتراکی‬
‫‪ -2‬عناصر‌اختصاصی‬
‫‪ -3‬عناصر‌نو‌و‌جديد‬
‫‪28‬‬
‫رويكردهاي فرهنگ سازماني‪:‬‬
‫‪ -1‬رويكرد‌كاركردكراي‌فرهنگ است‌از‌اين‌نظر‌ضمن‌آنكه‌فرهنگ‌‬
‫بطور‌وسيع‌با‌جوانب‌نمادي‌زندگي‌سازماني‌همچون‌كدهاي‌پوشش‪ ,‬زمان‌‬
‫معيار‌و‌رفتارهاي‌ارزشمند‌ارتباط‌دارد‪ .‬آن‌همچنين‌به‌عنوان‌پتانسيل‌قابل‌‬
‫مديريت‌نيز‌نگريسته‌مي‌شود‌كه‌مي‌توان‌آن‌را‌مديريت‌كرد‌در‌اين‌مفهوم‌‬
‫مديران‌مي‌توانند‌بطور‌مستقيم‌بر‌باورها‪ ,‬ارزش‌ها‌و‌حوادث‌اجتماعي‌تأثير‌‬
‫بگذارند‪.‬‬
‫‪ -2‬رويكرد‌تفسيري‌از‌فرهنگ است‪ .‬از‌اين‌ديدگاه‌فرهنگ‌مجموعه‌اي از‌‬
‫ذخاير‌دانشي‌است‌كه‌در‌سازمان‌وجود‌دارد‌و‌افراد‌براي‌درك‌وقايع‌اجتماعي‬
‫متفاوتي‌كه‌در‌سازمان‌اتفاق‌مي‌افتد‌از‌آن‌استفاده‌مي‌كنند‌از‌اين‌ديدگاه‌فرهنگ‌‬
‫بطور‌ويژه‌قابل‌مديريت‌نيست‌زيرا‌ذخاير‌دانشي‌سازمان‌بطور‌عميق‌با‌باورها‌‬
‫و‌اعتقادات‌گره‌خورده‌است‌و‌احتماالً‌نيز‌بطور‌ناخودآگاه‌به‌آنها‌دسترسي‌‬
‫نداشته‌باشيم‪.‬‬
‫‪29‬‬
‫چهار ویژگی فرهنگ‬
‫‪ -1‬مشترك بود ‪:‬‬
‫اشتراك عنا ر فرهنگی در هر جامعه و یا گروه اجتماعی‪،‬‬
‫عامل ا لی انسجام و نشا دهنده میزا متبولیت ا‬
‫عنا ر در میا گروه و جامعه می باشد‪ .‬من ا كه این‬
‫ویژگی اساب كسب هویت جامعه و یا گروه را تشییل می‬
‫دهد‪.‬‬
‫‪30‬‬
‫چهار ویژگی فرهنگ‬
‫‪ -2‬اكگتسابی بودن‪:‬‬
‫بسیاری از عنا ر فرهنگی‪ ،‬نه ذاتی‪ ،‬بلیه اك تسابی اند و فرد‬
‫از طریق تعامل با محیط انسانی و طبیعی به ور‪ ،‬مستتیم و‬
‫یر مستتیم‪ ،‬بسیاری از خصو یا‪ ،‬فرهنگی را كسب می كند‪.‬‬
‫فرهنگ اموختنی است نه ارثی‪ ،‬ریشه اجتماعی و محیطی دارد‬
‫نه ژنتیك ‪ .‬فرهنگ باید از طبیعت بشر و ویژگی های فردی او‬
‫تمایز داده شود‪.‬‬
‫‪31‬‬
‫چهار ویژگی فرهنگ‬
‫‪ -3‬قابلیت انتتال ‪:‬‬
‫اک تسابی بود مفاهیم و عنا ر فرهنگی‪،‬نتیجه ای دیگر را نیز به‬
‫دنبال دارد كه ا قابل انتتال بود و یا اموزشی بود فرهنگ‬
‫می باشد‪ .‬انتتال ارزش های فرهنگی از نسلی به نسل دیگر در علم‬
‫جامعه شناسی‪ ،‬باز تولید فرهنگی نام دارد‪cultural ( .‬‬
‫‪)production‬‬
‫‪32‬‬
‫چهار ویژگی فرهنگ‬
‫‪ -4‬نسبی بودن فرهنگ‪:‬‬
‫نسبی بودن بر این نکگته تاکید دارد که هیچ فرهنگی م ک‬
‫مطلقی برای قواوت کردن در مورد فرهنگ دیگر از نظر پست‬
‫بودن و یا برتر بودن ان ندارد ‪ .‬تنها با در اختیار داشتن‬
‫اط عات در مورد ماهیت تفاوت های فرهنگی جوامع ‪ ،‬ریشه و‬
‫نژاد مردم است که می توان در مورد ان ها قواوت کرد‪.‬‬
‫‪33‬‬
‫ابعاد فرهنگ‬
‫ فاصله قدرت‪ :‬فاصله‌قدرت‌حدي‌است‌كه‌افراد‪ ,‬مؤسسات‌و‌سازمان‌هاي‌كم‌قدرت‌‬‫مي‌پذيرند‌كه‌قدرت‌بطور‌نابرابر‌توزيع‌شود‪ .‬به‌بيان‌ديگر‌فاصله‌قدرت‌بر‌اين‌اشاره‌‬
‫دارد‌كه‌مردم‌جامعه‌چقدر‌احتياج‌دارند‌كه‌به‌افراد‌پرقدرت‌تكيه‌نمايند‪ .‬فاصله‌قدرت‌اين‌‬
‫اجازه‌را‌به‌رؤسا‌مي‌دهد‌تا‌بر‌ديگران‌اعمال‌قدرت‌كنند‪.‬‬
‫ فردگرايي در مقابل جمعگرايي‪ :‬درفردگرايي‌‪ ,‬فرد‌مهمترين‌واحد‌جامعه‌محسوب‌مي‌شود‪.‬‬‫او‌مسئول‌كارهاي‌خويش‌بوده‌و‌تشويق‌مي‌شود‌كه‌آسايش‌خود‌را‌تأمين‌نمايد‪ .‬آسايش‌‬
‫افراد‌درجه‌يك‌فاميل‌خود‌را‌بر‌ديگران‌ترجيح‌مي‌دهد‪.‬‬
‫در‌فرهنگ‌هاي‌جمع‌گرا‪ ,‬گروه‌مهمترين‌واحد‌جامعه‌محسوب‌مي‌شود‌و‌در‌آن‌اشخاص‌‬
‫پيوندهاي‌عاطفي‌قوي‌با‌هم‌دارند‪ .‬گروه‌ها‌شايد‌محدود به‌افراد‌درجه‌يك‌فاميل‌يا‌‬
‫فاميل‌هاي‌دورتر‌نشوند‌بلكه‌مي‌توانند‌در‌برگيرنده‌كل‌جامعه‌نيز‌باشند‪.‬‬
‫‪34‬‬
‫‪-‬‬
‫مردگرايي در مقابل زنگرايي‪ :‬در جوامع مردگرا نقش‌هاي جنسي خيلي متمايز و‬
‫آشكار هستند‪ .‬مردان و زنان جايگاه خودشان را در جامعه پيدا كرده و مرزهاي آنها‬
‫روشن مي‌باشند‪ .‬جوامع زن‌گرا به جوامعي اطالق مي‌شود كه نقش‌هاي جنسي با هم‬
‫همپوشي دارند و مردان و زنان مي‌توانند بدون هيچ مشكلي نقش‌هاي يكساني را بر عهده‬
‫گيرند در سازمان‌هاي مردساالر ارزش‌هاي غالب در جامعه عبارتند از پول‪ ,‬موفقيت و‬
‫چيزهاي مادي است از طرفي در سازمان‌هاي زن‌ساالر كيفيت و رفاه افراد بر مقبوالت‬
‫مادي ارجحيت دارند‪ .‬در فرهنگ مردساالر افراد تمايل به تهور در كارها دارند و رشد‬
‫اقتصادي اهميت بيشتري از بقاء محيطي دارد‪.‬‬
‫ابهامگريزي‪ :‬ميزان‌و‌درجه‌اي‌است‌كه‌اعضاي‌يك‌فرهنگ‌از‌موقعيت‌هاي‌نامشخص‌و‬‫ناشناخته‌و‌نامطمئن‌احساس‌ترس‌مي‌كنند‪ .‬اين‌موضوع‌مي‌تواند‌از‌طريق‌سطوح‌باالي‌‬
‫استرس‌و‌نياز‌زياد‌به‌نقش‌هاي‌نوشته‌و‌يا‌نانوشته‌بيان‌مي‌شود‪ .‬كاركنان‌معتقد‌هستند‌كه‌‬
‫قوانين‌و‌مقررات‌حاكم‌بر‌محيط‌كار‌بايد‌كامالً‌رعايت‌شود‬
‫‪35‬‬
‫فرایند مدیریت فرهنگ‬
‫شناسايي و فرهنگ‬
‫موجود در سازمان‬
‫شناسايي فرهنگ‬
‫سازماني مطلوب‬
‫مقايسه فرهنگ موجود‬
‫با‬
‫فرهنگ مطلوب سازماني‬
‫حفظ و حمايت‬
‫فرهنگ سازماني‬
‫ارزيابي برنامه هاي‬
‫تغيير‬
‫فرهنگ سازماني‬
‫تغيير و پرورش‬
‫فرهنگ‬
‫سازماني‬
‫‪36‬‬
‫‪‬کارکردهای فرهنگ‬
‫تامین نیاز های اساسی (فیتیولوژی ‪ ،‬روانی‪ ،‬اجتماعی و ‪ )...‬از طریق واسطه گری بین محیط و‬
‫انسان‬
‫‪ ‬انسا و گروه های انسانی نیازهائی دارند كه از طریق محیط پیرامو خود‬
‫(طبیعی و اجتماعی) به ا دست می یابند‪ .‬فرهنگ ار ای نیاز فرد را در بستری‬
‫مناسب با شرایط زمانی‪ ،‬میانی و اجتماعی قرار داده و از این طریق به متعادل‬
‫سازی دست می زند‪ .‬به عنوا مثال نیاز به ارتباط با جنس م ال در بستر‬
‫فرهنگی از رفتاری بی قاعده به ییسری كن ها و رفتارهای مناسب و منظم‬
‫تبدیل می شود‪( .‬مثال در جامعه ما؛ خواستگاری‪ ،‬نامزدی‪ ،‬عتد و ازدواج)‬
‫‪37‬‬
‫ایجاد همبستگی و انسجام اجتماعی‬
‫‪ ‬فرهنگ با به رسمیت شناختن و ارزش گذاری یك سری‬
‫مبانی فیری و شناختی‪ ،‬دست به هنجار سازی می زند و با‬
‫استفاده از ابزارهای پرقدر‪ ،‬فرهنگی از جمله مذهب و زبا‬
‫مشترك كه مطلوب اك ثریت افراد گروه و یا جامعه است‪ ،‬در‬
‫عمل به ایجاد همبستگی و انسجام اجتماعی دامن می زند‪.‬‬
‫‪38‬‬
‫ایجاد ارتباط جمعی و جامعه پذیری‬
‫‪ ‬نحوه تعامل و ارتباط اع ای یك جامعه انسانی توسط‬
‫فرهنگ هما جامعه تعری می شود‪ .‬لذا فرهنگ‬
‫عالوه بر ایجاد ارتباط اجتماعی با تعری و مش ص‬
‫كرد هنجارها‪ ،‬زمینه جامعه پذیری افراد را نیز فراهم‬
‫می اورد‪.‬‬
‫‪39‬‬
‫هویت فردی‪ ،‬گروهی و اجتماعی‬
‫‪ ‬تعلق خاطر افراد به ب شناختی و پایبندی به ب‬
‫هنجاری در مجموع حالتی از احساب ر ایت مندی به‬
‫فرهنگ را در افراد موجب می شود كه ا را هویت‬
‫فرهنگی می نامند‪.‬‬
‫‪40‬‬
‫فرهنگ مهندسي‪ :‬تاكيد بر طراحي مؤثر فرايندها‪ ،‬سيستمها و تكنولوژي با هدف افتايش دقت و كارايگگي‪ ،‬توجه كمتر به‬
‫منابع انساني‬
‫مهندسی فرهنگی منظومه دان و مهار‪ ،‬های مزم برای ایجاد فرهنگ مطلوب‬
‫مهندسی فرهنگی می تواند به عنوا یک چارچوب استاندارد برای حل مسائل فرهنگی‪،‬‬
‫دست یابی به فرهنگ مطلوب و مبنای فعالیت های کال و خرد فرهنگی قرار گیرد‪.‬‬
‫‪41‬‬
‫ویژگی های الگوی مهندسی فرهنگی‬
‫•‬
‫•‬
‫روی رد عملیاتی و اجرای ی دارد‬
‫مبتنی بر ا ول و قوانین است‬
‫• نظام مند و روشمند است‬
‫• قابل استناد است‬
‫• قابل تعمیم است‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪42‬‬
‫موجب کاه خطاها می شود‬
‫اثرب شی فعالیت های افزای می دهد‪.‬‬
‫نظام مند شد روند توسعه‬
‫افزای اثرب شی‬
‫ارتتام دان تجربی و دست یابی به دان فني‬
‫تعریف مهندسی فرهنگی‬
‫بهكارگيري تمامي ظرفيتهاي فهم براي دررافت و بازخواني نتشه معماري فرهنگ جامعه از ارا‪ ،‬و روارا‪ ،‬شررفه‪ ،‬و بهرهگيري از‬
‫كليه مواد و امیانا‪ ،‬و فناوريها براي طراحي و اجراي نتشه قراني در جامعه جز با طراحی رك نظام حیيمانه كه چرخه علم‬
‫تا عمل و عمل تا معرفت را با رك الگوررتم منظم و اگاهانه به هم متصل نموده باشد ميسر نيست‪ .‬به ارن فرارند و فعاليت‪،‬‬
‫مهندسي فرهنگي اطالق ميشود‪ .‬بنابرارن نظام مهندسي فرهنگي متولي فهم و اجراي معارو توحيدي در جامعه ميباشد و‬
‫وظيفه ا لياش بازمهندسي كليه سامانههاي بشري بر اساب معارو قراني است‪ ،‬مفهوم مهندسی فرهنگی در گستره فرهنگ‬
‫دینی‬
‫‪43‬‬
‫نظریه های فرهنگ‬
‫تهاجم فرهنگی یا تبادل فرهنگی؟‬
‫‪ ‬تهاجم فرهنگی وجهی است که در ا فرهنگ مهاجم با تالش برای تسلط بر فرهنگ مورد تهاجم فرایند دو سویه را به‬
‫کشم شی م رب تبدیل می کند‬
‫‪ ‬تبادل فرهنگی اموختن و فراگرفتن انت ابی پاره ای از اندیشه ها و رفتارها از فرهنگ های دیگر به وسیله عموم افراد در یک‬
‫جامعه است‬
‫‪ ‬در تهاجم فرهنگی هدو بارور نمود و کامل نمود فرهنگ خودی است ولی هدو تهاجم فرهنگی تسلط بر فرهنگ دیگر و‬
‫خود باخته و دنباله رو نمود ا و احیانا از بین برد فرهنگ دیگر است‬
‫‪ ‬تبادل فرهنگی با اگاهی و اراده است ولی تهاجم فرهنگی با تحمیل خود اگاهانه انجام می شود‬
‫‪ ‬در تبادل فرهنگی فرهنگ ها‪ ,‬گیرنده عنا ر مطلوب فرهنگی یگدیگرند اما در تهاجم فرهنگی ‪,‬فرهنگ مهاجم هنجارها و‬
‫باورها که در فرهنگ مورد تهاجم نامطلوبند برفرهنگ مورد تهاجم تحمیل می کند‬
‫‪ ‬تعامل فرهنگی عاملی در جهت رشد و ش وفای ی و نی شد فرهنگ هاست تهاجم فرهنگی ارزش ها و معیار های مذهبی و‬
‫ملی فرهنگ مورد هجوم را از ساخت ا زدوده و یا ت عی می کند و فرهنگی با ارزش های مغایر و مت اد را جایگزین می‬
‫کند‬
‫‪44‬‬
‫تهاجم‬
‫‪45‬‬
‫فرهنگی‪:‬اقدام آگاهانه نظام های مخالف برای ایجاد اختالل درفرهنگ یک جامعه‬
‫تعامل‬
‫فرهنگی‪:‬تاثيرات ناخواسته فرهنگی بین دو جامعه ی که با هم تعامل دارند‪.‬‬
‫مبادله‬
‫فرهنگی‪:‬انتخاب آگاهانه خصوصیات مثبت یک فرهنگ بصورت آگاهانه‬
‫تهاجم فرهنگی‪:‬‬
‫تالش آگاهانه سایر کشور ها برای ایجاد تغییرات در فرهنگ یک جامعه‬
‫تعامل فرهنگی‪:‬‬
‫‪60‬‬
‫‪46‬‬
‫نتایج طبیعی انتقال بخش هائی ازفرهنگ سایر جوامع‬
‫از طریق زبان آموزی ‪،‬مبادله علمی ‪،‬مبادله فنآوری‬
‫مبادله کاال ‪،‬الکوگیری برای سازمان دهی امور‪،‬استفاده‬
‫از آثارفرهنگی‪.‬و‪.........‬‬
‫فرد‬
‫نظام‬
‫اقتصادی‬
‫سازمان‬
‫ب‬
‫نهاد‬
‫‪.....‬‬
‫‪47‬‬
‫فرد‬
‫نظام‬
‫سیاسی‬
‫فرد‬
‫شرکت‬
‫ج‬
‫دانشگاه‬
‫د‬
‫محیط زیست فرهنگی‬
‫سازمان‬
‫الف‬
‫فرد‬
‫الکوگيری وتعامل نااگاهانه از ساير فرهنگ ها‬
‫فن آوری اجتماعی‬
‫(مدیریت وسازماندهی اجتماعی)‬
‫فن آوری مادی‬
‫(مهارت بکارگیری وساخت اشیائ مادی)‬
‫هنجارها ورفتارها‬
‫ارزش ها‬
‫‪48‬‬
‫اعتقادات بنیادین(جهان بینی)‬
‫تهاجم فرهنگی‬
‫نمادها‬
‫مهندسي‬
‫فرهنگ‬
‫مهندسي‬
‫فرهنگ‬
‫تغییرات مدیریت شده‬
‫تغییرات تبعی‬
‫تغییرات مدیریت شده‬
‫مبارزه‬
‫عالمانه‬
‫منشا داخلي‬
‫تصفیه‬
‫عالمانه‬
‫منشا خارجي‬
‫تغییرات فرهنگی‬
‫‪49‬‬
‫تغییرات تبعی‬
‫وضع موجود فرهنگي‬
‫دین‬
‫نقل عقل‬
‫فرهنگ مطلوب‬
‫علم‬
‫اصول مبنا‬
‫برای‬
‫مدیریت فرهنک‬
‫فرهنگ مطلوب‬
‫در‬
‫فرهنگ عمومی‬
‫فرهنگ تخصصی‬
‫‪50‬‬
‫فرهنگ موجود‬
‫اقدامات انتقال‪:‬مبانی نظری‪ ،‬راهبردآفرینی ‪،‬‬
‫خط مشی گذاری ‪،‬برنامه ریزی ‪،‬اجرا‪،‬ارزیابی‬
‫در‬
‫فرهنگ عمومی‬
‫فرهنگ تخصصی‬
‫مراحل مهندسی فرهنگی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪51‬‬
‫تبیین چشم انداز مطلوب‬
‫تدوین قواعد علمی مرتبط‬
‫است راج فرمولها و قواعد طراحی‬
‫طراحی و مدلسازی‬
‫اجرا‬
‫مهندسي فرهنگي‬
‫چشم انداز‬
‫علوم‬
‫و‬
‫فنون‬
‫باورها‬
‫اهداف کالن‬
‫و‬
‫راهبرد ها‬
‫ارزش های‬
‫خط مشی ها‬
‫برنامه ریزی‬
‫فرهنگی‬
‫فضاهاي كالبدي‬
‫روز‬
‫‪52‬‬
‫بودجه ریزی‬
‫فعالیت های اجرائی‬
‫جامعه‬
‫مراحل و ابعاد تهاجم فرهنگی‬
‫‪ -1‬شناخت ملت ها‬
‫‪ -2‬بی هویت کرد و از خود بیگانه ساختن ملت ها(خود چیزی ندارند و یا داشته هابی ارزش هستند‪,‬خود کم بینی و‬
‫احساب نیازمندی و بی اعتبار ساختن فرهنگ خودی)‬
‫‪-3‬ت عی باورها و اعتتادا‪ ،‬مذهبی‬
‫‪ -4‬بی ارزش ساختن ارزش های اخالقی و تر یب به رها شد از قیود(از طریق دنیا گرای ی‪,‬رفاه طلبی‪,‬مصرو گرای ی‪,‬ازادی بی‬
‫قید و بند‪,‬از طریق رسانه ها اخالق را می زدایند)‬
‫‪ -5‬تحتیر و تحری تاریخ(تاریخ هر ملت شناسنامه ا ملت است)‬
‫‪ -6‬ت ریب و نفی هویت ملی(پیوند ملی و بومی سبب پایداری است بی هویت کرد اقوام با ایجاد تفرقه ‪ ,‬اختالو میا‬
‫قومیت ها‪,‬قبیله ها و مذاهب و تتویت جریا های انحرافی)‬
‫‪ -7‬ت ریب الگوها و اسوه های خودی‬
‫‪ -8‬ترویج خط و زبا بیگانه‬
‫‪53‬‬
‫‪ -7‬تحقیر استعداد و توان مردم‬
‫‪ -8‬تعارض علم و دین(با ایجاد شبهات عقیدتی)‬
‫‪ -9‬ناکارامد نشان دادن دین‬
‫‪ -10‬تحمیل فرهنگ(اموزش‪ ,‬انتشارات‪,‬تبلیغات‪,‬ارتباطات و ‪)...‬‬
‫الف‪ -‬سیاست های کلی‬
‫‪ ‬سیاست های متابله‬
‫با تهاجم فرهنگی‬
‫ب‪ -‬سیاست های راهبردی‬
‫‪54‬‬
‫ال ‪ -‬سیاست های کلی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪55‬‬
‫مش ص کرد نتاط تهدید و مورد هجوم‬
‫تعمیق شناخت و باور دینی‬
‫تالش بیشتر برای برقراری عدالت اجتماعی‬
‫رعایت ا ول و ارزش های اسالمی‬
‫تالش در جهت قانونمند کرد فعالیت های فرهنگی‬
‫مبارزه با تف ر جدای ی دین از سیاست‬
‫معرفی ش صیت های تاری ی اسالم‬
‫ارائه الگو و سرمشق مناسب‬
‫گسترش فرهنگ امر به معروو و نهی از من ر‬
‫اولویت ب شید به ا ل مهم پاس گوی ی و رف ابهاما‪،‬‬
‫ب‪ -‬سیاست های راهبردی‬
‫‪‬‬
‫اشنا ساختن دانشجویا با اف ار و عتاید ح ر‪ ،‬امام (ره) ومبانی انتالب اسالمی‬
‫تشویق دانشجویا به امر اسالم شناسی در مراکز علمی‬
‫گسترش مراکز مشاوره و پاس گوی ی به سئوام‪ ،‬اعتتادی‬
‫فراهم ساختن شرایط و ام انا‪ ،‬برای مطالعه و تحتیق‬
‫تتویت ک تاب انه ها در دانشگاه ها‬
‫‪‬‬
‫برنامه ریزی مناسب برای اوقا‪ ،‬فرا ت دانشجویا در دانشگاه‬
‫توجه به امر ورزش‬
‫تتویت تش ل های دانشجوی ی دانشگاه‬
‫توجه بیشتر به وحد‪ ،‬حوزه و دانشگاه‬
‫ترویج فرهنگ قرا و نهجالبال ه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪56‬‬
‫برنامه ریزی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تصمیم گیری در باره انچه باید انجام شود یعنی پی بینی دوره عمل‬
‫طرش تدابیری که به احسن وجه یا مناسب ترین ور‪ ،‬از مناب موجود و یا مم ن الوجود در جهت نیل به اهداو‬
‫مطلوب استفاده کند‬
‫کشید طرش و نتشه برای رسید به هدو‬
‫فرایندی است مداوم‪,‬حساب شده‪,‬منطتی و جهت دار‪,‬دور نگر به منظور هدایت فعالیت های جمعی برای رسید به‬
‫هدو‪ .‬در اینجا سه حالت وجود دارد‪:‬‬
‫ال ‪ -‬اگر هدو برنامه ریزی فتط پی بینی اینده باشد در این ور‪ ،‬فعالیتی است اینده نگر‬
‫ب‪ -‬اگر هدو برنامه ریزی ساختن و ش ل داد اینده باشد در این ور‪ ،‬فعالیتی است اینده ساز‬
‫ج‪-‬اگر هدو برنامه ریزی انت اب کرد اش ال م تل اینده باشد در این ور‪ ،‬فعالیتی است اینده گزین‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫پی نگری و تدارک وسائل برای عملیا‪ ،‬اینده‬
‫طراحی برای اینده مطلوب و راه های موثر و ول به ا‬
‫فرایند تصمیم گیری است‬
‫تالشی اگاهانه برای سازماندهی اقداماتی که نتایج مورد انتظار در اینده را به بار می اورد‬
‫‪57‬‬
‫‪‬‬
‫عبار‪ ،‬است از طراحی و عیت مطلوب و یافتن و پی بینی کرد راه ها و وسائلی که نیل به ا مسیر را میسر می سازد‪.‬‬
‫با توجه به تعاری فوق ویژگی های عمده برنامه ریزی عبارتند از‪:‬‬
‫‪ -1‬ماهیت برنامه ریزی با پی بینی همراه است‬
‫‪ -2‬نوعی تصمیم گیری است‬
‫‪-3‬بر نتایج مطلوب تاکید دارد‬
‫‪ -4‬بر زما ‪,‬م ا ‪,‬جریا ‪ ,‬ارشاد و هدایت‪ ,‬دورنگری و هدو گیری و تف ر و عتالنیت در ا مستتر است‪.‬‬
‫برنامه‬
‫‪1‬‬
‫‪-1‬نمای منظم و سلسله مراتبی فعالیت ها در یک دوره زمانی است‬
‫‪-2‬حا ل فرایند برنامه ریزی است‬
‫‪-3‬شامل جند تصمیم مش ص است که باید ا را در قالب یک سند تهیه و تنظیم شود‬
‫‪58‬‬
‫اهداو برنامه ریزی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫افزای احتمال رسید به هدو از طریق تنظیم فعالیت ها‬
‫افزای سود سازما از طریق مترو به رفه ساختن عملیا‪،‬‬
‫تمرکز بر ماموریت ها و اهداو‬
‫مهیا ساختن ابزار برای کنترل از طریق بودجه بندی و طبته بندی عملیا‪،‬‬
‫تهیه مناب و ام انا‪ ،‬تحتق اهداو‬
‫زمینه مزم برای اجرای برنامه فراهم می شود‬
‫از اتالو تولید و خدما‪ ،‬ممانعت بعه عمل می اورد‬
‫مراحل برنامه ریزی‪:‬‬
‫‪ -1‬تعیین هدو‬
‫‪ -2‬پی بینی راه حل های م تل‬
‫‪ -3‬پی بینی ام انا‪ ،‬گوناگو برای رسید به هدو‬
‫‪ -4‬بررسی و پی بینی پیامد های هرراه حل‬
‫‪ -5‬انت اب بهترین را حل‬
‫‪ -6‬اجرا‬
‫‪ -7‬ارزشیابی‬
‫‪59‬‬
‫اتالو‬
‫)‪(WASTE‬‬
‫مراحل برنامه ریتی بخشی‬
‫ماموریت و رسالت سازمان‬
‫تجزیه وتحلیل وضع موجود و عملکرد گذشته‬
‫فرصت ها و تهدیدات‬
‫ضعف ها و قوت ها‬
‫تدوین اهداف‬
‫تدوین استراتژی ها‬
‫تعیین سیاست های اجرایی‬
‫شاخص ها‬
‫برنامه‬
‫طرح‬
‫پروژه‬
‫‪60‬‬
‫فعالیت‬
‫بازخورد‬
‫‪ -1‬بررسی عملکرد گذشته و تحلیل وضعیت موجود‬
‫محیط داخلی‬
‫محیط خارجی‬
‫‪ -1‬اولیاء‪,‬خانواده ها ی دانشجویان‬
‫‪ -1‬دانشکده و اعضای هیات علمی‬
‫‪ -2‬رقباء‬
‫‪ -2‬کالس ها و آزمایشگاه ها‬
‫‪ -3‬طرز کار مدارس متوسطه‬
‫‪ -3‬جریان دانشجویی‬
‫‪ -4‬رشد جمعیتی‬
‫‪-4‬بودجه و عملکرد آن‬
‫‪ -5‬منابع مالی‪,‬مقررات و مصوبات‬
‫‪ -5‬کمیته های متعدد‪ ,‬گروه های‬
‫آموزشی و انجمن های علمی و تشکل ها حکومتی‬
‫‪ -6‬عوامل اقتصادی‪,‬اجتماعی‪,‬فرهنگی‬
‫‪ -6‬مدیریت نیروی انسانی‬
‫سیاسی‪,‬سهامداران و مشتریان‬
‫‪ -7‬ساختار سازمان‬
‫‪ -8‬سیستم اطالعات مدیریت‬
‫‪61‬‬
‫منفی‬
‫مثبت‬
‫ضعف ها‪ -1:‬ضعف‌دانشگاه‌ قوت ها‪ -1:‬چه‌کارهای‌خوبی‌‬
‫در‌انجام‌کارها‌کدام‌است‌‪-2‬حوزه‌ را‌دانشگاه‌انجام‌می‌دهد‌‪ -2‬چه‌‬
‫مزايايی‌دانشگاه‌ما‌به‌ساير‌دانشگاه‌‬
‫هايی‌که‌مستلزم‌تالش‌بيشتری‬
‫هستند‌کدامها‌هستند‪-3‬دانشجويان‌و‌ ها‌دارد‌‪ -3‬افراد‌ديگر‌نقاط‌قوت‌‬
‫دانشگاه‌را‌چگونه‌ارزيابی‌می‌کنند‬
‫مشتريان‌در‌باره‌دانشگاه‌چه‌‬
‫شکايت‌هايی‌دارند‪ -4‬دانشگاه‌چه‌ ‪-4‬چه‌چيز‌هايی‌دانشگاه‌شمارا‌‬
‫چيزهايی‌را‌بايد‌کنار‌بگذارد‬
‫باالتر‌از‌رقيبان‌نشان‌می‌دهد‬
‫تهدیدات ‪ -1 :‬دانشگاه‌شما‌با‌ فرصت ها‪ -1:‬حوزه‌هايی‌را‌‬
‫که‌کامال‌مورد‌استفاده‌قرار‌نگرفته‌‬
‫چه‌موانعی‌روبروست‌‪ -2‬چه‌‬
‫الزامات‌مشخص‌برای‌تغيير‌برنامه‌ کدام‌ها‌هستند‌‪-2‬موارد‌و‌روند‌‬
‫هايی‌که‌نقاط‌قوت‌دانشگاه‌شمارا‌‬
‫ها‌و‌فعاليت‌ها‌وجود‌دارد‌‪ -3‬آيا‌‬
‫بيشتر‌می‌کنند‌‪ -3‬فرصت‌های‌‬
‫تغييرات‌تکنولوژيکی‌موقعيت‌‬
‫خوب‌در‌برابر‌دانشگاه‌شما‌کدام‌ها‌‬
‫دانشگاه‌شما‌را‌تهديد‌می‌کند؟‬
‫هستند‬
‫‪62‬‬
‫وضعیت‬
‫عوامل‬
‫درون سازمان‬
‫(محیط سازمان)‬
‫برون سازمانی‬
‫(محیط بیرونی)‬
‫‪ -2‬تعیین اهداف با توجه به مبانی‬
‫‪ -1‬برنامه توسعه کشور‬
‫‪ -2‬بررسی عمل رد گذشته‬
‫‪ -3‬رهنمود های مسئوم‬
‫‪ -4‬عالقه و ر بت فراگیرا‬
‫‪ -6‬ام انا‪ ،‬دانشگاه‬
‫‪ -7‬رسالت و ماموریت دانشگاه‬
‫‪ -8‬قانو اسای کشور‬
‫‪ -9‬چتر فلسفی حاکم بر جامعه‬
‫‪ -3‬تعیین استراتژی ها(حداقل هتینه‪,‬ریسک‪,‬عملی بودن و زمان)‬
‫‪ -4‬تعیین سیاست های اجرایگگی‬
‫‪-5‬تعیین شاخص ها‬
‫‪ -6‬برنامه ‪ -7‬طرح ‪ – 8‬پروژه ‪ -9‬فعالیت ها‬
‫‪63‬‬
‫انواع برنامه ریتی‬
‫تقسیم بندی برنامه ریتی از نظر شیوه‬
‫عمل‬
‫راضی سازی‬
‫‪64‬‬
‫بهینه سازی‬
‫تطابق با وضع نو‬
‫راضی سازی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫هدو ا لی ا را ی نگهداشتن گروهی است که برنامه برای انهاست‬
‫بیشتر ت رار کارهای گذشته است‬
‫کمیت در ا مطرش است و به اندازه کافی خوب است‬
‫جنبه تبلیغاتی دارد‬
‫ارزشیابی ا اسا است‬
‫نواوری و ریسک در ا نیست و کمتر ش ست می خورد‬
‫ارزا تر است‬
‫‪65‬‬
‫بهینه سازی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫عالوه بر کمیت ‪,‬کیفیت نیز در ا مطرش است‬
‫ارزشیابی ا مش ل است‬
‫نواوری و ریسک در ا وجود دارد‬
‫احتمال ش ست هم وجود دارد‬
‫برنامه گرا تمام می شود‬
‫تطابق با وضع نو‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪66‬‬
‫محدودیت زمانی دارد‬
‫برای تطابق با و عیت های جدید استفاده می شود‬
‫در موارد خا کاربرد دارد‬
‫انعطاو پذیر هستند‬
‫تقسیم بندی برنامه ریتی از نظر شیوه‬
‫عمل‬
‫متمرکت و التامی‬
‫‪67‬‬
‫ارشادی و ترغیبی‬
‫مشکل کشایگگی و‬
‫موردی‬
‫غلطان‬
‫تقسیم بندی برنامه ریتی از منظر‬
‫حیطه عمل‬
‫فراسوی ک ن‬
‫ک ن‬
‫در برگیرنده کلیه عناصر سازمانی است‪:‬‬
‫راه‌بهتر‌تحقق‌بخشيدن‌اهداف‌‬
‫سازمان‌از‌طريق‌اهداف‌‬
‫جاری‌آن‌صورت‌می‌گيرد‬
‫‪ ‬هدف‌بهبود‌کارائی‌در‌‬
‫وضعيت‌جاری‌است‬
‫‪‬ديدگاه‌آن‌درون‌به‌برون‌‬
‫است‬
‫‪‬در‌مرحله‌اول‌افراد‌درون‌‬
‫سازمان‌بهره‌می‌برند‌سپس‌‬
‫جامعه‬
‫آلف‪ -‬آنچه‌هست‌ب‪ -‬آنچه‌بايد‌‬
‫باشد‌ج‪ -‬آنچه‌که‌می‌تواند‌باشد‌را‌‬
‫در‌بر‌می‌گيرد‬
‫‪‬دور‌نمای‌فراکنشی‌دارد‬
‫‪‬برون‌به‌درون‌است‬
‫‪‬انسان‌ها‌را‌نسبت‌به‌آينده‌‬
‫اميدوار‌می‌کند‌وجامعه‌از‌‬
‫مدرسه‌ه‌بهره‌می‌برد‬
‫‪‬هدف‌بهبود‌جامعه‌در‌زمان‌حال‌‬
‫و‌آينده‌است‬
‫‪‬بهزيستی‌جامعه‌مد‌نظر‌است‬
‫‪68‬‬
‫جامعه‌متقاضی‌اصلی‌است‬
‫‪‬‬
‫خرد‬
‫در‌درون‌برنامه‌کالن‌قرار‌دارد‬
‫‪‬بهبود‌عملکرد‌معلم‌و‌يا‌مدير‬
‫گروه‌مدرسه‌مد‌نظر‌است‬
‫‪‬افراد‪,‬معلمان‌بهره‌می‌برند‬
‫برنامه ریتی از نظر سطوح عمل‬
‫‪-1‬برنامه ریتی استراتژیک‪ :‬فرایند تعیین ‪,‬تنظیم و توسعه سیستماتیک متصد ‪,‬دورنما ‪,‬اهداو ‪,‬دوربرد‪,‬استراتژی و‬
‫سیاست های ا لی سازما را گویند بعبار‪ ،‬دیگر تالشی سازما یافته و منظم برای ات اذ تصمیما‪ ،‬بنیادی و انجام‬
‫داد اقداما‪ ،‬اساسی که سرشت و سمت گیری فعالیت های یک سازما و دیگر نهادها را در چارچوب قانونی‬
‫ش ل می دهد خصو یا‪:،‬‬
‫‪ ‬بلند مد‪ ،‬و کل نگر است‬
‫‪ ‬به مناف اتی توجه دارد‬
‫‪ ‬از تجربیا‪ ،‬قبلی استفاده نمی شود‬
‫‪ ‬عدم اطمینا زیاد است‬
‫‪ ‬در حوزه کاری سیاستگذارا قرار دارد‬
‫‪ ‬تاب سیاست ها و ایدیولوژی هاست و تاب ارزشهاست‬
‫‪ ‬در ارتباط با تصمیماتی است که تحتق انها مش ل است‬
‫‪ ‬ام انا‪ ،‬مم ن الوجود را در نظر می گیرد‬
‫‪69‬‬
‫برنامه ریتی تاکگتیکی‬
‫به برنامه های ی که برای رسید به اهداو مش ص انت اب می شوند گ فته می شود‬
‫‪ ‬قطعیت نسبی است‬
‫‪ ‬در حوزه کاری مدیرا میانی است‬
‫‪ ‬هزینه نسبی است‬
‫‪ ‬دامنه زمانی محدود دارد‬
‫ی‬
‫عملیاتی‬
‫برنامه ریت‬
‫پی بینی عملیا‪ ،‬برای نیل به اهداو معین با توجه به ام انا‪ ،‬و محدودیت ه و خطوط کلی ترسیم شده را گویند‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اهداو و تصمیما‪ ،‬کوتاه مد‪ ،‬است‬
‫به سطوش اجرای ی محدود می شود‬
‫با اهداو محدود ومش ص سروکار دارد‬
‫متوجه مناف فعلی است‬
‫از تجربیا‪ ،‬گذشته استفاده می شود‬
‫‪70‬‬
‫بینش ها‪,‬ایدهال ها و ارمان ها و سیاست ها‬
‫ماموریت و رسالت سازمان‬
‫برنامه ریزی استراتژیک‬
‫برنامه ریزی تاکتیکی‬
‫برنامه ریزی عملیاتی‬
‫کارکنان عملیاتی‬
‫‪71‬‬
‫برنامه ریتی از نظر زمان عمل‬
‫بلند مدت‬
‫‪72‬‬
‫میان مدت‬
‫کوتاه مدت‬
‫برنامه ریتی از نظر تکرار و استمرار‬
‫همیشگی و عادی‬
‫‪73‬‬
‫یکباری و غیر عادی‬
‫برنامه ریتی از بعد تمرکت و عدم تمرکت‬
‫از باال به پایین‬
‫‪74‬‬
‫از پایین به باال‬
‫تلفیقی‬
‫مدیران ارشد‬
‫از باال به پایین‬
‫از پایین به باال‬
‫‪75‬‬
‫رده سرپرستان وکارکنان‬
‫عملیاتی‬
‫اصول برنامه ریتی‬
‫‪ -1‬جامعیت‬
‫‪ -2‬مشارکت‬
‫‪ -3‬توجه نابرابر به منابع برنامه‬
‫‪ -4‬تعهد‬
‫‪ -5‬واقع بینی‬
‫‪ -6‬استمرار‬
‫‪ -7‬انعطاف پذیری و تغییر‬
‫‪ -8‬علمی بودن‬
‫‪-9‬نیازسنجی‬
‫‪76‬‬
‫از توجه شما صميمانه سپاسگتارم‬
‫‪77‬‬
78