Transcript Nutrizio - Medikuntzako Ikasleak

Nutrizioa Kirurgian
E. Eizagirre Irakaslea
Kirurgiaren Oinarriak
2009-2010 ikasturtea
Garrantzitsua al da gure goixoek zenbat kcal
behar duten jakitea?
HELBURUAK





Organismoaren erreserba energetikoak
Desnutrizioa paziente kirurgikoan
Nutrizio-egoeraren balioztapena
Behar energetikoen kalkulua
Nutrizio artifiziala

nutrizio parenterala

nutrizio enterala
Erreserba energetikoak



Karbohidratoak
 4 kcal/g
Proteinak
 4 kcal/g
Koipeak
 9 kcal/g
Desnutrizioa paziente kirurgikoan
• Desnutrizioaren mekanismoak Kirurgian
– Ahozko hartze desegokia (anorexia, jan-ondoko mina)
–
–
–
–
–
Galtze gehituak (beherakoak, hemorragia, gorakoak, fistulak)
Absortzio eskasa (heste laburraren sindromea, behazun-gatzik eza)
Beharren haunditzea (infekzioa, minbizia)
Kontsumo lokala haunditzea (ugaltze bakterianoa)
Stress kirurgikoa (traumatismoa, edozein ebakuntza)
Desnutrizioa paziente kirurgikoan
Ondorio klinikoak:
– Sodio eta urarekiko orekaren jasanezina.
• Hiponatremia, hemodiluzioa, edemak
– Galtze hematikoekiko tolerantzia txikiagoa.
– Zaurien orbaintzearen
atzeratzea.
MORBILITATEA
ETA
HERIOTZA-TASA
– Digestio-funtzioaren
atzerapena.
HAUNDITZEA
– Infekzio joera haundiagoa.
– Hazkundearen atzerapena.
– Arnas-bidearen disfuntzioa.
Nutrizio-egoeraren balioztapena
Gantz-konpartimentua
– Besoko trizeps muskuluaren tolesa
Nutrizio-egoeraren balioztapena
Konpartimentu proteikoa
Muskularra
• Parametro antropometrikoak:
besoaren perimetroa, pisua, pisu
idealaren %a, kreatinina indizea.
• 3-metil-histidina.
Nutrizio-egoeraren balioztapena
Parametro immunologikoak
– Linfozitoen kontaketa
– Beranduko hipersentikortasun azaleko frogak.
Nutrizio-egoeraren balioztapena
Oreka nitrogenatua
Sarrerak N2
HARTZEAK
(Irabaziak)
Biokimika:
odola
gernua
Irteerak N2
GERNUA
GOROZKIAK
IZERDIA
(Galerak)
Irabaziak
>>
Galerak
Oreka nitrogenatua positiboa
Anabolismoa
Irabaziak
<<
Galerak
Oreka nitrogenatua negatiboa
Katabolismoa
Behar energetikoen kalkulua
• Metodo zuzenak
• Metodo zeharkakoak
– Harris-Benedicten ekuazioa
• Gizonak: 66 + (13.7 x PISUA) + (5 x ALTUERA) - (6.8 x ADINA)
• Emakumeak: 655 + (9.6 x PISUA) + (1.8 x ALTUERA) - (4.7 x ADINA)
– Zuzentzeko Faktorea
• Kirurgia nagusia
• Politraumatizatua
• Erredura haundiak
• Sepsia
1.6
1.2
1.35
1.4
Nutrizioa
1.
2.
Nutrizio parenterala.
Nutrizio enterala.
Nutrizio Parenterala

Definizioa.

Oinarrizko konzeptuak

N.P.O./N.P.P.

Ez da erabiltzen ohiko prozeduretan


Oinarrizko jatorri energetikoak: glukosa eta
koipeak
Sortutako osmolaritatea oso haundia da

Bena-bide zentralaren premia

Etengabeko perfusioa
Nutrizio Parenterala
Nutrizio Parenteral Osoa
• Indikazioak
– Ebakuntza aurrean.
– Digestio bidezko nutrizioa ezin denean.
– Onkologian.
– Digestio-atsedena behar denean.
– Ebakuntza ondoren.
• Barau luzeetan (aste bat baino gehiago)
• Ebakuntza ondoko konplikazioetan.
– Egoera kliniko berezietan.
Nutrizio Parenteral Osoa
• Osagaiak
–
–
–
–
–
–
Karbohidratoak %50-60
Koipeak <%40
Proteinak %10
Elektrolitoak eta oligoelementoak
Bitaminak
Osagai bereziak
Nutrizio Parenteral Osoa
• Monitorizazioa.
Zer ekiditu behar dugu?
– Glukosarekiko desoreka.
– Asaldura elektrolitikoak (K+)
– Gibel-disfuntzioa.
– Oreka nitrogenatu negatiboa.
– Konplikazio infekziosoak.
Nutrizio Parenteral Osoa
Nutrizio Enterala
• Definizioa
• Abantaiak
– Merkeagoa.
– Hesteetako atrofia eragoztea.
– Proteosintesia hobetzea.
– Konplikazio gutxiago.
– Sistema immunea hobetzea.
Nutrizio Enterala
Prozedurak
–
–
–
–
Zunda nasogastrikoa.
Zunda nasojejunala.
Jejunostomiarentzako zunda.
Gastrostomia.
Nutrizio Enterala
Nutrizio Enterala
Nutrizio Enterala
• Dieta enteral motak:
– Nahaste naturalak.
– Osagarri dietetikoak.
– Dieta oligomerikoak.
– Funtsezko dietak
• Elikagai sinpleak, uretan disolbagarriak, sabore
gabekoak, absortzio arinekoak, hondakin gutxiekin
eta bai emate bai kontserbazio errezekin
– Dieta bereziak
Nutrizio Enterala
• Derrigorrezko Betebeharrak
– Heste-peristaltismoa izatea.
– Oztopo mekanikorik eza.
– Estabilitate hemodinamiko eta hidroelektrolitikoa.
Nutrizio Enterala
• Indikazioak:
– Anatomia eta funtzio osoak: egoera hiperkatabolikoak,
elikadura eskasa,...
– Anatomia osoa, funtzioa desegokia: malabsortzioa, hesteeritasun inflamatorioa,...
– Anatomia desegokia, funtzio osoa: heste-erresekzioak, fístula
gastrointestinalak,...
– Koloneko ebakuntza aurreko prestakuntza
Nutrizio Enterala
• Konplikazioak
– mekanikoak
– gastrointestinalak
• Beherakoa.
• Goragaleak.
• Sabelaldeko mina.