Transcript Aktywne metody nauczania

POJĘCIE METODY
PRZYKŁADY
METOD AKTYWIZUJĄCYCH
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
praca w grupach,
drama,
inscenizacje,
dyskusje ,
metaplan,
burza mózgów,
drzewo decyzyjne,
analiza SWOT,
metoda projektów,
gry i zabawy edukacyjne,
portfolio;
CHARAKTERYSTYKA
AKTYWNYCH METOD NAUCZANIA
PRACA W GRUPACH
PRACA W GRUPACH
Uczniowie często pracują samodzielnie
w parach, małych bądź większych zespołach.
Najczęściej wszystkie grupy wykonują to samo zadanie,
ale zdarza się i tak, że każdy z zespołów ma coś innego
do zrobienia – wtedy konieczne jest podzielenie się
rezultatami pracy z kolegami z innych grup.
Gdy grupa jest większa, a zadanie bardziej
skomplikowane, warto wybrać lidera zespołu
oraz sekretarza dbającego o utrwalenie efektów pracy.
Przebieg zajęć
•
•
•
•
dokonanie podziału na grupy,
przedstawienie uczniom problemu /pytania/,
określenie czasu pracy nad problemem,
wybranie lidera /nadzoruje grupą, robi notatki,
zapisuje wypracowane zadania /,
• przedstawienie wniosków na forum klasy /może to
być np. w formie plakatu/,
• podsumowanie: zapisanie wniosków, omówienie
pracy grup i dokonanie oceny.
DRAMA
Metoda ta jest uczeniem się
przez doświadczenie i przeżywanie.
Drama ma charakter „otwarty",
nie wymaga zastosowania scenariusza.
W tej metodzie nie ma typowego
dla teatru podziału na aktorów i publiczność.
Uczniowie, stosując dramę, działają zgodnie ze swoją
wyobraźnią i „na gorąco" ustalają kierunki rozwoju
fikcyjnych zdarzeń, w których uczestniczą.
.
Wszyscy są aktywnymi uczestnikami zajęć.
INSCENIZACJE
INSCENIZACJE
Metoda inscenizacji – polega na inscenizacji pewnego
zdarzenia. Część uczniów staje się aktorami i odgrywa
przydzielone przez nauczyciela role zgodnie
z przygotowanym scenariuszem.
Pozostali uczniowie są obserwatorami.
Po inscenizacji rozpoczyna się dyskusja,
w wyniku której powinno dojść do wspólnej, uzgodnionej
oceny zainscenizowanego problemu.
DYSKUSJA
DYSKUSJA
To sposób przekazywania wiedzy na linii
nauczyciel – uczeń lub uczeń – uczeń.
Zorganizowana wymiana myśli i poglądów
na dany temat pobudza i rozwija myślenie, pomaga
kształtować poglądy i przekonania, uczy oceny poglądów
innych ludzi, kształci umiejętności formułowania myśli i ich
wypowiadania, uczy krytycznego spojrzenia
na własne poglądy i zmusza do ich weryfikacji.
Przebieg dyskusji
• wprowadzenie do problemu,
• dyskusja właściwa (zespołowe rozwiązanie
problemu),
• podsumowanie wyników dyskusji przez
prowadzącego, poszerzone w rzeczywistości
szkolnej o ocenę udziału i zaangażowania
uczniów.
METAPLAN
Jedna z technik prowadzenia dyskusji
zwana inaczej „cichą dyskusją".
Polega ona na tym, że w czasie narady jej uczestnicy
tworzą plakat, który jest graficznym skrótem dyskusji.
Uczestnicy dyskusji zamiast zabierać głos, zapisują swoje
myśli na kartkach określonego kształtu i koloru
w krótkiej formie równoważników zdań.
Przebieg zajęć
• Postawienie pytania (powstaje pierwszy plakat).
• Burza mózgów.
• Porządkowanie odpowiedzi wg przyjętych
kryteriów.
• Podział na grupy, uzgodnienie drugiego tematu.
• Tworzenie drugiego plakatu w grupach (każda grupa
tworzy swój plakat).
• Prezentacja plakatów.
• Zebranie wniosków, podsumowanie.
BURZA MÓZGÓW
Burza mózgów to przykład dyskusji
polegającej na umożliwieniu uczniom szybkiego
zgromadzenia wielu konkurencyjnych
lub uzupełniających się hipotez rozwiązania problemu.
Celem tej metody jest zebranie w krótkim czasie dużej
ilości pomysłów na rozwiązanie jakiegoś problemu.
Etapy burzy mózgów
• postawienie problemu,
• generowanie pomysłów (wolne skojarzenia
będące wynikiem twórczego myślenia danej
osoby, odwołania się do zdobytej wiedzy
i doświadczenia) ,
• analizowanie pomysłów (selekcja
i kategoryzowanie zebranych pomysłów ).
DRZEWO DECYZYJNE
DRZEWO DECYZYJNE
Drzewo decyzyjne - stanowi graficzny obraz procesu
podejmowania decyzji w określonej sprawie.
Forma graficzna drzewka zmusza
do logicznego myślenia
i precyzyjnego formułowania sądów.
Przebieg pracy
• Zdefiniowanie problemu .
• Określenie celu i wartości istotnych
dla osób podejmujących decyzję.
• Znalezienie różnych możliwości rozwiązań ich ilość odpowiada liczbie „gałęzi" drzewa.
• Określenie pozytywnych i negatywnych
skutków każdego możliwego rozwiązania.
• Podjęcie ostatecznej decyzji.
ANALIZA SWOT
Analiza SWOT- jest metodą zespołowej analizy i oceny
jakiegoś zjawiska, wydarzenia, problemu,
pomaga w podejmowaniu decyzji.
Polega na wypełnieniu przygotowanego arkusza,
na którym uczniowie określają zarówno mocne strony
danego zagadnienia i wynikające z nich szanse oraz słabe
strony, i związane z nimi zagrożenia.
METODA PROJEKTÓW
To metoda nauczania, w której uczniowie realizują „duże"
przedsięwzięcie w oparciu o przyjęte wcześniej założenia.
Zadanie jest realizowane przez uczniów samodzielnie,
ale koordynowane jest ono przez nauczyciela.
Projekty mają rozwijać samodzielność, uczyć zbierania danych,
dobierania i korzystania ze źródeł, prezentowania wyników.
Projekty wykonuje się najczęściej grupowo.
Jest to praca długoterminowa.
GRY I ZABAWY EDUKACYJNE
Gry i zabawy stosowane na lekcjach odznaczają się
wieloma walorami dydaktycznymi.
Służą lepszemu zapamiętaniu i opanowaniu
opracowanego materiału, zmuszają do koncentracji
uwagi na wykonywanych zadaniach, są także zachętą
do dokładniejszego i pełniejszego opanowania
realizowanych treści nauczania.
PRZYKŁADY GIER I ZABAW
PEDAGOGICZNYCH
•
•
•
•
•
•
•
loteryjki,
układanki,
rebusy,
krzyżówki,
gry planszowe,
gry ruchowe i sportowe,
multimedialne programy komputerowe.
PORTFOLIO
Portfolio to metoda realizowana na zajęciach szkolnych i podczas
projektów edukacyjnych. W skład portfolio mogą wchodzić materiały
źródłowe: notatki i artykuły prasowe , fotografie, rysunki (zarówno
wycięte z gazety, jak i narysowane przez ucznia), notatki z lektur,
aforyzmy, ważne myśli, bibliografia zawierająca spis wszystkich źródeł
(w tym także ustnych) wykorzystanych w teczce, płyta z nagraniem,
notatki ucznia z lektur, spis wszystkich materiałów z teczki
z krótkimi uzasadnieniami ich doboru.
NAUCZANIE METODAMI AKTYWNYMI
Głównym zadaniem metod aktywizujących
jest stawianie ucznia w takiej sytuacji,
aby odczuwał potrzebę podejmowania działań,
jakich od niego oczekujemy.
DLACZEGO METODY AKTYWNE
SĄ KORZYSTNE DLA NAUCZYCIELA ???
• Nauczyciel poznaje pozycję ucznia w klasie
i ma możliwość ingerencji
w celu polepszenia kontaktów między uczniami.
• Nauczyciel ma możliwość obserwacji ucznia w procesie
uczenia i lepszego jego poznania.
LITERATURA:
• Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B.: Ja i mój uczeń
pracujemy aktywnie. Poradnik po metodach
aktywizujących, Zakład Wydawniczy SFS, Kielce 2000.
• Hamer H., Klucz do efektywności nauczania,
Warszawa 1994.
• Krzyżewska J., Aktywizujące metody i techniki w
edukacji wczesnoszkolnej. Część I, Suwałki 1998.
• Krzyżewska J., Aktywizujące metody i techniki w
edukacji wczesnoszkolnej. Część II, Suwałki 2000.
• Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, PWN,
Warszawa 1998.
Opracowały:
• Danuta Mielnik
• Marta Rydzewska