Metody aktywizujące uczniów do pracy Opracowała Elżbieta Kania „Dziecko w sposób naturalny jest twórcą.
Download ReportTranscript Metody aktywizujące uczniów do pracy Opracowała Elżbieta Kania „Dziecko w sposób naturalny jest twórcą.
Slide 1
Metody aktywizujące
uczniów do pracy
Opracowała Elżbieta Kania
Slide 2
„Dziecko w sposób naturalny jest
twórcą. Mogą temu zaprzeczyć
jedynie ci, którzy nigdy nie
obserwowali swobodnej zabawy
małych dzieci, albo ci, którzy ją
oglądali w postaci już
wypaczonej przez przymusowe
oddziaływanie otoczenia”
R. Gliton, C. Clero
Slide 3
Metoda
(z greckiego methodos – droga,
sposób postępowania)
to sposób postępowania
stosowany świadomie dla
osiągnięcia określonego celu.
Slide 4
Metody aktywizujące
to taki sposób nauczania,
w którym nauczyciel nie
przekazuje dzieciom gotowej
wiedzy, lecz stwarza warunki
do samodzielnego uczenia się.
Slide 5
Metody aktywizujące rozumiemy
jako wskazówki, sposoby
działania, które pomogą uczniom:
Pogłębić zainteresowanie
wspólną sprawą
Przyswoić bez trudu nową
wiedzę
Rozwinąć własne pomysły i idee
Komunikować się
Dyskutować i spierać się na
różne tematy
Slide 6
Slide 7
Nauczyciel pracujący metodami
aktywizującymi w dość krótkim
czasie odchodzi od swojej
dotychczasowej roli nauczyciela
eksperta i staje się…
Slide 8
Staje się doradcą
Jest gotów udzielić uczniom
możliwej rady, ale nie narzuca
gotowego rozwiązania.
Uczniowie mają do niego
zaufanie
Slide 9
Staje się przewodnikiem
Planuje i przygotowuje takie
sytuacje, w których uczniowie
mogą wykazać się inicjatywą
i aktywnością.
Slide 10
Staje się widzem
Obserwuje prace uczniów,
podziwia ich dokonania, cieszy
się z ich sukcesów.
Slide 11
Staje się uczestnikiem
Cieszy się z każdej sytuacji, gdy
może się czegoś nauczyć od
swoich uczniów.
Slide 12
Staje się pomocnikiem
Jest gotów w każdej chwili
służyć uczniom pomocą, lecz
nie ogranicza ich
samodzielności
Slide 13
Staje się obserwatorem
Obserwuje prace uczniów,
wyciąga wnioski, na tej postawie
stara się planować nowe
sytuacje edukacyjne.
Slide 14
Staje się krytycznym
przyjacielem
Uważnie obserwuje proces
uczenia się po to, aby
przekazać mu rzetelną
informację zwrotną, która –
z jednej strony – podkreśli
osiągnięcia i sukcesy, z drugiej
stanowić będzie bodziec do
poprawy.
Slide 15
Przykłady metod
aktywizujących:
Lista pytań
Burza mózgów
Studium przypadku
Dyskusje i debaty
Odgrywanie ról
Gry indywidualne i zespołowe
Analiza SWOT
Slide 16
Lista pytań
„Kiedy poproszono Isidora Rabiego –
fizyka nuklearnego i noblistę, żeby
powiedział, jak to się stało, że został
fizykiem, opowiedział o swojej
matce, która zamiast pytać, jak inni
mają w zwyczaju „czego nauczyłeś
się dziś w szkole?” pytała: „czy
zadałeś dziś w szkole jakieś mądre
pytanie?”
(Robert Fisher, Uczymy jak się uczyć, Warszawa1999)
Slide 17
Lista pytań
Ustal zasady pracy – zapiszcie je. Zadbaj, aby w
zasadach był zapis o wzajemnym szacunku, o tym,
że nie wolno wyśmiewać cudzych pomysłów itp.
Zapisz temat, hasło np. Renesans, układ okresowy
pierwiastków, fale,…
Zachęć uczniów aby zadawali pytania dotyczące
omawianego zagadnienia. Co ich w nim ciekawi?
Czego chcieliby się dowiedzieć? Możesz je zapisać.
Odpowiadając na pytania w szczególny sposób
zaznacz te, które będą się pojawiały na kolejnych
lekcjach.
Uczniowie mogą też zapisywać pytania na
karteczkach – często łatwiej im w ten sposób
zadawać pytania niż na forum klasy.
Można też wybrać z pośród pytań takie na które
uczniowie samodzielnie poszukają odpowiedzi.
Slide 18
Lista pytań
Przykładem takiej metody może
być też zabawa w wywiad.
W sławną postać wciela się
jeden z uczniów, a pytania
zadawane są w oparciu o
wcześniejszy przykład wywiadu.
Dzięki tej metodzie pogłębia się
motywacja i zaciekawienie
nauką, a uczniowie stają się
dociekliwi i odważni.
Slide 19
Burza mózgów
Zwana także fabryką pomysłów którą można wykorzystać na kilka
możliwości:
Zabawa wyobraźni i pomysłowości - przez określony czas
wymyślane są i spisywane wszystkie pomysły, nawet te
najbardziej absurdalne. Zasada podstawowa - nie wolno
krytykować pomysłów innych, każdy ma prawo podać swój
pomysł
Skojarzenia rozgrzewkowe - np. wymień 12 skojarzeń, jakie ci
przychodzą do głowy, kiedy usłyszysz słowo "muzyka"
Rozwiązywanie problemów. Wszyscy wspólnie pracują nad
problemem dotąd, aż razem uznają, że rozwiązanie jest do
przyjęcia i akceptacji.
Praca ta metodą polega na przejściu przez 6 etapów:
definicja problemu
"burza mózgów" - jak to można rozwiązać?
ocena i dyskusja każdego rozwiązania
wybór rozwiązania
akceptacja i zdecydowanie się na wprowadzenie tego
rozwiązania w życie
działanie zgodne z przyjętym rozwiązywaniem i sprawdzenie
jakie są efekty
Slide 20
Burza mózgów
Burzę mózgów można wykorzystać:
do tworzenia nietypowych nazw, np.
„Nazwa naszej drużyny”
Planowania zadań: „Poznajemy okolicę”
Imprez: „Nietypowy Dzień Nauczyciela”
Kampanii reklamowej: „Promocja naszej
szkoły na targach edukacyjnych”
Do rozwiązywania problemów
wychowawczych: „Co zrobić z wagarami”
Problemów społecznych: „Jak namówić
mieszkańców do segregowania śmieci”
Slide 21
Studium przypadku
„Lepiej uczyć się na cudzych błędach niż popełniać własne”
Przysłowie ludowe
Ta metoda nauczania polega na analizowaniu
konkretnych zdarzeń, dzięki czemu łatwiej
zrozumieć wszystkie zjawiska podobne do
analizowanego. Jej główną zaletą jest
umożliwienie uczniom podejmowania decyzji na
podstawie krytycznej analizy danych. Mają okazję
przyjrzeć się realnym (a nie „książkowym”)
przykładom działań innych ludzi i wyciągnąć
z nich wnioski istotne dla siebie.
Studium przypadku kształtuje takie umiejętności jak:
krytyczna analiza informacji, prezentacja
własnych opinii, praca zespołowa.
Slide 22
W każdym studium przypadku następuje:
Diagnoza sytuacji – na podstawie otrzymanego od nauczyciela albo
samodzielnie wyszukanego opisu konkretnego zdarzenia (procesu)
uczniowie odpowiadają na pytania: Co się zdarzyło? Jakie były tego
przyczyny? Jaki problem pojawia się w związku z tym zdarzeniem? Jakie
konflikty pojawiają się w zdarzeniu? Dlaczego ktoś postąpił (czuł się) w
określony sposób?
Poszukiwanie rozwiązań – uczniowie szukają odpowiedzi na pytania:
Jakie są sposoby rozwiązania konfliktu? Jakie kryteria powinno się
przyjąć, by podjąć najlepszą decyzję? Jaką decyzję ty byś podjął
(podjęła)? Jakie ważne dla ciebie wartości są włączone w konflikt?
Przewidywanie następstw – uczniowie analizują wszystkie propozycje
rozwiązania problemu, odpowiadając na pytania: Jakie mogą być
następstwa poszczególnych rozwiązań? Które z nich są pozytywne,
a które negatywne? Jakie mogą być następstwa decyzji uznanej przez
ciebie za najlepszą, biorąc pod uwagę różne aspekty problemu (np. dobra
realizacja zadania, stosunki z innymi osobami, wpływ na środowisko
naturalne)? Które z tych następstw są zgodne z ważnymi dla ciebie
wartościami, a które są z nimi w konflikcie? Jak zareagujesz na ten
konflikt?
Dyskusja nad proponowanymi rozwiązaniami – uczniowie prezentują
rezultaty przeprowadzonej przez siebie analizy, przedstawiają argumenty
i wymieniają opinie.
Przeniesienie wniosków na sytuacje w świecie realnym – uczniowie
odpowiadają na następujące pytania: Jakie widzisz podobieństwo
opisanego wydarzenia do sytuacji, którą znasz ze swojego życia? Jakie
wnioski z analizy przypadku mogą być przydatne dla twoich działań w
sytuacjach, z którymi stykasz się bezpośrednio?
Slide 23
Dyskusje i debaty
„Nikt z nas nie wie tyle, ile wiemy wszyscy razem”
Przysłowie Duńskie
Dyskusja to sztuka wyrażania swojego
zdania, argumentacji i trening szacunku dla
przekonań innych. Powinna uczyć
dyscypliny formułowania myśli i dyscypliny
czasowej.
Temat dyskusji musi być dobrze
sformułowany, w sposób wywołujący
zaangażowanie emocjonalne
i umożliwiający ścieranie się przynajmniej
dwóch racji (tylko wtedy ma to sens).
Slide 24
Debata „za” i „przeciw”
Ten rodzaj debaty stosujemy, gdy chcemy, aby uczniowie spojrzeli na
ten sam problem z dwóch różnych punktów widzenia, wspólnie
go przeanalizowali, a następnie podjęli decyzję. Taka forma
dyskusji rozwija umiejętności logicznego myślenia
i argumentowania, rozwiązywania problemów, poszukiwania
i porządkowania informacji, weryfikowania własnych, często
powierzchownych poglądów itp.
Nauczyciel wybiera temat i określa zasady debaty, pomaga uczniom
przygotować się do niej, dzieli uczestników na zwolenników
i przeciwników tezy.
W trakcie dyskusji słucha uważnie wypowiedzi uczniów, nie
komentując ich.
Debatujące strony przedstawiają własne argumenty. O tym, czyje
argumenty okazały się bardziej przekonujące decydują
obserwatorzy (na podstawie karty obserwacji) lub słuchacze
(metodą głosowania).
Debata „za” i „przeciw” powinna być kierowana przez moderatorów.
Do ich zadań należy otwieranie dyskusji, przydzielanie
i odbieranie głosu w razie przekroczenia limitu czasu, czuwanie
nad kulturą dyskusji.
Slide 25
Odgrywanie ról
Odgrywanie ról jest charakterystyczne dla dziecięcych
zabaw "na niby". Ponieważ dzieci są niezwykle
bystrymi obserwatorami, są też po prostu mistrzami
w wiernym naśladowaniu i udawaniu. Odgrywanie
ról spełnia co najmniej kilka ważnych zadań:
Odgrywanie ról z własnego życia pozwala lepiej
zrozumieć swoje zachowanie, intencje, priorytetowe
wartości i nastawienia
Odgrywanie ról innych - postaci rzeczywistych,
historycznych, symbolicznych, wymyślonych..
pozwala z kolei lepiej poznać świat widziany
i odczuwany z perspektywy kogoś drugiego
Szczególnie interesujące jest odgrywanie ról w
konwencji "jak gdyby się było tym-a-tym, posiadało
takie-a-takie cechy charakteru. Zabawę tę można
wykorzystać do treningu zachowań asertywnych,
doskonalenia efektywnej komunikacji.
Slide 26
Gry indywidualne i zespołowe
Gier jest bardzo wiele. Planszowe, karciane,
zręcznościowe, komputerowe. Pozwalają
przećwiczyć dowolne umiejętności.
Gra jest przydatna wtedy, gdy grający ma do
wyboru kilka możliwych strategii postępowania.
Każdemu wybranemu sposobowi towarzyszy
określony rezultat: wygrana – przegrana i konkretna
„wypłata” dla uczestników gry.
Można, poprzez gry rozwiązywać konflikty, uczyć
współdziałania, negocjacji.
Gry prowadzą do budowania zaufania, zachęcają
do współpracy, uczą rozwiązywania problemów,
dobierania strategii, podejmowania decyzji,
planowania, bawią, urozmaicają zajęcia, rozwijają
poczucie humoru, zwiększają aktywność, a nawet
entuzjazm uczniów.
Slide 27
Bingo dla każdego
Zasady gry zespołowej
Nauczyciel rozdaje plansze z liczbami.
Nauczyciel losuje karteczki z działaniami, głośno czyta
działanie i pokazuje je uczniom.
Uczeń, który na swojej planszy znalazł wynik podnosi
rękę i zabiera karteczkę, którą kładzie na wyniku.
Uczeń, który jako pierwszy uzupełni planszę, woła
BINGO.
Nauczyciel sprawdza poprawność działań.
Grę można wykorzystać również do pracy indywidualnej
uczniów.
Uczeń losuje planszę.
Z rozsypanych karteczek wybiera te, które wynikiem
odpowiadają liczbie na planszy.
Karteczki układa na wynikach.
Gdy plansza jest zapełniona nauczyciel sprawdza
poprawność wykonanych obliczeń.
Slide 28
Przykład Bingo – dodawanie w zakresie 10.
Przykładowe plansze.
1
7
3
10
6
9
3
1
5
6
8
7
5
7
2
5
3
9
Slide 29
Karteczki z działaniami do rozcinania.
0+2
0+4
0+9
1+3
1+7
2+3
2+7
3+2
0+1
0+5
1+0
1+4
1+8
2+4
2+8
3+3
0+3
0+6
1+1
1+5
1+9
2+5
3+0
3+4
0+7
0+8
1+2
1+6
2+1
2+6
3+1
3+5
Slide 30
Analiza SWOT
To rodzaj techniki analitycznej, która jako metoda
aktywizująca doskonale nadaje się do
wykorzystania w aktywności lokalnej. Pozwala
zastanowić się nad konkretną sytuacją w naszej
miejscowości. Służy też określeniu problemów
pojawiających się w środowisku, w którym
żyjemy, wskazując jednocześnie możliwe ich
rozwiązania. Wybierając tę metodę do pracy
z uczniami, zachęcamy ich do zdefiniowania
silnych i słabych stron w ich otoczeniu,
a następnie do poszukiwania możliwości rozwoju
oraz zagrożeń, jakie mogą wystąpić.
Slide 31
Slide 32
Bibliografia
Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie – E. Brudnik, A.
Moszyńska, B. Owczarska
Jak uczyć metodami aktywnymi – I. Dzierzgowska
Rozwijanie aktywności twórczej uczniów klas
początkujących – pod red. J. Kujawińskiego
Metody aktywizujące wspomagające proces
nauczania – T. wiśniewska
http://sp3pabianice.szkoly.lodz.pl/renata/drama.htm
http://www.ceo.org.pl/pl/koss/news/aktywizujacemetody-nauczania
http://www.edukacja.edux.pl/p-2968-metodyaktywizujace-na-lekcjach-jezykow.php
http://www.cdn.leszno.pl/file/www%20sztuka%20na
uczania.pdf
Metody aktywizujące
uczniów do pracy
Opracowała Elżbieta Kania
Slide 2
„Dziecko w sposób naturalny jest
twórcą. Mogą temu zaprzeczyć
jedynie ci, którzy nigdy nie
obserwowali swobodnej zabawy
małych dzieci, albo ci, którzy ją
oglądali w postaci już
wypaczonej przez przymusowe
oddziaływanie otoczenia”
R. Gliton, C. Clero
Slide 3
Metoda
(z greckiego methodos – droga,
sposób postępowania)
to sposób postępowania
stosowany świadomie dla
osiągnięcia określonego celu.
Slide 4
Metody aktywizujące
to taki sposób nauczania,
w którym nauczyciel nie
przekazuje dzieciom gotowej
wiedzy, lecz stwarza warunki
do samodzielnego uczenia się.
Slide 5
Metody aktywizujące rozumiemy
jako wskazówki, sposoby
działania, które pomogą uczniom:
Pogłębić zainteresowanie
wspólną sprawą
Przyswoić bez trudu nową
wiedzę
Rozwinąć własne pomysły i idee
Komunikować się
Dyskutować i spierać się na
różne tematy
Slide 6
Slide 7
Nauczyciel pracujący metodami
aktywizującymi w dość krótkim
czasie odchodzi od swojej
dotychczasowej roli nauczyciela
eksperta i staje się…
Slide 8
Staje się doradcą
Jest gotów udzielić uczniom
możliwej rady, ale nie narzuca
gotowego rozwiązania.
Uczniowie mają do niego
zaufanie
Slide 9
Staje się przewodnikiem
Planuje i przygotowuje takie
sytuacje, w których uczniowie
mogą wykazać się inicjatywą
i aktywnością.
Slide 10
Staje się widzem
Obserwuje prace uczniów,
podziwia ich dokonania, cieszy
się z ich sukcesów.
Slide 11
Staje się uczestnikiem
Cieszy się z każdej sytuacji, gdy
może się czegoś nauczyć od
swoich uczniów.
Slide 12
Staje się pomocnikiem
Jest gotów w każdej chwili
służyć uczniom pomocą, lecz
nie ogranicza ich
samodzielności
Slide 13
Staje się obserwatorem
Obserwuje prace uczniów,
wyciąga wnioski, na tej postawie
stara się planować nowe
sytuacje edukacyjne.
Slide 14
Staje się krytycznym
przyjacielem
Uważnie obserwuje proces
uczenia się po to, aby
przekazać mu rzetelną
informację zwrotną, która –
z jednej strony – podkreśli
osiągnięcia i sukcesy, z drugiej
stanowić będzie bodziec do
poprawy.
Slide 15
Przykłady metod
aktywizujących:
Lista pytań
Burza mózgów
Studium przypadku
Dyskusje i debaty
Odgrywanie ról
Gry indywidualne i zespołowe
Analiza SWOT
Slide 16
Lista pytań
„Kiedy poproszono Isidora Rabiego –
fizyka nuklearnego i noblistę, żeby
powiedział, jak to się stało, że został
fizykiem, opowiedział o swojej
matce, która zamiast pytać, jak inni
mają w zwyczaju „czego nauczyłeś
się dziś w szkole?” pytała: „czy
zadałeś dziś w szkole jakieś mądre
pytanie?”
(Robert Fisher, Uczymy jak się uczyć, Warszawa1999)
Slide 17
Lista pytań
Ustal zasady pracy – zapiszcie je. Zadbaj, aby w
zasadach był zapis o wzajemnym szacunku, o tym,
że nie wolno wyśmiewać cudzych pomysłów itp.
Zapisz temat, hasło np. Renesans, układ okresowy
pierwiastków, fale,…
Zachęć uczniów aby zadawali pytania dotyczące
omawianego zagadnienia. Co ich w nim ciekawi?
Czego chcieliby się dowiedzieć? Możesz je zapisać.
Odpowiadając na pytania w szczególny sposób
zaznacz te, które będą się pojawiały na kolejnych
lekcjach.
Uczniowie mogą też zapisywać pytania na
karteczkach – często łatwiej im w ten sposób
zadawać pytania niż na forum klasy.
Można też wybrać z pośród pytań takie na które
uczniowie samodzielnie poszukają odpowiedzi.
Slide 18
Lista pytań
Przykładem takiej metody może
być też zabawa w wywiad.
W sławną postać wciela się
jeden z uczniów, a pytania
zadawane są w oparciu o
wcześniejszy przykład wywiadu.
Dzięki tej metodzie pogłębia się
motywacja i zaciekawienie
nauką, a uczniowie stają się
dociekliwi i odważni.
Slide 19
Burza mózgów
Zwana także fabryką pomysłów którą można wykorzystać na kilka
możliwości:
Zabawa wyobraźni i pomysłowości - przez określony czas
wymyślane są i spisywane wszystkie pomysły, nawet te
najbardziej absurdalne. Zasada podstawowa - nie wolno
krytykować pomysłów innych, każdy ma prawo podać swój
pomysł
Skojarzenia rozgrzewkowe - np. wymień 12 skojarzeń, jakie ci
przychodzą do głowy, kiedy usłyszysz słowo "muzyka"
Rozwiązywanie problemów. Wszyscy wspólnie pracują nad
problemem dotąd, aż razem uznają, że rozwiązanie jest do
przyjęcia i akceptacji.
Praca ta metodą polega na przejściu przez 6 etapów:
definicja problemu
"burza mózgów" - jak to można rozwiązać?
ocena i dyskusja każdego rozwiązania
wybór rozwiązania
akceptacja i zdecydowanie się na wprowadzenie tego
rozwiązania w życie
działanie zgodne z przyjętym rozwiązywaniem i sprawdzenie
jakie są efekty
Slide 20
Burza mózgów
Burzę mózgów można wykorzystać:
do tworzenia nietypowych nazw, np.
„Nazwa naszej drużyny”
Planowania zadań: „Poznajemy okolicę”
Imprez: „Nietypowy Dzień Nauczyciela”
Kampanii reklamowej: „Promocja naszej
szkoły na targach edukacyjnych”
Do rozwiązywania problemów
wychowawczych: „Co zrobić z wagarami”
Problemów społecznych: „Jak namówić
mieszkańców do segregowania śmieci”
Slide 21
Studium przypadku
„Lepiej uczyć się na cudzych błędach niż popełniać własne”
Przysłowie ludowe
Ta metoda nauczania polega na analizowaniu
konkretnych zdarzeń, dzięki czemu łatwiej
zrozumieć wszystkie zjawiska podobne do
analizowanego. Jej główną zaletą jest
umożliwienie uczniom podejmowania decyzji na
podstawie krytycznej analizy danych. Mają okazję
przyjrzeć się realnym (a nie „książkowym”)
przykładom działań innych ludzi i wyciągnąć
z nich wnioski istotne dla siebie.
Studium przypadku kształtuje takie umiejętności jak:
krytyczna analiza informacji, prezentacja
własnych opinii, praca zespołowa.
Slide 22
W każdym studium przypadku następuje:
Diagnoza sytuacji – na podstawie otrzymanego od nauczyciela albo
samodzielnie wyszukanego opisu konkretnego zdarzenia (procesu)
uczniowie odpowiadają na pytania: Co się zdarzyło? Jakie były tego
przyczyny? Jaki problem pojawia się w związku z tym zdarzeniem? Jakie
konflikty pojawiają się w zdarzeniu? Dlaczego ktoś postąpił (czuł się) w
określony sposób?
Poszukiwanie rozwiązań – uczniowie szukają odpowiedzi na pytania:
Jakie są sposoby rozwiązania konfliktu? Jakie kryteria powinno się
przyjąć, by podjąć najlepszą decyzję? Jaką decyzję ty byś podjął
(podjęła)? Jakie ważne dla ciebie wartości są włączone w konflikt?
Przewidywanie następstw – uczniowie analizują wszystkie propozycje
rozwiązania problemu, odpowiadając na pytania: Jakie mogą być
następstwa poszczególnych rozwiązań? Które z nich są pozytywne,
a które negatywne? Jakie mogą być następstwa decyzji uznanej przez
ciebie za najlepszą, biorąc pod uwagę różne aspekty problemu (np. dobra
realizacja zadania, stosunki z innymi osobami, wpływ na środowisko
naturalne)? Które z tych następstw są zgodne z ważnymi dla ciebie
wartościami, a które są z nimi w konflikcie? Jak zareagujesz na ten
konflikt?
Dyskusja nad proponowanymi rozwiązaniami – uczniowie prezentują
rezultaty przeprowadzonej przez siebie analizy, przedstawiają argumenty
i wymieniają opinie.
Przeniesienie wniosków na sytuacje w świecie realnym – uczniowie
odpowiadają na następujące pytania: Jakie widzisz podobieństwo
opisanego wydarzenia do sytuacji, którą znasz ze swojego życia? Jakie
wnioski z analizy przypadku mogą być przydatne dla twoich działań w
sytuacjach, z którymi stykasz się bezpośrednio?
Slide 23
Dyskusje i debaty
„Nikt z nas nie wie tyle, ile wiemy wszyscy razem”
Przysłowie Duńskie
Dyskusja to sztuka wyrażania swojego
zdania, argumentacji i trening szacunku dla
przekonań innych. Powinna uczyć
dyscypliny formułowania myśli i dyscypliny
czasowej.
Temat dyskusji musi być dobrze
sformułowany, w sposób wywołujący
zaangażowanie emocjonalne
i umożliwiający ścieranie się przynajmniej
dwóch racji (tylko wtedy ma to sens).
Slide 24
Debata „za” i „przeciw”
Ten rodzaj debaty stosujemy, gdy chcemy, aby uczniowie spojrzeli na
ten sam problem z dwóch różnych punktów widzenia, wspólnie
go przeanalizowali, a następnie podjęli decyzję. Taka forma
dyskusji rozwija umiejętności logicznego myślenia
i argumentowania, rozwiązywania problemów, poszukiwania
i porządkowania informacji, weryfikowania własnych, często
powierzchownych poglądów itp.
Nauczyciel wybiera temat i określa zasady debaty, pomaga uczniom
przygotować się do niej, dzieli uczestników na zwolenników
i przeciwników tezy.
W trakcie dyskusji słucha uważnie wypowiedzi uczniów, nie
komentując ich.
Debatujące strony przedstawiają własne argumenty. O tym, czyje
argumenty okazały się bardziej przekonujące decydują
obserwatorzy (na podstawie karty obserwacji) lub słuchacze
(metodą głosowania).
Debata „za” i „przeciw” powinna być kierowana przez moderatorów.
Do ich zadań należy otwieranie dyskusji, przydzielanie
i odbieranie głosu w razie przekroczenia limitu czasu, czuwanie
nad kulturą dyskusji.
Slide 25
Odgrywanie ról
Odgrywanie ról jest charakterystyczne dla dziecięcych
zabaw "na niby". Ponieważ dzieci są niezwykle
bystrymi obserwatorami, są też po prostu mistrzami
w wiernym naśladowaniu i udawaniu. Odgrywanie
ról spełnia co najmniej kilka ważnych zadań:
Odgrywanie ról z własnego życia pozwala lepiej
zrozumieć swoje zachowanie, intencje, priorytetowe
wartości i nastawienia
Odgrywanie ról innych - postaci rzeczywistych,
historycznych, symbolicznych, wymyślonych..
pozwala z kolei lepiej poznać świat widziany
i odczuwany z perspektywy kogoś drugiego
Szczególnie interesujące jest odgrywanie ról w
konwencji "jak gdyby się było tym-a-tym, posiadało
takie-a-takie cechy charakteru. Zabawę tę można
wykorzystać do treningu zachowań asertywnych,
doskonalenia efektywnej komunikacji.
Slide 26
Gry indywidualne i zespołowe
Gier jest bardzo wiele. Planszowe, karciane,
zręcznościowe, komputerowe. Pozwalają
przećwiczyć dowolne umiejętności.
Gra jest przydatna wtedy, gdy grający ma do
wyboru kilka możliwych strategii postępowania.
Każdemu wybranemu sposobowi towarzyszy
określony rezultat: wygrana – przegrana i konkretna
„wypłata” dla uczestników gry.
Można, poprzez gry rozwiązywać konflikty, uczyć
współdziałania, negocjacji.
Gry prowadzą do budowania zaufania, zachęcają
do współpracy, uczą rozwiązywania problemów,
dobierania strategii, podejmowania decyzji,
planowania, bawią, urozmaicają zajęcia, rozwijają
poczucie humoru, zwiększają aktywność, a nawet
entuzjazm uczniów.
Slide 27
Bingo dla każdego
Zasady gry zespołowej
Nauczyciel rozdaje plansze z liczbami.
Nauczyciel losuje karteczki z działaniami, głośno czyta
działanie i pokazuje je uczniom.
Uczeń, który na swojej planszy znalazł wynik podnosi
rękę i zabiera karteczkę, którą kładzie na wyniku.
Uczeń, który jako pierwszy uzupełni planszę, woła
BINGO.
Nauczyciel sprawdza poprawność działań.
Grę można wykorzystać również do pracy indywidualnej
uczniów.
Uczeń losuje planszę.
Z rozsypanych karteczek wybiera te, które wynikiem
odpowiadają liczbie na planszy.
Karteczki układa na wynikach.
Gdy plansza jest zapełniona nauczyciel sprawdza
poprawność wykonanych obliczeń.
Slide 28
Przykład Bingo – dodawanie w zakresie 10.
Przykładowe plansze.
1
7
3
10
6
9
3
1
5
6
8
7
5
7
2
5
3
9
Slide 29
Karteczki z działaniami do rozcinania.
0+2
0+4
0+9
1+3
1+7
2+3
2+7
3+2
0+1
0+5
1+0
1+4
1+8
2+4
2+8
3+3
0+3
0+6
1+1
1+5
1+9
2+5
3+0
3+4
0+7
0+8
1+2
1+6
2+1
2+6
3+1
3+5
Slide 30
Analiza SWOT
To rodzaj techniki analitycznej, która jako metoda
aktywizująca doskonale nadaje się do
wykorzystania w aktywności lokalnej. Pozwala
zastanowić się nad konkretną sytuacją w naszej
miejscowości. Służy też określeniu problemów
pojawiających się w środowisku, w którym
żyjemy, wskazując jednocześnie możliwe ich
rozwiązania. Wybierając tę metodę do pracy
z uczniami, zachęcamy ich do zdefiniowania
silnych i słabych stron w ich otoczeniu,
a następnie do poszukiwania możliwości rozwoju
oraz zagrożeń, jakie mogą wystąpić.
Slide 31
Slide 32
Bibliografia
Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie – E. Brudnik, A.
Moszyńska, B. Owczarska
Jak uczyć metodami aktywnymi – I. Dzierzgowska
Rozwijanie aktywności twórczej uczniów klas
początkujących – pod red. J. Kujawińskiego
Metody aktywizujące wspomagające proces
nauczania – T. wiśniewska
http://sp3pabianice.szkoly.lodz.pl/renata/drama.htm
http://www.ceo.org.pl/pl/koss/news/aktywizujacemetody-nauczania
http://www.edukacja.edux.pl/p-2968-metodyaktywizujace-na-lekcjach-jezykow.php
http://www.cdn.leszno.pl/file/www%20sztuka%20na
uczania.pdf