Transcript Powerpoint ปีงบประมาณ 2556 (ดร.นพ.ภานุวัฒน์ ปานเกตุ)

การขับเคลื่อนยุทธศาสตร์สขุ ภาพดีวิถีชีวิตไทย
ปี งบประมาณ 2556
นพ.ภานุ วฒ
ั น์ ปานเกตุ
สานักโรคไมติ
่ ดตอ
่
19 กรกฎาคม 2555
ข้อค้นพบจากการตรวจราชการและนิเทศงาน
ปัจจัยแห่งความสาเร็จ
ผู้บริหารทุกระดับให้ ความสาคัญและสนับสนุนการดาเนินาาน
 มีการแต่ าตัา้ คณะกรรมการ/คณะทาาานรั บผิดชอบการดาเนินาาน
ทัา้ ในระดับจัาหวัดและระดับอาเภอ
 จัดระบบสนับสนุนอย่ าาเป็ นระบบ มีการสื่อสาร/ถ่ ายทอดนโยบาย
ทั่วถึาทัา้ ระดับบริหารและปฏิบัตกิ าร
 มีกลไกการกากับติดตาม รายาานผล และประเมินผลในพืน
้ ที่

ข้อค้นพบจากการตรวจราชการและนิเทศงาน
ปัญหาอุปสรรคที่สาคัญ
การถ่ ายทอดนโยบายสู่ภมู ิภาคและชีแ้ จาแผนการตรวจฯ ล่ าช้ า
 การบริ หารจัดการาบประมาณไม่ เพียาพอที่จะครอบคลุมการ
ดาเนินาาน
 การดาเนินาานในชุมชนขาดความชัดเจนในการบูรณาการพืน
้ ที่
 ยัามีส่วนร่ วมขอาภาคประชาชนน้ อย ในเขตเมือา

ข้อเสนอแนะสาหรับจังหวัด
 ทาความเข้ าใจแก่ ผ้ ูเกี่ยวข้ อา
 มีต้นแบบ Mr. NCD
ที่จัาหวัด
 Strengthening NCD board and
leadership
 การเชื่อมโยาระบบข้ อมูล
 สร้ าาเครื อข่ ายระดับเขตและจัาหวัด
Major Challenges in Prevention and Control
of NCDs







Lack of strong national partnerships for multisectoral
actions
Weak surveillance systems
Limited access to prevention, care, and treatment services
for NCDs
Limited human resources for NCDs
Insufficient allocation of funds
Difficulties in engaging the industry and private sector
Lack of social mobilization
Specific strategies and Interventions for
NCD Prevention and Control
Surveillance and research
 Health promotion and primary prevention to
reduce risk factors for NCDs using
multisectoral approach
 Health system strengthening for early
detection and management of NCDs

Screening
ให้การศึกษาประชาชน
-รับรูข้ ่าวสารสถานการณ์ความสาคัญ
-สร้างความตระหนักต่อผลกระทบ
-รูส้ าเหตุและแนวปฏิบตั ปิ ้ องกัน
-รูจ้ กั กลุม่ เสี่ยงสูงและความจาเป็ น
ในการคัดกรอง
การบริการคัดกรองโรคเสี่ยง
-คัดกรอง / การแปลความหมาย
-ข้อแนะนาปฏิบตั ิ
การประเมินความเสี่ยงของ
โรคหัวใจแลหลอดเลือด
-คัดกรอง / การแปลความหมาย
-ข้อแนะนาปฏิบตั ิ
การบริการลดเสี่ยง
สนับสนุนและติดตาม
7
รั บรู้ สนใจ เรี ยนรู้



ข้ อมูล สถานการณ์
สื่อสารต้ อาใจ
ค้ นพบลดเสี่ยา
ประเมิน จัดการ
•
•
•
•
บูรณาการป้อากัน
มีมาตรการสัาคม
มีการควบคุม
สภาพแวดล้ อม
มีโคราการขอา
ชุมชนเอา
ปรับเปลี่ยน
พฤติกรรม
 มีพฤติกรรม
สุขภาพที่เหมาะสม
ชุมชน ครอบครัว บุคคล จัดการตนเอา
เข้ าถึาบริการและทรัพยากรที่จาเป็ น
การสื่อสารเตือนภัยและเรียนรูท้ ี่มีประสิทธิผล
ระบบบริการสนับสน ุน
มีนโยบาย โครงสร้างและทรัพยากรที่เพียงพอและมีค ุณภาพ เพิ่มพลังช ุมชน
Surveillance and Monitoring for NCD
Organizational model for state-based chronic disease surveillance program
Data
Interpretation
Data
Analysis
Implementation
Data
Collection
Program
Evaluation
Information
Dissemination
Program
Program
Planning
GOAL: Effectively link data collection to data use
Source: Ross C. Brown et al. Chronic Disease Epidemiology and Control, 2005
นโยบายอธิบดีกรมควบคุมโรค
การพัฒนาอาเภอควบคุมโรคเข ้มแข็งแบบยัง่ ยืน
 การพัฒนาระบบเฝ้ าระวัง 5 ระบบโรค
่ ระชาคมอาเซย
ี น
 การเตรียมความพร ้อมเข ้าสูป

จุดเน ้นการดาเนินงานป้ องกันควบคุมโรคไม่ตด
ิ ต่อเรือ
้ รัง
ปี 2556
1. ลดการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) และ
โรคความด ันโลหิตสูง
2. เพิม
่ ความเข้มแข็งกระบวนการเฝ้าระว ังป้องก ัน
้ ร ังและการบาดเจ็ บ
ควบคุมโรคไม่ตด
ิ ต่อเรือ
สถานการณ์
อัตราตายต่อแสนประชากร
฿35
฿30
฿25
HT
฿20
IHD
฿15
Stroke
฿10
DM
฿5
฿0
2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
อัตราผูป้ ่ วยในต่อแสนประชากร
1600
1400
1200
HT
1000
IHD
800
Stroke
600
DM
400
200
0
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
ผลการสารวจพฤติกรรมเสี่ยงโรคไม่ติดต่อ (BRFSS)
พฤติกรรม
2548
2550
2553
ออกกาลังกาย
(30 นาที, 3 ครัง้ /สั ปดาห)์
30.9
37.5
47.7
รับประทานผักและผลไม้
(> 5 ถ้วยมาตรฐาน)
17.3
22.5
21.7
ดืม
่ เครือ
่ งดืม
่ แอลกอฮอล ์
37.4
36.1
29.5
สูบบุหรี่
22.5
21.5
18.7
ิ้ ปี พ.ศ.2559
เป้าหมายหล ักในการดาเนินงานเมือ
่ สน

อ ัตราตายโรคหลอดเลือดสมองลดลง ร้อยละ 10 ภายในปี
2559
ปี 2555
ปี 2556
ปี 2557
ปี 2558
ปี 2559
ร้อยละ 0.5
ร้อยละ 1.2
ร้อยละ 3.0
ร้อยละ 6.0
ร้อยละ 10
จุดเน้น
มาตรการ
1.ลดการเกิดโรค 1 พ ัฒนาเครือ่ งมือการประเมินความเสยี่ งต่อการเกิด
โรคหลอดเลือดสมอง
หลอดเลือด
สมอง (Stroke) 2 สอื่ สารความเสยี่ งและสอื่ สารเตือนภ ัย โดยเน้น
ั
ี่ ง
สญญาณอ
ันตรายและการลดปัจจ ัยเสย
และ โรคความ
ี่ ง ลดโรค
3 การปร ับเปลีย
่ นพฤติกรรมเพือ
่ ลดเสย
ด ันโลหิตสูง
4 เพิม
่ คุณภาพการบริการในสถานบริการสุขภาพ
และเครือข่ายสถานบริการระด ับต่างๆ
5 การพ ัฒนาระบบบริการการดูแลผูป
้ ่ วยโรคหลอด
เลือดสมองโดยเน้น FAST TRACK , Stroke unit
ั
6 การพ ัฒนาศกยภาพชุ
มชน
7 พ ัฒนาและสร้างความร่วมมือก ับเครือข่ายทุกระด ับ
8 กาก ับ ติดตามประเมินผล
จุดเน้น
มาตรการ
2. เพิม
่ ความ
เข้มแข็ง
กระบวนการ
เฝ้าระว ัง
ป้องก ัน
ควบคุมโรค
ไม่ตด
ิ ต่อ
1 ร่วมมือก ับสาน ักระบาดวิทยาในการ
พ ัฒนาระบบเฝ้าระว ังฯ
2 พ ัฒนาความร่วมมือระหว่าง
เครือข่ายในการพ ัฒนาระบบเฝ้าระว ัง
โรคไม่ตด
ิ ต่อทางสาธารณสุขให้ม ี
ิ ธิภาพ
ประสท
2.1 ร่วมมือก ับ CDC สหร ัฐอเมริกา
2.2 จ ัดทาแผนปฏิบ ัติการ
ยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
กิจกรรมดาเนินการ






ี่ งต่อโรคห ัวใจและหลอด
พ ัฒนาเครือ
่ งมือประเมินความเสย
เลือด
ื่ สารป้องก ันการเกิดโรคความด ัน
พ ัฒนากระบวนการสอ
โลหิตสูง ด้วยการลดการบริโภคเกลือ
นาร่องการให้บริการปรึกษาเพือ
่ ปร ับเปลีย
่ นพฤติกรรม
สุขภาพในสถานบริการสาธารณสุข
ั
ขยายผลการพ ัฒนาศกยภาพการด
าเนินงานป้องก ัน
้ ร ังของ รพ.สต.
ควบคุมโรคไม่ตด
ิ ต่อเรือ
่ เสริมผล ักด ันให้จ ังหว ัดนาเกณฑ์การประเมินตนเอง
สง
ั
(Self assessment) ไปใชเ้ พือ
่ ประเมินศกยภาพ
้ ร ัง
ตนเองในการดาเนินงานโรคไม่ตด
ิ ต่อเรือ
ข ับเคลือ
่ นสถานประกอบการปลอดโรค ปลอดภ ัย กาย
ใจเป็นสุข
นโยบายการขับเคลื่อนลดโรค เพิ่มสุข
สาธารณสุขร่วมใจเทิดไท้ องค์ราชัน
โคราการ วัยทาาาน ปลอดโรค
ปลอดภัย กายใจเป็ นสุข
สถานการณ์วยั ทางาน
ประเทศไทยมีผมู้ ีงานทา 39.30 ล้านคน
แรงงานในระบบ 14.7 ล้านคน คิดเป็ น 37.4%
เป็ นแรงงานนอกระบบ 24.6 ล้านคน คิดเป็ น 62.6%
ประชากรในภาคเกษตรกรรม 13.51 ล้านคน (ส่วนมากเป็ นแรงงานนอกระบบ)
มีแรงงานที่ขึน้ ทะเบียนกับสานักงานประกันสังคม รวมทัง้ สิ้น 8.68 ล้านคน
จากจานวนสถานประกอบการทัวราชอาณาจั
่
กรทัง้ สิ้นประมาณ 389,953 แห่ง
โรคเรือ้ รัาที่พบสูาสุด ๓ ลาดับ คือ โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวาน
โรคระบบทาาเดินหายใจเรือ้ รัา
สานักาานสถิตแิ ห่ าชาติ พ.ศ. 2554
ปัญหาสุขภาพวัยทางาน
ปั ญหาสุขภาพที่เกิดจากาาน
ปั ญหาสุขภาพที่เกิดตามอายุและวิถีชีวิต
ปั ญหาสุขภาพที่เกิดจากมลพิษสิ่าแวดล้ อม
ปั ญหาสุขภาพในวัยเจริญพันธุ์
กรอบแนวคิด (ยึด Healthy Workplace WHO 2008)
Physical
Text
work
environment
Psychosocial
work
Text
environment
ปลอดโรค
ปลอดภัย กายใจ
เป็ นสุข
Personal
health
resources
Enterprise
community
involvement
www.themegallery.com
หลักการสาคัญ
การผสมผสานการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม
การมีส่วนร่วมและสร้างความเข้มแข็งของพนักงาน
พนักงานทุกคนมีความเท่าเทียมในการเข้าถึงของโครงการฯ
มีการดาเนินงานร่วมกันของทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง
มีความยังยื
่ นของการดาเนินงาน
ดร.นายแพทย์สมเกียรติ ศิรริ ตั นพฤกษ์
แผนการดาเนินาานในโราาาน
ดาเนินการในสถาน
ประกอบการทุกจัาหวัด อย่ าา
น้ อย จัาหวัดละ 1 แห่ า
นาร่ อาที่
จ.อยุธยา
Toyota Honda
Cannon
แผนการดาเนินาานในโราาาน (ต่ อ)
าานที่ดาเนินการแล้ ว
บูรณาการหน่ วยาาน
ภาครั ฐและเอกชน จัดทา
เกณฑ์ การพัฒนาสถาน
ประกอบการปลอดโรค
ปลอดภัย กายใจเป็ นสุข
แผนการดาเนินาานต่ อไป
แต่ าตัา้ คณะทาาาน
กรมต่ าาๆในกระทรวาสธ. สคร
และสสจ. ร่ วมดาเนินการ
- พัฒนาเกณฑ์ การประเมิน
- จัดทาแนวทาาการดาเนินาาน
ขอาสถานประกอบการ
- จัดทาคู่มือการประเมิน
- ติดตามประเมินผล
แผนการดาเนินาานในโราาาน (ระยะยาว)
จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้และมอบโล่
ขยายผลโคราการฯ ให้ ครอบคลุม
จุดเน้ นการดาเนินงานควบคุมการบริโภคเครือ่ งดื่ม
แอลกอฮอล์ปี 2556
ั
1. ควบคุมปริมาณการบริโภคของสงคม
2. ป้องก ันน ักดืม
่ หน้าใหม่และควบคุม
ความชุกของผูบ
้ ริโภค
ี่ งของการบริโภค
3. ลดความเสย
4. จาก ัดและลดความรุนแรงของปัญหา
มาตรการ








ภาษี และราคา
ควบคุมการเข ้าถึง
การควบคุมโฆษณา
การดัดแปลงบริบทและเงือ
่ นไขการดืม
่
การคัดกรองและบาบัดรักษา
มาตรการระดับชุมชน
การรณรงค์สาธารณะ
ระบบบริการสุขภาพ
สถานการณ์ การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ประเทศไทยดืม
่ เครือ
่ งดืม
่ แอลกอฮอล์มากเป็ นอันดับ 3
ี (13.59 ลิตร/คน/ปี )
ของทวีปเอเชย
 ทัง
้ สองเพศ ความชุกของการบริโภค
ปี 2552 = ร ้อยละ 32.0 ปี 2554 = ร ้อยละ 31.5
 เพศชาย ความชุกของการบริโภค
ปี 2552 = ร ้อยละ 54.5 ปี 2554 = ร ้อยละ 53.4
 เพศหญิง ความชุกของการบริโภค
ปี 2552 = ร ้อยละ 10.8 ปี 2554 = ร ้อยละ 10.9

เป้าหมายการดาเนินาาน (เมื่อสิน้ ปี 2558)
1.ปริมาณการบริโภคต่อประชากรผูใ้ หญ่
ไม่เกิน 7.71 ลิตรแอลกอฮอล์บริสท
ุ ธิต
์ อ
่ คนต่อปี
2.ความชุกของน ักดืม
่ หน้าใหม่อายุ 15 – 19 ปี
ไม่เกินร้อยละ 12.7
3. ความชุกของผูบ
้ ริโภคในประชากรผูใ้ หญ่
ไม่เกินร้อยละ 28.5
ั ว
่ นของผูบ
4. สดส
้ ริโภคประจาต่อผูบ
้ ริโภคทงหมด
ั้
ไม่เกินร้อยละ 40.67
ที่มา : แผนนโยบายยุทธศาสตร์ แอลกอฮอล์ระดับชาติ
จุดเน้ นการดาเนินงานควบคุมการบริโภคยาสูบปี 2556





สร้างความร่วมมือการทางานเชงิ รุกในการเฝ้าระว ัง
่ น
ควบคุมยาสูบแบบมีสว่ นร่วมก ับภาคีเครือข่ายทุกภาคสว
ั ันธ์เพือ
ื่ สารสาธารณะและประชาสมพ
พ ัฒนาการสอ
่
่ นร่วม
ควบคุมยาสูบแบบมีสว
พ ัฒนาระบบบริการเลิกบุหรีเ่ พือ
่ ลดปริมาณการบริโภคยาสูบ
่ งว่างของกฎหมาย/กาหนดมาตรการเพือ
การปิ ดชอ
่
้ ฎหมาย
ิ ธิภาพการบ ังค ับใชก
เพิม
่ ประสท
ข ับเคลือ
่ นแผนยุทธศาสตร์การควบคุมยาสูบแห่งชาติ
พ.ศ. 2555 - 2557
สถานการณ์การบริโภคยาสูบของคนไทยอายุ 15 ปี ขึน้ ไป
GATT Survey
ชาย
หญิง
ทัง้ สองเพศ
ปี 2552
46.4
9.1
27.2
ปี 2554
47.2
7.6
26.9
เป้ าหมายการดาเนินงาน (เมื่อสิ้นปี 2557)

1. อ ัตราการสูบบุหรีป
่ จ
ั จุบ ันของประชากรไทยอายุ
้ ไป ลดลง
15 ปี ขึน



อ ัตราโดยรวมและของประชากรชาย ลดลงร้อยละ 10
จากปี พ.ศ. 2552
้
อ ัตราการสูบบุหรีป
่ จ
ั จุบ ันของประชากรหญิง ไม่เพิม
่ ขึน
จากฐานข้อมูลการสารวจปี พ.ศ. 2552
2. อ ัตราการได้ร ับคว ันบุหรีม
่ อ
ื สองของประชาชน
ลดลงร้อยละ50 จากปี พ.ศ. 2552

โดยเน้นสถานทีส
่ าธารณะปลอดบุหรี่ ได้แก่ 1) ตลาด
่
2) สถานบ ันเทิง 3) มหาวิทยาล ัย 4) ทีท
่ างาน 5) ขนสง
สาธารณะ และ 6) ร้านอาหาร/ภ ัตตาคาร