Transcript 7Zasady i tryb wykonywania ustawy budzetowej

Zasady i tryb wykonywania
ustawy budżetowej
Wykonywanie budżetu państwa obejmuje gromadzenie
dochodów i dokonywanie wydatków ujętych w ustawie
budżetowej. Wykonywanie oparte jest na zasadach
ogólnych i szczegółowych, odrębnie sformułowanych dla
gromadzenia dochodów oraz dla dokonywania wydatków.
Wykonywanie strony wydatkowej budżetu państwa
obejmuje: opracowanie układu wykonawczego budżetu,
uruchamianie i przekazywanie środków między
dysponentami, kasową obsługę budżetu przez NBP,
uruchamianie rezerw budżetowych, dokonywanie zmian w
budżecie, blokowanie wydatków budżetu, rozstrzyganie o
niewygasaniu niektórych wydatków budżetu.
Zasady gospodarki
finansowej w toku
wykonywania budżetu państwa.
Zasada 1.
Pełna realizacja zadań następuje w
terminach określonych przepisami i
harmonogramem realizacji wydatków,
opracowanym przez Ministra Finansów w
porozumieniu z dysponentami
części budżetowych,
Zasada 2.
Ustalanie, pobieranie i odprowadzanie
dochodów budżetu państwa następuje na
zasadach i w terminach wynikających z
obowiązujących przepisów,
Zasada 3.
Dokonywanie wydatków następuje w
granicach kwot określonych w planie
finansowym, z uwzględnieniem
prawidłowo dokonanych przeniesień i
zgodnie z planowanym przeznaczeniem, w
sposób celowy i oszczędny,
Zasada 4.
Wydatki na współfinansowanie programów
realizowanych ze środków pochodzących
ze źródeł zagranicznych, nie
podlegających zwrotowi, mogą być
dokonywane po uzyskaniu tych środków,
Zasada 5.
Zlecanie zadań powinno następować na zasadzie
wyboru najkorzystniejszej oferty, z
uwzględnieniem przepisów ustawy o
zamówieniach publicznych, a w odniesieniu do
podmiotów nie działających w celu osiągnięcia
zysku w trybie jawnego wyboru
najkorzystniejszej oferty w rozumieniu ustawy o
zamówieniach publicznych,
Zasada 6.
Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa
są dokonywane przed innymi wydatkami
budżetu państwa,
Zasada 7.
Wydatki nieprzewidziane, których obowiązkowe
płatności wynikają z tytułów egzekucyjnych lub
wyroków sądowych, mogą być dokonywane bez
względu na poziom środków finansowych
zaplanowanych na ten cel; powinny one być
zrefundowane w trybie przeniesień wydatków,
Zasada 8.
Przeniesienia wydatków w budżecie
państwa mogą być dokonywane na
zasadach i w zakresie określonych w
ustawie o finansach publicznych,
Zasada 9.
Dotacje celowe przyznane jednostkom
samorządu terytorialnego na realizację
zadań z zakresu administracji rządowej
orazinnych zadań zleconych ustawami, nie
wykorzystane w danym roku, podlegają
zwrotowi do budżetu państwa w części, w
jakiej zadanie to nie zostało wykonane;
Zasada 10.
Dotacje udzielone z budżetu państwa,
wykorzystane niezgodnie z
przeznaczeniem lub pobrane w nadmiernej
wysokości, podlegają zwrotowi do budżetu
państwa wraz z odsetkami w wysokości
określonej jak dla zaległości podatkowych.
Układ wykonawczy budżetu
Jest to instytucja prawna polegająca na ustawowym
przekazaniu uprawnień do bardziej szczegółowego podziału
dochodów i wydatków w budżecie już po jego uchwaleniu,
według obowiązujących podziałek klasyfikacji budżetowej,
nie uwzględnionych w ustawie budżetowej. Instytucja
układu wykonawczego umożliwia prezentowanie Sejmowi
projektu budżetu państwa w szczegółowości ograniczonej
do części i działów. Taka szczegółowość jest wystarczająca
dla podjęcia decyzji o kształcie dochodów i wydatków
budżetowych oraz o nadwyżce lub deficycie budżetowym.
Ograniczona szczegółowość projektu budżetu pozwala
parlamentowi skupić uwagę na kwestiach zasadniczych dla
polityki gospodarczej i finansowej.
Szczegółowość układu
wykonawczego.
Układ wykonawczy budżetu państwa
opracowuje się w następującej
szczegółowości dochodów i wydatków:
1)
dochody budżetowe - w podziale na działy i rozdziały
klasyfikacji budżetowej oraz na ważniejsze źródła
wyodrębnione w ustawie budżetowej,
2)
wydatki budżetowe - w podziale na działy i rozdziały oraz
nanastępujące paragrafy klasyfikacji budżetowej lub ich grupy:
a)
wynagrodzenia wynikające ze stosunku pracy,
b)
wynagrodzenia pozostałe,
c)
wydatki pochodne od wynagrodzeń,
d)
pozostałe wydatki bieżące,
e)
dotacje,
f)
wydatki na finansowanie inwestycji.
Opracowywanie układu
wykonawczego
Układ wykonawczy budżetu państwa opracowuje
Minister Finansów. Jest to możliwe dzięki temu,
że w terminie 21 dni po ogłoszeniu ustawy
budżetowej dysponenci części budżetowych
przedstawiają Ministrowi Finansów szczegółowe
plany dochodów i wydatków poszczególnych
części budżetowych.
Dysponenci kredytów
budżetowych.
Dysponenci główni - dysponenci części budżetowych.
Dysponenci drugiego stopnia - jednostki podległe
bezpośrednio dysponentom głównym. Otrzymują środki
budżetowe od dysponentów głównych i mają wykorzystać
je na zadania własne oraz mają obowiązek przekazania
części środków dla dysponentów trzeciego stopnia.
Dysponenci trzeciego stopnia. Natomiast dysponenci
trzeciego stopnia wykorzystują otrzymane środki i nie mają
prawa ani obowiązku przekazania ich innym podmiotom.
Obsługa bankowa budżetu
państwa.
Obsługę bankową budżetu państwa w
zakresie rachunków bankowych, z
wyłączeniem rachunków państwowych
jednostek budżetowych mających siedzibę
poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej,
prowadzi Narodowy Bank Polski.
Dla rachunków bieżących zakładów
budżetowych i gospodarstw pomocniczych
oraz rachunków pomocniczych można
wybrać dowolny bank z zachowaniem
przepisów o zamówieniach publicznych.
Obsługa bankowa rachunków budżetu
państwa jest prowadzona w ramach
umowy rachunku bankowego.
W przypadku występowania przejściowych
nadwyżek środków na centralnym rachunku
bieżącym budżetu państwa Minister Finansów
może dokonywać oprocentowanych lokat w
Narodowym Banku Polskim lub w dowolnie
wybranym banku.
Zasady wykonywania rezerw
budżetowych.
Podziału rezerw celowych dokonuje Minister
Finansów w porozumieniu z właściwymi
dysponentami części budżetowych, nie później
niż do dnia 31 października, z wyjątkiem rezerw
na wydatki, których źródłem finansowania są
środki pochodzące z zagranicy.
Rezerwą celową na zwiększenie
wynagrodzeń i limitów zatrudnienia
wynikających ze zmian organizacyjnych i nowych
zadań w państwowych jednostkach budżetowych
dysponuje Rada Ministrów. Rezerwy celowe
mogą być wykorzystane wyłącznie na cel, na jaki
zostały utworzone. Minister Finansów może, po
uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej komisji
właściwej do spraw budżetu, dokonać zmiany
przeznaczenia rezerwy celowej.
Rezerwą ogólną dysponuje Rada Ministrów. Może ona
upoważnić Prezesa Rady Ministrów i Ministra Finansów do
dysponowania rezerwą ogólną do wysokości określonych
kwot. Rezerwa ogólna nie może być przeznaczona na
zwiększenie wydatków, które w wyniku przeniesień zostały
uprzednio zmniejszone. Ograniczenia, o których mowa
wyżej, nie mają zastosowania w przypadku realizacji zadań
wynikających z przepisów dotyczących wprowadzenia
stanów nadzwyczajnych na terytorium państwa lub jego
części.
Zmiany w budżecie państwa w
toku jego wykonywania.
Możliwe są jedynie przeniesienia wydatków budżetu
państwa:
a) między rozdziałami i paragrafami klasyfikacji budżetowej w
ramach danej części i działu budżetu państwa,
b)nie mogą one jednak zwiększać wydatków w jakimkolwiek
rozdziale o więcej niż 5%,
c) wymagają zgody Ministra Finansów, jeżeli powodują zmniejszenie
lub zwiększenie wydatków majątkowych,
d)nie mogą zwiększać planowanych wydatków na wynagrodzenia.
Kompetencje do dokonywania
zmian budżetowych.
Przeniesień mogą dokonywać dysponenci części
budżetowych. Mogą oni także upoważnić
kierowników podległych jednostek (dysponentów
drugiego i trzeciego stopnia) do dokonywania
przeniesień wydatków w obrębie jednego
rozdziału.
Blokowanie kredytów
budżetowych
Blokowanie wydatków następuje w przypadku
stwierdzenia:
1)niegospodarności w określonych jednostkach,
2)opóźnień w realizacji zadań,
3)nadmiaru posiadanych środków,
4)naruszania zasad gospodarki finansowej
Blokowanie oznacza okresowy lub obowiązujący do
końca roku zakaz dysponowania częścią lub całością
planowanych wydatków albo wstrzymanie
przekazywania środków na realizację zadań
finansowanych z budżetu państwa.
Decyzje o blokowaniu
planowanych wydatków
podejmują:
1) Minister Finansów - w zakresie całego
budżetu państwa, z wyłączeniem wydatków
podmiotów, o których mowa w art. 83 ust. 2,
2) dysponenci części budżetowych - w zakresie
ich części budżetu państwa.
Wygasanie wydatków
budżetowych
Zasadą jest, że nie zrealizowane kwoty
wydatków budżetu państwa wygasają z
upływem roku budżetowego. Natomiast nie
wygasają z upływem roku budżetowego
wydatki:
1) których planowanym źródłem finansowania
są:
a) przychody z kredytów zagranicznych,
b) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie
podlegające zwrotowi,
2) przeznaczone na współfinansowanie
programów realizowanych
z nie podlegających zwrotowi środków
pochodzących ze źródeł zagranicznych.