Transcript ภาพนิ่ง 1 - มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

วิชาเกษตรผสมผสานปริทศ
ั น์ (Overview of
Integrated Agriculture)
คณะทร ัพยากรธรรมชาติและอุตสาหกรรมเกษตร
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร ์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ
จงั หวัดสกลนคร
สถานการณ์ทางการ
ผลิตสัตว ์
โดย
อาจารย ์วัชรวิทย ์ มีหนองใหญ่
1
้
ประวัติการเลียงสั
ตว ์


ในยุคหินเก่าประมาณ 10,000-8,000 ปี ก่อน
้
่
มนุ ษย ์ยังไม่รู ้จักการเลียงสั
ตว ์ ซึงคาดว่
าสุนข
ั
่ ษย ์นามาเลียงเพื
้
่
เป็ นสัตว ์พวกแรกทีมนุ
อใช้
ประโยชน์ในการล่าสัตว ์
ต่อมาในยุคหินใหม่ 8,000-6,000 ปี ก่อน
่ าสัตว ์มาเลียงดู
้
่ ตว ์เลียงใน
้
มนุ ษย ์จึงเริมน
ซึงสั
้ งมี
ยุคต้นได้แก่ โค ม้า แพะ แกะ นอกจากนี ยั
่ เช่น แมว สุกร เป็ ด ไก่ และห่าน
สัตว ์ชนิ ดอืนๆ
2



่ ร ับความร ัก สักการบู ชา
โค เป็ นสัตว ์ทีได้
้
ตลอดจนการบู ชายัน ขึนอยู
่ก ับสังคมแต่ละ
ประเทศ ภาพกิจกรรมการดูแลจัดการลู กโคมี
หลักฐานประมาณ 2625 ปี ก่อน ค.ศ.
้
่
สุกร มีการเลียงทั
วไปในโลก
จากหลักฐานการ
้
่
บันทึกของชาวจีนระบุวา
่ มีการลียงสุ
กรเมือ
4,900 ปี ก่อนค.ศ. ส่วนในค ัมภีร ์ไบเบิลระบุวา
่
1,500 ปี ก่อน ค.ศ.
้
้ั
แกะ คาดว่าเลียงคร
งแรกใน
เอเชียกลางและ
่
เอเชียตะวันตก พบภาพวาดในอียป
ิ ต ์ ซึงวาด
่ 5,000 – 4,000 ปี ก่อน ค.ศ.
เมือ
3
้
ความสาคัญของการเลียงสั
ตว ์






้
่ นอาหาร
เลียงเพื
อเป็
้
่ นเครืองนุ
่
เลียงเพื
อเป็
่ งห่ม
้
่
เลียงไว้
เพือใช้
แรงงาน
้
่ นเพือน
่
เลียงไว้
เพือเป็
ประโยชน์ในแง่ งานวิจ ัยทางวิทยาศาสตร ์
่ เช่น บ่งบอกฐานะ ชาระบาป
วัตถุประสงค ์อืนๆ
ยาบารุง เป็ นต้น
4
่ าคัญของไทย
สัตว ์เศรษฐกิจทีส







กระบือ
้
โคเนื อ
โคนม
สุกร
้
ไก่เนื อ
ไก่ไข่
สัตว ์น้ า
5
สถานการณ์การผลิตกระบือ




่ ไว้ใช้แรงงาน
ในอดีตเป็ นสัตว ์ทีมี
ในปี 2532 ประเทศไทยมีกระบืออยู ่ประมาณ
4.6 ล้านต ัว
ปั จจุบน
ั ประชากรของกระบือลดลงตามลาดับ
โดยในปี 2550 มีกระบือเหลืออยู ่ไม่ถงึ 1.6
ล้านต ัว
6
สถิตจ
ิ านวนกระบือในประเทศไทยแสดงตามภาคต่างๆ
้
ตังแต่
ปี ๒๕๓๒-๒๕๔๓
ภาค
ภาคเห
รวมทัว่
ปี พ.ศ.
กลาง ภาคอีสาน
นื อ ภาคใต้
ประเทศ
2532(19
89) 286,439
2533(19
90) 303,329
2534(19
91) 324,752
2535(19
92) 310,090
2536(19
93) 287,048
2537(19
94) 255,971
2538(19
่
ทีมา:
3,646,048
583,184
96,021
3,735,930
564,669
90,362
3,817,452
566,360
96,507
4,611,6
92
4,694,2
90
4,805,0
71
3,792,678
532,975
92,528
3,908,575
524,790
83,733
4,728,2
71
4,804,1
46
77,355
4,224,7
91
3,460,440
http://www.dld.go.th/ict/yearly/yearly43/yearly43.html
431,025
7
3,710,0
้
สถานการณ์การผลิตโคเนื อ




้
ในอดีตโคเนื อไทยส่
วนใหญ่แล้วจะเป็ นโคพันธุ ์
้
้
พืนเมื
อง และมีการเลียงโคพั
นธุ ์ลู กผสมบราห ์
มันเป็ นอ ันดับรองลงมา
้
ปั จจุบน
ั ร ัฐบาลได้มก
ี ารส่งเสริมการเลียงโค
่
พันธุ ์ลู กผสมบราห ์มันจึงทาให้มจ
ี านวนเพิม
้
มากขึน
้
้
ส่วนการเลียงโคเนื
อสายพั
นธุ ์ยุโรปยังมี
้
ปริมาณน้อยโดยส่วนใหญ่จะเลียงพั
นธุ ์ลู กผสม
ชาโลเลห ์, ซิมเมนทอล เป็ นต้น
ผลกระทบ FTA (2548)
8
สาระสาคัญ FTA ไทย-ออสเตรเลีย





การลดภาษีจะครอบคลุมสินค้าทุกรายการ มีผล
้
่ ผลบังคับใช้ (1 ม.ค.48)
ตังแต่
ว ันแรกทีมี
ออสเตรเลียจะลดภาษีทุกรายการเป็ น 0% ภายใน 5
ปี ยกเว้นสินค้าอ่อนไหว จะลดภายใน 10 ปี
ไทยจะลดภาษีส่วนใหญ่ภายใน 5 ปี ยกเว้นสินค้า
อ่อนไหว จะลดภายใน 10-20 ปี
สินค้าอ่อนไหวของไทยได้แก่ เหล็ก อุปกรณ์ไฟฟ้า
้ นมและผลิตภัณฑ ์นม เป็ นต้น
ผัก ผลไม้ เนื อ
สินค้าอ่อนไหวของออสเตรเลียได้แก่ ทู น่ากระป่ อง
่
้ วนยานยนต ์ เหล็ก เคมีภณ
สิงทอ
ชินส่
ั ฑ ์ พลาสติก
้ าสาเร็จรู ป รองเท้า
เสือผ้
9
แนวทางแก้ปัญหากลุ่มเกษตรกรผู ้
้
้
เลียงโคเนื
อ






้
การสนับสนุ นการวิจย
ั และพัฒนาพันธุ ์โคเนื อ
้ และสร ้าง
ส่งเสริมสหกรณ์และการรวมกลุ่มผู เ้ ลียง
เครือข่ายความร่วมมือระหว่างกัน
การปร ับโครงสร ้าง การลดต้นทุน การพัฒนา
กระบวนการผลิต เน้นมาตรฐาน ความสะอาด
่ อ
ความน่ าเชือถื
้
้
การสร ้างตลาดกลางซือขายเนื
อโค
ปร ับปรุงระบบโรงฆ่าให้ได้มาตรฐาน ส่งเสริม
้
้
อุตสาหกรรมแปรรู ปเนื อโคให้
มากขึน
่
ส่งเสริมการทาตลาดเหมือนธุรกิจเฟรนไชส ์ทีมี
10
กระบวนการครบวงจร
สถานการณ์การผลิตโคนม



้
การเลียงโคนมและการผลิ
ตน้ านมในประเทศ
่
้ั
ไทยเริมมาต
งแต่
ปี 1907 โดยชาวอินเดียที่
อพยพเข้ามาในประเทศไทย
ต่อมาในปี 1960 ทางร ัฐบาลเดนมาร ์กได้น้อม
้
เกล้าฯถวายโครงการเลียงโคนมในประเทศไทย
แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู ่หวั
อ ัตราการบริโภคนมของคนไทยในปั จจุบน
ั ยัง
่ ามากเฉลี
่
่
อยู ่ในปริมาณทีต
ยประมาณ
11.5
ลิตร/คน/ปี (2550)
11
สถานการณ์การผลิตโคนม (ต่อ)




ในปี 2550 ประเทศไทยมีโคนมอยู ่ประมาณ
489,593 ตัว
ผลผลิตน้ านมดิบยังไม่เพียงพอต่อความต้องการ
การบริโภคภายในประเทศแต่มป
ี ั ญหานมล้น
ตลาด
้
การเลียงโคนมของเกษตรกรไทยมี
ประสิทธิภาพ
่
ตาและต้
นทุนการผลิตสู ง
่
่
โครีดนมให้ผลผลิตตาเฉลี
ยประมาณวันละ
10
กก./ตัว/วัน มีปัญหาการผสมไม่ตด
ิ การจัดการ
่
ด้านอาหาร และการค ัดโคคุณภาพตาออกจาก
12
ผลกระทบจากสารเมลามีน

การปนเปื ้ อนสารเมลามีนทาให้ผูบ
้ ริโภคนมลด
่
ตาลง
13
ความตกลงเขตการค้าเสรีไทยนิ วซีแลนด ์



วันที่ 1 กรกฎาคม 2548 เป็ นกาหนดเวลาที่
ความตกลงเขตการค้าเสรีไทย- นิ วซีแลนด ์จะ
มีผลบังคับใช้
นิ วซีแลนด ์เป็ นประเทศส่งออกผลิตภัณฑ ์โค
้ โคนม อ ันด ับต้นๆ ของโลก การเปิ ดเสรี
เนื อ
้
FTA กับนิ วซีแลนด ์ทาให้อต
ุ สาหกรรมโคเนื อ
่ นสินค้าอ่อนไหวของไทยจะได้ร ับ
โคนม ซึงเป็
ผลกระทบ
้
ด ังนันการเตรี
ยมพร ้อมภายในของไทยก่อน
้
การเปิ ดเสรีอต
ุ สาหกรรมโคเนื อและโคนมอย่
าง
14
แนวทางแก้ปัญหากลุ่มเกษตรกรผู ้
้
เลียงโคนม







รณรงค ์กระตุน
้ ให้คนไทยหันมาบริโภคนมสด
ภายในประเทศ
การสนับสนุ นการวิจย
ั และพัฒนาพันธุ ์โคนม
้
ส่งเสริมสหกรณ์และการรวมกลุ่มผู เ้ ลียง
่ ๆ
ส่งเสริมการใช้น้ านมดิบในอุตสาหกรรมอืน
การปร ับโครงสร ้าง การลดต้นทุน การพัฒนา
กระบวนการผลิต เน้นมาตรฐาน ความสะอาด
่ อ
ความน่ าเชือถื
การสร ้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างกน
ั
่
ส่งเสริมการทาตลาดเหมือนธุรกิจเฟรนไชส ์ทีมี
กระบวนการครบวงจร
15
สถานการณ์การผลิตแพะ-แกะ



้
ผู เ้ ลียงส่
วนใหญ่อยู ่ทางภาคใต้
่
้
ผู บ
้ ริโภคส่วนใหญ่ยงั ไม่คน
ุ ้ เคยกับกลินของเนื
อ
แพะ-แกะ
้
่ าหน่ ายผลิตภัณฑ ์
ปั จจุบน
ั มีการเลียงแพะเพื
อจ
่ าให้มผ
้
่ น
้
นมซึงท
ี ู เ้ ลียงมี
จานวนเพิมขึ
16
สถานการณ์การผลิตสุกร




่ ยงกันในประเทศไทยเป็
้
ในอดีตสุกรทีเลี
นสุกร
้
พันธุ ์พืนเมื
อง
่ ยงในประเทศจะเป็
้
ในปั จจุบน
ั สุกรทีเลี
นพันธุ ์
ลาจไวท ์, แลนด ์เรซ และดูรอคเจอร ์ซี่
่
ปั จจุบน
ั เกิดปั ญหาเรืองไข้
หวัดนกจึงทาให้ผูค
้ น
้ กรมากขึนส่
้ งผลให้ราคา
หันมาบริโภคเนื อสุ
้ กรสู งขึนตามไปด้
้
เนื อสุ
วย
่ เกิ
่ ดจาก วัฏจักรสุกร (Hog
ปั ญหาราคาตกตาที
cycle)
17
้
สถานการณ์การผลิตไก่เนื อ


้
้ การพัฒนาเรือยมาจน
่
การเลียงไก่
เนื อมี
้
ปั จจุบน
ั สามารถผลิตไก่เนื อสายพั
นธุ ์ที่
้
สามารถเลียงให้
โตได้น้ าหนัก 1.5-2 กิโลกร ัม
ภายใน 6 สัปดาห ์
้
้ จจุบน
อุตสาหกรรมการเลียงไก่
เนื อปั
ั อยู ่ในมือ
้ น
้ ยกเว้นไก่
ของธุรกิจเอกชนเกือบทังสิ
้
่ การเลียงแบบหลั
้
่ งเป็ น
พืนเมื
องซึงมี
งบ้านทียั
อิสระ แต่ในปั จจุบน
ั ธุรกิจเอกชนได้พยายาม
เข้ามามีบทบาทเช่นเดียวกัน
18
้
การส่งออกเนื อไก่



่
้
ปั ญหาเรืองไข้
หวัดนกส่งผลต่อการส่งออกเนื อ
้
ไก่ของไทยทาให้อต
ุ สาหกรรมไก่เนื อของไทยมี
้
้
การปร ับปรุงรู ปแบบการเลียงไปสู
่ระบบการเลียง
่ มาตรฐาน
ในโรงเรือนแบบปิ ดทีได้
ในปี 2551 การส่งออกไก่แปรรู ปของไทยมี
แนวโน้มขยายตัวโดยเฉพาะในตลาดสาคัญ
้
ทังสหภาพยุโรปและญี
ปุ่่ น
่ นคูแ
เนื่องจากจีนซึงเป็
่ ข่งประสบปั ญหาด้าน
้
ภาพลักษณ์ดา้ นสุขอนามัย รวมทังการตรวจ
พบยาตกค้างในผลิตภัณฑ ์ ทาให้ผูน
้ าเข้าหัน
มานาเข้าไก่แปรรู ปจากไทยแทน
19
้
สถานการณ์ไก่เนื อ





้
่ งขึน
้ 4% เนื่ องจากปั ญหา
ความต้องการไก่เนื อเพิ
มสู
โรคไข้หว ัด 2009
้
่ นจาก
้
ปี 2552 ราคาไก่เนื อหน้
าฟาร ์มเพิมขึ
กก.ละ
29 เป็ น 39-40 บาท
้ เกษตรกรขายได้
่
ราคาไก่รุน
่ พันธุ ์เนื อที
ในสัปดาห ์ที่
3 เดือนมิถุนายน 2553 (ว ันที่ 21 – 27 มิถุนายน
2553 ) อยู ่ท ี่ กิโลกร ัมละ 45.48 บาท
้
และปั จจุบน
ั ตลาดส่งเนื อไก่
ทส
ี่ าคัญคือ EU (48%)
และ ญีปุ่่ น (39%)
้
โดยส่งออกในรู ปเนื อไก่
ปรุงสุก
20
สถานการณ์การผลิตไก่ไข่





ปี 2547 เกิดไข้หว ัดนก มีการทาลายไก่ไข่ประมาณ
10 ล้านตัว
่
ในปี 2549 ราคาไข่ไก่เฉลียอยู
่ท ี่ 1.66 บาท ขาดทุน
้
ก ันตลอดทังปี
่
่
ในปี 2550 เฉลียอยู
่ท ี่ 1.90 บาท คาบเกียวระหว่
าง
ขาดทุนก ับเท่าทุน
่ 2551 ราคาเคยสู งขึนไปถึ
้
และตลอดครึงปี
ง 2.50
้ แต่สุดท้ายก็ออ
บาทในระยะสันๆ
่ นตัวลงมาอยู ่ท ี่ 2.00
บาท
่ น
้ จาก
มิถุนายน 2553 ราคาไข่ไก่ปร ับตัวเพิมขึ
ราคาฟองละ 2.70 บาท เป็ นราคาฟองละ 2.80
21
สถานการณ์การผลิตสัตว ์น้ า

การผลิตสัตว ์น้ าได้แก่การผลิต กุง้ หอย ปู
่ งออกได้แก่การ
ปลาและการผลิตสัตว ์น้ าเพือส่
ผลิตกุง้ ตามชายฝั่ งทะเล โดยประเทศไทย
่
ส่งออกกุง้ ไปทีประเทศสหร
ัฐอเมริกาเป็ นส่วน
ใหญ่
22
สัตว ์เศรษฐกิจชนิ ดใหม่


้
กระต่าย เคยเลียงกันอย่
างกว้างขวางใน
่
2520 โดยมีว ัตถุประสงค ์เพือการจ
าหน่ าย
้
้ ้
เนื อและหนั
ง แต่ปัจจุบน
ั ล้มเลิกไปแล้ว ทังนี
เนื่องจากสาเหตุจากโรคและปั ญหาด้าน
การตลาด
่ าหน่ ายพันธุ ์และ
สุกรป่ า มีว ัตถุประสงค ์เพือจ
้
เนื อแก่
ผูช
้ อบบริโภคของป่ า แต่สุกรป่ ามีการ
เจริญเติบโตช้าและดุร ้าย และในปั จจุบน
ั ก็ยงั
้
้
มีการเพาะเลียงอยู
่ และจานวนการเลียงก็
่ น
้
เพิมขึ
23
สัตว ์เศรษฐกิจชนิ ดใหม่


้
่
้
กวาง วัตถุประสงในการเลียงกวางคื
อ เลียงเพื
อ
่ ทายา, เพือบริ
่
ต ัดเอาเขาอ่อนกวาง ซึงใช้
โภค
้ เพือกิ
่ จการท่องเทียวและอื
่
่ และการ
เนื อ,
นๆ
้
เลียงกวางจะต้
องมีใบอนุ ญาตุจากกรมป่ าไม้
นกกระจอกเทศ ประโยชน์จากนกกระจอกเทศ
้ หนัง ไข่ และขน
คือ เนื อ
24
อุปสรรคในการผลิตสัตว ์ปี กและ
สุกร
1. ปั ญหาด้านการผลิต



โรคระบาด
ขาดการวางแผนด้านการผลิตทาให้ผลผลิต
ล้นตลาด
่ นผวน
ต้นทุนอาหารทีผั
25
อุปสรรคในการผลิตสัตว ์ปี กและ
สุกร
2. ปั ญหาด้านการตลาดและการแปรรู ป



่ งแกร่ง
- ขาดองค ์กรของเกษตรกรทีแข็
่ั
- มีการปั่ นราคาและลดราคาชวคราว
- ระบบฆ่าและชาแระยังไม่ทน
ั สมัย
26
อุปสรรคในการผลิตสัตว ์ปี กและ
สุกร
3. ปั ญหาการขยายตลาดไปยัง
ต่างประเทศ




่
มีการร ังเกียจเรืองโรคระบาดในสุ
กร
มีปัญหาการปนเปื ้ อนของสารตกค้าง ยา และ
้
ปั ญหาการใช้สารเร่งเนื อแดง
่
ปั ญหาเรืองไข้
หวัดนกในสัตว ์ปี ก (Bird flu)
่ ฒนา
มีการแข่งขันด้านราคากับประเทศทีพั
แล้ว
27
อุปสรรคในการผลิตโคและกระบือ
1. ปั ญหาด้านการผลิต




้ นาและการล้มละลายของเกษตรกร
การทิงไร่
้
ตว ์ลดลง
รายย่อย ทาให้การเลียงสั
่ นทีใช้
่ ในการเลียงสั
้
ราคาทีดิ
ตว ์สู งเกินจริง
โรคระบาดยังมีอยู ่กว้างขวาง
้
มีการหลงกระแสในการเลียงโคสวยงาม
ซึง่
ราคาไม่คงที่
28
อุปสรรคในการผลิตโคและกระบือ
2. ปั ญหาการตลาด



ขาดมาตรการป้ องกันการลักลอบนาเข้า ทา
ให้ราคาโคในประเทศไม่สูงพอ
้
้ อและนมอาจยั
้
มาตรฐานในการซือขายทั
งเนื
ง
ไม่เหมาะสม
้
ปั จจุบน
ั การผลิตเนื อและนมยั
งไม่เพียงพอ
29
อุปสรรคในการผลิตโคและกระบือ
3. การค้ากับต่างประเทศ

การเปิ ดเสรีทางการค้ามีปัญหาด้านค่าจ้าง
่ จากสัตว ์ตา
่ เมือ
่
แรงงานสู งและผลผลิตทีได้
เทียบกับคูแ
่ ข่ง
30
จบ
http://www4.csc.ku.ac.
ข่าว
th/~fnawwm
31
พันธุ ์สุกร
32
Large white
33
Landrace
34
Duroc Jersey
35
Pietrain
36
White Cornish
37
White Plymouth Rock
38
Barred Plymouth Rock
39
Leghorn
40
กระบือปลัก (Swamp
type)
41
้
กระบือแม่นา (River
type)
กระบือพันธุ ์ มู รา่ ห ์ (Mu
42
Bison
American Bison (Bison bison)
European Bison (Bison bonasus)
43
้
แกะพันธุ ์พืนเมือง
44
แกะพันธุ ์เนลลอร ์
45
แกะพันธุ ์คาทาดิน
46
แกะพันธุ ์แซนตาอิเนส
47
แกะพันธุ ์ดอร ์เปอร ์
48
แกะพันธุ ์บาร ์บาโดส
49
โฮลสไตน์ ฟรีเชย
หรือ
ขาวดา
50
เจอร ์
ซี
51
บราวน์สวิส
52
แอร ์ชาย
53
้
มิวกิงช๊อตฮอร ์น
54
เรดเดน
55
ซาฮิวาล
56
้
เรดซินดี
57
Heat Stress
58
่ ยงง่
้ าย
โคพันธุ ์ทีเลี
่ ดในโลก
ทีสุ
59
่ ยมใช้เป็ นฐานในการปร ับปรุงพันธุ ์มากท
นธุ ์ทีนิ
60
Indu-Brazilian
61
(Angus)
62
Heref
ord
63
Charolais
64
Wagyu
65
Belgian blue
66