Transcript Хойшлогдсон татварын хөрөнгө ХХХ

Орлогын албан
татварын бүртгэл
ACCOUNTING FOR INCOME
TAXES
(НББОУС 12)
McGraw-Hill /Irwin
© 2009 The McGraw-Hill Companies, Inc.
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө, Хойшлогдсон
татварын өглөг Deferred Tax Assets and Deferred Tax Liabilities
Санхүүгийн
тайланг бэлтгэх
суурь нь
НББНХЗЗ, ОУС.
Үр дүн нь . . .
ААНОАТатварын
тооцоо, тайланг
ААНОАТ-ын
хуульд үндэслэнэ.
Тэнцүү биш. . .
Санхүүгийн тайланд
Татварын зардал
Slide 2
Үр дүн нь . . .
ААНОАТ-ын тайлан
Татварын өглөг
.
Орлогын албан татварын бүртгэлийн зорилго нь өнгөрсөн
эсвэл
тухайн тайлант үеийн ажил гүйлгээний үр дүнгээс ирээдүйн
тайлант үед татвар ногдох, хасагдах үр дагаврыг хойшлогдсон
татварын хөрөнгө, хойшлогдсон татварын өглөгөөр хүлээн
зөвшөөрч бүртгэхэд оршино.
16-2
Slide 3
Татварын өмнөх ашиг, Татвар ногдуулах
орлогын зөрүү
.
Зөрүүг
Байнгий
н
Түр
Татвар
ногдох
Ирээдүйн
тайлант үед
Хасагдах
Ирээдүйн
тайлант
үед
Тухайн
тайлант үед
3
16-3
Slide 4
Түр зөрүүнүүд
Temporary Differences
Орлого, зардлын тооцоололд өөр арга
зүй хэрэглэснээр татвар төлөхийн
өмнөх ашиг, татвар ногдуулах орлогын
хооронд үүсэх зөрүүнүүдийг хэлнэ.
Дээрхийг түр
зөрүү гэж
нэрлэнэ.
16-4
Slide 5
Түр зөрүү -Temporary Differences
Түр зөрүүнүүд нь нэг буюу түүнээс
дээш хугацаанд буцаагдана.
Татварын өмнөх ашиг>Татвар
ногдуулах орлого
Татварын өмнөх ашиг < Татвар
ногдуулах орлого
Ирээдүйд татвар ногдох дүн
Ирээдүйд хасагдах дүн
Хойшлогдсон татварын өглөг
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
16-5
Slide 6
Хойшлогдсон татварын өглөгийг бүртгэх
Хойшлогдсон татварын
өглөгийг хүлээн
зөвшөөрсөн
тохиолдолд
ОАТ-ын өглөг ОАТ-ын
ХХХ (1)
(1) ХХХ
зардал
Хойшлогдсон татварын
өглөгийн бууралтыг
бүртгэхдээ
ОАТ-ын өглөг
ХХХ
ХХХ
Хойшлогдсон
татварын өглөг
(2)
(2)
Хойшлогдсон
татварын өглөг
ХХХ
(1)
6
16-6
Slide 7
Хойшлогдсон татварын хөрөнгийг бүртгэх
Хойшлогдсон татварын
хөрөнгийг хүлээн
зөвшөөрсөн тохиолдолд
ОАТ-ын өглөг
ХХХ (3)
(3)
Хойшлогдсон
татварын
хөрөнгө
ХХХ
Хойшлогдсон татварын
өглөгийн бууралтыг
бүртгэхдээ
Хойшлогдсон
татварын
хөрөнгө
ХХХ
ХХХ
ОАТ-ын зардал
(4)
(4)
ОАТ-ын
(3)
ХХХ
зардал
7
16-7
Slide 8
Хойшлогдсон татварын өглөг
Deferred Tax Liabilities
2009 онд B-нь татварын өмнөх ашгаа $300,000 гэж тайлагнасан.
Энэ дүнд $100,000-ний мөнгө нь төлөгдөөгүй орлого багтаж байгаа.
Энэ орлогын мөнгө нь 2010, 2011 онуудад төлөгдөж ирнэ. B- нь
$70,000-ыг нь 2010 онд үлдсэн $30,000-ыг нь 2011 онд төлөгдөнө
гэж үзэж байгаа. 2010, 2011 оны B-ын татварын өмнөх ашиг
$200,000. Энэ компани нь 32%-иар орлогын албан татвар төлнө.
Өөр түр зөрүүгүй гэж үзнэ.
үүсэх үед
НББ-ийн орлого
$
Орлогын тайланд
борлуулалтын орлогоор
бүртгэгдсэн орлого
Татварын тайланд
борлуулалтын орлогоор
бүртгэгдсэн орлого
Татвар ногдуулах орлого $
2009
300,000 $
буцаагдах үед
2010
200,000 $
2011
200,000 $
(100,000)
200,000 $
Total
700,000
(100,000)
70,000
270,000 $
30,000
230,000 $
100,000
700,00016-8
Slide 9
Хойшлогдсон татварын өглөг
ТӨАшиг
Installment sale
income on the
income statement
Installment sale
income on the
tax return
Taxable income
$
Tүр зөрүү
Үүсэлт
Буцаалт
2009
2010
300,000 $
200,000 $
2011
200,000 $
(100,000)
$
200,000 $
Total
700,000
(100,000)
70,000
270,000 $
30,000
230,000 $
100,000
700,000
2009 ОАТ-ын өглөг = $200,000 × 32% = $64,000
2009 Хойшлогдсон татварын өглөг = ($100,000 × 32%)
General Journal
Description
Debit
Income tax expense
96,000
Income tax payable
Deferred tax liability
= $32,000
Credit
64,000
32,000
16-9
Slide 10
Хойшлогдсон татварын өглөг
Хойшлогдсон татварын өглөг
32,000 2009
2010
Ирээдүйд татвар ногдох $
70,000
2011
$
30,000
Total
$
татварын хувь хэмжээ
ХТ-ын өглөг
Энэ ХТӨ-ыг B
компани нь 2010,
2011-нд төлнө.
100,000
32%
$
журналын бичилт
дебет
ОАТ-ын зардал
96,000
ОАТ-ын өглөг
ХТ-ын өглөг
32,000
кредит
64,000
32,000
16-10
Slide 11
Хойшлогдсон татварын өглөг
буцаагдах үед
үүсэх үед
НББ-ийн орлого
$
Орлогын тайланд
борлуулалтын орлогоор
бүртгэгдсэн орлого
Татварын тайланд
борлуулалтын орлогоор
бүртгэгдсэн орлого
Татвар ногдуулах орлого $
2009
300,000
$
2010
200,000
$
2011
200,000
$
(100,000)
200,000
Total
700,000
(100,000)
$
70,000
270,000
$
30,000
230,000
$
100,000
700,000
2010 ОАТ-ын өглөг = $270,000 × 32% = $86,400
2010 ХТ-ын өглөг = ($30,000 × 32%) - $32,000 = $22,400
журналын бичилт
дебет
ОАТ-ын зардал
64,000
ХТ-ын өглөг
22,400
ОАТ-ын өглөг
кредит
86,400
16-11
Slide 12
Хойшлогдсон татварын өглөг
ХТ-ын өглөгийн үлдэгдлийн B компани 2011 онд төлнө.
Ирээдүйн
Ирээдүйд ТНО-ын дүн
татвар
ногдуулах Татварын хувь
ХТ-ын өглөг
орлого
2010
2011
$
30,000
Total
$
30,000
32%
$
9,600
ХТ-ын өглөг
22,400
32,000 2009
9,600 үлдэгдэл
16-12
Slide 13
Хойшлогдсон татварын өглөг
буцаагдах үед
үүсэх үед
НББ-ийн орлого
$
Орлогын тайланд
борлуулалтын орлогоор
бүртгэгдсэн орлого
Татварын тайланд
борлуулалтын орлогоор
бүртгэгдсэн орлого
Татвар ногдуулах орлого $
2009
300,000
$
2010
200,000
$
2011
200,000
$
(100,000)
200,000
Total
700,000
(100,000)
$
70,000
270,000
$
30,000
230,000
$
100,000
700,000
2011 ОАТ-ын өглөг = $230,000 × 32% = $73,600
2011 Хойшлогдсон татварын өглөг = ($0 × 32%) - $9,600
= $9,600
Журналын бичилт
Дебет
ОАТ-ын зардал
64,000
ХТ-ын өглөг
9,600
ОАТ-ын өглөг
Кредит
73,600
16-13
Slide 14
Хойшлогдсон татварын өглөг
Хойшлогдсон татварын өглөг нь компанийн ирээдүйд
төлөх төлбөр юм.
2012
Ирээдүйд
Ирээдүйд татвар ногдох дүн $
$
татвар
ногдуулах хувь хэмжээ
$
дүнгийн ХТ-ын өглөг
хүснэгт
ХТ-ын өглөг
2010
22,400
32,000 2009
9,600 үлдэгдэл
2011
9,600
0 үлдэгдэл
Total
-
32%
-
16-14
Slide 15
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
Эрүүл мэнд сэтгүүлийн 2009 оны урьдчилгаанд
$150,000-ыг хүлээн авсан.
НББ-ийн зорилгоор энэ орлого нь 2010, 2011, 2012
онуудад тэнцүү хэмжээгээр хувиарлагдан
бүртгэгдэнэ.
2009 оны ТӨА 500,0, харин 2010, 2011, 2012 онуудын
татвар ногдуулах орлого $500,000 болно.
Татварын хувь хэмжээ жил бүр 30%.
НББ-ын орлого
Орлогын тайланд тусах
орлого
Татварын тайланд тусах
орлого
Татвар ногдуулах орлого
Үүсэх үед
2009
$
500,000 $
Түр зөрүү
Буцаах үед
2010
2011
550,000 $ 550,000 $
(50,000)
$
150,000
650,000 $
500,000 $
2012
Total
550,000 $ 2,150,000
(50,000)
(50,000)
(150,000)
500,000 $
150,000
500,000 $ 2,150,000
16-15
Slide 16
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
НББ-ын орлого
Орлогын тайланд тусах
орлого
Татварын тайланд тусах
орлого
Татвар ногдуулах орлого
Үүсэх үед
2009
$
500,000 $
Түр зөрүү
Буцаах үед
2010
2011
550,000 $ 550,000 $
(50,000)
$
150,000
650,000 $
(50,000)
2012
Total
550,000 $ 2,150,000
(50,000)
500,000 $ 500,000 $
(150,000)
150,000
500,000 $ 2,150,000
Хойшлогдсон татварын хөрөнгийн тооцоолол.
ирээдүйд хасагдах дүн
хувь хэмжээ
Хойшлогдсон татварын
2010
$ (50,000)
$
2011
(50,000)
$
2012
(50,000)
$
$
Total
(150,000)
30%
(45,000)
Одоо 2009 оны орлогын албан татварыг бүртгэе.
16-16
Slide 17
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
НББ-ын орлого
Орлогын тайланд тусах
орлого
Татварын тайланд тусах
орлого
Татвар ногдуулах орлого
Үүсэх үед
2009
$
500,000 $
Түр зөрүү
Буцаах үед
2010
2011
550,000 $ 550,000 $
(50,000)
$
150,000
650,000 $
(50,000)
500,000 $ 500,000 $
2012
Total
550,000 $ 2,150,000
(50,000)
(150,000)
150,000
500,000 $ 2,150,000
2009 ОАТ-ын өглөг = $650,000 × 30% = $195,000
2009 ХТ-ын хөрөнгө = [($150,000 × 30%] = $45,000
Журналын бичилт
дебет
ОАТ-ын зардал
150,000
ХТ-ын хөрөнгө
45,000
ОАТ-ын өглөг
кредит
195,000
16-17
Slide 18
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
НББ-д бүртгэсний дараа, ХТ-ын хөрөнгө дансны
эцсийн үлдэгдэл $45,000 болно.
2009
Үлдэгдэл
ХТ-ын хөрөнгийн тооцоо
Ирээдүйд хасагдах дүн
хувь хэмжээ
ХТ-ын хөрөнгө
ХТ-ын хөрөнгө
45,000
45,000
2010
$ (50,000)
$
2011
(50,000)
$
2012
(50,000)
Журналын бичилт
Дебет
ОАТ-ын зардал
150,000
ХТ-ын хөрөнгө
45,000
ОАТ-ын өглөг
$
$
Total
(150,000)
30%
(45,000)
Кредит
195,000
16-18
Slide 19
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
НББ-ын орлого
Орлогын тайланд тусах
орлого
Татварын тайланд тусах
орлого
Татвар ногдуулах орлого
Үүсэх үед
2009
$
500,000 $
Түр зөрүү
Буцаах үед
2010
2011
550,000 $ 550,000 $
(50,000)
$
150,000
650,000 $
2012
Total
550,000 $ 2,150,000
(50,000)
500,000 $ 500,000 $
(50,000)
(150,000)
150,000
500,000 $ 2,150,000
2010 ОАТ-ын өглөг = $500,000 × 30% = $150,000
2010 ХТ-ын хөрөнгө = [($100,000) × 30%] - $45,000
= ($15,000)
журналын бичилт
дебет
ОАТ-ын зардал
165,000
ХТ-ын хөрөнгө
ОАТ-ын өглөг
кредит
15,000
150,000
16-19
Slide 20
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
2010 онд Хойшлогдсон татварын хөрөнгө дансны
үлдэгдэл $30,000 болно.
ХТ-ын хөрөнгийн тооцоо
ирээдүйд хасах дүн
татварын хувь хэмжээ
ХТ-ын хөрөнгө
2009
Үлдэгдэл
$
2011
(50,000)
$
2012
(50,000)
$
$
Total
(100,000)
30%
(30,000)
ХТ-ын хөрөнгө
45,000
15,000 2010
30,000
2011, 2012 оны тооцоо, журналын бичилтийг хийнэ үү?
16-20
Slide 21
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
2011, 2012 онуудад дараах бичилтийг хийнэ.
журналын бичилт
дебет
ОАТ-ын зардал
165,000
ХТ-ын хөрөнгө
ОАТ-ын өглөг
кредит
15,000
150,000
2012 оны эцэст ХТ-ын хөрөнгө дансны
үлдэгдэл 0 болно.
ХТ-ын хөрөнгө
2009
45,000
15,000 2010
15,000 2011
15,000 2012
Үлдэгдэл
-
16-21
Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
\хүлээн зөвшөөрөлт\
Тайлант үед нь хүлээн
зөвшөөрөх


хангалттай хэмжээний
татвар ногдох түр
зөрүү байгаа нөхцөлд
хасагдах түр зөрүүг
ашиглаж болох
хангалттай хэмжээний
татвар ногдох ашиг
олох магадлалтай
Хангалттай хэмжээний татвар
ногдох түр зөрүү байхгүй үед

Ирээдүйн тайлант үед
татвар ногдох хангалттай
хэмжээний ашиг олох
эсэхийг үнэлэх

татварын төлөвлөгөө
боловсруулах \ татвар
ногдох орлого бий болгох
буюу түүнийг өсгөх
ажиллагаа \
22
McGraw-Hill /Irwin
Slide 23
Хүлээн зөвшөөрөгдөөгүй хойшлогдсон
татварын хөрөнгө



балансын өдөр бүрээр хүлээн зөвшөөрөөгүй
хойшлогдсон татварын хөрөнгийг дахин авч үзнэ
нөхөх боломж олгохуйц татвар ногдох ашиг ирээдүйн
тайлант үед олох нь тодорхой байгаа үед өмнөх хүлээн
зөвшөөрөөгүй хойшлогдсон татварын хөрөнгийг хүлээн
зөвшөөрнө
ирээдүйн татвар ногдох ашиг олох нь магадлалтай
хэмжээгээр ашиглагдаагүй татварын алдагдал ба
ашиглагдаагүй татварын дискаунтын дараа үе рүү хийх
шилжүүлэлтийн хувьд хойшлогдсон татварын хөрөнгийг
хүлээн зөвшөөрнө
23
16-23
Хойшлогдсон татварын хөрөнгийн хасагдуулга
Slide 24
 Хүлээн
зөвшөөрөгдсөн хойшлогдсон татварын
хөрөнгө нь бүгдээрээ буюу хагас дүн нь
ирээдүйд буцаан нөхөгдөх боломжгүй үед
хасагдуулгын дансыг хэрэглэнэ
8 сая төгрөгний хойшлогдсон татварын
хөрөнгийг дахин авч үзснээр 3 сая төгрөгний
хойшлогдсон татварын хөрөнгө нь ирээдүйд
нөхөгдөх боломжгүй гэдгийг тогтоосон гэвэл
Орлогын татварын зардал
3
Хойшлогдсон татварын хөрөнгийн
хасагдуулга 3
 Хойшлогдсон татварын зардлыг цэвэр дүнгээр
тайлагнана

Хойшлогдсон татварын хөрөнгө
8
Хасах: хойшлогдсон татварын хөрөнгийн
24
16-24
Slide 25
Татварын хууль эсвэл хувь
хэмжээ өөрчлөгдөх үед
Татварын хуулинд байн байн
өөрчлөлт ордог. Татварын хуульд
орсон өөрчлөлтийн нөлөөллийг
хойшлогдсон татварын хөрөнгө,
өглөгөөр бүртгэх ёстой.

25
16-25
Slide 26
Татварын хувь хэмжээний өөрчлөлт


Ирээдүйд хэрэглэх татварын хувь
хэмжээ нь одоогийн хэрэглэж
байгаагаас өөр болох үед
хойшлогдсон татварын хөрөнгө,
өглөгийг тодорхойлж бүртгэнэ.
Татварын хуулийн өөрчлөлт, хувь
хэмжээний онцлог байдлыг
хойшлогдсон татварын хөрөнгө,
өлгөгөөр тохируулна.
Internal
Reveue
Cod
16-26
Slide 27
Байнгын зөрүү
НББ-ийн орлого, зардалд
хамрагддаг гэвч татварын
зорилгоор ирээдүйд хэзээ ч татвар
ногдуулах зүйлд тооцохгүй зөрүү
гарна.
Жишээ нь: Засгийн газрын бондын хүү нь
НББ-ийн зорилгоор орлого гэж бүртгэгдэх
боловч татварын зорилгоор татвар
ногдуулах орлогод хэзээс ч хамрагдахгүй .
Үүнийг байнгын зөрүү гэж нэрэлнэ
16-27
Slide 28
Олон тооны түр зөрүүнүүд
Маш жижиг компанид тайланд онд зөвхөн
ганц түр зөрүү үүсч магадгүй ер нь бол олон
тооны зөрүүг зохицуулах болно.
Бүх түр зөрүүг
үүсэнгүүд ангилан
бүртгэлд тусгах
шаардлагатай
Татвар ногдох
зөрүүний дүн
Хасагдах зөрүүний
дүн
16-28
Slide 29
Үйл ажиллагааны алдагдал
Татварын хуулиар компаны үйл
ажиллагааны алдагдлыг өмнөх буюу
дараагийн тайлангийн татвар ногдуулах
орлого руу шилжүүлэхийг зөвшөөрдөг.
Өмнөх тайлангийн
татвар ногдох орлогыг
ашиглах үед:
 алдагдлыг өнгөрсөн үе
рүү буцаах гэнэ.
 үр дүн нь татварын
буцаалт гарна.
Ирээдүйн тайлангийн
татвар ногдох орлогыг
ашиглах үед:
 алдагдлыг ирээдүй рүү
шилжүүлэх гэнэ.
 үр дүн нь татварын
төлбөрийг бууруулна.
16-29
Slide 30
Үйл ажиллагааны алдагдлыг шилжүүлэх
Буцаах үе
-2
-1
Шилжүүлэх
үе
+1 +2 +3 +4 +5
Тайлант үе
...
....
Алдагдлыг буцаан шилжүүлэхдаа өргөрсөн
жилийн татвар ногдох орлогыг ашиглана.
Ирээдүй рүү шилжүүлэх бол ирээдүйн
жилийн татвар ногдох орлого руу шилжүүлнэ
16-30
Slide 31
Үйл ажиллагааны алдагдал
2009 онд Garson $85,000 –ын алдагдалтай
ажилласан. Энэ компани 30%-иар татвараа
төлдөг. 2007 онд Garson $20,000, 2008 онд
$10,000-ын татвар ногдуулах орлоготой
байсан. Энэ компани алдагдлыг өмнөх
тайлант үе рүү нь буцаан шилжүүлэх
хэлбэрийг сонгосон.
татвар
татв ар ногдуулах татвар
ын жил
орлого ын хувь
2007
$ 20,000
2008
10,000
төлсөн
татвар
30% $ 6,000
30%
Алдагдлыг
шилжүүлэх үеийн
бүртгэлийн арга
зүйг харцгаая
3,000
16-31
Slide 32
Үйл ажиллагааны алдагдал
өмнөх жилүүд
2007
2008
алдагдал
өмнөх тайлан руу
шилжүүлэх
ирээдүй рүү
шилжүүлэх
дүн
хувь хэмжээ
татварын буцаалт
ХТ-ын хөрөнгө
$
$
$
(20,000) $
(20,000) $
30%
(6,000) $
Тайлант жил
Ирээдүйд
2009
хасагдах дүн
$
(85,000)
(10,000)
30,000
(10,000) $
30%
(3,000) $
55,000 $
$
30%
$
ОАТ-ын буцаалт
ХТ-ын хөрөнгө
ОАТ-ын өгөөж - алдагдал
дебет
9,000
16,500
(55,000)
(55,000)
30%
(16,500)
кредит
25,500
16-32
Slide 33
Орлогын тайлан
(сая төгрөгөөр)
Үйл ажиллагааны алдагдал
Хасах: Орлогын татварын өгөөж
– алдагдлаас
Үйл ажиллагааны цэвэр алдагдал
ххх
хх
ххх
33
16-33
Slide 34
Балансад ангилах
Хойшлогдсон
татварын хөрөнгө,
өглөгийг балансад
хөрөнгө, өр
төлбөрийг
ангилдаг шиг
эргэлтийн,
эргэлтийн бус гэж
ангилан бүртгэхгүй
Эргэлтийн бус
хөрөнгө болон урт
хугацааны өр
төлбөрт бүртгэнэ
Дараах зүйлийг
тайлагнана:
ХТ-ын өглөгийн нийт дүн.
 ХТ-ын хөрөнгийн нийт дүн.
 Үнэлгээний хасагдуулгын
хүлээн зөвшөөрсөн дүн.
 Үнэлгээний цэвэр өөрчлөлт
 Түр зөрүүний төрөл бүрийн
татварын үр дүн (ирээдүй
рүү шилжүүлэгдэх).

16-34
Slide 35
Нэмэлт тодруулга


Тайлант үеийн татварын зардлын хэсэг
(өгөөж)
Татварын зардлаас хойшлогдсон хэсэг
(өгөөж), тодруулгад тусад нь илэрхийлнэ
Энэ хэсэгт доор тайлагнасан зүйлүүдийн
дүн хамаарана.
 Алдагдлыг ирээдүйд шилжүүлэх.
 Татварын хууль болон хувь хэмжээний
өөрчлөлтийн тохируулга.
 Жилийн эхний үнэлгээний хасагдуулгын
тооцооллын тохируулга.
 Хөрөнгө оруулалтын татварын кредит.
16-35