Transcript Duygu Odaklı Çift Terapisi
26.04.2020
Duygu Odaklı Çift Terapisi:
Duygu, Sevgi, Güç ve Affetme
Leslie S Greenberg Psikoloji Dept.
Duygu Odaklı Çift Terapisinde İlk Değişim Etkileşimseldir
• Eş A ana tecrübeyi ortaya koyar • Eş B, Eş A’nın altta yatan deneyimini
algılar
ve şimdi A’yı yeni bir şekilde algılar •Bu B’nin A’ya yanıtını değiştirir •A, B’nin yeni yanıtını algılar ve bu A’daki yeni organizasyonu destekler •Terapi
–
eşi yeni bir şekilde
algılamak, yeni etkileşime
yol açar 26.04.2020
Sistemde Kendilik (öz) Düzenleyici olarak Duygu •İnsanların deneyimsel süreçleriyle ilgili en önemli nokta, her anda farkındalığımıza girebilen ve kavrayabildiğimizden çok daha fazla olayın gerçekleşmesidir.
• Sürekli olarak sentezlenmiş bir yapıyız ve alternatif organizasyonlara yönelik potansiyele sahibiz.
•Bugünkü organizasyonumuz mevcut bilginin sadece bir kısmını kullanır ve bunu bir dizi olası kendilik organizasyonundan sadece bir tanesinde yapılandırır. • Mevcut sentezinize dayanarak şu anda “kırılgan” veya “iddialı” olarak düzenlenmiş olabilirsiniz.
Diğer Kendilik Organizasyonlarına Ulaşmak W H 26.04.2020
T
Kendini Yatıştırma yoluyla Değişimi Sürdürme •İlk olarak yanıt verme ve düzeltici duygusal tecrübeyle
ötekinin yatıştırılması
Güvenlik ve onaylama yapılandırılır yapılandırılmaz •Duygusal farkındalık, düzenleme ve dönüşüm aracılığıyla
kendini yatıştırmak
26.04.2020
Duygu Değerlendirme
Biyolojik olarak adaptif Maladaptif 26.04.2020
Duygu Tipleri
•
Birincil Duygular
kişinin bir duruma veya eşine en temel, orijinal tepkisidir.
•
İkincil Duygular
içerebilirler.
daha birincil içsel süreçlere ikincil kalırlar ve bu süreçlere karşı savunmaları da •
Aracı duygular
başkalarını etkilemek amacıyla verilen yanıtlardır. •
Maladaptif duygular
tanıdık, kötü duygulardır ve geçmiş deneyimlere dayanarak değişmezler. sürekli tekrarlanan, eski,
Duygunun Yüz İfadeleri
•Duygunun yüz ifadesi kişilerarası
iletişimi
etkiler. •
Ötekilerin bizim yüzümüze bakma şekilleri
nden etkileniriz.
• Ötekilerin yüzünü görmek bir deneyim
uyandırır.
• Yüz yoruma açık,
belirsizdir.
26.04.2020
Evrensel stres
• Caydırıcı & Izdıraplı durum
26.04.2020
– acı, çaresizlik, umutsuzluk, şikayet, kendine acımak, kafa karışıklığı, ümidini yitirme vs
Duygular ve İhtiyaçlar Bu sayfa size birincil duygu ve ihtiyaçları belirlemekte rehberlik edecektir A. Hayal Kırıklığı Örüntüleri Sen ne zaman… B. İkincil Duygular C. Tepkisel Örüntüler Hissediyo rum Ve tepkim… D Birincil Duygu (Korku/Utanç / Üzüntü/Öfke) E İhtiyaçlar Evrensel Belli Bunun bende gizledikleri… Aslında gerçekten istediğim… Geç kalsan 26.04.2020
Öfkeli Eleştirmek Anksiyete ve reddedilme hissi Senin için önemli olduğumu Senin araman hissetmek
DUYGU ODAKLI TERAPİNİN BEŞ AŞAMASI
Aşama 1: Onaylama ve Anlaşma Oluşumu Aşama 2: Olumsuz Döngü Şiddetinin Azalması Aşama 3:Altta Yatan Duygulara Ulaşmak Aşama 4: Etkileşimin ve Duygusal Bağın Yeniden Yapılandırılması Aşama 5: Sağlamlaştırma ve Birleştirme
26.04.2020
DUYGU ODAKLI TERAPİNİN BEŞ AŞAMASI Aşama 1 Oluşumu
:
Onaylama ve Anlaşma
1.Her bir eşle
empati kur
ve acılarını onayla 2.Çatışma konularının
taslağını oluştur
. Bu konuların ilişkililik ve kimlik alanlarındaki ana problemleri nasıl yansıttığını değerlendir. 26.04.2020
Tutum
• Anahtar duygu kelimelerini & ifadelerini
TEKRAR ET
• Kelimelerin resimlerini veya
GÖRÜNTÜLERİNİ
kullan • Cevapları
BASİT
ve kısa tut • Seansın/ konuşmanın sürecini
YAVAŞLAT
•
YUMUŞAK
ve sakinleştirici bir ses tonu kullan •
DANIŞANIN
kendi kelimelerini/ifadelerini destekleyici ve onaylayıcı bir tarz kullan 26.04.2020
Üretkenliği Değerlendirmek
Savunmasızlığın Değerlendirilmesi
• Eşlerin birbirlerine duygularını, yakınlık veya onaylanma ihtiyaçlarını baskın ve talepkar olmayan –savunmasız şekilde- ifade etmeleri için yardım etmek, çiftler için duygu odaklı terapi yapan terapistin önemli bir yeteneğidir.
Duygusal Uyarılmanın Değerlendirilmesi
26.04.2020
Aşama 2: Olumsuz Döngü Şiddetinin Azalması
3. Olumsuz etkileşim döngüsünü ve bu döngüde her eşin pozisyonunu
belirle
ve problemi bir döngü olarak dışsallaştır. 4. Etkileşimsel pozisyonların altında yatan onaylanmamış bağlanma/kimlikle ilişkili duyguları
belirle
5. Problemi döngü açısından ve temelindeki duygu ve ihtiyaçlar bakımından
yeniden çerçevelendir
6. Hassasiyetlerin ve savunmasızlıkların birincil olumsuz etkileşimsel döngülere istinaden geçmişteki temellerini
belirle
26.04.2020
Aşama 3:Altta Yatan Duygulara Ulaşmak
7. Etkileşimsel pozisyonların temelindeki onaylanmamış duygulara/ihtiyaçlara
ulaş
ve onları ifade et Suçlayıcının yumuşaması –üzüntü, yalnızlık, anksiyete Geri çekilenin yeniden faaliyeti – anksiyete, öfke Baskın olanın bir adım aşağıya inmesi –utanç, korku Teslimiyetçi olanın iddia etmesi –korku, yetersizlik, öfke
8. Ulaşmaya engel olanları belirle & onlardan kurtul
9. Yadsınmış ihtiyaçlarla/ kendiliğin yönleriyle özdeşimi
teşvik et
ve onları da ilişki etkileşimlerine dahil et. 26.04.2020
Aşama 4. Etkileşimin ve Duygusal Bağın Yeniden Yapılandırılması
10. Eşin deneyimini/kendilik yönlerini ötekinin kabulünü
teşvik et
11. Etkileşimin yeniden yapılandırılması arzusu ve isteğinin ifadesini
kolaylaştır
ve duygusal sorumluluk yarat. • Duygusal sorumluluğun yapı canlandırmaları duygusal bağ kurma ve onaylama olayları 12. Her eşteki duygu dönüşümünü ve kendini sakinleştirmeyi
teşvik et
26.04.2020
Altı Ana Duygusal Değişim Süreci
A) Duyguya Ulaşmak
1. Duygusal Farkındalığı & Belirgin Kişisel Öyküler bağlamında Sembolizasyonu Artırmak Kişinin deneyimini anlamlandırmak amacıyla duygusal deneyimi farkındalıkla sembolize et. Ne hissediyorum?
2. Duyguyu İfade Etmek Kendiliğin harekete geçirilmesi ve ortaya çıkarılmasıyla kendiliğin ve etkileşimin değişikliklerini ifade etmek. Kontrol ve engellemenin üstesinden gelmek. İfadenin tamamlanması. Nörokimyasal değişiklik.
26.04.2020
Altı Ana Duygusal Değişim Süreci
B) Hafifleştirmek & Anlamak
3. Duygu düzenlemeyi geliştir Açık düzenleme. Üstü kapalı kendini yatıştırma .. 4. Duyguda Yansıtma
Deneyimden anlam çıkarmak
. Yeni anlam yaratılması. Örüntülerin görülmesi. Yeni öyküsel yapılandırma. 26.04.2020
Altı Ana Duygusal Değişim Süreci
C) Duyguyu Dönüştürmek
5. Duyguyu Duyguyla Değiştirmek Alternatif bir kendini düzenleme, duygu şematik anıların düzenlenmesi, birincil duygulardaki kişilik temelli “sesler”e ulaşılması 6. Duyguyu yeni Kişilerarası Deneyim ile Değiştirmek Ötekiyle yeni yaşanılan deneyim düzeltici duygusal deneyim sağlar. Canlandırmalar, yeni deneyimin patojenik inançların yanlış olduğunu göstermesini sağlar. Kişilerarası yatıştırma, sakinleştirme sağlar.
Yeni başarı deneyimi.
Duyguyu Dönüştürmek
1.Tamamlama/Tarafsızlık/Alışkanlık/ Sönme Engellenmiş Engeli kaldırmak gerek Akışına bırak Yükselmek & ölmek Akışa bırakmak Hassasiyeti azaltma/ Açığa çıkarma 2. Duyguyu Duyguyla Değiştirmek Silmek, geri almak Yenilik yaratmak = Sentez 26.04.2020
Aşama 5: Sağlamlaştırma ve Birleştirme
13. Yeni etkileşimlerin ortaya çıkmasını ve sorunlu etkileşim ve konuların çözümlerini
kolaylaştır
14. Yeni pozisyonlar
canlandır
öyküleri sağlamlaştır ve yeni anlatıları, 26.04.2020
DUYGU ODAKLI TERAPİDE TEMEL MÜDAHALELER 1. ETKİLEŞİMLERİN YANSITICI DÖNGÜ & ÖRÜNTÜLERİNİ TAKİP ET 2. OLUMSUZ DÖNGÜ YANITLARI AÇISINDAN PROBLEMLERİN ÇERÇEVELENMESİ & YENİDEN ÇERÇEVELEME TEPKİLERİ (BAĞLANMA/KİMLİK) 3. ETKİLEŞİMLERİ ŞEKİLLENDİRMEK İÇİN CANLANDIRMANIN KULLANILMASI: DEĞİŞTİRİLECEK OLAYLARI, HER EŞİN ETKİLEŞİMSEL POZİSYONUNU ADIM ADIM DENETLE VE PLANLA 26.04.2020
PROBLEMLERİ OLUMSUZ DÖNGÜLER AÇISINDAN ÇERÇEVELEME VE YENİDEN ÇERÇEVELEME (BAĞLANMA/KİMLİK) TEPKİLERİ
• 3 BAKIŞ AÇISI a. sistem bakış açısı her eş yenilenmeye yardım eder ve ötekinin davranışının bir kurbanıdır.
b. duygu bakış açısı: ikincil duygular duygu deneyiminin altında yatan ikincil duygular c. bağlanma / kimlik bakış açısı 26.04.2020
Bağlanma Boyutunda Çatışma
•Takip etme/ Mesafe döngüsü • Eşlerden biri daha fazla yakınlık arzu ediyor, daha fazla dokunuyor ya da daha fazla yüz yüze samimiyet istiyor.
• Diğeri daha fazla alana ihtiyaç duyuyor, kendisine zorla bir şeyler yaptırılıyormuş gibi hissediyor, daha mesafeli, yan yana bir samimiyet arayışında.
26.04.2020
Etki Boyutunda Çatışma
•Yönet/Takip et döngüsü •Eşlerden biri ihtiyaç belirlemede, film veya restoran seçmede daha hızlı. • Diğeri başlarda onunla uyum sağlıyor, hatta eğleniyor, eşinin ne istediğine dair düşünmek zorunda kalmıyor.
26.04.2020
Gerçekliğin Tanımı
• Baskın kişi gerçeği tanımlar, tüm kararları verir, kontrol eder ve “fazla” çalışır.
• İtaatkar eş daha güvensiz hisseder, çok fazla bir şey yapmaz, “az” çalışır ve takip eder. • Zorlanırsa ya da sorgulanırsa baskın kişi pozisyonuna dair fazlasıyla koruyucu olacaktır. Önemli olan
doğru olmaktır.
• İtaatkar eş yıllarca takipten sonra karar vermekten, hata yapmaktan veya çatışma üretmekten korkar. Neticede görünmez olduğunu hisseder veya öyle olmak ister.
Baskı: Eşi Değiştirmeye Çalışma
• Çatışma bir
iletişim
problemi
değil
sıklıkla bir baskı problemidir. • Bir süre sonra eşler iletişim kurduklarını ancak eşlerinin kendilerini
anlamadığını
fark etmeye başlarlar. • Eşlerinin basitçe doğru zamanda doğru yanıtı vermeye
isteksiz
olduğunu veya bunu
yapamadığını
fark ederler. • İnsanlar eşlerini
değiştirmeye
çalışmaya başlarlar • Eşler bu çabaların hizmetinde
suçlamaya geri çekilmeye
başlarlar. veya
Bağlanma Problemleri için Çatışma Çözme
• Eşlere, altta yatan hassas yardım edilir.
suçlamadan ziyade
bağlanmayla ilişkili
anksiyete ve üzüntüyle iletişim kurmaları için • Bu daha savunmasız, hassas duygular daha sonra öfke ve aşağılamanın yerine geçerler ve bu hücumdansa
açığa çıkarmaya
değişiklik üretir ve onları
ilgi dolu inceler
. yol açar. • Bu ötekinin deneyimleme biçiminde bir • Bu daha sonra geri çekilme veya karşı yanıtlara yol açar. 26.04.2020
Örüntü Hakimiyet Fazla veya Az çalışma Duygu Anksiyete, Utanç Yönet- Takip et Benlik saygısının artması Daha hızlı - yansıtıcı eşi devirme ihtiyacı Tanımla – Saygı göster haklı olma ihtiyacı Baskın Eşle Uğraşma Bunda istediğiniz etki var mı?
“Onu kaybedeceksin” etkisi açısından yüzleştir Eşi kendisi için ayaklanması için yeniden yapılandır ve destekle Eşin korkusunu açığa vur Haklı mı, mutlu mu olmak istiyorsun?
Yüzleşmeyi ve sınır düzenlemeyi göster 26.04.2020
Hakimiyet Mücadelelerinde Çatışma Çözme
• Baskın eş haklı ve kontrollü olmak zorunda kalmadan yeterli hissetmenin bir yolunu bulmaya ihtiyaç duyar. • İtaatkar eş kendi yeteneklerine güven duymaya ve savunma yapabilmeye ihtiyaç duyar. • Altta yatan korku, utanç, incinmeyi veya sevilme ihtiyacını dışavurmak eş üzerinde yıkıcı bir öfkeden çok farklı bir etki yaratacaktır. • Amaç etkili/ yetenekli olmaktır. Haklı olmak mı mutlu olmak mı? •Buber “ Gerçek duygu ortaklığı --- zorunluluğun (gücün) tam tersidir.” 26.04.2020
Eşler çatışmaları nasıl çözebilir?
•Bu maladaptif döngüden uzaklaşmaları, kendilerini ve eşlerini gerçekten kabullenmeleri gerekir. • Eşlerin birincil bağlanma ve kimlikle ilişkili duyguları ifade ederek etkileşimlerini değiştirmelilerdir. • Yakınlık ve huzur ihtiyaçlarının hem onaylanma hem kabul için ifade edilmesi gerekir. •Bunu yapmak için eşlerini değiştirmektense kendilerini farklı şekillerde düzenleyerek sık sık değiştirmelilerdir. 26.04.2020
Ötekinin Öznelliğini Fark Etmek • Öteki kişinin de kendisi gibi bir özne olduğunun farkındalığı, bir diğer önemli öğedir. • Ötekinin de kendisi gibi mutluluk istediğini görebilmek önemlidir. Bu güvenli hissetmekten, değerli hissetmeye ve sevilmeye kadar değişebilir. • Öteki için merhamet hissetmek. 26.04.2020
Bağlanma Takipçisi İhtiyaç Hakimiyet Kontrolcü İhtiyaç
Daha Aktif Eşteki Duygu
Duygu ve İhtiyaçlar
Birincil İkincil
Terk edilme korkusu Kayıpta üzüntü Yakınlık Korku/ Utanç Öfke Sevilen/Geçerli Öfke Aşağılama Aşağılama Öfke
26.04.2020
Tepki Gösteren Eşteki Duygular
Bağlanmadan uzaklaşan İhtiyaç Hakimiyete Boyun Eğen İhtiyaç
Duygu ve İhtiyaçlar
Birincil İkincil
Anksiyete/Yetersi zlik Duygudan kaçınma İçerleme Umursamama Güvenli/Geçerli Depresyon Korku/ Yetersizlik Şefkatli Öfke Sakinleştirici Savunma/Geçerli
26.04.2020
Bağlanma Kimlik 26.04.2020
Olumlu duygular İhtiyaç duyulan birincil duygu Şefkatli, Sevecen, Değer verme, Eğlendirme, Zevk Eksiklik işareti Nötr, görev odaklı. Duygu yok. Zevk eksikliği Gurur, sevme, saygı, Heyecan, Merak, saygıyla karışık korku Ötekini cepte görmek.
Can sıkıntısı
Duygu Sırası
• Bağlanma-güvenliğe tehditler, öfke ve itirazın takip ettiği korku ve üzüntü üretimi •Güvenliğe olan tehditlere cevaben birincil duygu korku fakat dışavurulan duygu öfke. • Bu incinme-kızgınlık sırası evrenseldir. 26.04.2020
Duygu Sırası
• Kimlik ve Statüye olan tehdit, utanç, korku, öfke ve hakimiyet üretir. • “Utanç-öfke” döngüsü. Birincil duygu utanç/aşağılama; ifade edilen, dışavurulan duygu öfke • Çiftlerde şiddete yol açabilir. • Öfke genellikle kişinin daha temel utanç ve güçsüzlük duygularıyla uğraşmaktaki yetersizliğine bir cevaptır.
26.04.2020
26.04.2020
Duygusal İncinmeleri Çözmede Duygu Odaklı Çift Terapisinin Etkileri Terapi Sonrası ve 3 aylık takip
Leslie Greenberg, Serine Warwar, & Wanda Malcolm 26.04.2020
Çift Çalışması İçin Seçim Kriterleri
• Mevcut eşle çözülmemiş, eski bir duygusal incinmeden kaynaklı çatışma olmuştur (en az 2 yıl önce gerçekleşmiş) • Çözülmemiş öfke veya incinme • 18 yaş ve üstü • Eşlerin her ikisi de birlikte kalmak istemektedir.
• Çift arasında herhangi bir şiddet veya istismar yoktur. • İntihar fikri veya madde kullanımı yoktur. 26.04.2020
Duygusal İncinme için Tedavi Adımları
1. İncinmeyi ve etkisini belirle 2. Döngüyü ve bu döngüdeki her eşin pozisyonunu belirle a) ihanet sorununu ele alma şekli b) İlişki problemlerinin kaynağı 3. Kırıcı eşin diğeri için empati hissetmesini ve onun acısını dinlemesini sağla. 4. Etkileşimsel pozisyonların temelindeki onaylanmamış duygulara ulaş. 26.04.2020
Duygusal İncinme için Tedavi Adımları
5. Problemi altta yatan duygular, bağlanma ve kimlik ihtiyaçları açısından yeniden çerçevelendir. 6. Kırıcı eşin pişmanlık/ vicdan azabını bir özür ifadesiyle dışavurması için teşvik et.
7. Şefkatli etkileşimler ve güven yaratan adımlar için teşvik et. 26.04.2020
Affedilmezlik
İncinme için AFFEDİLMEZLİK kavramını ortaya koy. “O gece için onu hiç affetmemiş gibisin” veya “Onu cevap vermediği için asla tamamen affetmemişsin ve geri çekilmişsin.” Bu, durumun bütününün anlamı için hissiyatın çoğunu yakalar. Çözülmemiş öfkenin hepsi oradadır; acı, affetme, öfke ve incinme dillerini ortaya koymak isteriz. 26.04.2020
Duygusal İncinmenin Çift Terapisinde Ev Ödevi
6. Seansta veya uygun olan herhangi bir zamanda aşağıdaki ev ödevi verilir: Aşağıdaki ifadelerin sizinle ve eşinizle nasıl ilişkili olduğunu düşünün. 1 ) Broşür:
Affetme ne değildir--- nedir?
2) Ev Ödevi:
Eğer eşiniz sizin tarafınızdan incinmiş hissederse/Eğer siz eşiniz tarafından incitilmiş hissederseniz.
3) Broşür:
Sizi hala bir arada tutan bağlar
Bırakmaktaki zorlukları ve acılı duyguları neyin orada tuttuğuna dair derinlemesine düşün.
Kimin hangi mektubu yazacağına çiftin karar vermesini sağlamak için yardımcı olmak terapist için iyi bir fikirdir.
26.04.2020
Affetme
Affetme şunlar değildir…
• Mazur göstermek, göz yummak veya bağışlamak • Unutmakla aynı şey • Barışmak 26.04.2020
Affetmek
Affetmek sıklıkla şunları içerir…
• Bir yanlış hareketten dolayı ötekini sorumlu tutmak; • İncinmeye neden olan veya incinmeye dair hislerinize katkıda bulunan olayların ortaya çıkarılmasında kişinin kendi rolünü kabul etmesi; • Kişinin intikam almak veya kin duygusu için adalet duygusundan vazgeçmesi ve • Öfke, içerleme, intikam arzusu duygularını bir sona ulaştırma çabası Bu süreçte affeden, kırıcı olanın ortaya çıkan incinmenin acılı etkilerini “tamir etme” sorumluluğunu ortadan kaldırır. 26.04.2020
Özür Mektubu
• • •
Eğer eşiniz sizin tarafınızdan kırılmış hissediyorsa,
ona sebep olduğunuz kırgınlığa dair bir özür mektubu yazın. Mektup şu 3 öğeyi içersin lütfen:
1. Pişmanlık:
ifade edin ve eşinizi nasıl kırdığınızı anladığınızı belirtin. Neden pişmanlık duyduğunuzu
2. Sorumluluk:
Neden sorumluluk aldığınızı belirterek incinmedeki rolünüzü üstlenin
. 3. Çözüm:
Eşinizin incinmesini iyileştirmek için şimdi ne yapacağınızı ifade edin. 26.04.2020
Özür Mektubu
Eğer eşiniz tarafından inctildiyseniz,
olduğunuza dair bir mektup yazın: lütfen ona ne durumda • Çözüm, affetme ve/veya eşinize karşı olan incinme/öfkeden kurtulmak için 1.
Neyi affetmediğinizi
veya neden kurtulamadığınızı, incinmenizi çözmenin neden zor olduğunu anlatın.
2.
Şu anda acınızı/öfkenizden kurtulmanız için ve/veya onu affetmeniz için neye
ihtiyacınız
olduğunu ifade edin.
3.
Eğer eşinizi
affettiyseniz veya acıdan/ öfkeden
kurtulduysanız ne yaptığınızı ve
barışabilip barışamayacağınızı
söyleyin.
26.04.2020
Özür Mektubu
İkiniz de mektuplarınızı bitirdikten sonra onları eşinize özel olarak okuması için verin.
MEKTUPLAR ÜZERİNE TARTIŞMAYIN Bunun yerine onları seansa getirin ve terapistle tartışın. Ayrıca terapiste vermek için de bir ekstra kopya hazırlayın. 26.04.2020
GÜVENİ Yeniden Yapılandırma
Güven – sizi hala tutan bağ
• Güveni yeniden yapılandırmak için neye ihtiyacınız olduğunu belirleyin. Bu size ne hissetmeye ihtiyacınız olduğunu, eşinizden ne istediğinize dair henüz eşinizle tartışmadığınız konulara dair yardımcı olmak içindir. • Onu lütfen bir sonraki seansınıza getirin ve terapistiniz için de bir kopyasını hazırlayın. Terapistiniz bir sonraki seansta ikinizin de birbirinizden ne beklediğinizi ifade ederek size rehberlik edecektir. 26.04.2020
GÜVENİ Yeniden Yapılandırma Örnek
• Problem: X Hanımının hayatında bir önceliği olmadığını hissediyor. Ona göre eşi Y, işini ve arkadaşlarını ondan önde tutuyor. Xduygularını Y ile tartışmadı ve bir ilişkiye girdi çünkü kendini yalnız ve dışlanmış hissediyordu. 26.04.2020
GÜVENİ Yeniden Yapılandırma X
A) Eşinizle ilgili içinizde hissetmeye ihtiyaç duyduğunuz ve incinmenizi gidererek onunla barışmanızı sağlayacak en önemli şey nedir?: “Senin için önemli olduğumu hissetmek istiyorum; yaşamında birinci geldiğimi, işinden ve arkadaşlarından önce” B) Eşinizin size verebildiği ve barışmanızı sağlayabilecek 2 veya 3 şeyi listeleyin 1.
2.
3.
“ Hafta sonunda arkadaşlarınla plan yapmadan önce benim ne istediğimi sorması.” “ Birlikte kaliteli zaman geçirebilmemiz için bana en az haftada bir yakınlaşması.” “ Geç saatlere kadar çalışsa bile yatmaya gitmeden önce benimle birkaç dakika iletişim kurması” 26.04.2020
GÜVENİ Yeniden Yapılandırma Y
A) Eşinizle ilgili içinizde hissetmeye ihtiyaç duyduğunuz ve incinmenizi gidererek onunla barışmanızı sağlayacak en önemli şey nedir?: “Barışmamız için, senin sadık olacağına güvenebildiğimi hissetmem lazım. İlişkimiz hakkındaki duygularını içine atmamalısın, hislerine dair dürüst olduğunu bilmem gerek.” B) Eşinizin size verebildiği ve barışmanızı sağlayabilecek 2 veya 3 şeyi listeleyin 1. “ Benim sana gelmemi beklemek yerine benimle ne zaman zaman geçirmek istediğini bildir.” 2. “Kendini yalnız ve dışlanmış hissettiğinde söyle.” 26.04.2020
26.04.2020
Kırıcı olan üstte
Duygusal incinme için savunmalı olmadan sorumluluğu kabul etmek
Başarılı Çözüm Modeli
İfade edilen öfke/incinme için tolerans & kabul
Utanç ifadesi veya empatik stres
Kalpten hissedilen özür Kabul rahatlaması veya pişmanlık
İlişki ortada
Hepsi Duygu Odaklı Terapi döngü çalışması bağlamında
İncinen aşağıda
İkincil öfkenin ifadesi Ötekinin görüşünde değişiklik Ötekine empatik cevap
= Savunmacı ve saldırgan olmayan, , kabul edici, yakın
Barışma Daha önce ifade edilmeyen duygunun ifadesi/ Duygusal incinmenin kendine özgü etkisinin açığa çıkması
Öfke İncinme Duygusal incinmeyi başlatmada rolü olabileceğini düşünme Yeni Öykü - Güncel ilişki streslerinin/konularının tartışılması & görüşülmesi Ana döngünün baştan yapılandırılması & yeni döngünün canlandırılması
Bağışlama
Başarısız Çözüm Modeli Duygusal incinme için sorumluluğun savunmacı olmadan kabulü
1B
Duygusal incinme için sorumluluğun reddi: - Eşin bunu “aşması” için baskı yapmak - kimin daha fazla incindiği yarışı
Hepsi Duygu Odaklı Terapi döngü çalışması bağlamında
İkincil öfkenin ifadesi 1A Suçlama Şikayet İfade edilen öfke/incinme için tolerans & kabul
2B
görüşünde değişiklik Ötekine empatik cevap
= Savunmacı ve saldırgan olmayan, , kabul
anlamakta problem Suçlama & Aşağılama
Daha önce ifade edilmeyen duygunun ifadesi/ Duygusal incinmenin kendine özgü etkisinin açığa çıkması 2A
Öfke
İncinen altta, kırıcı olan üstte, ilişki ortada
Utanç VEYA Acının İfadesi 3B
İncinme Umutsuzluk
Barışma
Duygusal incinmeyi başlatmada rolü olabileceğini düşünme
3A
Kalpten hissedilen özür
4B 4C
Yeni Öykü - Güncel ilişki streslerinin/konularının tartışılması & görüşülmesi Ana döngünün baştan yapılandırılması & yeni döngünün canlandırılması
Affetme
Kabul rahatlaması veya pişmanlık
5B 4A 5C
GÖREVLER
1: İNCİNMENİN ETKİSİNİ ORTAYA KOY 2: ÖZÜR 3: KIRILGANLIĞI KABULLEN 4: DUVARI KABULLEN 5: İHTİYAÇLARA ULAŞ & SORUMLULUK AL 26.04.2020
GÖREV 1: İNCİNMENİN ETKİSİNİ ORTAYA KOY İncinen İnciten Terapist İncinme, acı ve öfkeyi içeren etkiyi ortaya koy • Ötekinin incinmesini, acısını & öfkesini tolere et •Ötekinin acısını, incinme ve öfkesinin bitmesine dair arzulalarına karşı koy.
•Ötekinin incinmesiyle ve incinmeyle başta empati kuramamış olmakla empati kur •Güvenli, onaylayıcı ortam •İncinmiş eşe empatik yanıtı destekle.
• Onlara incinme zamanında ve olayların açığa çıkmasındaki rollerini keşfetmeleri için yardımcı ol. 26.04.2020
İncinen Eşin acısına karşı merhamet duy GÖREV 2: ÖZÜR İnciten Koşulsuz bir özür (verilen hasarın sorumluluğunu al Utancı, kişinin kendi davranışından tiksinmesini bile. tolere et ve dışavur; utancı hisset ama utanma) Terapist Pişmanlık, özür ve vicdan azabı ifadelerini teşvik et. Aldatanı utandırma 26.04.2020
GÖREV 3: KIRILGANLIĞI KABULLEN İncinen Kişinin kendi hassasiyet kaynağını anla ve onu suçlamaktansa sahiplen.
İnciten Kişinin kendi hassasiyet kaynağını anla ve onu suçlamaktansa sahiplen.
Terapist İncinmeyi negatif döngü bağlamına koy.
Affetmek ve affetmeyi engellemek gibi seçimlerin olduğunu gör. 26.04.2020
Eşinin seçim hakkını kabul et.
İncinen kişinin affetmesi gerektiğini bekleme. Yardım et, soru sor ama affetmesini talep etme.
GÖREV 4: DUVARI KABULLEN İncinen İnciten Terapist Koruyucu bir duvar için ihtiyaç olduğunu kabullen ve onu sahiplen; onda kapılar ve pencereler açmayı düşün. 26.04.2020
Ötekilerin koruyucu bir duvara olan ihtiyaçlarına saygı duy. Duvarı belirle; sessiz duvarın sese sahip olmasına yardımcı ol; onunla, ona duyulan ihtiyaca ve onun işlevine dair farkındalık uyandır.
İncinen Mümkün olduğunca terapist ve eşini duvarın arkasına davet et İnciten Terapist •Ulaş •Eşler için daha önce söylenmemişleri söyle • Diğerini bırakma veya ona uzanma korkusuna odaklan. 26.04.2020
GÖREV 5: İHTİYAÇLARA ULAŞ & SORUMLULUK AL İncinen İnciten Terapist Bağlanma duygularına ve ihtiyaçlarına ulaş.
Sorumluluk al.
26.04.2020
Talebi suçlama olmaksızın anla.
İncinmeyi motive eden öfke, incinmeyi Birincil bağlanma/kimlik duygularına yardım et.
ifade et. Birincil duygu ve ihtiyaçlara yardım et ve etkileşimi yeniden yapılandır.
İncinen İncinme olasılığını yaratmaktaki kendi kısmı için İnciten Yeniden güvenmek için hangi özelliklere ihtiyaç olduğunu ifade et. 26.04.2020
Çözüm; eylemler.
Terapist Belirlemeye yardımcı ol.
İncinme ve Döngü
• Döngü canlandırıldığında incinme bunun somut bir örneği midir?
• İncinmenin kendisi, incinmeyle başa çıkmanın bir yolu mudur? • İncinme döngünün bir sonucu mudur? 26.04.2020
İncinme ve Döngü
• İncinmeye -öyle olsa bile- döngünün neticesi olarak bakılmamalıdır. • Onlar iki ayrı olaydır. • İlişki, sıklıkla temel döngünün bir sonucudur ancak bu varsayımı yapmayız. • İncinme döngünün bir neticesi olarak çözülmemelidir. 26.04.2020
İlişkiler
• İlişkide eşlerden biri yakınlık arayışındadır, diğeri uzaklaşır; yakınlık arayan kişi bu ihtiyacının karşılanacağını hissettiği tarafa yönelerek ihtiyaçlarını başka yerde gidermeye çalışır. • Bu, döngünün nasıl ilişkilere ve aldatmalara yol açtığını anlamanın basit bir yoludur. • Duygusal bağda bir şey olmaktadır ve kişi ne olup bittiğini çözme çabasıyla başkasına yönelir. • Ancak bunu varsayamayız. Çiftler zorluklarla başa çıkarken bunu kendi döngüleriyle yaparlar 26.04.2020
Aşamalar
Aşama I (Etkileşimsel) Aşama II ( Deneyimsel )
Direk Dolaylı Duygu Odaklı Yetenekler
Davranışsal Stratejik Seans içi deneyim Uygulama/ Ev Ödevi Amaç :
Şiddeti Azaltma& Kurma & Koruma Etkileşimsel değişim Samimiyet
a) Farklı konusma a) Daha derin tecrübe b) Pozisyon değiştirme b) samimiyet&koruma Amaç: Aşama III (İntrapsişik)
Aile Kökeni Psikojenetik Aile kökeninde yeniden pozisyonlama
26.04.2020
Karakter dönüşümü
a) Pozisyon değiştir a) Duygu/motivasyonel değişim