عامل بیماری آنفلوانزا ی طیور چیست - معاونت بهداشتی و مرکز بهداشت
Download
Report
Transcript عامل بیماری آنفلوانزا ی طیور چیست - معاونت بهداشتی و مرکز بهداشت
بسم اهلل الرحمن الرحيم
ستاد کنترل و پیشگیری از آنفلوانزای
فوق حاد پرندگان
عامل بیماری آنفلوانزا ی طیور چیست ؟
یک ویروس از خانواده ارتومیکسوویریده
از جنس انفلوانزا سه تیپ A,B,Cدر طبیعت وجود دارد
ویروس RNAتک رشته ای و ژنوم هشت قطعه ای که 10پروتئین را کد میکند.
ویروسهای گروه آ متحمل تغییرات آنی ژنتیکی شیفت و دریفت میشود در
صورتیکه ویروسهای گروه بی تنها تغییرات دریفت را داشته و گروه سی نسبتا
پایدار هستند..
تمام ویروسهای پرندگان از تیپ آ می باشند
16 آنتی ژن( هماگلوتینین ) Hو 9آنتی ژن (Nنورآمینیداز)
عامل بیماری انفلوانزای فوق حاد می باشند H7,H5ویروسهای
ویروسهای آنفلونزاهای تیپ بی و سی عمدتا در انسان بیماریزا می باشند
ویروس در محیط PHباال و خشکی حساس می باشد نسبتا ناپایدار می باشد و نسبت به گرما ،
محلولهای ارگانیک و دترجنتها نظیر سدیم دزوکسی کالت و سدیم دودسیل سولفات باعث غیر فعال شدن ویروس شده و
پس از برداشت مواد آلی مواد ضدعفونی کننده شیمیائی مانند ترکیبات چهارتائی آمونیوم ،مواد فنولیک ،
هیپوکلریت سدیم ،اسیدهای رقیق و هیدروکسیل آمین ویروس را از بین می برند.
The Influenza A Virus
M2
16 Serologically distinct
HAs
(H1-H16)
9 Serologically distinct NAs
M1NS1
PB1PB2 PA HANP NA M2NS2
(N1-N9)
Nomenclature
A/Chicken/HK/5/98 (H5N1)
A/NY/7708/04
80-120 nm
Slide courtesy of Dr. David Wentworth
The Origins and Evolution of the H5N1 Virus
H5N1 was infecting geese in the People’s Republic of
China at least by 1996,
The virus appears to have arisen by reassortment
among earlier progenitor viruses including H9N2 and
H6N1,
سابقه بیماری چیست ؟
در سال 1878برای اولین باردر ایتالیا به عنوان طاعون ماکیان گزارش گردید
در سال 1894درگیری شدید بیماری انفلوانزای فوق حاد در ایتالیا گزارش گردید
در سال 1924در ایالت نیویورک امریکا گزارش گردید
در سال 1959در جمعیت طیور اسکاتلند و در سال 1961در افریقای جنوبی گزارش گردید.
در سال 1966در کانادا
در سال 1968در ایالت ویسکانسن امریکا
در سال 1976در ویکتوریای کانادا باعث مرگ 23000مرغ تخمگذار گردید
در سال 1983در امریکا 17میلیون پرنده مبتال گردید
در سال 1997در هنگ کنگ 1.3میلیون پرنده معدوم گردید
در سال 2001در هنگ کنگ 1میلیون پرنده معدوم گردید
در سال 2003در هلند 36میلیون پرنده کشتار و یا معدوم گردید
در سال 2005در روسیه ،قزاقستان ،ترکیه ،رومانی ،کرواسی و ؟ گزارش گردید
خسارات اقتصادی آنفلوانزای فوق حاد چقدر است؟
در سال 1924در امریکا 10میلیون دالر بابت ضدعفونی و تمیز کردن 2718کشتارگاه
در سال 1983در امریکا 106میلیون دالر برای ریشه کنی بیماری ،حذف 17میلیون
پرنده و %30افت تولید تخم مرغ )(H5N2
در سال 1997در هنگ کنگ 13میلیون دالر برای حذف 1.4میلیون پرنده )(H5N1
در سال 2000در ایتالیا در حدود 100میلیون دالر برای حذف 18میلیون قطعه پرنده و
500میلیون دالر خسارت غیرمستقیم )(H7N1
در سال 2001در هنگ کنگ 1.3میلیون پرنده حذف و 3.8میلیون دالر خسارت
پرداخت شد(H5N1) .
در سال 2003در هلند 770میلیون یورو برای حذف و کشتار 57میلیون قطعه پرنده
)(H7N7
در سال 2004-2005در 10کشور آسای جنوب شرقی بیش از 100میلیون پرنده حذف
شدند و خسارت اقتصادی ؟ )(H5N1
حذف و معدوم نمودن
گله های آلوده
درصد ابتالء و تلفات
بسیار باال
خسارات اقتصادی
آنفلوانزا
اجرای برنامه های
مراقبت
و قرنطینه
پرداخت غرامت به
زیان دیدگان
بیماری در پرندگان چگونه است ؟
راههای ورود بیماری
دوره کمون بیماری
راههای انتقال بیماری
انتقال مستقیم
بین
پرندگان
بصورت انفرادی
3-7روز
ذرات آئروسل از
طریق مجاری تنفسی
ذرات
آئروسل
آب ،دان
و وسایل آلوده
توسط عوامل
انسانی
در گله
12-14روز
ترشحات ملتحمه
چشم
از طریق مدفوع
کاهش فعالیت
ترشحات زیاد
اشک
ادم در سر و
صورت
بی اشتهائی
الغری مفرط
تظاهرات بالینی
بیماری
اختالالت عصبی
اسهال
افت تولید
سرفه ،عطسه
واگیری و تلفات
بعضا تا %100
Epidemiology
HPAI (H5N1) in Asia
Epidemiology
A reservoir host
wild waterfowl
A spillover host
Chickens
Viruses such as avian influenza are likely to evolve
much more rapidly in spillover hosts than in
reservoir hosts (Suarez 2000).
An aberrant host
humans
Natural reservoir: migratory ducks
Influenza A viruses are perpetuated in the wild birds of the
world, predominantly in waterfowl in which the 16 subtypes
coexist in perfect harmony with their hosts.
mallard
shoveler
gadwall
teal
wigeon
pintail
Epidemiology
Diagnosis
1 - Serology
Many good tests available:
Agar gel precipitation
H5HI
IA (multiple different kits available)
HI (common in many countries)
2 - Antigen capture tests
3 – PCR
4 - Virus isolation
5 - Genetic sequencing
VACCINATION
CONTROL
vaccination
Conventional vaccines
Inactivated homologous vaccines:
Inactivated heterologous vaccines:
Recombinant vaccines
Vaccination
Drawbacks to vaccination
Expensive
No cross protection between
15 H subtypes
Possible creation of reassortant virus
Inactivated H5 and recombinant vaccine
licensed in the U.S. for emergency in
HPAI outbreaks
Recommended Actions
Notification of Authorities
Federal:
Area Veterinarian in Charge
State veterinarian
Quarantine
Recommended Actions
Confirmatory diagnosis
Depopulation
may occur
Infected premises
Contact-exposed
premises
Contiguous premises
Cull infected and exposed birds
- incubation period of 3-7 days
Carcass disposal
Quarantine and disinfect affected farms
Properly kill the influenza virus
heat at 56ºC for 3 hrs or 60ºC for 30 min may survive in cool weather in manure for over 3
months
may survive for 4-30 days in water, depending on
temperature
-
-
طرح کنترل و پیشگیری از آنفلوانزای فوق حاد طیور
طرحهای اضطراری با هدف ارتقاء ظرفیتهای
آگاه سازی سریع و به موقع و پاسخ سریع به
بیماریهای اپیدمیک ارائه میگردد.
خصوصیات طرحهای اضطراری مقابله با بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان
زنجیره دستورات ،خطوط ارتباطات و مدیریت
روشهای معدوم سازی با حفظ شئونات انسانی
روشهای دفن تلفات و ضایعات
روشهای صحیح شستشو وضدعفونی
اقدامات قرنطینه ای (کنترل پرندگان وحش )
منابع مالی ،انبار ذخیره دارو و واکسن و سیستمهای توزیع امکانات
موارد تحقیقات بیماری شامل ردیابی و جستجوی حیوانات و فرآورده های
در معرض آلودگی
مسئولیتهای خاص بخشهای مرتبط و پرسنل مربوطه (اسامی و آدرسها)
مرور منظم و به روز در آوردن طرح همگام با افزایش دانش فنی
الزامات طرحهای اضطراری مقابله با بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان
آزمایش و تمرین ( مانور عملیاتی )
آموزش مداوم پرسنل
توسعه قابلیتهای تشخیص و بازرسی در فارم (در سطوح ملی
،منطقه ای و استانی )
توسعه مکانیسمهای بکارگیری توان سایر دستگاههای مسئول ،
بخش خصوصی و اتحادیه کارگری
توسعه بکارگیری تمامی منابع (وسایل ،پرسنل و منابع مالی )
برقراری ساختارهای قانونی و مجاز مورد نیاز
دستگاههای مسئول در مقابله با بیماری آنفلوانزا
سرویسهای دامپزشکی دولتی
دستگاه مسئول اعتبارات
دستگاه مسئول مرزهای داخلی و بین المللی
دستگاه مسئول کنترل های زیست محیطی
دستگاه مسئول بهداشت عمومی
دستگاه مسئول سرویسهای اضطراری
راهنمای نحوه مقابله با بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان
حذف و معدوم سازی
گله های آلوده
شستشو و ضدعفونی
اماکن آلوده
تشدید امنیت زیستی
کنترل بیماری از
طریق کاهش مقدار
ویروس در محیط
واکسیناسیون
کنترل نقل و انتقال
طیور و فرآورده های
مربوطه
راهنمای نحوه مقابله با بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان
الزامات موثر بودن کنترل بیماری :
آموزش مداوم پرسنل
پشتیبانی پرسنل
تشخیص سریع و صحیح کانون آلودگی
اقدامات اساسی در جهت جلوگیری ،کنترل و ریشه کنی بیماری
-1سیستم مراقبت موثر برای تشخیص سریع و گزارش موارد
درگیری
-2تشدید اقدامات امنیت زیستی فارمهای پرورش طیور
-3کنترل نقل انتقال پرندگان و محصوالت مربوطه
-4تغییرات در فعالیتهای صنعت طیور به منظور کاهش عوامل
خطر
-5انهدام سریع و انسانی طیور آلوده و طیور موجود در منطقه
خطر
-6دفن بهداشتی تلفات و مواد آلوده
-7کاربرد صحیح واکسیناسیون
مرغداریهای
با
امنیت زیستی
نامناسب
سیستم مراقبت فعال و غیر فعال
مراقبت فعال
مرغداریهای
اطراف تاالبها
سیستم مراقبت فعال و غیر فعال
مسئول بهداشتی
کشتارگاههای
طیور
مراقبت
غیر فعال
مزارع
پرورش
طیور
طیور بومی و
زینتی
آموزش و اطالع رسانی
بهره برداران ( شهرستان – متمرکز در استان )
دامپزشکان بخش خصوصی ( جلسات شهرستانی –متمرکز)
انتشارات ( پوستر – پم فلت – اطالعیه )
آموزش عمومی :
صدا وسیما
جراید
اطالعیه
مراجعات تلفنی
روند توسعه بیماری
پرندگان وحشی
پرندگان اهلی
انسان
پرندگان صنعتي
اقدامات فوری در صورت تائید وقوع بیماری در فارم
فارم آلوده به
آنفلوانزای فوق
حاد
معدوم نمودن جمعیت
طیوردر شعاع
1کیلومتری
برقراری سیستم
مراقبت فعال در
شعاع 10کیلومتری
و تخلیه جمعیت
حساس
منطقه آلوده
منطقه خطر
برنامه ملی آنفلوانزای پرندگان
.1
.2
.3
.4
.5
سرویالنس فعال در پرندگان اهلی
سرویالنس فعال در پرندگان وحشی (مهاجر و مقیم )
سرویالنس غیر فعال در پرندگان اهلی
(روستائي،صنعتی،زینتی)...
سرویالنس غیر فعال در پرندگان وحشی
شبکه ملی آزمایشگاهای کشور برای آنفلوانزای پرندگان
سرویالنس فعال در پرندگان اهلی
هر شش ماهه یکبار در مناطق خاص(پرخطر) در
جمعیتهای خاص از پرندگان اهلی صورت می گیرد (
نمونه برداری ،انجام آزمایش ودر صورت لزوم اقدامات
بهداشتی قرنطینه ای)
سرویالنس فعال در پرندگان وحشی (مهاجر و غیر مهاجر )
در فصل مهاجرت در زیستگاههای طبیعی با هماهنگی
سازمان محیط زیست نمونه های الزم اخذ و در صورت
لزوم اقدامات خاص صورت می پذیرد (پرندگان مهاجر
حدود دو ماه در زیستگاههای ایران می مانند)
در ایران حدود دو میلیون پرنده مهاجر ( 400گونه
مختلف)دوره زمستان گذرانی خود را می گذرانند
سرویالنس غیر فعال در پرندگان اهلی
(روستائي،صنعتی،زینتی)...
در بیش از 19000واحد صنعتی طیور اقداما ت الزم (آموزش،اطالع
رسانی )..برای گزارش دهی سریع،گزارش گیری سریع و اقدام بموقع
صورت پذیرفته است
تا حال حاضر در 5استان برای آماده باش عملیات شبیه سازی در کشور
برای مفابله با آنفلوانزای پرندگان اجرا شده است
در فارمها اقدامات خاص امنتیت زیستی صورت پذیرفته است
اطالع رسانی و آموزش برای کلیه دست اندرکاران صنعت طیور بطور
وسیع از طریق رسانه ها (رادیو،مطبوعات،تلویزیون )..،صورت پذیرفته
است
ارزیابی احتمال خطر کشور توسط مجامع رسمی بین المللی (WHO,FAO
) از دیدگاه فاکتورهای احتمال خطر عامل بیماری آنفلوانزای کشور صورت
پذیرفته است که نتیجه آن دال بر همترازی کشور با دستورالعملهای بین
المللی بوده است
سرویالنس فعال در پرندگان وحشی
بر اساس این سیستم برای اولین بار در کشور H5N1در تاریخ
7/02/2006در قوهای مهاجر در مرداب بندر انزلی شناسایی و اقدامات
خاص متعاقب آن صورت پذیرفت
بسم اهلل الرحمن الرحيم
ستاد کنترل و پیشگیری از آنفلوانزای
فوق حاد پرندگان
عامل بیماری آنفلوانزا ی طیور چیست ؟
یک ویروس از خانواده ارتومیکسوویریده
از جنس انفلوانزا سه تیپ A,B,Cدر طبیعت وجود
دارد
ویروس RNAتک رشته ای و ژنوم هشت قطعه ای که
10پروتئین را کد میکند.
ویروسهای گروه آ متحمل تغییرات آنی
ژنتیکی شیفت و دریفت میشود در صورتیکه
ویروسهای گروه بی تنها تغییرات دریفت را
داشته و گروه سی نسبتا پایدار هستند..
تمام ویروسهای پرندگان از تیپ آ می باشند
The Influenza A Virus
M2
16 Serologically distinct
HAs
(H1-H16)
9 Serologically distinct NAs
M1NS1
PB1PB2 PA HANP NA M2NS2
(N1-N9)
Nomenclature
A/Chicken/HK/5/98 (H5N1)
A/NY/7708/04
80-120 nm
Slide courtesy of Dr. David Wentworth
The Origins and Evolution of the H5N1 Virus
H5N1 was infecting geese in the People’s Republic of
China at least by 1996,
The virus appears to have arisen by reassortment
among earlier progenitor viruses including H9N2 and
H6N1,
سابقه بیماری چیست ؟
در سال 1878برای اولین باردر ایتالیا به عنوان طاعون ماکیان گزارش گردید
در سال 1894درگیری شدید بیماری انفلوانزای فوق حاد در ایتالیا گزارش گردید
در سال 1924در ایالت نیویورک امریکا گزارش گردید
در سال 1959در جمعیت طیور اسکاتلند و در سال 1961در افریقای جنوبی گزارش گردید.
در سال 1966در کانادا
در سال 1968در ایالت ویسکانسن امریکا
در سال 1976در ویکتوریای کانادا باعث مرگ 23000مرغ تخمگذار گردید
در سال 1983در امریکا 17میلیون پرنده مبتال گردید
در سال 1997در هنگ کنگ 1.3میلیون پرنده معدوم گردید
در سال 2001در هنگ کنگ 1میلیون پرنده معدوم گردید
در سال 2003در هلند 36میلیون پرنده کشتار و یا معدوم گردید
در سال 2005در روسیه ،قزاقستان ،ترکیه ،رومانی ،کرواسی و ؟ گزارش گردید
خسارات اقتصادی آنفلوانزای فوق حاد چقدر است؟
در سال 1924در امریکا 10میلیون دالر بابت ضدعفونی و تمیز کردن 2718کشتارگاه
در سال 1983در امریکا 106میلیون دالر برای ریشه کنی بیماری ،حذف 17میلیون
پرنده و %30افت تولید تخم مرغ )(H5N2
در سال 1997در هنگ کنگ 13میلیون دالر برای حذف 1.4میلیون پرنده )(H5N1
در سال 2000در ایتالیا در حدود 100میلیون دالر برای حذف 18میلیون قطعه پرنده و
500میلیون دالر خسارت غیرمستقیم )(H7N1
در سال 2001در هنگ کنگ 1.3میلیون پرنده حذف و 3.8میلیون دالر خسارت
پرداخت شد(H5N1) .
در سال 2003در هلند 770میلیون یورو برای حذف و کشتار 57میلیون قطعه پرنده
)(H7N7
در سال 2004-2005در 10کشور آسای جنوب شرقی بیش از 100میلیون پرنده حذف
شدند و خسارت اقتصادی ؟ )(H5N1
حذف و معدوم نمودن
گله های آلوده
درصد ابتالء و تلفات
بسیار باال
خسارات اقتصادی
آنفلوانزا
اجرای برنامه های
مراقبت
و قرنطینه
پرداخت غرامت به
زیان دیدگان
بیماری در پرندگان چگونه است ؟
راههای ورود بیماری
دوره کمون بیماری
راههای انتقال بیماری
انتقال مستقیم
بین
پرندگان
بصورت انفرادی
3-7روز
ذرات آئروسل از
طریق مجاری تنفسی
ذرات
آئروسل
آب ،دان
و وسایل آلوده
توسط عوامل
انسانی
در گله
12-14روز
ترشحات ملتحمه
چشم
از طریق مدفوع
کاهش فعالیت
ترشحات زیاد
اشک
ادم در سر و
صورت
بی اشتهائی
الغری مفرط
تظاهرات بالینی
بیماری
اختالالت عصبی
اسهال
افت تولید
سرفه ،عطسه
واگیری و تلفات
بعضا تا %100
Epidemiology
Epidemiology
A reservoir host
wild waterfowl
A spillover host
Chickens
Viruses such as avian influenza are likely to evolve
much more rapidly in spillover hosts than in
reservoir hosts (Suarez 2000).
An aberrant host
humans
Diagnosis
1 - Serology
Many good tests available:
Agar gel precipitation
H5HI
IA (multiple different kits available)
HI (common in many countries)
2 - Antigen capture tests
3 – PCR
4 - Virus isolation
5 - Genetic sequencing
VACCINATION
CONTROL
vaccination
Conventional vaccines
Inactivated homologous vaccines:
Inactivated heterologous vaccines:
Recombinant vaccines
Vaccination
Drawbacks to vaccination
Expensive
No cross protection between
15 H subtypes
Possible creation of reassortant virus
Inactivated H5 and recombinant vaccine
licensed in the U.S. for emergency in
HPAI outbreaks
Recommended Actions
Notification of Authorities
Federal:
Area Veterinarian in Charge
State veterinarian
Quarantine
Recommended Actions
Confirmatory diagnosis
Depopulation
may occur
Infected premises
Contact-exposed
premises
Contiguous premises
Cull infected and exposed birds
- incubation period of 3-7 days
Carcass disposal
Quarantine and disinfect affected farms
Properly kill the influenza virus
heat at 56ºC for 3 hrs or 60ºC for 30 min may survive in cool weather in manure for over 3
months
may survive for 4-30 days in water, depending on
temperature
-
-
طرح کنترل و پیشگیری از آنفلوانزای فوق حاد طیور
طرحهای اضطراری با هدف ارتقاء ظرفیتهای
آگاه سازی سریع و به موقع و پاسخ سریع به
بیماریهای اپیدمیک ارائه میگردد.
خصوصیات طرحهای اضطراری مقابله با بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان
زنجیره دستورات ،خطوط ارتباطات و مدیریت
روشهای معدوم سازی با حفظ شئونات انسانی
روشهای دفن تلفات و ضایعات
روشهای صحیح شستشو وضدعفونی
اقدامات قرنطینه ای (کنترل پرندگان وحش )
منابع مالی ،انبار ذخیره دارو و واکسن و سیستمهای توزیع امکانات
موارد تحقیقات بیماری شامل ردیابی و جستجوی حیوانات و فرآورده های
در معرض آلودگی
مسئولیتهای خاص بخشهای مرتبط و پرسنل مربوطه (اسامی و آدرسها)
مرور منظم و به روز در آوردن طرح همگام با افزایش دانش فنی
الزامات طرحهای اضطراری مقابله با بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان
آزمایش و تمرین ( مانور عملیاتی )
آموزش مداوم پرسنل
توسعه قابلیتهای تشخیص و بازرسی در فارم (در سطوح ملی
،منطقه ای و استانی )
توسعه مکانیسمهای بکارگیری توان سایر دستگاههای مسئول ،
بخش خصوصی و اتحادیه کارگری
توسعه بکارگیری تمامی منابع (وسایل ،پرسنل و منابع مالی )
برقراری ساختارهای قانونی و مجاز مورد نیاز
دستگاههای مسئول در مقابله با بیماری آنفلوانزا
سرویسهای دامپزشکی دولتی
دستگاه مسئول اعتبارات
دستگاه مسئول مرزهای داخلی و بین المللی
دستگاه مسئول کنترل های زیست محیطی
دستگاه مسئول بهداشت عمومی
دستگاه مسئول سرویسهای اضطراری
راهنمای نحوه مقابله با بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان
حذف و معدوم سازی
گله های آلوده
شستشو و ضدعفونی
اماکن آلوده
تشدید امنیت زیستی
کنترل بیماری از
طریق کاهش مقدار
ویروس در محیط
واکسیناسیون
کنترل نقل و انتقال
طیور و فرآورده های
مربوطه
راهنمای نحوه مقابله با بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان
الزامات موثر بودن کنترل بیماری :
آموزش مداوم پرسنل
پشتیبانی پرسنل
تشخیص سریع و صحیح کانون آلودگی
اقدامات اساسی در جهت جلوگیری ،کنترل و ریشه کنی بیماری
-1سیستم مراقبت موثر برای تشخیص سریع و گزارش موارد
درگیری
-2تشدید اقدامات امنیت زیستی فارمهای پرورش طیور
-3کنترل نقل انتقال پرندگان و محصوالت مربوطه
-4تغییرات در فعالیتهای صنعت طیور به منظور کاهش عوامل
خطر
-5انهدام سریع و انسانی طیور آلوده و طیور موجود در منطقه
خطر
-6دفن بهداشتی تلفات و مواد آلوده
-7کاربرد صحیح واکسیناسیون
مرغداریهای
با
امنیت زیستی
نامناسب
سیستم مراقبت فعال و غیر فعال
مراقبت فعال
مرغداریهای
اطراف تاالبها
سیستم مراقبت فعال و غیر فعال
مسئول بهداشتی
کشتارگاههای
طیور
مراقبت
غیر فعال
مزارع
پرورش
طیور
طیور بومی و
زینتی
آموزش و اطالع رسانی
بهره برداران ( شهرستان – متمرکز در استان )
دامپزشکان بخش خصوصی ( جلسات شهرستانی –متمرکز)
انتشارات ( پوستر – پم فلت – اطالعیه )
آموزش عمومی :
صدا وسیما
جراید
اطالعیه
مراجعات تلفنی
روند توسعه بیماری
پرندگان وحشی
پرندگان اهلی
انسان
پرندگان صنعتي
اقدامات فوری در صورت تائید وقوع بیماری در فارم
فارم آلوده به
آنفلوانزای فوق
حاد
معدوم نمودن جمعیت
طیوردر شعاع
1کیلومتری
برقراری سیستم
مراقبت فعال در
شعاع 10کیلومتری
و تخلیه جمعیت
حساس
منطقه آلوده
منطقه خطر
برنامه ملی آنفلوانزای پرندگان
.1
.2
.3
.4
.5
سرویالنس فعال در پرندگان اهلی
سرویالنس فعال در پرندگان وحشی (مهاجر و مقیم )
سرویالنس غیر فعال در پرندگان اهلی
(روستائي،صنعتی،زینتی)...
سرویالنس غیر فعال در پرندگان وحشی
شبکه ملی آزمایشگاهای کشور برای آنفلوانزای پرندگان
سرویالنس فعال در پرندگان اهلی
هر شش ماهه یکبار در مناطق خاص(پرخطر) در
جمعیتهای خاص از پرندگان اهلی صورت می گیرد (
نمونه برداری ،انجام آزمایش ودر صورت لزوم اقدامات
بهداشتی قرنطینه ای)
سرویالنس فعال در پرندگان وحشی (مهاجر و غیر مهاجر )
در فصل مهاجرت در زیستگاههای طبیعی با هماهنگی
سازمان محیط زیست نمونه های الزم اخذ و در صورت
لزوم اقدامات خاص صورت می پذیرد (پرندگان مهاجر
حدود دو ماه در زیستگاههای ایران می مانند)
در ایران حدود دو میلیون پرنده مهاجر ( 400گونه
مختلف)دوره زمستان گذرانی خود را می گذرانند
سرویالنس غیر فعال در پرندگان اهلی
(روستائي،صنعتی،زینتی)...
در بیش از 19000واحد صنعتی طیور اقداما ت الزم (آموزش،اطالع
رسانی )..برای گزارش دهی سریع،گزارش گیری سریع و اقدام بموقع
صورت پذیرفته است
تا حال حاضر در 5استان برای آماده باش عملیات شبیه سازی در کشور
برای مفابله با آنفلوانزای پرندگان اجرا شده است
در فارمها اقدامات خاص امنتیت زیستی صورت پذیرفته است
اطالع رسانی و آموزش برای کلیه دست اندرکاران صنعت طیور بطور
وسیع از طریق رسانه ها (رادیو،مطبوعات،تلویزیون )..،صورت پذیرفته
است
ارزیابی احتمال خطر کشور توسط مجامع رسمی بین المللی (WHO,FAO
) از دیدگاه فاکتورهای احتمال خطر عامل بیماری آنفلوانزای کشور صورت
پذیرفته است که نتیجه آن دال بر همترازی کشور با دستورالعملهای بین
المللی بوده است
سرویالنس فعال در پرندگان وحشی
بر اساس این سیستم برای اولین بار در کشور H5N1در تاریخ
7/02/2006در قوهای مهاجر در مرداب بندر انزلی شناسایی و اقدامات
خاص متعاقب آن صورت پذیرفت
ضرورتها و نیازها
-1تهیه طرح جامع مقابله با آنفلوانزای پرندگان (شامل وظایف ،دستورالعملها و مسئولیتهای
دستگاههای ذیربط)
-2برقراری جلسات مستمر و منظم دستگاههای مسئول برای تبادل اطالعات و هماهنگی های بیشتر
-3ممانعت از نقل وانتقال طیور بومی بخصوص از استانهای شمالی
-4ابالغ به کلیه بخشداریها ،دهداریها و شوراهای روستا در جهت اطالع رسانی روستائیان با هدف
جلوگیری از نقل و انتقال طیور بومی و اعالم تلفات غیر متعارف به دامپزشکی
-5تامین اعتبارات مورد نیاز دستگاه در جهت استقرارقرنطینه ،سیستم مراقبت فعال ،تجهیز اکیپهای
عملیاتی و پرداخت غرامت به صاحبان پرندگان
-6امکان استفاده از توان سایر دستگاهها و سازمانها ( مانند ارتش و بسیج ) در مواقع ضروری و
آمادگی این سازمان جهت ارائه آموزشهای مورد نیاز
-7افزایش حمایتهای بخش دولتی از بهره برداران ( پرداخت غرامت ،استمهال وام ،خرید تضمینی
،پرداخت وام جهت ارتقائ وضعیت بهداشتی فارمهاو ) ...
-8آموزش فنی و همگانی با استفاده از صدا وسیما و رسانه های دیداری و شنیداری
– 9افزایش پوشش واکسیناسیون انسانی حمعیت در معرض تماس ( کارگران کشتارگاهها ،
مرغداریها و حمل و نقل )
شبکه ملی آزمایشگاهای کشور برای آنفلوانزای پرندگان
دو آزمایشگاه مرجع ملی () HI,ELISA,RT-PCR
5 آزمایشگاه استانی با توان () HI,ELISA,RT-PCR
25 آزمایشگاه استانی با توان HI,ELISA,RAPID
TEST
وضعیت موجود
جهان :
در سه قاره آسیا ،افریقا و اروپا
در مجموع 51کشور تاکنون بیماری را گزارش کرده اند( 26كشور از اروپا 17كشور از
آسیا و 8كشور از افریقا)
در عرض 6هفته گذشته 20کشور وقوع بیماری را گزارش کرده اند.
نسبت به سال 1996تعداد کشورهای درگیر 2برابر شده است.
از سال 2003تاکنون بیش از 200میلیون پرنده تلف یا حذف شده است.
در مجموع از سال 2003تاکنون 4370کانون بیماری در 21کشور شناسائی شده
است)%95((.در آسیا )%4.5( ،در اروپا و %2.5کانون در افریقا )
از سال 2003تاکنون 227مورد ابتالی انسانی با 129مورد مرگ ( )%56در ده کشور
کامبوج ،چین ،اندونزی ،تایلند ،ویتنام ،ترکیه جیبوتي ،مصر ،آذربایجان و عراق
گزارش شده است.
کشورهای تایوان ،ژاپن ،کره جنوبی ،فیلیپین و قزاقستان عاری از بیماری شده اند.
اقدامات انجام شده برای مقابله با بیماری در استان
-1 تهیه و تصویب طرح کنترل و پیشگیری از آنفلوانزای فوق حاد در
-2 برقراری سیستم مراقبت فعال و غیر فعال ( 48874مورد بازدید)
-3 تشکیل ستاذ اجرائی مقابله با آنفلوانزا در سازمان و استانها و جلسات
مستمر و ابالغ مصوبات به واحدهای تابعه
-4 سازماندهی گروه های عملیاتی در قالب گروههای بررسی بیماری ،
معدوم سازی و ضدعفونی و قرنطینه ( 441اكیپ عملیاتي )
-5 بازدید از زیستگاههای پرندگان مهاجر و شناسائی واحدهای بومی و
صنعتی شعاع 5کیلومتری انها( 16835مورد بازدید )
-6 بازدید از کلیه واحدهای پرورش طیور صنعتی با امنیت زیستی نامناسب
-7 نمونه برداری از کلیه کانونهای بیماری و تلفات غیر متعارف وانجام
آزمایشات الزم ( 179158مورد آزمایش )
-8 استقرار پست قرنطینه ثابت در مبادي ورودي خروجي مرزي و بین
استاني
اقدامات انجام شده برای مقابله با بیماری در استان
-9برگزاری مانور عملیاتی مقابله با آنفلوانزای فوق حاد در 5استان
-10تشدید اقدامات بهداشتی در کشتارگاههای طیور :
شستشو وضدعفونی قفسهای حمل طیور زنده
شستشو وضدعفونی کلیه کامیونهای حمل طیور زنده و صدور گواهی ضدعفونی
ضبط محموله های فاقد مجوز و کشتار در پایان خط و نمونه برداری
الزام کلیه کارکنان کشتارگاهها به استفاده از ماسک ،کاله ،عینک ،دستکش و لباس
مناسب
بازدید مستمر از نحوه فعالیت کشتارگاهها
-11برگزاری جلسات آموزشی و اطالع رسانی برای کلیه سطوح جمعیت در معرض
تماس شامل دکتران دامپزشک بخش خصوصی ،پرسنل دولتی ،مرغداران و صنوف
وابسته
-12تهیه فیلم آموزشی از نحوه عملیات معدوم سازی ،بررسی بیماری و ضدعفونی
-13چاپ و انتشار اطالعیه و پمفلتهای آموزشی و اطالع رسانی
اقدامات انجام شده برای مقابله با بیماری در استان
-14واکسیناسیون کلیه پرسنل دولتی و مسئولین بهداشتی
کشتارگاهها بر علیه سویه انسانی آنفلوانزا
-15خرید و تجهیز کلیه گروههای عملیاتی به وسایل و امکانات
مورد نیاز از قبیل :لباس کار یکبار مصرف ،کاله ،ماسک ،مواد
ضدعفونی ،سمپاشهای موتوری و دستی ،وسایل معاینه و
تشخیص ونمونه برداری ،چادر ،وسایل معدوم سازی و ....
-16تجهیز آزمایشگاه مرجع ملي و استانها به امکانات ،وسایل
و مواد مورد نیاز تشخیص
-17برقراری کشیکهای اداری و کارشناسی در ساعات
غیراداری و ایام تعطیل در کلیه واحدها و پاسخگوئی به
مراجعات تلفنی مردم
ضرورتها و نیازها
-1تهیه طرح جامع مقابله با آنفلوانزای پرندگان (شامل وظایف ،دستورالعملها و مسئولیتهای
دستگاههای ذیربط)
-2برقراری جلسات مستمر و منظم دستگاههای مسئول برای تبادل اطالعات و هماهنگی های بیشتر
-3ممانعت از نقل وانتقال طیور بومی بخصوص از استانهای شمالی
-4ابالغ به کلیه بخشداریها ،دهداریها و شوراهای روستا در جهت اطالع رسانی روستائیان با هدف
جلوگیری از نقل و انتقال طیور بومی و اعالم تلفات غیر متعارف به دامپزشکی
-5تامین اعتبارات مورد نیاز دستگاه در جهت استقرارقرنطینه ،سیستم مراقبت فعال ،تجهیز اکیپهای
عملیاتی و پرداخت غرامت به صاحبان پرندگان
-6امکان استفاده از توان سایر دستگاهها و سازمانها ( مانند ارتش و بسیج ) در مواقع ضروری و
آمادگی این سازمان جهت ارائه آموزشهای مورد نیاز
-7افزایش حمایتهای بخش دولتی از بهره برداران ( پرداخت غرامت ،استمهال وام ،خرید تضمینی
،پرداخت وام جهت ارتقائ وضعیت بهداشتی فارمهاو ) ...
-8آموزش فنی و همگانی با استفاده از صدا وسیما و رسانه های دیداری و شنیداری
– 9افزایش پوشش واکسیناسیون انسانی حمعیت در معرض تماس ( کارگران کشتارگاهها ،
مرغداریها و حمل و نقل )
حسنت به اتفاق مالحت جهان گرفت
آری به اتفاق جهان میتوان گرفت
با عرض تشکر