Transcript URAZY KOŃCZYN

ZŁAMANIA
ZŁAMANIE– CAŁKOWITE PRZERWANIE CIĄGŁOŚCI KOŚCI (GDY
DOCHODZI DO PRZERWANIA NIECAŁKOWITEGO OKREŚLA SIĘ JE JAKO
NADŁAMANIE
PODZIAŁ ZŁAMAŃ W ZALEŻNOŚCI OD MECHANIZMU URAZU:
• ZŁAMANIA NA SKUTEK ZGIĘCIA (DOTYCZĄCE NAJCZĘŚCIEJ TRZONÓW KOŚCI DŁUGICH);
• NA SKUTEK SKRĘCENIA, OBIE CZĘŚCI ZŁAMANEJ KOŚCI SĄ WOBEC SIEBIE ZROTOWANE WZDŁUŻ OSI KOŚCI;
• NA SKUTEK PRZESUNIĘCIA;
• NA SKUTEK ODERWANIA (TAK ZWANE ZŁAMANIE AWULSYJNE) – DOCHODZI DO NICH GDY PRZYCZEPY WIĘZADEŁ I MIĘŚNI
SĄ MOCNIEJSZE NIŻ KOŚĆ.
ZE WZGLĘDU NA PRZEBIEG SZCZELINY ZŁAMANIA WYRÓŻNIA SIĘ:
• ZŁAMANIE SKOŚNE,
• ZŁAMANIE POPRZECZNE,
• ZŁAMANIE SPIRALNE,
• ZŁAMANIA WIELOODŁAMOWE.
SZCZEGÓLNYMI ODMIANAMI ZŁAMAŃ SĄ:
• ZŁAMANIE PATOLOGICZNE,
• ZŁAMANIE ZIELONEJ GAŁĄZKI,
• ZŁAMANIE ZAKLINOWANE,
• ZŁAMANIE OTWARTE,
• ZŁAMANIE PRZEWLEKŁE.
ZŁAMANIA MOŻNA RÓWNIEŻ PODZIELIĆ NA:
• ZŁAMANIA PROSTE,
• ZŁAMANIA ZŁOŻONE,
• NIE JEST NATOMIAST "PRAWDZIWYM" ZŁAMANIEM NIEZMIERNIE
RZADKO ZACHODZĄCE ZŁAMANIE PRĄCIA.
OBJAWY ZŁAMANIA:
• PATOLOGICZNA RUCHOMOŚĆ KOŚCI,
• NIEPRAWIDŁOWE UŁOŻENIE,
• TRZESZCZENIE ODŁAMÓW KOŚCI.
MNIEJ SWOISTYMI OBJAWAMI ZŁAMANIA KOŚCI SĄ: OBRZĘK, BÓL I
KRWIAK.
DO ZŁAMAŃ KOŚCI – SAMOISTNYCH LUB NAWET PRZY NIEWIELKICH
URAZACH – CZĘSTO DOCHODZI W PRZEBIEGU OSTEOPOROZY.
ZWICHNIĘCIA
• ZWICHNIĘCIE - USZKODZENIE, W KTÓRYM DOCHODZI DO CHWILOWEJ BĄDŹ TRWAŁEJ UTRATY
KONTAKTU POWIERZCHNI STAWOWYCH, PRZEMIESZCZENIE KOŚCI W TOREBCE STAWOWEJ LUB
CAŁKOWITE WYCIĄGNIĘCIE Z NIEJ KOŚCI. ZWICHNIĘCIU MOŻE TOWARZYSZYĆ USZKODZENIE
STRUKTUR WEWNĄTRZSTAWOWYCH (WIĘZADEŁ, CHRZĄSTKI, ŁĄKOTEK) ORAZ NACIĄGNIĘCIE
BĄDŹ ROZERWANIE TOREBKI STAWOWEJ. STAW JEST NIESTABILNY, A DODATKOWO MOŻE
DOJŚĆ DO UCISKANIA TĘTNIC LUB NERWÓW. U NOWORODKÓW SPOTYKA SIĘ WRODZONE
PODWICHNIĘCIE LUB ZWICHNIECIE BIODRA, W PRZEBIEGU CHOROBY ZWANEJ DYSPLAZJA
STAWU BIODROWEGO.
STAWY, KTÓRE NAJCZĘŚCIEJ ULEGAJĄ
ZWICHNIĘCIOM LUB PODZWINIĘCIOM
TO:
•
STAW RAMIENNY,
•
STAWY PALCÓW,
• STAW BIODROWY,
•
•
STAW KOLANOWY,
STAW SKRONIOWO-ŻUCHWOWY.
PRZYCZYNY
• URAZY - NAGŁE ZADZIAŁANIE
SIŁY
POWODUJĄCEJ PRZESUNIĘCIE
POWIERZCHNI STAWOWYCH
• PORAŻENNE - ZWIOTCZENIE MIĘŚNI
STABILIZUJĄCYCH STAW
• WRODZONE - TZW. WRODZONA
DYSPLAZJA STAWU POWSTAŁA
WSKUTEK ZABURZEŃ ROZWOJOWYCH
• PATOLOGICZNE - WSKUTEK
USZKODZENIA POWIERZCHNI
STAWOWYCH PRZEZ PROCES
ZAPALNY LUB NOWOTWOROWY
OBJAWY ZWICHNIĘCIA
• ROZERWANIE TOREBKI STAWOWEJ
• PUCHNIĘCIE
• SILNY BÓL
• KRWIAK (SINIAK)
• OBRZĘK
OBJAWY JAK PRZY SKRĘCENIU I DODATKOWO ZNIEKSZTAŁCENIE OBRYSÓW STAWU ORAZ BRAK
RUCHÓW CZYNNYCH. SKRĘCENIA POWSTAJĄ NA SKUTEK PRZEKROCZENIA FIZJOLOGICZNEGO ZAKRESU
RUCHU W DANYM STAWIE - USZKODZENIU ULEGAJĄ CZĘŚCI MIĘKKIE (TOREBKA STAWOWA, WIĘZADŁA).
TOWARZYSZY IM:
• BÓL (SPOCZYNKOWY LUB PRZY RUCHACH),
• OBRZĘK ("OPUCHLIZNA"),
• ZASINIENIE (WYLEWY KRWI),
• PATOLOGICZNE ZWIĘKSZENIE ZAKRESU RUCHÓW (PALEC ZGINA SIĘ W DRUGĄ STRONĘ).
SKRĘCENIE
• SKRĘCENIE, DYSTORSJA – URAZ POLEGAJĄCY NA PRZEKROCZENIU FIZJOLOGICZNEGO ZAKRESU
RUCHU W STAWIE. NA SKUTEK SKRĘCENIA MOŻE DOJŚĆ DO USZKODZENIA TOREBKI STAWOWEJ,
WIĘZADEŁ, CHRZĄSTKI STAWOWEJ, A NIEKIEDY TAKŻE USZKODZENIA FRAGMENTÓW KOSTNYCH.
PODZIAŁ KLINICZNY
• W ZALEŻNOŚCI OD RODZAJU
USZKODZENIA APARATU
STAWOWEGO WYRÓŻNIA SIĘ
SKRĘCENIE:
• I° – NACIĄGNIĘCIE
WIĘZADEŁ;
TOREBKI I
OBJAWY
• DOMINUJĄCE
OBJAWY
SKRĘCENIA TO:
•
OSTRY BÓL W OKOLICY STAWU
OGRANICZAJĄCY JEGO
RUCHOMOŚĆ;
• II° – ROZERWANIE
STAWOWEJ;
TOREBKI
• III° – ROZERWANIE
TOREBKI
STAWOWEJ I WIĘZADEŁ;
• IV° – ODERWANIE WIĘZADEŁ Z
FRAGMENTEM KOSTNYM (AWULSJA).
•
OBRZĘK I KRWAWY WYLEW W
MIEJSCU USZKODZONYCH
WŁÓKIEN TOREBKI STAWOWEJ;
•
WYSIĘK ŚRÓDSTAWOWY.
PRZY URAZACH KOŃCZYN KONIECZNE SĄ POMOC SPECJALISTYCZNA I
WYKONANIE DODATKOWYCH BADAŃ, ABY STWIERDZIĆ RODZAJ USZKODZENIA.
TAKIE BADANIA MOGĄ BYĆ WYKONANE TYLKO W SZPITALNYM ODDZIALE
RATUNKOWYM. W CZASIE TRANSPORTU DO SOR KONIECZNA POWINNA BYĆ
UNIERUCHOMIONA. JEŚLI DYSPONUJESZ APTECZKĄ PIERWSZEJ POMOCY, MOŻESZ
WYKORZYSTAĆ DO TEGO CELU DWA KAWAŁKI DREWNA LUB DESECZKĘ I
BANDAŻE.
ODPOWIEDNIA
JEST RÓWNIEŻ CHUSTKA TRÓJKĄTNA
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !!!!
• WYKONAŁA: MILENA MARCHLEWSKA
• KOORDYNATOR: DOROTA BORUCH