Transcript beyin temelli ve insancıl öğrenme

İNSANCIL
( HÜMANİST , DUYUSAL)
ÖĞRENME KURAMLARI
• MASLOW- ROGERS, COMBS VE
KOHLBERG
13.04.2015
1
İnsancıl (Hümanist) Kuramın
Temel İlkeleri:
• İnsanda
vardır.
doğal
bir
öğrenme
isteği
• Öğrenilen konu; ancak öğrencilerin
ihtiyaçlarına ve amaçlarına uygun
olarak algılandığında anlamlı öğrenme
gerçekleşir.
13.04.2015
2
İnsancıl (Hümanist) Kuramın Temel
İlkeleri:
• Öğrenme, tehdidin ve hata yapma
korkusunun olmadığı özgür ve
demokratik bir ortamda
gerçekleşir.
13.04.2015
3
İnsancıl (Hümanist) Kuramın
Temel İlkeleri:
• Öğrenme, öğrencinin kendisi tarafından
başlatıldığında ve öğrencinin hem bilişsel
hem duyuşsal , hem psikomotor yönlerini
içerdiğinde anlamlı ve kapsamlı olur.
• En yararlı öğrenme, öğrenmeyi öğrenmedir.
13.04.2015
4
İnsancıl (Hümanist) Kuramın
Temel İlkeleri:
• Öğrenci değerli ve önemlidir
• Öğrencinin kendini algılayış biçimi
önemlidir
• İnsanın en önemli güdüsü kendini
gerçekleştirmedir
• İnsan hem aktif, hemde reaktif bir
varlıktır
13.04.2015
5
13.04.2015
6
BENLİK BİLİNCİ ( Rogers )
• Benlik kavramı (kendilik kavramı) ve
özben
• Benlik : Kişinin kendi özünü algılama
biçimidir. Bu bilinç daha çok çevreyle
etkileşimler sonucunda gelişir
Özben: Bireyin gerçek benliğidir. Yeme,
içme, diğer fizyolojik ihtiyaçlar ve içsel
yaşantılar gibi…
13.04.2015
7
ROGERS
• İnsanda ;
• GERÇEK BENLİK ve
İDEAL BENLİK var
13.04.2015
8
GERÇEK BENLİK ( BENLİK
TASARIMI veya BENLİK BİLİNCİ )
• Bireyin yaşantılarına bağlı olarak
geliştirmiş olduğu , kendisine
ilişkin algısıdır.
• Ör: Ben iyi bir matematikçiyim
zira lisede matematikten hep
yüksek notlar alıyordum
13.04.2015
9
İDEAL BENLİK
( BENLİK TASARIMI )
• Bireyin ulaşmak istediği
konuma ilişkin algısıdır.
• Ör: Ben geleceğin
matematikçisi olabilirim.
13.04.2015
10
• Gerçek Benlik;
• İdeal Benlik
- Ben neyim?
- Ben ne
yapabilirim?
- İlerde neler
yapabilirim?
- Hayattan ne
istiyorum?
13.04.2015
11
13.04.2015
12
ROGERS
• ÖZSAYGI = GERÇEK BENLİK – İDEAL BENLİK
• Fark ne kadar fazlaysa öz saygı o kadar düşük,
• Fark ne kadar azsa , öz saygı o kadar yüksektir
13.04.2015
13
• AYNA TEORİSİ :
Başkaları beni
nasıl görüyorsa
ben oyum
13.04.2015
14
Maslow ‘un
ihtiyaçlar hiyerarşisi teorisi
• Bireyin hiyerarşik bir
şekilde giderilmesi
gereken ihtiyaçları vardır
13.04.2015
15
( Kendini gerçekleştirme )
13.04.2015
16
13.04.2015
17
13.04.2015
18
13.04.2015
19
13.04.2015
20
Donald Olding Hebb
Caine end Caine
13.04.2015
21
Beyin Temelli Öğrenme Nedir ?
Beyin temelli öğrenme; anlamlı öğrenme için
beynin kurallarının kabul edilmesini ve
öğretimin zihindeki bu kurallarla
örgütlenmesini içerir.
BTÖ , öğretime gelişimsel ve sosyo - kültürel
açıdan bakan, insan beyninin yapısı ve
fonksiyonları üzerine temellendirilmiş
bütüncül bir yaklaşımdır.
13.04.2015
22
Beyin temelli öğrenme kuramına
göre bireyler tam öğrenme
düzeyinde, anlamlı öğrenir ve
kendi bilgilerini yapılandırırlar.
Dolayısıyla ezberleme yoktur
13.04.2015
23
“Öğrenme; zihindeki biyokimyasal bir
değişmedir.
Öğrenme süreci sonucunda, beyin
hücreleri arasındaki nöronlarda
yeni akson iplikçiklerinin oluştuğu
iddia edilmektedir.
Buna göre de “her öğrenme yaşantısı
yeni sinaptik bağların oluşmasıdır”
denilebilir.
13.04.2015
24
13.04.2015
25
13.04.2015
26
Beyin Temelli Öğrenmenin Elemanları
Beyin temelli öğrenmede amaç; bilgiyi
ezberlemek yerine bilgiyi anlamlı olarak
öğrenmektir.
Bu durum üç etkileşimli elemanın varlığı
ile gerçekleşir. Bu elemanlar şunlardır:
1 ) Rahatlatılmış uyanıklık (Hazırlık Aşaması)
2 ) Derinlemesine daldırma (Oluşum Aşaması)
3 ) Aktif süreçleme (Üretim Aşaması)
13.04.2015
27
1.Rahatlatılmış Uyanıklık:
İnsan, bir şeye ilgi duyduğunda
açılır,
bir tehdit altında olunca da
kapanır.
Rahat ve açık olan beyin daha
kolay öğrenmektedir.
13.04.2015
28
2. Derinlemesine daldırma:
• Bireylerin karşı karşıya kaldığı içeriğe
yoğunlaşmasıdır.
• Yani öğrenmeye çalıştığımız bilgileri
sadece okuyarak değil, o bilgilerin içinde
saatlerce düşünüp, kendinize zaman
sınırlaması koymadan kendi potanızda
eriterek öğrenmeye çalışmaktır.
13.04.2015
29
3. Aktif süreçleme:
• Beynin doğal kapasitesinde yoğunlaşma, onu
artırma ve ondan faydalanma sürecidir.
• Bu aşama da
beyin bilginin üzerinde
yoğunlaşıp, öncesi ve sonrasıyla karşılaştırma
sürecine girmiştir.
• Bu süreç öğrencinin bilgilerini kullanabildiği
süreçtir.
13.04.2015
30
•Beyin Temelli
Öğrenmenin
İlkeleri
13.04.2015
31
1 ) Beyin paralel bir
işlemcidir.
İnsan beyni birçok işi aynı
anda yürütür.
13.04.2015
32
13.04.2015
33
2 ) Öğrenme fizyolojik bir olaydır. Eğitimde
de, sıkıntı, stres, baskı, korku vb. durumlar
öğrenmeyi olumsuz etkilerken; mutluluk,
hoşnutluk vb. duygular da öğrenme üzerinde
olumlu etkiye sahiptir.
13.04.2015
34
3 ) Anlam arayışı doğuştandır.
Beyin kendisine ulaşan verilere
anlam yüklemeye çalışır.
Bu yüzden derslerin heyecan
verici ve anlamlı olması,
öğrencilere geniş seçme
olanağı sağlaması gerekir.
13.04.2015
35
4 ) Anlam arayışı örüntüleme (patterning)
ile oluşur.
Örüntüleme; bilgilerin anlamlı şekilde
sınıflandırılmasıdır. Etkili ve anlamlı öğrenme
için örüntüler oluşturmak şarttır. Örüntüleme
(sınıflama); hayal kurma, problem çözme
veya eleştirel düşünce şeklinde yapabilirler.
5 ) Örüntülemede duygular önemlidir.
Öğrenmemizi; ümit, beklentiler, özsaygı
düzeyi, sosyal etkinliklere dayalı duygu
ve düşüncelerimiz etkileyip
düzenlemektedir.
13.04.2015
36
6 ) Beyin, parçaları ve bütünleri aynı anda algılar.
Beyin loblarından birisi beyne gelen bilgiyi parçalara
ayırırken, diğeri de bir bütün veya bütün serisi olarak
algılayıp değerlendirmektedir.
7 ) Öğrenme hem çevresel (peripheral) hem de
odaklaşmış dikkati gerektirir.
Beynin doğrudan farkında olduğu, dikkat çeken
çevresel uyarıcılar olduğu gibi, bakıp ta göremediği
ilgi çekici olmayan uyaranlar da olabilir. Bu durum
öğrenme ortamında beynin dikkat çekici uyaranlara
cevap verdiğini göstermektedir.
13.04.2015
37
8) Öğrenme bilinçli ve bilinçsiz süreçleri içerir.
İnsanlar birçok bilinçdışı süreci farkında
olmadan algılamakta ve öğrenmektedir.
9) En az iki farklı türde belleğimiz vardır.
Bu bellekler; uzamsal bellek sistemi ve
ezberleyerek öğrenmede kullanılan sistemler
kümesidir.
İnsanların bazı durumları tekrara gerek kalmadan
hatırlaması uzamsal bellekle alakalı bir
durumdur (dün akşam ne yediğinizi hatırlamak
gibi). Ancak birbiri ile alakalı olmayan bilgileri
depolamak için tekrara gerek vardır.
13.04.2015
38
10) Öğrenme gelişimseldir. Beyin büyük ölçüde
deneyimlerle gelişir
11) Öğrenme teşvikle ( zorlama ile)
zenginleşir, tehdit ile engellenir. Bir korku
karşısında beynin performansı düşer. Uygun
bir şekilde zorlandığında ise, öğrenme isteği
üst düzeye çıkar.
12) Her beyin tektir, kendine özgü
düzenlenmiştir. Her insan aynı sisteme
sahipse de bireysel farklılıklar inkâr
edilemez.
13.04.2015
39
Beyin temelli öğretim yöntemleri
1 ) Bütünleştirilmiş program : Eğitim programının
bütünleştirilmesi, bilgi zenginliğini arttırmanın ve bilgiyi anlamlı
hale getirmenin önemli bir yoludur. Eğitim programını
bütünleştirmeye başlamanın olası en basit yolu iki dersin
içeriğini bir araya getirmektir.
2 ) Tematik (bir tema etrafında oluşan) öğretim : Bu
yönteme tematik harita yöntemi de denilebilir. Bu yöntem,
merkezdeki bir tema ya da temalar dizisinin, öğrencilerin tüm
bilgileri ile ilişkilendirilmesine dayanır.
3 ) İşbirliğine dayalı öğrenme : Bu yöntem öğrencilerin
iletişim kurma ve beraber çalışma kapasitelerini arttırmaya
dayalıdır. Burada önemli ve ideal olan her grup üyesinin diğerine
yardımcı olması ve sorumluluğun paylaşılmasıdır.
13.04.2015
40
Geleneksel öğretim ile beyin temelli
öğretim karşılaştırması
Kriter
Geleneksel öğretim
Beyin temelli öğretim
Bilginin kaynağı
Öğretmendir. Öğrenci
bilgiyi deftere,kitaba
yazarak alır.
Sosyal etkileşim, grupla
keşfetme, rol oynama,
bütünleştirilmiş ders
konusu
Sınıf örgütlenmesi Öğretmen yönelimli veya
bireysel çalışma
Tematik, bütünleştirici,
işbirliğine dayalı,
bireysel projeler
Sınıf yönetimi
Öğretmen gözetiminde,
sorumluluk
öğrencilere
devredilmiştir.
13.04.2015
Öğretmen kontrollü
( Ülgen, 2002 )
41
13.04.2015
42
13.04.2015
43
13.04.2015
44