Transcript Str-Y-konu-1_revised

Konu-1
Stratejik Yönetimin temel
Kavramları
Prof. Dr. Erol Eren
Stratejik Yönetim
Tanımı:
Bir işletmenin uzun dönemli
performansını belirleyen Kararlar ve
faaliyetler bütünüdür.
2
İşletme Politikası
Tanımı:
Genellikle firmanın fonksiyonel
faaliyetlerini birbirleriyle uyumlu hale
getiren genel yönetim çabaları ve
eğilimi
3
Stratejik yönetimin Dört Evresi
•
•
•
•
Temel Finansal planlama
Tahmin temelli planlama
Dışa yönelimli stratejik planlama
Stratejik yönetim
4
Stratejik Yönetim
Başlıca önemli yararları:
• İşletme için stratejik vizyonu açıkca belirleme
• Stratejik açıdan önemli olan konuların üzerine
odaklanma
• Hızlı değişen bir çevrenin anlaşılmasını temin
etme
5
Stratejik Yönetim
Herzaman biçimsel bir süreç değildir:
• Örgüt şimdi nerededir? (Bizim olmasını
istediğimiz yer değil!)
• Hiçbir değim yapılmaz ise,1 yıl, 2 yıl, 5 yıl
ya da 10 yıl sonra nerede olacaktır?
• Yönetim ne tür özel çabalarda
bulunmalıdır? Ne gibi risk ve sakıncalar
içermektedir?
6
Stratejik Yönetimde meydan
okuyucu güncel sorunlar
Küreselleşme
– Pazarların ve şirketlerin uluslararasılaşması
• Ulusal pazarlardan ziyade Küresel çapta (Dünya çapında)
Elektronik Ticaret
Firmanın işlemlerini yürütmek için internet
kullanma
• Ürün özellikleri ve maliyetlere odaklanan (gelenekselden
daha çok stratejik düzeyde rekabet için)
7
Küresel Konular
• Avrupa Birliği (EU)
– 27 üye ülkenin Ekonomik Bütünleşmesi
• Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA)
– Üç üye ülke arasında ticareti iyileştirme
• Mercosur
– Arjantin, Brezilya, Uruguay, ve Paraguay arasında
serbest ticaret alanı
• Güney-Doğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN)
– Üye ülkeler arasında sınırsız bir ekonomik bölge
oluşturma (Güney Kore, Singapur, Malezya,
Endonezya, Hong Kong)
8
E-Ticaret
7 Trend:
– Internet firmaları değiştirmeye zorlamaktadır
– Pazara giriş ve marka oluşturma geleneksel
dağıtım kanallarının gücünün azalmasına
neden olmaktadır
– Güç dengesi tüketiciye geçmektedir
– Rekabet değişmektedir
9
E-Ticaret
7 Trend (devam)
– İş büyüklüğü büyük bir hızla artmakta
– Internetten satınalmalar işletmeleri
geleneksel sınırlarının dışına çıkarmaktadır
– Bilgi rekabet avantajının anahtar varlığı ve
kaynağı haline gelmektedir
10
Örgütsel Uyum
Örgütler çevreleriyle nasıl uyumlu hale gelirler:
– Popülasyon ekolojisi teorisi
– Kurum teorisi
– Stratejik seçim yaklaşımı
– Örgütsel öğrenme teorisi
11
Çevresel değişime uyum
koşulları
Stratejik fleksibilite:
– Kritik kaynakların gelişme ve sürekliliğini uzun
bir süre elde bulundurma isteği
– İşletmenin öğrenen organizasyon olma isteği
12
Öğrenen Örgütler
Tanımı:
Bir örgütün bilgi yaratma,elde etme,
transfer etme ve bunları kendi
bünyesinde yeni davranış ve bilgilere
dönüştürme becerisi
13
Öğrenen Örgütler
Dört Ana Faaliyet :
• Sorunları sistematik bir biçimde çözmek
•
Yeni yaklaşımları denemek
•
Kendinin ve başkalarının kazanılmış
tecrübelerinden yararlanarak öğrenme
•
Bilgiyi örgütün tamamına hızlı ve verimli bir
sekilde transfer etme
14
Stratejik Yönetim Modeli
Çevresel
Taramalar
Dışsal
Genel Çevre
Endüstri Çevresi
İçsel
- Yapı ve Kumanda
Kanalları
- Kültür
- İnançlar
- Beklentiler
- Değerler
- Kaynaklar
- Varlıklar
- Yetenekler
- Bilgi ve Teknoloji
Stratej
Strateji
Uygulama
uygulama
i
Strateji Oluşturma
Değerleme
&
Kontrol
Vizyon
Tepe
yönetiminin
yeniliğe
orijinalliğe
açıklığı;
başkalarının
düşüncelerinden ve
katkılarından ilham
alma
derecesi
Misyon
Varolma
nedeni
Amaç
Hangi
Sonuçları
Ne zaman
Elde
Edeceğiz
Stratejiler
Misyon ve
Amaçları
Gerçekleştirme
Planı
Politikalar
Karar
Verme
Rehberleri
Geri besleme /
öğrenme
Başarıyı
İzleme
Süreci
Ve gerekli
Düzeltici
Önlemleri
Alma
Programlar
Planları
Gerçekleştirmek
İçin
Yapılacak
Faaliyetler
Bütçeler
Proğramların
Maliyetleri ve
Varsa
Kazançları
Süreçler
İş Yapmak
İçin Gerekli
Aşamalar
Zinciri
Başarı
15
Çevre Analizleri
Tanımı:
İşletme içindeki görevli kişilerce dışsal
ve içsel çevreden bilgilerin elde
edilmesi,işlenmesi,değerlendirilmesi ve
dağıtılması
16
Strateji oluşturma
Tanımı:
İşletmenin güçlü ve zayıf yönlerinin
ışığı altında çevresel fırsatların ve
tehditleri etkili biçimde değerlendirerek
uzun dönemli planları geliştirme.
17
Amaçlar
– Planlanmış faaliyetlerin sonuçları
– Neler yapıldı
• Onları Zamanında gerçekleştirdik mi
• Mümkünse rakamlaştırılmış ve tarıhlendirilmiş
şekilde değerlendirme
18
Çevresel Analizler
Stratejik faktörlerin farkına varma
– Dışsal Çevre
• Fırsatlar, Tehditler
– İçsel Çevre
• Güçlü ve zayıf yönler
19
Strateji Oluşturma
(Formüle etme)
Amaçlar, Hedefler
Amaç rakamlaştırmadan ve tamamlama
zamanı ifade edilmeden bir kimsenin neyi
elde etmek istediğinin açık uçlu bır
ifadesidir.
20
Amaçlar ve Hedefler
Şirket Amaç ve Hedefleri aşağıdaki
konuları içerir.
– Karlılık (net kar)
– Büyüme (toplam varlıklarda artış, vs.)
– Kaynaklardan (öz sermaye ve borçlardan)
Yararlanma oranları (ROE or ROI)
– Pazar liderliği (pazar payı)
21
Vizyon
• Vizyon yöneticinin yeniliğe, orijinalliğe ve
yaratıcılığa açıklığının, başka insanların
görüşlerinden ve katkılarından ilham alma
derecesinin bir göstergesidir.
22
Vizyon
• Bir yöneticinin geçmişte ve şimdi
düşünülmemiş ya da başarılmamış olan,
gelecekte başarılmasını düşündüğü
yapılması gerekenlerle ilgili açıkça ifade
edilen ve o kişinin kendisine özgü
düşünceleridir.
• Vizyon strateji olmadan sınanmamış
düşünceler ve ham hayallerdir.
23
Vizyon
• Her yönetici ve lider orijinaldir. Kendine özgüdür ve farklıdır.
• Gelecekte yapılması düşünülen tüm faaliyetlerin algılanması
ve değerlendirilmesini gerektirir.
• Her yönetici kendi ekibi ve imkanlarıyla (araç, gereç ve
teknoloji vb.) neleri yapabileceğine bunların miktarı,
çeşitlerini, yurt içi ve yurt dışı başka ülkelerde faaliyet yapma
eğilimlerini değerlendirip açıklaması gerekir.
• Vizyon yönetici tarafından açıklanıp başkaları tarafından
anlaşılıp paylaşıldıkça değer kazanır.
24
Misyon oluşturma
Örgütün varolma nedeni
– Çalışanlar arasında paylaşılmış
beklentiler oluşturma
– Sosyal paydaşlar için önemli olan kamu
oyu imajı oluşturma
– Biz kimiz, Biz ne yapıyoruz, Biz ne
olmayı istiyoruz
25
Misyon oluşturma
İşletmelerin
varlık
nedenlerine
veya
kendilerini
ne tür bir işletme olarak
görmek istediklerine misyon denir. Misyon
işletmenin hangi mal ve hizmet sektörünü
seçtiğini, pazar ihtiyaçlarını ve teknoloji
gereksiniminin ifadesini içerir.
26
Misyona Sahip Olmanının Yararları
1.Bütün yönetici ve personelin benzer amacı
gerçekleştirmek için bir arada olmasını sağlar.
2.Tüm örgütsel güçleri bir araya toplar ve motivasyonunu
sağlar.
3.Örgütün akılcı kaynaklar bulmasına yardımcı olur.
Stratejinin belirlenerek bunların tahsisine yardımcı olur.
4.Örgütün sorumluluğu ve yöneticilerin iş sorumluluğu
almasına yardımcı olur.
5.Örgütsel amaçların ve stratejilerin belirlenmesini
kolaylaştırır.
27
Stratejiler
Tanımı:
Strateji bir kuruluşun amaçlarını,
vizyonunu ve misyonunu nasıl
gerçekleştireceğine ilişkin kapsamlı bir
master planı oluşturmadır. Bu plan
rekabet avantajlarını maksimize
ederken dezavantajlarını da minimize
eder.
28
Stratejiler
3 Tip Strateji
– Yatırımlarını Çeşitlendirmiş Şirket
Düzeyi strateji
– İşletme Düzeyi strateji
– Fonksiyonel Düzey strateji
29
Stratejiler
Yatırımlarını Çeşitlendirmiş Şirket
Düzeyi Strateji
–Dengelilik
–Büyüme
–Küçülme, Tasarruf
30
Stratejiler
İşletme Düzeyi Strateji
– Rekabetçi stratejiler
– İşbirlikçi stratejiler
31
Stratejiler
Fonksiyonel Düzey Strateji
–Teknolojik liderlik
–Teknolojik izleyicilik
32
Strateji Hiyerarşisi
Yatırımlarını Çeşitlendirmiş
Şirket Düzeyi Strateji
İşletme
(bölüm düzeyi)
Strateji
Fonksiyonel
Strateji
33
Politikalar
Tanımı:
Stratejinin planlanmasından sonra
uygulamalara ilişkin olarak personele
yol gösterecek uzun süreli
fonksiyonel düzeyler ilişkin kararlar
34
Strateji uygulaması
Programlar
Strateji
uygulaması
Bütçeler
Süreçler
35
Program;
Ana amaçlara ulaşbilmek için yer, zaman,
şahıs ve usul göstererek adım adım
yapılması gerekenleri tanımlayan kısa süreli
uygulama planlarıdır.
Esneklik özelliği az, bir defa kullanılan
planlardan oluşan, alt kademelerle ve
uygulamalarla ilgilidir.
Tam belirlilik hali ve çok az bir risk içermektedir.
36
Bütçe
Programda belirlenmiş her faaliyetin
neden olacağı giderler
ile bazı
faaliyetlerden
sağlanacak
gelirlerin
rakamsal ve nakdi ifadelerinden oluşan
öngörüdür.
37
3.Stratejinin Kontrolü;
Stratejik amaçları gerçekleştirmek için oluşturulan
politikalar ve kurulacak örgütsel yapının,
işletmenin amaçları ile uygunluğu bakımından
karşılaştırılarak
kontrol
edilmesi,gerekliyse
düzeltici önlemlerin alınması konularını içerir.
38
3.Stratejinin Kontrolü;
1. Stratejik amaçları gerçekleştirmek
için oluşturulan politikalar ve
kurulacak örgütsel yapının,
işletmenin amaçları ile uygunluğu
bakımından karşılaştırılarak kontrol
edilmesidir.
2. Elde edilen sonuçlarla stratejik
amaçların karşılaştırılarak düzeltici
önlemlerin alınmasıdır.
3. Çevresel taramaları sürekli olarak
yaparak mevcut değişmeleri
zamanında gerçekleştirmedir.
39
Strateji Değişimi
•Yeni BİS ( CEO )
•Dışsal müdahaleler
Nedenler
•Sahiplik değişimi
Strateji
Değişimi
dürtüleri
•Başarı yetersizliği
•Stratejik dönüm noktası
40