Transcript لینک دانلود
بنام خدا
عنوان
بررسی مفهوم ثمن شناور در کنوانسیون
بیع بین اللملی و حقوق ایران
توسط
رسول لطفی نامیوندی
دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی مرکز تحصیالت تکمیلی تهران
درس حقوق تجارت بین الملل
استاد
جناب آقای دکتر فیضی
1
بیست و هفتم شهریور1393
بیست و دوم ذی القعده 1435
هجدهم سپتامبر 2014
ساعت ارائه 13-15
با ادای احترام به استاد فقید
دکتر امیر ناصر کاتوزیان
((سنتها ،به همان اندازه که مزاحم اند چون تخته پاره های کهن •
برای نجات به کار می آیند .خوشبخت آنان که به نیروی خرد و
تجربه از آنچه که دارند برای استوار ماندن استفاده می کنند و
در عین حال در صراط مستقیم در حرکت اند تا از کاروان
عقب نمانند)).
((از پیشگفتار کتاب توالد بدون عشق تالیف استاد کاتوزیان))
2
واژه شناس ی
مالی که عوض مبیع قرار می
گیرد
پول رایج
ثمن
معادل و مابه ازاء
زبان انگلیس ی
the price
ثمن باز:ثمن نامعین:ثمن شناور;open price
تعاریف قانونی از ثمن و اقسام آن:
در قانون مدنی ايران ثمن تعريف نشده و فقط در ماده 338قانون مدني از آن به عنوان عوض یاد شده است که دلیل آن بیان تمام جزئیات
در باره و مبیع بوده زیرا تفاوت ثمن و مبیع اعتباری است نه حقیقی و از نظر ماهوی تفاوتی میان ان دو نمی باشد.
در کنوانسیون تعریفی از ثمن ارائه نشده است.
3
ثمن شناور این گونه تعریف مي شود:
شناورعبارت است از:عوض معامله معوضی که مقدار آن در زمان انعقاد قرارداد مشخص
نبوده و میزان ن در آینده معلوم و معین می گردد” .
مبانی استفاده از ثمن شناور در تجارت :
-1ضرورتهای جدید
-2حاکمیت اراده بر مبنای تغییر و تعدیل در ثمن
-3تعدیل اصل معلوم و معین بودن ثمن
4
وضعیت های مختلف ثمن شناور:
.1گاهی تعیین ثمن بر عهده یکی از طرفین یا اشخاص یا ارگان ثالثی گذارده می شود.
.2زمانی متعاملین ضابطه دیگری را برای تعیین ثمن قرار می دهند که این ضابطه
ممکن است خودبخود منجر به مشخص شدن ثمن گردد مثال در مواقعی که تعیین ثمن
براساس وزن،لیتر یا سایر اوزان صورت می پذیرد.
.3در برخی موارد مبنای تعیین ثمن معیار متغیری است و اصوال اعمال این نوع
ضابطه ها در قراردادهای دراز مدت و قراردادهایی که مواد اولیه تولید آنها قیمت
های متغیری را در زمان های مختلف دارند و ...مطرح می شوند.
.4در موارد دیگرطرفین عقد ثمن پایه قرارداد را به طور معلوم و معین،مشخص و در
مورد آن توافق می نمایند با این شرط که ثمن قابلیت نوسان یعنی تعدیل و تغییر داشته
5
باشد.
آسیب شناسی ثمن شناور در حقوق ایران
-1ایجاد غرر در معامله( نهی النبی عن بیع »
الغرر)
پاسخ :مفهوم غرر در معامالت امروزی با آنچه در گذشته تصور می شده
•
تفاوت اساسی نموده و مفهوم عرفی غرر در معامالت امروزی باید مود توجه
قرار گیرد .
-2تشکیک در وجود قصد انشاء در ثمن نامعین
پاسخ :قصد انشاء امری بسیط و غیر قابل تجزیه نیست به گونه ای در ثمن نامعین
این قصد قابل مشاهده است خاصه آنکه در احکام متعدد خیار شرط و نیز
6
موارد کفایت علم اجمالی در عقود مسامحه ای قابل دسترسی است.
دالیل توجیهی صحت ثمن شناور در حقوق ایران
-1پیش بینی شرایط رفع غرر از ثمن •
-2قاعده تسلیط •
-3اعتبار عرف در روابط متعاملین •
-4عدم تاثیر شناور بودن ثمن در صحت معامله •
-5تعیین ضابطه معلوم بودن ثمن بر اساس بنای عقال •
-6احترام با حاکمیت اراده طرفین •
7
ثمن شناور در کنوانسیون های بین المللی
ماده 57کنوانسیون متحدالشکل بیع بین الملل الهه
مصوب1963
ماده 37پیش نویس بیع آنسیترال
کنوانسیون بیع بین المللی 1980وین
8
1)A proposal for concluding a
•
contract addressed to one or more
specific persons constitutes an offer
if it is sufficiently definite and
indicates the intention of the offeror
to be bound in case of acceptance.A
proposal is sufficiently definite if it
indicates the goods and expressly or
بند یک ماده
14
کنوانسیون1
980
implicity fixes or makes provision
for determining the quantity and the
price.
«پیشنهاد انعقاد قرارداد به یک یا چند نفر شخص معین در صورتی ایجاب محسوب می شود که به اندازه کافی
مشخص بوده و دال بر قصد التزام پیشنهاد دهنده در صورت قبول طرف مقابل باشد.پیشنهاد در صورتی به اندازه کافی
مشخص است که کاال را مشخص نموده وبه نحو صریح یا ضمنی مقدار ثمن را معین یا ضوابطی را برای تعیین آن
دو مقرر دارد».
پس هرگاه در قراردادی ثمن مشخص نباشد و شیوه ای نیز برای آن معین نشده باشد،اصوال قراردادی منعقد نشده
9
است.
Where a contract has been
validity concluded but does not
expressly or implicity fix or make
provision for determining the
price,the parties are considered,in
the absence of any indication to
the contrary,to have impliedly
made reference to the price
generally charged at the time of
the conclusion of the contract for
such goods sold under
comparable circumstances in the
trade concered.
ماده 55
کنوانسیون
بیع بین
المللی
« هرگاه قرارداد به نحو صحیحی منعقد شده باشد،ولی ثمن بطور صریح یا ضمنی تعیین نشده یا مقرراتی برای تعیین آن وضع نگردیده
باشد،در صورت فقدان هرگونه دلیل مخالف،چنین فرض می شود که طرفین بطور ضمنی بر روی ثمنی که عموما در زمان انعقاد
قرارداد برای چنان کاالی فروخته شده ای که در اوضاع واحوال مشابه در تجارت مربوطه رایج است توافق کرده اند».
راه حل ارئه شده :هرگاه قرارداد بدون ذکر صریح یا ضمنی ثمن منعقد شده باشد،ثمن رایج در بازار خال موجود را پر خواهد
کرد.
10
مبانی پذیرش ثمن شناور در حقوق خارجی
-1احترام به اصول مسلم تجارت (اصل سرعت)
-2افزایش روابط تجاری (تاثیر مثبت در رشد اقتصادی)
-3ایجاد تعادل در بازار
نظرات مخالفان ثمن شناور در حقو ق خارجی
-1عدم اراده واقعی بر انعقاد قرارداد
-2نقض اصول بنیادین قرارداد
-3ایجاد زمینه برای ایجاد اختالفات قراردادی
11
سیستم های حقوقی موافق ثمن شناور
-1قانون متحدالشکل تجاری ایاالت متحده امریکا()UCC
-2کنوانسیون بیع بین المللی 1980وین
-3قوانین مدنی کشورهای ایتالیا/آلمان/انگلیس/اتریش
-4قانون مدنی کشور مصر
12
جمع بندی
ثمن شناور یا نامعین صراحتا“در حقوق ایران پذیرفته نشده است و به موجب بند
سوم ماده 190قانون مدنی:معلوم و معین بودن عوضین در معامالت معوض از جمله
شرایط صحت عقد است.این موضوع از تعریف عقد بیع در ماده 338قانون مدنی نیز
بدست می آید«:بیع عبارت است از تملیک عین به عوض معلوم».لیکن در موارد
متعددی از جمله عقود مسامحه ای بر کفایت علم اجمالی در صحت عقد اشاره شده
و حتی در عقدی مانند جعاله مردد بودن مورد معامله نیز تاثیری در صحت این عقد
ندارد و یا اینکه در عقد معوض ضمان علم ضامن به مقدار ،شرایط و اوصاف دینی
که موضوع ضمانت است شرط نیست.اما در عقد بیع بواسطه تاثیر پذیری بسیاری از
عقود دیگر از این عقد که به ام العقود شهرت یافته موجب سختگیری های خاص در
این عقد شده است اما واقعیت تجارت امروز اقتضای این را دارد که از سنتهای
دیرینه رها شده و آنجا که بنای خردمندان عالم پدیده ی جدیدی را که در تجارت
امروزین موجب سهولت و سرعت می شود را مقبول دانسته ما نیز از بندهای سنتی
خود را رها نموده و از کاروان عقب نمانیم خاصه آنکه مبانی فقهی موجود انعطاف
الزم برای پذیرش این موضوع را داراست.
13
برخی منابع مورد استفاده :
*صفایی،دکتر سید حسین و همکاران،حقوق بیع بین املللی،انتشارات دانشگاه تهران،چاپ سوم1390 ،
*رسوق،دکتر محسن،تسلیم مبیع و ثمن( ،مطالعه تطبیقی کنوانسیون با قانون ایران و سوریه) انتشارات دانشگاه امام
صادق،چاپ اول1390،
*شیروی،عبدالحسین ،حقوق تجارت بین امللل ،انتشارات سمت ،چاپ دوم1390 ،
*عباس آبادی ،دکتر مجید ،تعیین ثمن و تاثیر آن بر بیع در حقوق ایران و کنوانسون بیع بین املللی1980وین14 ،فصلنامه
تحقیقات حقوقی آزاد ،شماره ،5،6،7پاییز و بهار1389
*كنوانسيون بيع بین املللي كاال 1380
*داراب پور،مهراب،ثمن شناور،مجله تحقیقات حقوقی شماره 22-21
14