Transcript Şok ve kardiyak arrest tedavisi

ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
AMAÇ
Şok veya kardiyak arrest durumunda
uygun tedavi yöntemlerini seçebilmek
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
2
ÖĞRENİM HEDEFLERİ;
Şok ve kardiyak arresti tanımlayabilmek,
 Hipovolemik şokta sıvı tedavisinde kullanılan
sıvıları ve tedavi dozlarını sayabilmek,
 Yetersiz kalp debisi tedavisinde kullanılan
ilaçların isimlerini ve endikasyonlarını,
 Yeniden canlandırma uygulamaları sırasında
kullanılan ilaçların isimlerini ve endikasyonlarını
sayabilmek.

ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
3
ŞOKUN TANIMLANMASI
Şok;
Kan akımının azalması sonucu, dokuların
metabolik ihtiyaçlarının karşılanamadığı klinik
bir durumdur.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
4
ŞOK BULGULARI

Taşikardi,

Normal ya da azalmış kan basıncı,

Nabız dolgunluğunda azalma,

Deride renk değişikliği ve soğukluk,

Kapiller geri doluş süresinde uzama,

Bilinç bozukluğu,

İdrar miktarında azalma.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
5
ŞOKUN EVRELERİ

Kompanze şok
Kan basıncı normaldir.

Dekompanze şok
Kan basıncı düşüktür.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
6
ŞOKUN SINIFLANDIRILMASI

Hipovolemik şok (en sık)
İshal, kusma, yanık, kanama

Kardiyojenik şok

Dağılımsal şok
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
7
HİPOVOLEMİK ŞOK
TEDAVİSİ
HİPOVOLEMİK ŞOK TEDAVİSİ

İzotonik kristalloid sıvılar,

Kan ve kan ürünleri

Kolloid sıvılar,
(OLUMSUZ ETKİLERİ NEDENİYLE GENELLİKLE TERCİH EDİLMEZ)

Glukoz içeren sıvılar
(HİPOGLİSEMİ DIŞINDA KULLANILMAZ)
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
9
HİPOVOLEMİK ŞOK TEDAVİSİ
İzotonik kristalloid sıvılar:
 En ideal sıvıdır


%0.9 NaCl,
Ringer laktat
(Etkili, ucuz, kullanıma hazır, allerjik değil)
Doz: 20 ml/kg (5-20 dakikada).
Gerektiğinde bir saat içinde 2-3 kez
tekrarlanabilir
(Toplam doz:40-60 ml/kg).
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
10
HİPOVOLEMİK ŞOK TEDAVİSİ
Kan ve kan ürünleri:
 Travmaya (kanama) bağlı hipovolemik şok
tedavisinde;
 40-60 ml/kg (20 ml/kg dozunda 2-3 kez)
kristalloid sıvı verilmesine rağmen
yeterli doku dolaşımı sağlanamıyorsa
10 ml/kg dozunda eritrosit süspansiyon
verilebilir.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
11
HİPOVOLEMİK ŞOK TEDAVİSİ
Kolloid sıvılar:

Etkili hacim genişliği sağlarlar,

Alerjik reaksiyonlara yol açabilirler,

Akciğer-kalp hastalığı olan çocuklarda akciğer
ödemine neden olabilirler,

Mortaliteyi arttırabildiği ileri sürülmüştür.
(istenmeyen etkileri nedeniyle pek önerilmez)
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
12
HİPOVOLEMİK ŞOK TEDAVİSİ
Şok bulguları düzelen çocukta sürekli
sıvı tedavisi

Sürekli sıvı infüzyonuna 1/2 veya 1/3 SF ile
başlanmalı.

Çocuklarda günlük sıvı ihtiyacı:

İlk 10 kg için 100 ml/kg

İkinci 10 kg için 50 ml/kg

Daha sonraki her kilo başına 20 ml
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
13
HİPOVOLEMİK ŞOK TEDAVİSİ
Örnek:
25 kilo ağırlığında bir çocuğun;
 Günlük
sıvı ihtiyacı:
1000+500+100=1600 ml
 İnfüzyon
hızı ise:
 1600/24
 66/3
= 66 ml/st;
= 22 damla/dk
DAMARLAR ÜZERİNE
ETKİLİ İLAÇLAR
DAMARLAR ÜZERİNE ETKİLİ İLAÇLAR
 DOPAMİN
 DOBUTAMİN
 ADRENALİN
 SODYUM
NİTROPRUSSİD
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
16
DOPAMİN
Düşük dozlarda (0.5-2μg/kg/dk)

Damarlarda gevşeme yaparak;

Böbrek,

Bağırsak,

Kalp

Beyin kan akımında artışa neden olur.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
17
DOPAMİN
Yüksek dozlarda (5-20μg/kg/dk)

Kalbin kasılma gücünü arttırır.

Sistemik damar direncini arttırarak
arteriyel basıncı yükseltir.
DOBUTAMİN

Özellikle kalp kası işlevindeki yetersizliğe
ikincil gelişen düşük kalp debisi
tedavisinde kullanılır.

Güvenli bir damar yolundan verilmelidir.

NaHCO3 ile birlikte verilmemelidir
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
19
ADRENALİN

Kan basıncında düşüklük ya da
hemodinamik bozukluklara neden olan
bradikardi tedavisinde kullanılır.

Güvenli bir damar yolundan verilmelidir.

NaHCO3 ile birlikte verilmemelidir
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
20
SODYUM NİTROPRUSSİD

Sistemik ve akciğer damar direncini düşürerek
kalbin etkili kasılma gücünü ve dolayısıyla
kalp debisini artırır.
Sıvı açığı olan hastalarda, ciddi hipotansiyon
gelişme riski nedeniyle verilmesi önerilmez.
 İlaç, uygun dozda dekstroz içeren sıvı içinde
hazırlandıktan sonra, şişenin alüminyum
sargı ya da benzeri bir cisimle örtülerek ve
beraberinde özel serum seti kullanılarak
güneş ışığından korunması sağlanmalıdır.

ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
21
KARDİYAK ARREST TEDAVİSİ
KARDİYAK ARREST
Kardiyak arrest; kalbin mekanik işlevinin
durduğu klinik bir durumdur.
Uyarılara yanıtsızlık,
 Apne,
 Merkezi nabız yokluğu ile karakterizedir.

Solunum ve dolaşım yetmezliğinin erken tanı
ve tedavisi, kardiyak arresti önler.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
23
KARDİYAK ARREST TEDAVİSİ
Yeniden canlandırma sırasında kullanılan
ilaçlarının verilme yolları:

Çevresel yada merkezi venöz yol (İV),
Kemik içi yol (Kİ),
 Trakeal yol,

(Pnömotoraks, aritmi, koroner arter yırtılması,
ve kalp tamponadı riski nedeniyle kalp içi
enjeksiyon ÖNERİLMEZ).
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
24
KARDİYAK ARREST TEDAVİSİ
KULLANILAN İLAÇLAR

ADRENALİN

SODYUM BİKARBONAT
(Yeniden canlandırma uygulamalarının uzaması durumunda)

GLİKOZ
(Hipoglisemi durumunda)

KALSİYUM
(Hipokalsemi durumunda)
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
25
ADRENALİN





Kendiliğinden olan kalp kasılmalarını uyarır,
Kalp hızını artırır,
Kalbin kasılma gücünü artırır,
Kan basıncını artırır,
Ventriküler fibrilasyonu büyük dalgalı hale
getirerek, defibrilasyonun başarı şansını
yükseltir,
Ancak kalp kasının oksijen ihtiyacını da arttırır.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
26
ADRENALİN
DOZ:

0.01 mg/kg İV ya da Kİ


0.1 mg/kg trakeal yoldan


(1:10.000’lik çözeltiden 0.1 ml/kg),
(1:1.000’lik çözeltiden 0.1 ml/kg)
Kardiyak arrest devam ettiği sürece doz
her 3-5 dakikada bir tekrarlanır.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
27
ADRENALİN
1:10.000’lik Çözelti Hazırlanması:
 1/1 Adrenalin ampül (1 mg)


½ Adrenalin ampül (0.5 mg)


1 ml adrenalin+9 ml SF
1 ml adrenalin+4 ml SF
¼ Adrenalin ampül (0.25 mg)

1 ml adrenalin+1.5 ml SF
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
28
ADRENALİN
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER:

Adrenalin güvenli bir damar yolundan
verilmelidir, çünkü ilacın damar dışına kaçması
sonucu bölgesel iskemiye bağlı doku hasarı
ve ülserler ortaya çıkabilir.
 Alkalen sıvılar içinde etkisini yitireceğinden
sodyum bikarbonat ile bir arada
kullanılmamalıdır.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
29
SODYUM BİKARBONAT

Yeniden canlandırma uygulamalarının
uzaması durumunda verilir.

Ayrıca; ciddi metabolik asidoz, hiperkalemi ve
hipermagnezemi durumunda da kullanılır.

Trakeal yoldan verilmemelidir.

Güvenli bir damar yolundan verilmelidir.

Katekolaminler ve kalsiyumla ile birlikte
verilmemelidir.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
30
SODYUM BİKARBONAT
DOZ: 1 mEq/kg İV/Kİ
(%8.4’lük NaHCO3: 1ml/kg).


Daha sonraki uygulamalara kan gazı
ölçümleriyle karar verilir.
Kan gazı ölçümü yapılamıyorsa her 10
dakikada bir 0.5-1 mEq/kg sodyum bikarbonat
verilmesi düşünülebilir.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
31
GLİKOZ
 Kardiyak
arrest tedavisinde, ancak hipoglisemi
saptandığında glukoz verilir.
0.5-1 gr/kg İV/Kİ
(5-10 ml/kg %10 Dekstroz)
 DOZ:
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
32
KALSİYUM

Hemodinamik bozukluğa neden olan hipokalsemi ve
hiperkalemi tedavisinde kullanılır.
DOZ: 0.5-1 ml/kg
(10%’luk kalsiyum glukonat İV/Kİ yavaş infüzyon.)

Bu doz, gerektiğinde 10 dakika sonra tekrarlanabilir.
Sonraki dozlar ise kalsiyum düzeyine göre ayarlanır.

Güvenli bir damar yolundan verilmelidir. NaHCO3 ile
karşılaştığında yapısal değişikliğe uğrar ve çökelti
oluşur.
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
33
ÇİLYAD, ŞOK VE KARDİYAK ARREST
TEDAVİSİ
34