Transcript Asit Yağmurları - Buğra Bilecen Blog

Atmosferik Kirleticiler
Asit Yağmurları

Birçok kirletici havada su buharı ile birleşince asit oluşturur.

SO2+1/2O2+H2OH2SO4

2NO2+1/2O2+H2O2HNO3

Asit yağmurları, emisyon kaynağından çok uzaktaki toprak bitki
örtüsü ve
yüzey sularını etkiler.

Binaları aşındırır, topraktaki kimyasal dengeyi bozar.
Atmosferik Kirleticiler
Asit Yağmurları - Genellikle sülfürik ve nitrik asitten oluşur.
•Normal Yağmur
H20 + CO2  H2CO3
– pH = 5.6
•Asit Yağmuru
2SO2 + O2 + 2H2O  2H2SO4
4NO + 3O2 +2H2O  4HNO3
–pH = 4.0
Atmosferik Kirleticiler
Asit Yağmurları

Topraktaki magnezyum ve kalsiyumu çözer.

Toprakta alüminyumun ve cıvanın açığa çıkmasına neden olur.

Nutrient üreten mikroorganizmaların ölümüne yol açar.

Asidik bulut ve sis yaprakların üzerinden nutrientleri süpürür.

Gölleri ve ırmakları asidik yapar.
• Normal gölde pH=6.5
• Asidik gölde pH=4.5
• Su ekosistemine zarar verir (fitoplankton, alabalık, kurbağa, vb.)

Malzemeleri aşındırır. (Köprüler, otomobiller, boyalı malzemeler)
Atmosferik Kirleticiler
Atmosferik Kirleticiler
Atmosferik Kirleticiler
Hava Kirliliğinin İklim Üzerine Etkileri

Partiküller bulutları etkileyerek yağmur yağmasına neden
olurlar.

Partiküller güneş ışığını bloke edebilirler.

Küresel ısınma-sera etkisi
• Troposferdeki belirli gazlar dünyadan yansıyan kızılötesi
radyasyonun bir kısmını absorplarlar.
• En büyüğü karbon dioksittir. (50%).
• Diğerleri metan (18%) ve CFC’ler (14%). CFC’ler ayrıca
stratosferik ozonu da yok ederler.
• ABD dünyadaki sera gazlarının % 20’den fazlasını
üretmektedir.
Atmosferik Kirleticiler
Hava Kirliliğinin Sağlık Üzerine Etkileri


Hava kirliliği nedeniyle ABD’de her yıl 50.000 civarında
insan ölmektedir.
Yaşam koşullarının zorlaşması.
Atmosferik Kirleticiler
Hava kirliliğinin yol açtığı kronik sağlık etkileri



Kronik bronşit: bronşların
kronik olarak hasar görmesi
(sigara içenler ve şehirlerde
yaşayanlar)
Anfizem: kirleticiler alviollere
zarar verir ve akciğerlerin
esnekliğini azaltır (solumada
güçlükler olur).
Akciğer kanseri: Birçok hava
kirleticisi (BaP, nikel)
kanserojendir.
• Sinerjik etkiler: 2 ya da
daha çok kimyasalın etkisi
• Staten adasındaki kanser
oranı: 155 / 100,000
• Temiz bir bölgedeki kanser
oranı: 40 / 100,000
Atmosferik Kirleticiler
Hava kirliliğinin yol açtığı kronik sağlık etkileri





Hava kirleticileri, insanları doğrudan zehirlemeseler de
hastalıklara olan direnci azaltarak dolaylı yoldan sağlık etkilerine
yol açarlar, hastalıklara duyarlılığı artırırlar.
Çoğunlukla bebekler, yaşlılar, astımlılar, kronik solunum, akciğer
veya kalp rahatsızlıkları olanlar hava kirliliği açısından en yüksek
risk grubunu oluştururlar.
Çocukların akciğerleri yeterince gelişmemiştir. Çocuklar, solunum
sırasında, yetişkinlere göre birim vücut ağırlığı başına daha fazla
hava solurlar.
Bebek
Çocuk (1-6 yaş)
Yetişkin
Solunum (m3/h)
0.25
0.45
0.70
Vücut ağırlığı (kg) 7.5
15
70
Aynı şekilde astımı ya da kronik hastalığı olanlar için de, zaten
zayıf olan sağlık durumuna kirlilik ek bir yük bindirir.
Yaşlılarda, akciğer ve bağışıklık sistemlerine, yaşla
zayıflamalarına ek olarak kirlilik de zarar verdiği için, virüs ve
bakteri saldırılarına duyarlık artar.
Atmosferik Kirleticiler
Hava kirliliğinin yol açtığı kronik sağlık etkileri
Etki piramidi
Ölüm
Death
Hospital
Hastaneye
Admissions
yatma
Doctorziyaretleri
visits
Hastane
Asthma
attacks,hastane
medication
use,
Astım
nöbetleri,
ziyaretleri,
symptoms
semptomlar
Akciğer
fonksiyonunda
değişim,
bağışıklık
lung
function
changes, immune
cell responses,
sisteminin zayıflaması, kalp atışlarında
heart
rate or heart rate variability responses
düzensizlik
Atmosferik Kirleticiler
Hava kirliliğinin yol açtığı kronik sağlık etkileri
Semptomlar ve epidemiyoloji
Baş dönmesi
Baş ağrısı
Göz tahrişi
Burun tahrişi
Öksürme ve nefes
alma güçlükleri
Boğaz iltihabı
Akciğer kanseri ve diğer
akciğer hastalıkları
Göğüs ağrıları, soğuk
algınlıklar, alerjiler vb.
Atmosferik Kirleticiler
Hava kirliliğinin bitkilere etkisi

Hava kirleticileri, bitkilerde oksidasyona yol açarlar.
Atmosferik Kirleticiler
Hava kirliliğinin bitkilere etkisi
Hava kirleticileri, bitkilere, yapraklarını zayıflatarak, topraktan
alabileceği nutrientleri azaltarak, ya da topraktaki toksik
maddeler üzerinden zarar verirler.

Genel olarak bitkilerin zarar görmesi, kuruması veya ölmesi,
asit yağmuru ve diğer etkilerin bileşimi sonucu olur.

Atmosferik Kirleticiler
Hava kirliliğinin yapılara etkisi
Kireçtaşı için asitli yağışlar, kalsiyumla birleşerek kalsiyum
sülfat oluşturur.

CaSO4 + 2H+ + CO32-

CaCO3 + H2SO4

Kalsiyum sülfat suda çözündüğünden yağmurla yıkanır.
1702’de yapılan bir
heykel, 1908’de (sol)
ve 1969’da (sağ)
çekilen fotoğraflar.
Atmosferik Kirleticiler
Hava kirliliğinin toplam maliyeti
Kent
kayıpları
Sağlık
Hastalık
Duygusal
kayıplar
İş kayıpları
Tarımsal
zararlar
Malzeme
kayıpları
Binalar
Ahşap
Toprak
İşgücü kaybı
Personel
kayıpları
Makine ve
ekipmanlar
Ürünler
Atmosferik Kirleticiler
Hava kirliliğinin toplam maliyeti
ABD’de yıllık olarak:
Sağlık : $36 milyar hastalık, tedavi ve kayıp işgücü.
Tarım : Ulusal tarımsal üretimde kirlilik nedeniyle %10
azalma.
Malzemeler : Korozyon - $5.5 milyar.