Ocena szkolna jest to informacja o wynikach kształcenia wraz z komentarzem dotyczącym tego wyniku.

(B.Niemierko)

Aby symbol (stopień) nabrał charakteru oceny, powinien zostać opatrzony komentarzem, z którego uczeń powinien się dowiedzieć m.in.: •Co zostało ocenione •W jaki sposób dokonano oceny •W jaki sposób ma wykorzystać informację o stwierdzonym poziomie osiągnięć do dalszego uczenia się.

Ocena trafna, to informacja opatrzona dydaktycznym komentarzem o wynikach kształcenia, która rzeczywiście dotyczy zaplanowanego do oceniania zakresu wiedzy czy umiejętności ucznia i jest zgodna z kryteriami wywiedzionymi z wymagań edukacyjnych.

Do oceny poziomu opanowania przez uczniów ćwiczonych umiejętności potrzebne są określone wytwory ich pracy.

PRZYCZYNY NIETRAFNOŚCI OCEN NAUCZYCIELSKICH

Nieuprawnione przenoszenie oceny wychowawczej w obszar diagnozy dydaktycznej.

Stosowanie kryteriów nie odnoszących się do sprawdzanego zakresu osiągnięć.

Stawianie zadań tylko pozornie sprawdzających dany zakres osiągnięć.

Wnioskowanie o osiągnięciach na podstawie niedostatecznej liczby sprawdzonych wytworów pracy ucznia.

Motywująca funkcja oceny

 ocenianie kształtujące: 

Systematyczna, bieżąca ewaluacja i korygowanie przez nauczyciela procesu nauczania



Motywowanie uczniów do uczenia się poprzez dostarczanie im systematycznych, bieżących informacji o aktualnym stanie osiągnięć oraz wskazówek dotyczących dalszego uczenia się

 Ocenianie podsumowujące Motywowanie uczniów do nauki za pomocą ocen, w praktyce polega na stosowaniu ocen pozytywnych w celu wzmocnienia zachowań pożądanych oraz ocen negatywnych – w celu osłabienia i wyeliminowania zachowań niewłaściwych.

Najważniejszy w procesie kształcenia jest rozwój ucznia, więc motywującą funkcję oceniania należy uznać za priorytetową.

PODSTAWOWYM POWODEM WYSTAWIANIA OCEN CZĄSTKOWYCH POWINNO BYĆ

MOTYWOWANIE

UCZNIÓW DO LEPSZEJ NAUKI.

Czy da się pogodzić motywującą funkcję oceny z jej trafnością wobec wymagań edukacyjnych?

Wymagania edukacyjne Nauczanie i uczenie się Ocena Poziomu osiągnięć Ocena wytworów pracy Osiągnięcia ucznia Wytwory pracy ucznia

Nauczyciel

powinien poszukać kompromisu między tym, co według programu nauczania uczeń powinien osiągnąć a tym, co według swoich możliwości osiągnąć może.

Czynniki wyznaczające zakres i poziom wymagań edukacyjnych PROGRAM NAUCZANIA WYMAGANIA EDUKACYJNE MOŻLIWOŚCI UCZNIA

Oceny szkolne zawsze mogą być trafne wobec wymagań edukacyjnych, pod warunkiem, że te wymagania będą dostosowane nie tylko do programu nauczania, lecz i do możliwości ucznia, determinowanych aktualnym stanem jego osiągnięć.

Nauczyciel, który dostosuje indywidualne wymagania edukacyjne do znacznie obniżonych możliwości ucznia i zacznie jego osiągnięcia oceniać zgodnie z kryteriami adekwatnymi do obniżonych wymagań, może być przez innych uczniów traktowany jako osoba niesprawiedliwa.

Co więc robić?

TRZEBA STOSOWAĆ NASTĘPUJĄCE REGUŁY

Z obniżenia któremuś z uczniów wymagań edukacyjnych i stosowania zmienionych kryteriów oceniania nie można robić przed klasą tajemnicy.

Obniżyć wymagania należy wówczas, gdy uczeń ze względu na niski poziom dotychczasowych osiągnięć nie jest w stanie opanować wiadomości/umiejętności, które w ogólnej (dla całej klasy) wersji wymagań określono jako wymagania na ocenę dopuszczającą.

Uczeń, któremu nauczyciel obniżył wymagania, powinien otrzymywać oceny dopuszczające, jeśli będzie czynił postępy w nauce odpowiednie do swoich możliwości.

Oceny dopuszczające powinny być opatrzone komentarzem, który jednoznaczni będzie motywował ucznia do dalszych wysiłków.

Jeśli uczniowi uda się nadrobić zaległości i jego osiągnięcia pozwolą mu już na realizację wymagań ogólnych, przyjętych dla całej klasy, nauczyciel powinien niezwłocznie obniżone wymagania indywidualne wycofać.

Przedstawionych rozwiązań nie należy stosować w przypadku ucznia przebadanego przez specjalistów z poradni psychologiczno pedagogicznej, wobec którego w opinii lub orzeczeniu zalecono zastosowanie rozwiązań odmiennych.

Dziękuję.

Tamara Kułaga