Transcript buradan
2012 KADIN KANSERLERİ YILI ENDOMETRİUM, OVER, SERVİKS, MEME KANSERLERİ 1 NUMUNE EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ KETEM TEL: 3550105 NUMUNE EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ KETEM TEL: 3550105 2 NUMUNE EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ KETEM TEL: 3550105 3 ENDOMETRİUM (Rahim-Uterus) KANSERİ Rahim kanseri (endometrium-uterus kanseri) nedir? Rahim içini döşeyen endometriumdan (rahim iç zarı) kaynaklanır, endometrial hücrelerin anormal çoğalarak bölünmesidir… Östrojen hormonunun rahim kanseri gelişiminde rol oynadığı düşünülüyor… 4 Rahim kanseri hangi sıklıkta görülür? Rahim kanserleri kadınlardaki tüm kanserler arasında dördüncü sırada olup, aynı zamanda en sık görülen kadın üreme sistemi kanseridir. Genellikle 50-60 yaşları arasında görülür. 5 Rahim Kanserlerinde Risk Faktörleri Nelerdir? İleri yaş, (50-60) Geç menopoz, erken menarj,(uzun süre östrojen salınımı ile), Östrojen replasman tedavisi, Hiç gebe kalmamış olmak, (gebelikte progesteron artışına bağlı, östrojen etkisi azalır), Genç yaşlarda adet düzensizlikleri, PCOS (polikistik over send.) Şişmanlık (Obesite), yağlı diyet, Hipertansiyon, Şeker hastalığı (Diabetes mellitus) Endometrial hiperplazi öyküsü olanlar, Meme ve over kanseri hikayesi, Tamoksifen kullanımı (östrojen benzeri etki), Herediter nonpolipozis Colorektal kanser 6 Rahim Kanserlerinde Ne Tür Şikayetler Olur? Rahim kanserinin ilk bulgusu Menopoz sonrası dönemde vaginal kanama, Adet gören kadınlarda düzensiz adet kanamasıdır. Adet süresinin uzaması, anormal kanlı olmayan bir akıntı, pelvik ağrı, cinsel ilişki sırasında ağrı, kilo kaybı diğer bulgular arasındadır… 7 Rahim Kanserlerinde Tanı Nasıl Konulur? Hastanın fizik/pelvik muayenesi yapılarak, transvajinal USG uygulanıyor. Burada endometrium kalınlığı ve yapısı değerlendiriliyor . Gerekirse: Rahim içersinden kürtaj yolu ile parça alınması (probe küretaj veya fraksiyone küretaj) ve patolojik inceleme ile tanı konulur. 8 Rahim Kanserlerinde Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Cerrahi yöntem: Rahim (histerektomi), tüpler ve yumurtalıkları alınır ve alt karın bölgesi aort damarı etrafındaki lenf bezlerinden de örnekler alınır. Eğer kanser rahim dışarısına yayılmamışsa histerektomi tam kür sağlar. Radyoterapi Hormon tedavisi (progesteron) Kemoterapi 9 OVER (YUMURTALIK) KANSERİ OVER kanseri nedir? Yumurtalıklar vücudun ihtiyacı doğrultusunda çoğalan hücrelerden oluşmaktadır, Östrojen ve progesteron salgılar, Hücreler ihtiyaç dışı anormal bölünmeye ve sonucunda kontrol dışı çoğalmaya başlar ve kanser gelişir, diğer organlara metastaz yapar… En sık rastlanan tipi “epitelyal over kanseri”dir 10 Over Kanseri hangi sıklıkta görülür? Kadınlarda kanserden ölüm nedenleri arasında yumurtalık kanseri dördüncü sırada yer almaktadır , Büyük çoğunluğu menopoz sonrası dönemde görülür, Yaşam boyu her 100 kadının 1,4’ünde görülüyor… 11 Over Kanserlerinde Risk Faktörleri Nelerdir? Yüzde 5-10 kadarı genetik nedenlerle, Bu yüzden birinci derece akrabalarında 2 veya daha fazla meme, yumurtalık ve rahim içi kanseri olan hastalar risk altındadır… 12 Over Kanserlerinde Ne Tür Şikayetler Olur? Erken dönemde bir belirti vermiyorlar. Yumurtalık kanserlerinin 2/3’ü ileri dönemde teşhis ediliyor. Şikayetler: karın şişliği, kasık, karın ağrısı, Halsizlik, Gaz ve sindirim bozuklukları, Hastalığın son dönemlerinde ön plana çıkan belirtisi ise, belirgin şekilde zayıflama. 13 Over Kanserlerinde Tanı Nasıl Konulur? Belirgin bir tanı yöntemi yok, başka nedenler ile yapılan araştırma ve ameliyatlar sırasında tanı konuluyor. Ultrasonografi ile hastalığın varlığından şüpheleniliyor, Tomografi tanıya yardımcı yöntemlerden, Kanda tümör belirteci maddelerin araştırılması, Yumurtalıktan “laparotomi” ile alınan biyopsi örneğinin veya karında sıvısı olan hastalarda sıvı örneğinin “patolog” tarafından incelenmesi sonucunda tanı konur… 14 Over Kanserlerinde Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Cerrahi Tedavi: Yumurtalık kanserinin ilk tedavisi cerrahidir. Cerrahın kararına göre rahim, tüpler, yumurtalıklar, karın zarı alınır. Kemoterapi Radyoterapi 15 SERVİKS (RAHİM AĞZI) KANSERİ Serviks Kanseri nedir? ‘Serviks’ denilen rahim ağzında gelişen kanserdir. Rahim ağzının yüzeyini oluşturan hücre tabakasının anormal hücrelere dönüşmesiyle ‘kanser öncülleri’ denilebilecek hücreler ortaya çıkar… 16 Serviks Kanseri hangi sıklıkta görülür? Tüm kadın kanserleri içinde en sık görülen ikinci sıradaki kanser. Tüm dünyada her yıl, 500 bin kadına rahim ağzı kanseri teşhisi konuluyor. 17 Serviks Kanserinde Risk Faktörleri Nelerdir? HPV enfeksiyonu, Yaş, Erken yaşta ilk cinsel ilişki, Birden fazla cinsel partner varlığı, Yüksek gebelik sayısı, Düşük sosyoekonomik seviye, Erkeğin çok partnerli olması, Bilinen anormal PAP smear test sonucu olması, Sigara kullanımı, Kötü genital hijyen, Doğum kontrol hapı kullanımı, beslenme eksiklikleri (A,C,E, Folik asit eksikliği), HIV enfeksiyonu, cinsel yolla bulaşan hastalık hikayesidir. 18 Serviks Kanserinde Ne Tür Şikayetler Olur? Anormal vajinal kanama. (özellikle cinsel ilişki sırasında veya sonrasında görülür). Kötü kokulu vajinal akıntı, Ağrılı idrar yapma, 19 Serviks Kanserine Tanı Nasıl Konulur? Teşhis, erken dönemde PAP smear ile konabilir. 30 yaştan itibaren 65 yaşa kadar düzenli PAP smear testi yapılması önerilmektedir. PAP smear sonuçlarında anormal bir yapı saptanıyorsa, kolposkopi ve gerekirse biyopsi, tanısal konizasyon yapılarak değerlendiriliyor. 20 Serviks Kanserinde Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Cerrahi Tedavi: Cerrahın kararına göre rahim ağzı ve/veya tüpler, yumurtalıklar alınır. Radyoterapi 21 MEME KANSERİ Meme Kanseri Nedir? Meme kanseri, meme dokusunu oluşturan hücre gruplarından birinin değişime uğraması ve kontrolsüz olarak çoğalması nedeniyle oluşur… En sık rastlanan duktal karsinomadır, memenin süt kanallarında başlar. 22 Meme Kanseri Hangi sıklıkta görülür? Her 8 kadından birinde meme kanseri gelişmektedir. Akciğer kanserinden sonra, dünyada görülme sıklığı en yüksek olan kanser türüdür. Her yıl 44000'de 1 kadın meme kanserinden ölmektedir. 23 Meme Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir? Kadın olmak, 50-70 yaş arasında ve menopoz sonrası dönemde olmak, Ailesinde meme kanseri öyküsü olması, Daha önce meme kanserine yakalanmış olmak, Adet başlama yaşının erken, menopoz yaşının geç olması, Hiç doğum yapmamış olmak, İlk doğumunu 30 yaşından sonra yapmak, Doğum yapmış fakat bebeğini emzirmemiş olmak, Uzun süreli hormon tedavisi almak, Yüksek sosyo-ekonomik düzeyde yaşam sürdürmek, Modern şehir yaşamı ortamında yaşamak, Şişmanlık, Fiziksel aktivite azlığı. 24 Meme Kanseri Ne Tür Şikayetler Olur? Memede elle hissedilen bir sertlik veya kitle, İki meme arasında son dönemde ortaya çıkan asimetri, Meme başında veya meme cildinde içe doğru çekinti, Memede kızarıklık, yara, egzama, kabuklanma, çatlama, Meme cildinde portakal kabuğuna benzer görünüm, Meme başında şekil veya yön değişikliği, Memede olağan dışı şişlik veya boyut artışı, Adet dönemlerinde memede rastlanabilenden farklı karakterde ağrı, Meme başından akıntı; özellikle pembe, kırmızı renkte, Koltuk altında sertlik, şişlik veya kitle. 25 Meme Kanserinde Tanı Nasıl Konulur? Erken tespit edilirse, hasta %96 yaşam şansına sahiptir. Erken Teşhis için: Kendi kendine meme muayenesi: 20 yaşından sonra kadınlar; ayda bir kez, adet bitimi sonrası dönemde Doktor muayenesi: Her kadının 20-40 yaş arası 3 yılda bir, 40 yaşından sonra ise yılda bir kez klinik meme muayenesi önerilmektedir. Görüntüleme yöntemleri: Mamografi, USG Biyopsi: Kanser şüphesi taşıyan kitleden patolojik inceleme için örnek alma yöntemi. (İnce iğne, tru-cut ve cerrahi olarak alınan biyopsi materyali patolojik incelemeye gönderiliyor.) 26 Meme Kanserinde Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Erken evrede saptanıldığında 5 yıllık sağ kalım oranı yüzde 96 seviyelerine çıkabiliyor. Cerrahi yöntem: Mastektomi: Tümörle birlikte memenin tamamının alınması. Cilt Koruyucu Mastektomi: Meme dokusunun tamamının çıkarıldığı, ancak meme derisinin korunduğu cerrahi yöntem. Meme Koruyucu Ameliyat: Sadece tümörün, etrafındaki bir miktar normal meme dokusu ile birlikte çıkarıldığı cerrahi yöntem. Radyoterapi Kemoterapi 27