Transcript Lecture 5
หล ักสูตรอบรม ิ ธิภาพและผลิตภาพของการผลิตสน ิ ค้าเกษตร การว ัดประสท ผศ. ดร. ศุภว ัจน์ รุง ่ สุรย ิ ะวิบล ู ย์ คณะเศรษฐศาสตร์ ี งใหม่ มหาวิทยาล ัยเชย Lecture 5: ขอบเขตเนือ ้ หา • • • • การเพิม ่ ผลผลิต และการเติบโตการเพิม ่ ผลผลิต การวัดการเพิม ่ ผลผลิตด ้วยวิธต ี วั เลขดัชนี ตัวเลขดัชนี Laspeyres, Paasche, Fisher, Tornqvist ้ ่ การแยกค่าการเพิม ่ ผลผลิตด ้วยวิเคราะห์เสนพรมแดนเช งิ เฟ้ นสุม การวัดการเพิม ่ ผลผลิต • การเพิม ่ ผลผลิต (productivity) = ปริมาณผลผลิต (outputs) ปริมาณปั จจัยการผลิต (inputs) • ถ ้ากระบวนการผลิตประกอบไปด ้วยผลผลิตและปั จจัยการผลิตจานวนมากกว่า หนึ่ง ชนิด การเพิม ่ ผลผลิต ทีว่ ัด ได ้ หมายถึง การเพิม ่ ผลผลิต ของปัจ จ ัย การผลิตรวม (total factor productivity, TFP) การเติบโตการเพิม ่ ผลผลิตของปั จจัยการผลิตรวม • ถ ้ากระบวนการผลิตประกอบไปด ้วยผลผลิตและปั จจัยการผลิตจานวนหนึง่ ชนิด การเติบ โตการเพิม ่ ผลผลิต ของปัจ จ ัยการผลิต รวม (total factor productivity growth, TFP growth) ระหว่างชว่ งเวลาที่ 1 และ 2 คือ TFP 12 y2 y1 y2 x1 x 2 x2 x1 y1 ั ดาห์ท ี่ 1 นาย ก ทาความสะอาดหน ้าต่าง 10 บาน ภายใน 8 ชม • ต ัวอย่าง สป ั ดาห์ท ี่ 2 นาย ก ทาความสะอาดหน ้าต่าง 20 บาน ภายใน 12 ชม สป TFP 1 TFP 2 TFP 12 y1 10 x1 y2 1 . 25 8 x2 y2 y1 TFP เพิม ่ ขึน ้ = 1.66-1.25 = 0.41 TFP growth เพิม ่ ขึน ้ เท่ากับ 33% 20 12 1 . 66 1 .66 1 . 33 x1 1 . 25 x2 การวัดการเพิม ่ ผลผลิตด ้วยวิธต ี วั เลขดัชนี • ในระยะเริ่ม ต น ้ การเพิ่ม ผลผลิต วั ด โดยการใช วิ้ ธ ี ต วั เลขด ช ั นี (index number) TFP index = Output index Input index ้ ้แก่ • ตัวเลขดัชนีทน ี่ ย ิ มใชได 1. Laspeyres 2. Paasche 3. Fisher 4. Tornqvist • ตัวเลขดัชนีทัง้ 4 แตกต่างกันตรงการให ้คานิยามเกีย ่ วกับค่าน้ าหนั กทีก ่ าหนด ้ นฐานในการคานวณ และระยะเวลาทีใ่ ชเป็ • กาหนดผลผลิตจานวน N ชนิด และระยะเวลาทีใ่ ช ้ คือ s และ t ิ ค ้าของผลผลิตที่ i ณ เวลา s pis และ qis คือ ราคาและปริมาณสน ิ ค ้าของผลผลิตที่ i ณ เวลา t pit และ qit คือ ราคาและปริมาณสน ตัวเลขดัชนีราคา Laspeyres • กาหนดระยะเวลา s เป็ นฐานในการคานวณหาค่าน้ าหนัก ั พันธ์ • ต ัวเลขด ัชนีราคา Laspeyres หาได ้จากความสม N L Pst i 1 N i 1 p it q is N p is q is i 1 p it p is w is , w is p is q is N i 1 p is q is • ต ัวอย่าง Period q1 q2 p1 p2 1 471 293 27 18 2 472 290 28 17 q11 p11 w11 471 * 27 0 . 707 q11 p11 q 21 p 21 471 * 27 293 * 18 q 21 p11 293 * 18 w 21 0 . 293 q11 p11 q 21 p 21 471 * 27 293 * 18 P12 L p12 p11 w11 p 22 p 21 w 21 28 27 ( 0 . 707 ) 17 18 ( 0 . 293 ) 1 . 009894 ตัวเลขดัชนีราคา Paasche • กาหนดระยะเวลา t เป็ นฐานในการคานวณหาค่าน้ าหนัก ั พันธ์ • ต ัวเลขด ัชนีราคา Paasche หาได ้จากความสม N P Pst i 1 N i 1 p it q it p is q it N i 1 • ต ัวอย่าง 1 p is p it w it , p it q it N w it i 1 p it q it Period q1 q2 p1 p2 1 471 293 27 18 2 472 290 28 17 q12 p12 w12 472 * 28 0 . 728 q12 p12 q 22 p 22 472 * 28 290 * 17 q 22 p 22 290 * 17 w 22 0 . 272 q12 p12 q 22 p 22 472 * 28 290 * 17 P12 1 P p11 p12 w12 p 21 p 22 w 22 1 27 28 ( 0 . 728 ) 18 17 1 . 010013 ( 0 . 272 ) ตัวเลขดัชนีราคา Fisher ั พันธ์ • ต ัวเลขด ัชนีราคา Fisher หาได ้จากความสม Pst F Pst Pst L P • จากตัวอย่างทีผ ่ า่ นมา P12 1 . 009894 L P12 1 . 010013 P P12 F 1 . 009894 1 . 010013 1 . 009953 ตัวเลขดัชนีราคา Tornqvist ั พันธ์ • ต ัวเลขด ัชนีราคา Tornqvist หาได ้จากความสม T Pst p Π it i 1 p is N w is w it 2 N w w T it ln Pst is ln p it ln p is i 1 2 • จากตัวอย่างทีผ ่ า่ นมา ln Pst ( T ln Pst ( T w11 w12 2 0 . 707 0 . 728 2 ln Pst 0 . 009954 T Pst 1 . 010004 T ) ln p12 ln p11 ( w 21 w 22 ) ln 28 ln 27 ( 2 ) ln p 22 ln p 21 0 . 293 0 . 272 2 ) ln 17 ln 18 ตัวเลขดัชนีปริมาณผลผลิต ั พันธ์ • ตัวเลขดัชนีปริมาณผลผลิตทัง้ 4 หาได ้จากความสม N L Q st p is q it i 1 N N q it i 1 q p is q is w is , w is p is q is N p is q is is i 1 i 1 N Q st P p it q it i 1 N p it q is F N i 1 Q st 1 q is i 1 q it , w it w it Q st Q st L P N w w T it ln Q st is ln q it ln q is i 1 2 p it q it N p it q it i 1 ตัวเลขดัชนีปริมาณผลผลิต • จากตัวอย่างทีผ ่ า่ นมา Q st 0 . 998499 L Q st 0 . 998734 P Q st 0 . 998617 F ln Q st 0 . 00138 T Q st 0 . 998616 T ตัวอย่างการวัด TFP growth • จากตัวอย่างทีผ ่ า่ นมา Period q1 q2 p1 p2 x1 x2 x3 w1 w2 w3 1 471 293 27 18 145 67 39 39 100 100 2 472 290 28 17 166 75 39 41 110 97 3 477 278 34 17 162 78 43 42 114 103 4 533 277 32 20 178 89 42 46 121 119 5 567 289 34 23 177 93 51 46 142 122 • หา TFP growth โดยใชตั้ วเลขดัชนี Tornqvist ระหว่างชว่ งเวลาที่ 1 และ 2 T T ln TFP 12 ln Q12 T X 12 ln Q12 0 . 00138 T ln Q12 ln X 12 T , T ln X 12 0 . 09594 T TFP 12 exp( 0 . 09732 ) 0 . 90726 T • TFP growth ลดลง 9.3% ระหว่างชว่ งเวลาที่ 1 และ 2 การวัดการเพิม ่ ผลผลิตด ้วยวิธต ี วั เลขดัชนี • ข้อดี 1. สามารถทาการคานวณได ้ง่าย โดยใชข้ ้อมูลของราคาและปริมาณการผลิตที่ เกิดขึน ้ จริงในการคานวณ 2. ต ้องการข ้อมูลทางด ้านการผลิตอย่างน ้อยเพียง 2 จุดเท่านัน ้ ในการคานวณ ี • ข้อเสย ไม่สามารถหาองค์ประกอบต่างๆทีส ่ ง่ ผลให ้เกิดการเพิม ่ ผลผลิต • ต่ อ มาได พ ้ ั ฒ นาวิธ ี ท ี่ เ รี ย กว่ า การวิเ คราะห์เ ส ้น พรมแดนเช ิง เฟ้ นสุ่ ม ั ทีน ้ อ (stochastic frontier analysis) ซงึ่ เป็ นการกาหนดฟั งก์ชน ่ ามาใชเพื ่ เป็ นตัวแทนของเทคโนโลยีการผลิตสาหรับกระบวนการผลิต • โดยอาศัยเทคนิคการหาค่าเหมาะสม (non-parametric technique) และเทคนิคการประเมินค่าต ัวแปร (parametric technique) การแยกค่าการเติบโตการเพิม ่ ผลผลิต • พิจารณากระบวนการผลิตทีป ่ ระกอบไปด ้วยเชตของผลผลิต M ชนิดและปั จจัย การผลิต K ชนิด ภายใต ้สมมติฐานทีว่ า่ ระยะทีผ ่ ลได ้ต่อขนาดลดลง • หน่วยผลิตทาการผลิต (xt,yt) ทีเ่ วลา t และผลิต (xt+1,yt+1) ทีเ่ วลา t+1 • เทคโนโลยีการผลิตทีเ่ วลา t ถูกแทนด ้วย St และทีเ่ วลา t+1 ถูกแทนด ้วย St+1 TE t o 0a , ob TE t 1 o 0c od 0 c 0 d TE 0 a 0 b 0 c 0 e 0 a 0 b TC f 0 a 0 g 0 c 0 0 d 0 g SEC 0 b 0 b o TEC TE t 1 o t TFPC TEC TC SEC 1/ 2 ้ ่ การแยกค่าการเพิม ่ ผลผลิตวิธวี เิ คราะห์เสนพรมแดนเช งิ เฟ้ นสุม • พิจ ารณากระบวนการผลิต ที่ประกอบไปด ้วยผลผลิต 1 ชนิด และปั จจั ย การ ้ ผลิต K ชนิด ฟั งก์ชันเสนพรมแดนการผลิ ตทีม ่ รี ูปแบบ Translog สามารถ แสดงได ้ดังนี้ K ln y nt α 0 α lnx i i 1 K int 0 .5 i 1 K α K ij lnx int lnx j 1 jnt δ lnx i t λ 1 t 0.5 λ 11 t v nt u nt 2 int i 1 โดยที่ ynt, xnt คือ ผลผลิตและปั จจัยการผลิตของหน่วยผลิตที่ n ทีเ่ วลา t ln y it 0 1 ln x1 it 2 ln x 2 it 3 ln x 3 it 1 2 11 ln x1 it 22 ln x 2 it 33 ln x 3 it 2 2 2 12 ln x1 it ln x 2 it 13 ln x1 it ln x 3 it 23 ln x 2 it ln x 3 it 1t ln x1 it 2 t ln x 2 it 3 t ln x 3 it 1t 0 . 5 11 t v it u it 2 ้ ่ การแยกค่าการเพิม ่ ผลผลิตวิธวี เิ คราะห์เสนพรมแดนเช งิ เฟ้ นสุม ln y it 0 1 ln x1it 2 ln x 2 it 3 ln x 3 it 1t 0 . 5 11 ln x1it 12 ln x1it ln x 2 it 13 ln x1it ln x 3 it 1t ln x1it 2 0 . 5 22 ln x 2 it 23 ln x 2 it ln x 3 it 2 t ln x 2 it 0 . 5 33 ln x 3 it 3 t ln x 3 it 0 . 5 11 t v it u it 2 • 2 การเพิม ่ ผลผลิตประกอบไปด ้วยองค์ประกอบต่างๆ ดังนี้ ln y n 0 ln y n 1 ln( ) ln( ) 0 .5 TFP n 0 TE n 0 t t TFP n 1 • 2 TE n 1 0 . 5 SF n 0 e kn 0 SF n 1 e kn 1 ln x kn 1 ln x kn 0 k 1 K ้ พรมแดนการผลิต ถู ก ประเมิน ภายหลั ง จากที่ ตั ว แปรต่ า งๆที่ อ ยู่ ใ นเส น องค์ประกอบต่างๆของการเพิม ่ ผลผลิตสามารถคานวณได ้ดังนี้ ln y t 1 11 t δ 1 ln x1 δ 2 ln x 2 δ 3 ln x 3 e1 ln y ln x1 α 1 α 11 ln x 1 α 12 ln x 2 α 13 ln x 3 1t e 2 ln y ln x 2 α 2 α 12 ln x 1 α 22 ln x 2 α 23 ln x 3 2 t e 3 ln y ln x 3 α 3 α 13 ln x 1 α 23 ln x 2 α 33 ln x 3 3 t 3 e e knt e1 e 2 e 3 k 1 SF e 1 e ้ ่ การแยกค่าการเพิม ่ ผลผลิตวิธวี เิ คราะห์เสนพรมแดนเช งิ เฟ้ นสุม • พิจารณากระบวนการผลิตทีป ่ ระกอบไปด ้วยผลผลิต M ชนิดและปั จจั ยการ ั ระยะทางปั จจัยการผลิตทีม ผลิต K ชนิด ฟั งก์ชน ่ รี ูปแบบ Translog สามารถ แสดงได ้ดังนี้ M M M K K K d nt α 0 β m y mnt 0 . 5 β mi y mnt y int β k x knt 0 . 5 α kj x knt x i m 1 • m 1 i 1 k 1 j 1 M K M i 1 i 1 γ km x knt y mnt δ i x int t φ i y int t λ 1 t 0.5 λ 11t k 1 m 1 ั เอกพันธ์ลาดับที่ 1 ในปั จจัยการผลิต จะได ้ จากคุณสมบัตก ิ ารเป็ นฟั งก์ชน K k 1 • k 1 K jnt β k 1, K α kl 0 l 1 k 1, 2 ,..., K , K m 1 γ km 0 k 1, 2 ,..., K , K k 1 δk 0 ั ระยะทางผลผลิตสามารถเขียนใหม่ได ้เป็ น ฟั งก์ชน M M M K 1 K 1K 1 m 1 m 1 i 1 k 1 k 1 j 1 x Knt α 0 β m y mnt 0 . 5 β mi y mnt y int β k x knt x Knt 0 . 5 α kj x knt x Knt x K 1 M K 1 M k 1 m 1 i 1 i 1 γ km x knt x Knt y mnt δ i x int x Knt t φ i y int t λ 1 t 0.5 λ 11 t d nt 2 i jnt x Knt 2 ้ ่ การแยกค่าการเพิม ่ ผลผลิตวิธวี เิ คราะห์เสนพรมแดนเช งิ เฟ้ นสุม • กาหนด -dnti = vnt-unt ทาให ้สามารถประเมินค่าตัวแปรต่างๆโดยวิธวี เิ คราะห์ ้ ่ เสนพรมแดนเช งิ เฟ้ นสุม • ้ พรมแดนการผลิต ถู ก ประเมิน ภายหลั ง จากที่ ตั ว แปรต่ า งๆที่ อ ยู่ ใ นเส น องค์ประกอบต่างๆของการเพิม ่ ผลผลิตสามารถคานวณได ้ดังนี้ M ln( TFP n1 TFP n 0 ) ln( TE n1 TE n 0 ) 0 . 5 d n 0 t d n1 t 0 . 5 SF n 0 ε jn 0 SF n1ε jn 1 y jn 1 y jn 0 i d nt K M k 1 m 1 i j 1 t λ 1 λ 11 t δ k x knt φ m y mnt M K i 1 k 1 ε mnt d nt y mnt β m β mi y int γ km x knt φ m t i i , SF nt ε nt 1 ε nt , M ε nt ε mnt m 1