Transcript ULUSLARARASI Ö*RENC* DE*ERLEND*RME

ULUSLARARASI ÖĞRENCİ
DEĞERLENDİRME PROGRAMI
R O G R A M M E F O R N T E R N AT I O N A L
TUDENT
SSESSMENT
PISA NEDİR?
• PISA - The Programme for International Student Assessment
(Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı) kısaltmasıdır.
• OECD - Organisation for Economic Co-operation and
Development (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilâtı)
tarafından düzenlenir.
• 15 yaş grubu öğrencilerinin matematik, fen ve okuma
becerileri alanlarındaki bilgi ve becerilerinin değerlendirildiği
eğitimle ilgili dünyanın en kapsamlı tarama araştırmasıdır.
OECD SEKRETARYASI
PISA YÖNETİM KURULU
KATILIMCI ÜLKELER
ULUSLARARASI KONSORSİYUM
•Kalite standartları ve güvencesi
İletişim
ULUSAL MERKEZ
Örneklem
Değerlendirme çerçevesinin hazırlanması
Ölçme araçlarının hazırlanması
•Ulusal Proje Yöneticisi
•OECD ÜYESİ ÜLKELER
Ulusal Proje Ekibi
Çeviri/doğrulama işlemleri
Değerlendirme ile ilgili işlemler
Veri toplama ve işleme
İstatistiksel analiz
Raporlaştırma
AÇIK FORUM
(Okuma Becerileri, Fen,
Matematik)
OECD ÜYESİ OLMAYAN
ÜLKELER
UZMAN GRUPLAR
•Matematik Uzman Grubu
Okuma Becerileri Uzman Grubu
Fen Uzman Grubu
Anket Uzman Grubu
Teknik Uzman Grubu
Gerek duyulan diğerleri
• Yapılan değerlendirmeler ile öğrencilerin;
 Okuma Becerileri
 Matematik Okuryazarlığı
 Fen Okuryazarlığı
• Ayrıca uygulanan anketler ile;





motivasyonları
kendileri hakkındaki görüşleri
öğrenme biçimleri
okul ortamları
aileleri ile ilgili veriler toplanmaktadır.
PISA NEDEN ÖNEMLİ?
 Yarışma veya sınav değil, bir durum belirleme çalışmasıdır.
 Yalnızca bilgi düzeyini ölçmek yerine, farklı bilgileri bir araya
getirebilme, seçenekleri karşılaştırabilme, gerçek yaşam
koşullarında bilgiyi kullanarak sonuca ulaşma gibi becerileri ölçer.
 Bireysel olarak öğrencilerin veya okulların değil, ülkelerin eğitim
sistemlerinin durumunu ortaya koymaktadır.
 Anketlerde toplanan veriler ve öğrencilerin sınavlarda elde ettikleri
puanlar birlikte değerlendirilerek farklı ülkelerde uygulanmakta olan
eğitim sistemleri birçok açıdan karşılaştırılır ve dünyadaki eğitim
sistemlerinin benzer ve farklı yanlarını, güçlü ve zayıf yönlerini
ortaya koyar.
 Ülkelerin uluslararası düzeyde kaliteli insan gücü olarak konumunu
belirler.
 Eğitim alanında yapılan araştırmalara kaynak (veri tabanı) oluşturur.
Politika belirleyici özelliği:
 Her ülkeye, diğer ülkelere kıyasla ve kendi içlerinde ne
durumda olduklarını ve öğrencilerini ne kadar etkili
eğittiklerini gösterir.
 Yeni politikalar ve eğitim-öğretim programları geliştirmeleri
için hükümetlere bilgi sağlar. Günümüzde birçok ülke PISA
sonuçlarına göre ulusal hedefler ve ölçütler belirlemekte;
eğitim sistemlerinde köklü ve kalıcı reformlar yapmaktadır.
 Eğitimde kalite düzeyinin yükseltilmesine yönelik standartlar
sağlar.
Düzenli olarak yapılması:
 Ülkelerin hedeflerinin ne kadarına ulaştıklarını izlemelerine imkân
tanır.
Geniş coğrafi yapısı:
 PISA 2000’e iki uygulama şeklinde (2002’de 11 ülke katılmış) 43 ülke,
PISA 2003’e 41 ülke, PISA 2006’ya 30’u OECD üyesi olmak üzere 57
ülke, PISA 2009’a 74 ülke katılmıştır. PISA 2009’a önce 34’ü OECD
üyesi olmak üzere toplam 65 ülke katılmış, daha sonra 9 ülkenin
katılımı ile bir ek çalışma yapılmıştır. PISA 2012’ye 67 ülke
katılmıştır.
 2015’de PISA’ya 67 ülkenin katılması planlanmaktadır.
PISA’YA KATILAN ÜLKELER
OECD Üyesi Ülkeler
Avustralya1
Avusturya1
Belçika1
Kanada1
Şili3
Çek Cumhuriyeti1
Kore
Lüksemburg1
Meksika1
Hollanda1
Yeni Zelanda1
Norveç1
Diğer Katılımcı Ülkeler
Arnavutluk4
Lihtenştayn1
Arjantin3
Litvanya3
Brezilya1
Makao-Çin2
Bulgaristan3
Malezya5
Çin (Şanghay) 4
Karadağ3
Tayvan Çin3
Peru4
Danimarka1
Finlandiya1
Fransa1
Almanya1
Yunanistan1
Macaristan1
Polonya1
Portekiz1
Slovak Cumhuriyeti2
Slovenya3
İspanya1
İsveç1
Kolombiya3
Kosta Rika5
Hırvatistan3
Kıbrıs5
Estonya3
Gürcistan5
Katar3
Romanya3
Rusya Federasyonu1
Sırbistan2
Singapur4
Tayland2
İzlanda1
İrlanda1
İsrail3
İtalya1
Japonya1
İsviçre1
Türkiye2
Birleşik Krallık1
Birleşmiş Milletler1
Hong-Kong Çin2
Endoezya2
Ürdün3
Kazakistan3
Letonya1
Trinidad ve Tobago4
Tunus2
Birleşik Arap Emirlikleri5
Uruguay2
Vietnam5
1
1=PISA 2000’den itibaren katılan ülkeler
2=PISA 2003’ten itibaren katılan ülkeler
3=PISA 2006 ‘ten itibaren katılan ülkeler
4=PISA 2009’dan itibaren katılan ülkeler
5=İlk kez PISA 2012’de katılan ülkeler
Yeni bir “okuryazarlık” kavramı:
 Okuryazarlık kavramı; öğrencilerin bilgilerini günlük yaşamda
kullanma, mantıksal sonuçlara varma çeşitli durumlarla ilgili
problemleri yorumlamak ve çözmek için öğrendiklerinden
çıkarımlarda bulunma kapasitesi olarak tanımlanmaktadır.
 PISA, öğrencilerin sadece okulda verilen temel bilgileri öğrenip
öğrenemediklerini değil, aynı zamanda öğrendiklerini kullanarak
bilinmeyen hakkında tahminde bulunup bulunamadıklarını ve
bilgilerini okul içerisinde ve okul dışı durumlarda uygulayıp
uygulayamadıklarını da araştırmaktadır.
PROJENİN MALİYETİ
• PISA projesine, üyelik aidatı ve fikri hak alımı giderleri olarak bir
ücret ödenmektedir. PISA 2015 çalışmasında pilot ve esas
uygulamalar için ülkemizin katılımcı aidatı olarak ödediği miktar
yaklaşık 182 bin Avro civarındadır. Bu da 4 yıl boyunca yıllık 45.500
Avro ödenecektir.
• Bu miktara ölçme araçlarının basımı ve okullara ulaştırılması,
hazırlanan ulusal raporların basımı ve yayınlanması gibi ulusal
düzeyde yapılan işlemlerle ilgili harcamalar dâhil değildir.
PISA UYGULAMA DÖNGÜSÜ
2000
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
2003
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
2006
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
2009
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
2012
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
2015
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
PISA UYGULAMA SÜRECİ
• PISA Yönetim Kurulunda, yapılacak çalışmaların detayları en az üç yıl
önceden görüşülmeye başlanır.
• Uygulanacak ölçme araçları PISA ulusal merkezlere gönderilerek
görüşler alınır.
• Sonra bu ölçme araçları tekrardan çeviri ve uyarlama işlemlerinin
yapılması için ulusal merkezlere gönderilir.
• Esas uygulamadan bir yıl önce pilot uygulama yapılır. Amaç,
karşılaşılan eksiklerin ve hataların giderilerek ölçme araçlarının esas
uygulama için hazır hale getirilmesidir.
• Esas uygulama yapılır. Veriler ilgili kuruluşa gönderilir.
• Veri temizleme, analiz ve rapor oluşturma işlemlerinin ardından
uluslararası bir rapor yayınlanır.
• Ülkeler de kendi ulusal raporlarını hazırlar ve yayınlarlar.
ÖRNEKLEM
 PISA öğrenci evreni, okul türüne bakılmaksızın okullarda öğrenim
gören, değerlendirmenin yapılacağı tarih itibariyle yaşları 15 yaş
grubu, en az altı yıllık örgün eğitimi tamamlamış öğrencilerden
oluşmaktadır. 15 yaş grubunun kullanılması, öğrenci başarılarının
bütün ülkelerdeki zorunlu eğitimin bitiminde veya zorunlu eğitim
tamamlanmadan önce karşılaştırılabilmesini sağlamaktadır.
 Çalışma için örneklem belirlenirken katılımcı ülkelerde öğrenim gören
öğrencilerin kayıtlı oldukları okulların türleri (mesleki ortaöğretim,
genel ortaöğretim, ilköğretim), okulların bulunduğu yerlerin konumu
(köy, şehir, kasaba), katılımcı ülkenin çalışmada esas teşkil edecek olan
veri toplama bölgeleri (coğrafi bölge veya istatistiki bölge), okulların
idari biçimi (kamu veya özel) vb. değişken tanımları kullanılmaktadır.
 PISA 2012 uygulamasına katılan okullar, 12 istatistikî bölgeye
(NUTS 1), program türüne ve öğrencilerin temsil edilme
oranlarına göre uluslararası istatistik firması-Westat tarafından
15 yaş grubu öğrencisi olan ve olabilecek tüm okullar
arasından seçilmiştir. PISA 2015 Pilot Uygulaması için de
örneklem seçiminde 12 istatistiki bölgenin kullanılmasına
karar verilmiştir.
BÖLGELER
OKUL TÜRÜ
TR1- İstanbul Bölgesi
İlköğretim Programı
TR2- Batı Marmara Bölgesi
Genel Lise Programı
TR3-Ege Bölgesi
Anadolu Lisesi Programı
TR4-Doğu Marmara Bölgesi
Fen Lisesi Programı
TR5-Batı Anadolu Bölgesi
Sosyal Bilimler Lisesi Programı
TR6-Akdeniz Bölgesi
Anadolu Öğretmen Lisesi Programı
TR7-Orta Anadolu Bölgesi
Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Programı
TR8-Batı Karadeniz Bölgesi
Meslek Lisesi Programı
TR9-Doğu Karadeniz Bölgesi
Anadolu Meslek Lisesi Programı
TRA-Kuzeydoğu Anadolu Bölgsi
Teknik Lise Programı
TRB-Ortadoğu Anadolu Bölgesi
Anadolu Teknik Lisesi Programı
TRC-Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Çok Programlı Lise Programı
Polis Koleji Programı
PISA’DAKİ ÖLÇME ARAÇLARI: ÖLÇME
NASIL YAPILMAKTADIR?

Ölçme araçları değerlendirme ünitelerinden (senaryolardan)
oluşmaktadır. Bir ünitede metinler, şekiller, tablolar ve/veya
grafiklerden oluşan ortak bir madde kökü ile ardından gelen metnin,
şeklin, tablonun ya da grafiğin farklı yönleri ile ilgili maddeler
bulunmaktadır.

Bu maddelerin yaklaşık yarısı öğrencilerin 4 ya da 5 seçenekten
birini işaretledikleri çoktan seçmeli (basit çoktan seçmeli) ya da
öğrencilerin
bir
dizi
önermeyi
“evet/hayır”,
veya
“katılıyorum/katılmıyorum” gibi muhtemel iki yanıttan birini seçerek
değerlendirdikleri maddelerden (karmaşık çoktan seçmeli)
oluşmaktadır.

Kalan maddeler ise, öğrencilerin kısa ya da uzun, kendi yanıtlarını
oluşturmalarının istendiği açık uçlu maddelerdir. Sadece bir kısmı
doğru olan ya da istenenden daha basit bir açıklama yapılan
yanıtlara kısmî puan verilmektedir. Puanlama işlemi, bu konuda
eğitim almış kişiler tarafından, detaylı puanlayıcı kılavuzunda yer
alan yönergelere göre gerçekleştirilmektedir.
PISA 2015 Uygulaması Seçenekleri
Örneklem : 5250
(150 okul x 35 öğrenci)
Kağıt-Kalem
Örneklem : 6300
(150 okul x 42 öğrenci)
Bilgisayar Tabanlı
Sınav
Sınav
(120 dk)
(120 dk)
Öğrenci Anketi
Öğrenci Anketi
(30 dk)
(30 dk)
Seçmeli Anketler
Bilgisayar Okuryazarlığı
(10 dk)
Finans Okur-yazarlığı Anketi
(60 dk)
Eğitim Kariyeri
(10 dk)
Finans Okur-yazarlığı Anketi
(60 dk)
PISA BTD Örnek Soru Ekranı
PISA Kâğıt-kalem Soru Örneği
YETERLİK DÜZEYLERİ
 Elde edilen sonuçlar ile belirli sayıdaki okuryazarlık
değişkenlerinden her biri için bir ya da daha fazla ölçek
tanımlanır. Bu sürekli ölçek ile her bir öğrencinin yerini kestirmek
ve o alandaki okuryazarlığının hangi seviyede olduğunu görmek,
maddelerin güçlük düzeylerini belirlemek mümkün olmaktadır.
PISA Maddeleri ve Öğrenci Yeterlikleri Arasındaki ilişki
Yüksek zorluk
derecesindeki maddeler
Orta derecede zorluktaki
maddeler
Düşük zorluk
derecesindeki maddeler
Madde VI
Madde V
Madde IV
Madde III
Madde II
Madde I
A öğrencisinin I’den V’ e kadar olan
görevleri başarıyla tamamlaması ve
VI’yı da büyük ihtimalle yapması
beklenir.
B öğrencisinin I, II, III’ü başarıyla
tamamlaması, düşük bir ihtimalle IV‘ü
yapması, V ve VI’yı başarı ile
tamamlayamaması beklenir.
C öğrencisinin II’den VI’ya kadar olan
maddeleri başarıyla tamamlayamaması ve
I no’lu maddeyi de düşük bir ihtimalle
yapması beklenir.
PISA 2012 UYGULAMASI
PISA 2012
 Ağırlıklı alan Matematik Okuryazarlığı olmuştur.
 Matematik okuryazarlığı, fen okuryazarlığı ve okuma becerileri
alanlarında kağıt-kalem değerlendirmesi, isteğe bağlı olarak
matematik okuryazarlığı, okuma becerileri ve problem çözme
becerileri alanlarında Bilgisayar Tabanlı Değerlendirme
yapılmıştır.
 Türkiye;
 Matematik okuryazarlığı, fen okuryazarlığı ve okuma becerileri
alanlarında yapılacak olan kağıt-kalem değerlendirmesine,
 İlk defa problem çözme alanında yapılacak olan bilgisayar
tabanlı değerlendirmeye,
 Temel anket değerlendirmelerine (Öğrenci ve Okul anketi) ve
Bilişim Teknolojileri anketine katılmıştır.
PISA 2012 Kapsamında Yapılan Çalışmalar
Genel Müdürlüğümüz tarafından 57 il ve 170 okuldan gelen okul
koordinatörleri ile alan öğretmenleri olmak üzere yaklaşık 700 kişiyle 30 Ocak02 Şubat 2012 tarihleri arasında Antalya-Kemer’de;
• Öğrencilerimizin uluslararası standartlarda hazırlanan madde tipleri
ile değerlendirilmesi ve açık uçlu madde tipleri ile ilgili çalışmalar
yapılması,
• Okullarının ülkemizi temsil ettiklerinin bilinciyle öğrencilerin
özgüvenleri ve motivasyonlarının artırılması,
• Okullardaki öğretim süreçlerinin geliştirilmesi,
• İyileştirme ve geliştirme çalışmalarında uluslararası projede illerini
temsil eden okullara öncelik verilmesi
amacıyla bilgilendirme toplantısı yapılmıştır.
PISA 2012 İÇİN YAPILACAK ÇALIŞMALAR
• Aralık 2013 içerisinde açılanacak PISA 2012 Uluslararası Raporu’n
açıklanmasına takiben ülkemiz ön raporu da hazırlanarak
sunulacaktır.
•
• PISA 2012 sonuçlarının açıklanmasından sonra, bu uygulamaya
ilişkin olarak ilgili genel müdürlerden üst düzey yöneticilerle ülkemiz
sonuçları hakkında bilgilendirme toplantısı yapılacaktır.
• Ayrıca PISA 2012 sonuçlarının değerlendirmesi üzerine uygulamada
yer almış okulların matematik, fen ve okuma becerileri alanlarından
seçilecek öğretmenlerle bilgilendirme toplantısı yapılacaktır.
PISA 2015 UYGULAMASI
PISA 2015 UYGULAMASI
 Ağırlıklı alan Fen Okuryazarlığı olacaktır.
 Türkiye;
 Fen, matematik ve okuma alanında yapılacak
değerlendirmelerde,
 İşbirlikçi Problem Çözme değerlendirmesinde,
 Temel anket değerlendirmelerinde (Öğrenci ve Okul
anketi) Bilgisayar Tabanlı Değerlendirme (BTD) yöntemini
kullanacaktır.
PISA 2015 İÇİN YAPILACAK ÇALIŞMALAR
• Önümüzdeki aylarda yapılacak toplantılara katılım sağlanacaktır.
• Pilot uygulama için okul koordinatörleri ve seçilecek olan test
uygulayıcı yardımcıları için Şubat ayında hizmetiçi eğitim verilecektir.
• Pilot uygulama öncesi test uygulayıcılarına Mart ayında gerekli
eğitim verilecektir.
• Bunlara ilaveten esas uygulama yapılacak okulların seçildiği illerdeki
ilgili İl Milli Eğitim Müdürleri ile bu okulların bağlı oldukları genel
müdürlüklerden ilgili personelin yer alacağı bir eğitim semineri
düzenlenecektir.
• PISA 2015 esas uygulama yapılacak olan okulların fen, matematik ve
okuma becerileri öğretmenlerine uygulama öncesi öğrencilerin
hazırlanmasına yönelik bir seminer verilecektir.
PISA KAPSAMINDA YÜRÜTLEN
DİĞER ÇALIŞMALAR
• PISA ile ilgili genel bilgiler ve ülkemiz adına yaptığımız
çalışmalar, hazırlanmış olan internet sayfası ile kamuoyu ile
paylaşılmaktadır.
• Hazırlanmış olan bu sitede önceki döngülerdeki raporlar ve
PISA tarafından her ay yayınlanan bültenlerin Türkçe çevirileri
bulunmaktadır.
• Ayrıca PISA 2015 sınavının uygulanacağı okullar için gerekli
olan her türlü bilgi ve dokümanlar da buradan paylaşılacaktır
TEŞEKKÜRLER
PISA Türkiye
(pisa.meb.gov.tr)