Transcript ULUSLARARASI Ö*RENC* DE*ERLEND*RME

ULUSLARARASI ÖĞRENCİ
DEĞERLENDİRME PROGRAMI
R O G R A M M E F O R N T E R N AT I O N A L
TUDENT
SSESSMENT
PISA NEDİR?
• PISA - The Programme for International Student Assessment
(Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı) kısaltmasıdır.
• OECD - Organisation for Economic Co-operation and
Development (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilâtı)
tarafından düzenlenir.
• 15 yaş grubu öğrencilerinin matematik, fen ve okuma
becerileri alanlarındaki bilgi ve becerilerinin değerlendirildiği
eğitimle ilgili dünyanın en kapsamlı tarama araştırmasıdır.
OECD SEKRETARYASI
PISA YÖNETİM KURULU
KATILIMCI ÜLKELER
ULUSLARARASI KONSORSİYUM
•Kalite standartları ve güvencesi
İletişim
ULUSAL MERKEZ
Örneklem
Değerlendirme çerçevesinin hazırlanması
Ölçme araçlarının hazırlanması
•Ulusal Proje Yöneticisi
•OECD ÜYESİ ÜLKELER
Ulusal Proje Ekibi
Çeviri/doğrulama işlemleri
Değerlendirme ile ilgili işlemler
Veri toplama ve işleme
İstatistiksel analiz
Raporlaştırma
AÇIK FORUM
(Okuma Becerileri, Fen,
Matematik)
OECD ÜYESİ OLMAYAN
ÜLKELER
UZMAN GRUPLAR
•Matematik Uzman Grubu
Okuma Becerileri Uzman Grubu
Fen Uzman Grubu
Anket Uzman Grubu
Teknik Uzman Grubu
Gerek duyulan diğerleri
• Yapılan değerlendirmeler ile öğrencilerin;
 Okuma Becerileri
 Matematik Okuryazarlığı
 Fen Okuryazarlığı
• Ayrıca uygulanan anketler ile;





motivasyonları
kendileri hakkındaki görüşleri
öğrenme biçimleri
okul ortamları
aileleri ile ilgili veriler toplanmaktadır.
PISA UYGULAMA DÖNGÜSÜ
2000
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
2003
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
2006
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
2009
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
2012
OKUMA
BECERİLERİ
MATEMATİK
FEN
PISA NEDEN ÖNEMLİ?
 Yarışma veya sınav değil, bir durum belirleme çalışmasıdır.
 Yalnızca bilgi düzeyini ölçmek yerine, farklı bilgileri bir araya
getirebilme, seçenekleri karşılaştırabilme, gerçek yaşam
koşullarında bilgiyi kullanarak sonuca ulaşma gibi becerileri ölçer.
 Bireysel olarak öğrencilerin veya okulların değil, ülkelerin eğitim
sistemlerinin durumunu ortaya koymaktadır.
 Anketlerde toplanan veriler ve öğrencilerin sınavlarda elde ettikleri
puanlar birlikte değerlendirilerek farklı ülkelerde uygulanmakta olan
eğitim sistemleri birçok açıdan karşılaştırılır ve dünyadaki eğitim
sistemlerinin benzer ve farklı yanlarını, güçlü ve zayıf yönlerini
ortaya koyar.
 Ülkelerin uluslararası düzeyde kaliteli insan gücü olarak konumunu
belirler.
 Eğitim alanında yapılan araştırmalara kaynak (veri tabanı) oluşturur.
Politika belirleyici özelliği:
 Her ülkeye, diğer ülkelere kıyasla ve kendi içlerinde ne
durumda olduklarını ve öğrencilerini ne kadar etkili
eğittiklerini gösterir.
 Yeni politikalar ve eğitim-öğretim programları geliştirmeleri
için hükümetlere bilgi sağlar. Günümüzde birçok ülke PISA
sonuçlarına göre ulusal hedefler ve ölçütler belirlemekte;
eğitim sistemlerinde köklü ve kalıcı reformlar yapmaktadır.
 Eğitimde kalite düzeyinin yükseltilmesine yönelik standartlar
sağlar.
Düzenli olarak yapılması:
 Ülkelerin hedeflerinin ne kadarına ulaştıklarını izlemelerine imkân
tanır.
Geniş coğrafi yapısı:
 PISA 2000’e iki uygulama şeklinde (2002’de 11 ülke katılmış) 43 ülke,
PISA 2003’e 41 ülke, PISA 2006’ya 30’u OECD üyesi olmak üzere 57
ülke, PISA 2009’a 74 ülke katılmıştır. PISA 2009’a önce 34’ü OECD
üyesi olmak üzere toplam 65 ülke katılmış, daha sonra 9 ülkenin
katılımı ile bir ek çalışma yapılmıştır.
 2012’de PISA’ya 67 ülkenin katılması planlanmaktadır.
PISA 2012’YE KATILAN ÜLKELER
OECD Üyesi Ülkeler
Avustralya1
1
Kore
1
Diğer Katılımcı Ülkeler
Arnavutluk4
Lihtenştayn1
Avusturya
Belçika1
Kanada1
Şili3
Çek Cumhuriyeti1
Danimarka1
Finlandiya1
Lüksemburg1
Meksika1
Hollanda1
Yeni Zelanda1
Norveç1
Polonya1
Portekiz1
Arjantin3
Brezilya1
Bulgaristan3
Çin (Şanghay) 4
Tayvan Çin3
Kolombiya3
Kosta Rika5
Litvanya3
Makao-Çin2
Malezya5
Karadağ3
Peru4
Katar3
Romanya3
Fransa1
Almanya1
Yunanistan1
Macaristan1
İzlanda1
İrlanda1
İsrail3
Slovak Cumhuriyeti2
Slovenya3
İspanya1
İsveç1
İsviçre1
Türkiye2
Birleşik Krallık1
Hırvatistan3
Kıbrıs5
Estonya3
Gürcistan5
Hong-Kong Çin2
Endoezya2
Ürdün3
Rusya Federasyonu1
Sırbistan2
Singapur4
Tayland2
Trinidad ve Tobago4
Tunus2
Birleşik Arap Emirlikleri5
İtalya1
Japonya1
Birleşmiş Milletler1
Kazakistan3
Letonya1
Uruguay2
Vietnam5
1=PISA 2000’den itibaren katılan ülkeler
2=PISA 2003’ten itibaren katılan ülkeler
3=PISA 2006 ‘ten itibaren katılan ülkeler
4=PISA 2009’dan itibaren katılan ülkeler
5=İlk kez PISA 2012’de katılan ülkeler
Yeni bir “okuryazarlık” kavramı:
 Okuryazarlık kavramı; öğrencilerin bilgilerini günlük yaşamda
kullanma, mantıksal sonuçlara varma çeşitli durumlarla ilgili
problemleri yorumlamak ve çözmek için öğrendiklerinden
çıkarımlarda bulunma kapasitesi olarak tanımlanmaktadır.
 PISA, öğrencilerin sadece okulda verilen temel bilgileri öğrenip
öğrenemediklerini değil, aynı zamanda öğrendiklerini kullanarak
bilinmeyen hakkında tahminde bulunup bulunamadıklarını ve
bilgilerini okul içerisinde ve okul dışı durumlarda uygulayıp
uygulayamadıklarını da araştırmaktadır.
ÖRNEKLEM
 PISA öğrenci evreni, okul türüne bakılmaksızın okullarda öğrenim
gören, değerlendirmenin yapılacağı tarih itibariyle yaşları 15 yıl 3 ay
ve 16 yıl 2 ay arasında değişen, en az altı yıllık örgün eğitimi
tamamlamış öğrencilerden oluşmaktadır. 15 yaş grubunun
kullanılması, öğrenci başarılarının bütün ülkelerdeki zorunlu eğitimin
bitiminde
veya
zorunlu
eğitim
tamamlanmadan
önce
karşılaştırılabilmesini sağlamaktadır.
 Öğrenciler zihinsel engelli olma veya yeterli derecede dili
kullanamama gibi durumlarda çalışmanın dışında bırakılabilmektedir.
PISA 2009’da 65 katılımcı ülkenin 28’inde kapsam dışı bırakılan
okulların oranı %1’ den az; tüm ülkelerde ise %5’ten azdır. OECD
ülkelerinde örneklemlerdeki öğrenci sayısı 3.608 (İzlanda) ile 38.213
(Meksika) arasında değişmektedir. Ulusal merkezler tarafından
tabakalı örnekleme yöntemine göre örneklemin çatısı oluşturulur. Bu
çatıda, öğrencilerin ve okulların hangi kriterlere göre örnekleme dâhil
edileceği (bölge, program türü, okul türü vb.) belirlenir.
 PISA 2012 uygulamasına katılan okullar, 12 istatistikî bölgeye
(NUTS 1), program türüne ve öğrencilerin temsil edilme
oranlarına göre uluslararası istatistik firması-Westat tarafından
15 yaş grubu öğrencisi olan ve olabilecek tüm okullar
arasından seçilmiştir.
BÖLGELER
OKUL TÜRÜ
TR1- İstanbul Bölgesi
İlköğretim Programı
TR2- Batı Marmara Bölgesi
Genel Lise Programı
TR3-Ege Bölgesi
Anadolu Lisesi Programı
TR4-Doğu Marmara Bölgesi
Fen Lisesi Programı
TR5-Batı Anadolu Bölgesi
Sosyal Bilimler Lisesi Programı
TR6-Akdeniz Bölgesi
Anadolu Öğretmen Lisesi Programı
TR7-Orta Anadolu Bölgesi
Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Programı
TR8-Batı Karadeniz Bölgesi
Meslek Lisesi Programı
TR9-Doğu Karadeniz Bölgesi
Anadolu Meslek Lisesi Programı
TRA-Kuzeydoğu Anadolu Bölgsi
Teknik Lise Programı
TRB-Ortadoğu Anadolu Bölgesi
Anadolu Teknik Lisesi Programı
TRC-Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Çok Programlı Lise Programı
Polis Koleji Programı
 Uygulamaya katılmak üzere belirlenen okullardaki 15 yaş
grubu Ögrenciler arasından KeyQuest istatistik programı
kullanılarak uluslararası firmanın kontrolünde seçkisiz
yöntemle 35 öğrenci seçilecektir.
 Her okuldan 15 yaş grubundaki 35 öğrenci katılacaktır. 170
okuldan 35 öğrenci olmak üzere yaklaşık 5000 öğrencinin
uygulamaya katılması planlanmaktadır.
OKULLARDAN 15 YAŞ
GRUBU ÖĞRENCİ
LİSTELERİNİN GELMESİ
SÜREÇ
OKULDAN KATILACAK 35
ÖĞRENCİLİK LİSTENİN
BELİRLENMESİ
35 ÖĞRENCİLİK LİSTEDEN
BTD’YE KATILACAK 14
ÖĞRENCİNİN BELİRLENMESİ
PISA’DAKİ ÖLÇME ARAÇLARI: ÖLÇME
NASIL YAPILMAKTADIR?

Ölçme araçları değerlendirme ünitelerinden (senaryolardan)
oluşmaktadır. Bir ünitede metinler, şekiller, tablolar ve/veya
grafiklerden oluşan ortak bir madde kökü ile ardından gelen metnin,
şeklin, tablonun ya da grafiğin farklı yönleri ile ilgili maddeler
bulunmaktadır.

Bu maddelerin yaklaşık yarısı öğrencilerin 4 ya da 5 seçenekten
birini işaretledikleri çoktan seçmeli (basit çoktan seçmeli) ya da
öğrencilerin
bir
dizi
önermeyi
“evet/hayır”,
veya
“katılıyorum/katılmıyorum” gibi muhtemel iki yanıttan birini seçerek
değerlendirdikleri maddelerden (karmaşık çoktan seçmeli)
oluşmaktadır.

Kalan maddeler ise, öğrencilerin kısa ya da uzun, kendi yanıtlarını
oluşturmalarının istendiği açık uçlu maddelerdir. Sadece bir kısmı
doğru olan ya da istenenden daha basit bir açıklama yapılan
yanıtlara kısmî puan verilmektedir. Puanlama işlemi, bu konuda
eğitim almış kişiler tarafından, detaylı puanlayıcı kılavuzunda yer
alan yönergelere göre gerçekleştirilmektedir.
YETERLİK DÜZEYLERİ
 Elde edilen sonuçlar ile belirli sayıdaki okuryazarlık
değişkenlerinden her biri için bir ya da daha fazla ölçek
tanımlanır. Bu sürekli ölçek ile her bir öğrencinin yerini kestirmek
ve o alandaki okuryazarlığının hangi seviyede olduğunu görmek,
maddelerin güçlük düzeylerini belirlemek mümkün olmaktadır.
PISA Maddeleri ve Öğrenci Yeterlikleri Arasındaki ilişki
Yüksek zorluk
derecesindeki maddeler
Orta derecede zorluktaki
maddeler
Düşük zorluk
derecesindeki maddeler
Madde VI
Madde V
Madde IV
Madde III
Madde II
Madde I
A öğrencisinin I’den V’ e kadar olan
görevleri başarıyla tamamlaması ve
VI’yı da büyük ihtimalle yapması
beklenir.
B öğrencisinin I, II, III’ü başarıyla
tamamlaması, düşük bir ihtimalle IV‘ü
yapması, V ve VI’yı başarı ile
tamamlayamaması beklenir.
C öğrencisinin II’den VI’ya kadar olan
maddeleri başarıyla tamamlayamaması ve
I no’lu maddeyi de düşük bir ihtimalle
yapması beklenir.
PISA 2009 TÜRKİYE UYGULAMASI
 PISA 2009 uygulaması ülkemizde 2009 yılının Nisan ayı içerisinde
yapılmıştır. Bu uygulamada, 12 istatistikî bölge biriminden (NUTS) 56
il ve okul türlerine gore tabakalandırılarak PISA uluslararası merkez
tarafından seçkisiz yöntemle belirlenen toplam 170 okuldan 4996
öğrenci yer almıştır.
 Türkiye’deki özel okulların oranına paralel olarak PISA 2009
örnekleminin %2’si özel okul %98’i resmî okullardan oluşmaktadır.
Uygulamada, bakanlık personeli olan 39 test uygulayıcısı ile
okullardaki görevli müdür ve müdür yardımcılarından oluşan 170
okul koordinatörü görev almıştır.
OKUL
OKUL
ÖĞRENCİ
SAYISI
YÜZDESİ
SAYISI
TR1- İstanbul Bölgesi
27
15,9
800
16,0
TR2- Batı Marmara Bölgesi
8
4,7
244
4,9
TR3 – Ege Bölgesi
20
11,8
620
12,4
TR4 -Doğu Marmara Bölgesi
17
10,0
525
10,5
TR5- Batı Anadolu Bölgesi
16
9,4
481
9,6
TR6 –Akdeniz Bölgesi
21
12,4
637
12,8
TR7-Orta Anadolu Bölgesi
10
5,9
296
5,9
TR8-Batı Karadeniz Bölgesi
12
7,1
375
7,5
TR9-Doğu Karadeniz Bölgesi
8
4,7
216
4,3
TRA-Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi
6
3,5
142
3,8
TRB-Ortadoğu Anadolu Bölgesi
8
4,7
218
4,4
TRC – Güneydoğu Anadolu Bölgesi
17
10,0
442
8,8
170
100,0
4996
100,0
NUTS
TOPLAM
OKUL TÜRÜ
İlköğretim Okulu
Genel Lise
Anadolu Lisesi
Fen Lisesi
Anadolu Öğretmen Lisesi
Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi
Meslek Lisesi
Anadolu Meslek Lisesi
Teknik Lise
Anadolu Teknik Lisesi
Çok Programlı Lise
TOPLAM
ÖĞRENCİ
SAYISI
137
1.877
715
100
67
32
1.254
356
53
137
268
4.996
ÖĞRENCİ YÜZDESİ
ÖĞRENCİ
YÜZDESİ
2,7
37,6
14,3
2,0
1,3
0,6
25,1
7,1
1,1
2,7
5,4
100,0
PISA 2012
 Ağırlıklı alan Matematik Okuryazarlığı olacaktır.
 Matematik okuryazarlığı, fen okuryazarlığı ve okuma becerileri
alanlarında kağıt-kalem değerlendirmesi, isteğe bağlı olarak matematik
okuryazarlığı, okuma becerileri ve problem çözme becerileri
alanlarında Bilgisayar Tabanlı Değerlendirme yapılacaktır.
 Dünya genelinde uygulamaya 67 ülke katılacaktır.
 Türkiye;
 Matematik okuryazarlığı, fen okuryazarlığı ve okuma becerileri
alanlarında yapılacak olan kağıt-kalem değerlendirmesine,
 İlk defa problem çözme alanında yapılacak olan bilgisayar tabanlı
değerlendirmeye,
 Temel anket değerlendirmelerine (Öğrenci ve Okul anketi) ve Bilişim
Teknolojileri anketine katılacaktır.
 Türkiye’de uygulama okul koordinatörü, okuldan seçilen test uygulayıcı
yardımcısı ve bakanlık tarafından gönderilen test uygulayıcılarının
işbirliği ile Nisan ayı içerisinde yapılacaktır.
PISA 2012 Kapsamında Yapılan Çalışmalar
Genel Müdürlüğümüz tarafından 57 il ve 170 okuldan gelen okul
koordinatörleri ile alan öğretmenleri olmak üzere yaklaşık 700 kişiyle 30 Ocak02 Şubat 2012 tarihleri arasında Antalya-Kemer’de;
• Öğrencilerimizin uluslararası standartlarda hazırlanan madde tipleri
ile değerlendirilmesi ve açık uçlu madde tipleri ile ilgili çalışmalar
yapılması,
• Okullarının ülkemizi temsil ettiklerinin bilinciyle öğrencilerin
özgüvenleri ve motivasyonlarının artırılması,
• Okullardaki öğretim süreçlerinin geliştirilmesi,
• İyileştirme ve geliştirme çalışmalarında uluslararası projede illerini
temsil eden okullara öncelik verilmesi
amacıyla bilgilendirme toplantısı yapılmıştır.
Bu toplantıda;
• Tüm katılımcılara PISA ile ilgili genel bilgilerin ve tüm
açıklanmış PISA sorularının bulunduğu PISA TÜRKİYE
kitabı verilmiştir.
• YEĞİTEK Durum Belirleme Çalışması (YDBÇ) adıyla,
çıkmış PISA sorularından oluşan bir deneme kitapçığı ve
kodlama rehberi verilmiştir. Bu denemenin okulda
bulunan tüm 15 yaş grubu öğrencilere uygulanması ve
kodlamaların (minimum 50 öğrencinin) 1 Mart’a kadar
ulusal merkeze gönderilmesi istenmiştir.
• Okul koordinatörlerine «Okulumuz Ülkemizi Temsil
Ediyor» yazılı afişler ile öğrenci ve velilere dağıtılmak
üzere tanıtıcı broşürler verilmiştir.
• Ayrıca 25 Şubat 2012 tarihinde bilgisayar tabanlı
değerlendirme hazırlıklarının yürütülmesinden sorumlu
öğretmenlere Başkent Öğretmenevi’nde işleyiş, teknik
gereklilikler ve hazırlıklara ilişkin bir bilgilendirme semineri
verilmiştir.
• Mart ayı içerisinde okullara giderek uygulamayı yürütecek
olan test uygulayıcılarına eğitim verilecektir.
TEŞEKKÜRLER
PISA Türkiye