Transcript 1 - Süleyman Demirel Üniversitesi

SÜLEYMAN DEMİREL
ÜNİVERSİTESİ
BAĞIL DEĞERLENDİRME
SİSTEMİ HAKKINDA
AÇIKLAYICI BİLGİLER
2011
Değerli Öğretim Üyelerimiz ve Öğrencilerimiz,
Üniversitemizde uygulanan değerlendirme sisteminde bir
değişiklik yapılmış ve "Bağıl Değerlendirme Sistemi" ne
geçilmiştir. Bu sistem günümüzde dünyanın hemen
hemen tüm eğitim kurumlarında yaygın olarak
kullanılmaktadır. Bağıl Değerlendirme Sistemi, gerek
öğrenciler, gerek öğretim elemanları ve gerekse yönetim
işlemleri açısından pek çok yenilikler getirmektedir.
Bağıl Değerlendirme Sisteminin getirdiği yeniliklere
değinmeden önce uygulanan değerlendirme sistemlerine
bir göz atalım.
Günümüz eğitim-öğretim sistemi içerisinde öğrenci
başarısını değerlendirmede, başka bir deyişle öğrencinin
sınavlarda aldığı ham başarı notlarını harf notuna
çevirmede farklı ölçütler kullanılmaktadır. Not vermede
kullanılan ölçütler ve bunlara dayanılarak yapılan
değerlendirmeler genel olarak iki ana gruba ayrılabilir:
 Mutlak ölçütler ve onlarla yapılan mutlak değerlendirmeler,
 Bağıl ölçütler ve onlarla yapılan bağıl değerlendirmeler.
Önce, öğrencilerin başarılarını ölçmede kullanılan “Mutlak
Değerlendirme Sistemi” ile ilgili bazı bilgileri ve öğrencilerin
başarısını etkileyen faktörlere kısaca göz atalım.
Mutlak (Ağırlıklı) Değerlendirme Sistemi bir öğrencinin
başarısının başka öğrencilerin başarısından bağımsız olarak
değerlendirildiği sistemdir.
Hatırlayacağınız üzere, bu sistemde Üniversitemiz
öğrencilerinin herhangi bir dersten başarılı olmak için ara
sınavların ortalamasının yüzde kırkı ile yarıyıl sonu/yıl sonu
sınavlarının yüzde altmışının toplamından altmış veya daha
yüksek bir not alması gerekiyordu. Yüz üzerinden altmışın
altında not alan öğrenciler başarısız sayılmaktaydılar.
Mutlak değerlendirmede, çoğu kez sınavın kendisi ölçüt
alınmakta, fakat güçlük derecesi dikkate alınmamaktadır.
Bir sınavda elde edilen puanlar, sadece öğrencilerin
başarısını yansıtmaz, aynı zamanda o sınavın güçlük
derecesinin de bir göstergesi olur. Sınav soruları çok güç
yada çok kolay maddelerden oluşabilir. Çok güç bir
sınavdan elde edilen puanların tümü, geçer puanın altında;
çok kolay bir sınavdan elde edilen puanların tümü ise geçer
puanın üstünde olabilir.
Mutlak değerlendirmeye göre not vermede, öğrencilerin bireysel
durumları dikkate alınmaz. Öğrenciler arasında yetenek, ilgi,
ihtiyaç ve çalışma koşulları gibi etkenler bakımından bir takım
farklılıklar vardır. Yetenek bakımından düşük öğrencilerin,
önceden belirlenen geçer puanın üstünde bir puan almaları çok
güçtür. Onun için Mutlak değerlendirmede yetenek bakımından
düşük öğrenciler daima düşük not alacaktır. Düşük not, o notu
alan öğrencinin çalışma isteğini ve güdülenmesini olumsuz
yönde etkileyecek ve dolayısıyla öğrenci tekrar düşük notlar
alacaktır. Salt mutlak değerlendirmeye göre not verilmesi
durumunda böyle bir kısır döngüye düşülür ve bu kısır döngüyü
kırmak da oldukça zordur.
Yeterli sayılacak başarı düzeyi yada öğretim elemanlarınca
önceden konulan standartlar öğretim elemanından öğretim
elemanına, bir öğretim elemanı içinse belli bir süreç
içerisinde (zamandan zamana) değişebilir. O yüzden, bu
yönteme göre farklı öğretim elemanlarınca ya da aynı öğretim
elemanı tarafından değişik zamanlarda verilen notları
birbiriyle kıyaslamak neredeyse olanaksızdır.
Üstelik herhangi bir öğretim faaliyeti içerisinde
öğrencilerin aldıkları notlar tek başına öğrencilere ait
faktörlere bağlı olarak ortaya çıkmamaktadır. Esasen bütün
ölçme ve değerlendirme yaklaşımları için öğrencinin
başarısını etkileyen üç ana unsurdan bahsedilebilir. Bunlar;
a.Öğretim üyesine bağlı faktörler,
b.Öğrenciye bağlı faktörler.
c.Çevresel faktörlerdir.
Öğrencilerin başarısını etkileyen bu faktörlerle ilgili bazı
önemli hususlara burada kısaca değinmek yararlı olacaktır.
Öğretim Üyesine Bağlı Faktörler
a)Öğrenci ile iletişim kurabilme yeteneği
1. Dersi sunuş şekli,
2. Dersi sevdirmesi,
3. Bilgileri aktarabilme,
4. Öğrencinin motivasyonunu sağlayabilme,
5. Dersin yararlılığına inandırabilme.
b)Öğrencinin bilgisini ölçebilme yeteneği
1. Sınav sorusu hazırlayabilme özelliği,
2. Cevap kağıtlarını değerlendirme özelliği,
3. Sınav sorusu hazırlarken yada sınav kağıtlarını
değerlendirirken objektif olabilmesi.
Öğrenciye Bağlı Faktörler
1.Genel olarak bölümüne ve derslere karşı ilgisi,
2.Öğrencinin genel düzeyi,
3.Dersin öğretim üyesine yaklaşımı,
4.Sağlık ile ilgili sorununun bulunup bulunmadığı,
5.Sınıf içinde arkadaşları ile olan grup çalışması.
Çevresel Faktörler
1.Sınavın yapıldığı ortamın (dershanenin) ergonomik özellikleri,
 Sıcak-soğuk olması
 Aydınlık-karanlık olması
 Gürültülü olması
 Sıra-anfi-iskemle vb.
2.Sınavdaki gözetmenlerin tutumu,
3.Sınav Sistemi ve uygulamalarının etkisi.
Bütün bu faktörler, öğrencinin bir dersin sınavında
alacağı not üzerinde az veya çok şekilde bir etkiye
sahiptir. Bağıl Değerlendirme Sistemi; bu faktörlerin
öğrencinin başarısı üzerindeki olumsuz etkisini en aza
indirmek amacıyla çok uzun yıllardan beri Dünyadaki ve
Türkiye’deki Yükseköğretim Kurumlarında da uygulana
gelen bir sistemdir.
Bağıl Değerlendirme Sistemi ;
•
Öğrenciler arasındaki çalışma, bilgi ve başarı düzeyini
kıyaslama işlemini en kapsamlı ve gerçekçi bir şekilde yaptığı ve
öğrencileri başarıya yönlendirdiği için,
•
Öğrenci ve öğretim elemanlarının çalışmalarını yapıcı bir
şekilde yönlendirme özelliği taşıdığı için,
•
Öğretim elemanı, öğrenci ve çevresel faktörlerden
kaynaklanabilecek çeşitli faktörlerin etkilerini değerlendirmeye
yansıtabildiği için,
• Mevcut değerlendirme sistemleri içerisinde öğrenci başarısı
değerlendirmede en uygun yöntem olduğu için günümüzde
üniversitemizde olduğu gibi dünyanın hemen hemen tüm eğitim
kurumlarında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bağıl Değerlendirme Sistemlerinde
Karşılaşılabilecek Olası Sorunlar ve
Çözüm Yolları
Bağıl değerlendirme sisteminin de eleştiriye açık yönleri vardır.
Aşağıda olası sorunlar ve çözüm yolları sıralanmıştır:
Öğrencilerin kasıtlı olarak genel başarı düzeyini düşürmeleri
durumu
Bazı öğrenciler bağıl değerlendirme sisteminin istatistiksel
temellerinden yararlanarak, kasten çok düşük not alacak kağıtlar
verip, ham başarı notu ortalamasını yapay olarak düşürmek ve
standart sapmayı yükseltmek isteyebilirler.
Çözüm: Normal dağılımı kasıtlı olarak etkileyecek notların
hesaplama dışı
bırakılması için Bağıl Değerlendirme Katma
Limiti (BDK Limiti) kullanılır. Dağılıma yapay olarak müdahale
amacı taşıyan Ham Başarı Puanlarına doğrudan " FF" Harf notu
verilerek bu notlar bağıl değerlendirmeye hiç katılmaz. Böylece de
bu notların ortalamaya ve standart sapmaya olacak olumsuz etkileri
ortadan kalkmış olur.
Öğrencilerin, özellik arz eden bazı derslerden yetersiz
sayılabilecek ham başarı notları ile başarılı sayılma durumu
Bağıl değerlendirme sistemi, göreceli harf notlu dağılımı
sağladığı için, herhangi bir dersten yeterli performans karşılığı
olmadığı düşünülen düşük ham başarı notları, geçer ya da
koşullu geçer harf notu olabilir.
Çözüm: Bir öğrencinin bir dersten başarılı sayılabilmesi
için, belli bir barajın üzerinde ham başarı notu almasının
istendiği durumdur. Bu durumda öğrencilerin başarılı
sayılabilmesi için alması gereken en az ham başarı notu
belirlenir ve buna Ham Başarı Notu Alt Limiti denir. Belirlenen
ham başarı notu alt limitinin altında not alan öğrenciye FF
verilerek başarısız sayılması sağlanır, ancak aldığı not sınıf
ortalamasına ve standart sapma hesaplarına katılır.
Öğrencilerin, ek sınav gibi nedenlerle, ait oldukları grubun
dışında aynı dersten yeniden değerlendirilmesi durumu
Öğrenciler; mazeret, af, ek sınav gibi nedenlerle ait
oldukları dönem dışındaki gruplarla değerlendirilmek zorunda
kalabilirler.Ancak, öğrencilerin sonradan oluşturdukları, bir
grubun içinde değerlendirmeleri sonucu alacakları, bağıl notlar,
dersi zamanında birlikte aldıkları ve yeterli performans sergileyen
grubun bağıl notlarına kıyasla daha fazla olacağından, bu durum
zamanında normal performans göstermiş öğrencilere karşı
haksızlığa yol açacaktır.
Çözüm: Karşılaştırma Yöntemi kullanılmalıdır. Bu
yöntemde, bu tür öğrenciler daha önce ders aldıkları gruba ait
olarak düşünürler ve önceden içinde bulundukları grubun
öğrencilerinin aldıkları notlara kıyasla değerlendirilirler.
Bağıl Değerlendirme Sisteminin Sağlıklı
Biçimde Uygulanması için Dikkat Edilmesi
Gereken Noktalar
Bağıl değerlendirme sistemi, ham başarı notlarının bağıl
notlara dönüştürüldüğü bir değerlendirme işlemidir ve ölçmeden
farklıdır.
Sağlıklı
bir
değerlendirme
yapılabilmesi
için,
değerlendirilecek ham başarı notları öğrencinin performansını iyi
bir şekilde ölçen ölçücü sınavlardan elde edilmelidir.
Eğer ölçme, yani sınav ve notlandırma iyi bir şekilde
yapılmamışsa, öğrenciler arasındaki düzey farkları tam olarak
ortaya çıkmayacaktır. Bu da bağıl değerlendirmeye tabi tutulacak
ham başarı notlarının, gerçek performansı yansıtmamasına ve
sonucun sağlıksız olmasına neden olacaktır.
Aşağıda sıralanan önlemler, performansın iyi bir şekilde
değerlendirilmesini sağlayacaktır.
Not verilecek etkinlik sayısının artırılması:
Bağıl değerlendirme ruhuna uygun bir ölçme yapabilmek
için, öğrencilere en az bir ara sınav, bir veya iki kısa sınav, birde
ödev veya uygulama notu verilmesi önerilmektedir. Ayrıca dersin
niteliğine bağlı kalmak kaydıyla, bu sınavlara ek olarak laboratuar,
sözlü sunum, araştırma gibi diğer etkinliklerde notlandırılabilir.
Böylece öğrencinin sadece dönem veya yıl sonunda değil, sürekli
çalışması, konuları özümsemesi, arkadaşları ile bir yarış içinde
olması, ödev sunum gibi etkinliklerle yaratıcı ve araştırmacı yönünü
geliştirerek sergilemesi, sonuçta eğitim öğretim etkinliklerinde pasif
rolden aktif konuma geçmesi ve dolayısıyla bilimsel bir kişilik
kazanması sağlanmış olacaktır.
Sınav sorularının zorluk düzeylerinin dengelenmesi:
Sınav soruları hazırlanırken; soruların zor, orta ve kolay
olarak kategorilere ayrılması, daha sonra da bir sınavda bu
kategorilere ait soruların oranının yaklaşık olarak eşit şekilde
düzenlenmesi önerilmektedir. Soruların çoğunun veya tümünün
bu kategorilerden sadece birinden seçilmesi durumunda sınavın
ölçücü özelliği azalacak ve farklı dünyalardaki öğrencileri
birbirinden ayırıcı niteliği olmayacaktır.
Sınavlarda kullanılacak soru sayısının ve sınav türünün
belirlenmesi:
Öğrencilerin öğrenme seviyesini objektif olarak
ölçebilmek için sınavlardaki soru sayısı mümkün olduğu kadar
fazla olmalıdır.
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ
BAĞIL DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
UYGULAMA ESASLARI
Üniversitemizde Bağıl Değerlendirme Sistemi,
öğrenci sayısı 30’un üzerinde ise uygulanır.
Bağıl Değerlendirme Sürecinin Aşamaları
1-Devam durumlarına göre ağırlıklı ham başarı notu
hesaplanacak öğrencilerin belirlenmesi
Bağıl Değerlendirmeye katılacak öğrenci sayısına
ulaşmak için öncelikle devamsız öğrenciler sınıf mevcudundan
düşülür.
Devamsız öğrencilere NA verilir. Bu durumdaki
öğrencilerin notları,Bağıl Değerlendirme istatistiği dışında
tutulur; ortalama ve standart sapma hesaplamasına katılmaz.
2-Ham Başarı Notlarına göre Bağıl Değerlendirmeye
katılmaya hak kazanan öğrencilerin belirlenmesi:
Üniversitemiz
öğrencilerinin
notlarının
Bağıl
Değerlendirmeye katılabilmesi için bu öğrencilerin ham başarı
notlarının da belirli bir baraj değerini aşması gerekmektedir.
Bu baraj değeri Bağıl Değerlendirmeye Katma Limiti (BDKL)
olarak tanımlanmaktadır.
Bu limit aşırı düşük notlar alan öğrencilerin istatistik
değerlendirme üzerindeki olumsuz etkisini ortadan kaldırmak
amacıyla tasarlanmıştır.
Bağıl Değerlendirmeye katılmaya hak kazanan
öğrencilerin belirlenmesi için devamsız öğrenciler gibi ham başarı
notu BDKL altında kalan öğrencilerin sayısı da sınıf
mevcudundan düşülür ve bu öğrencilerin notları sınıf ortalaması
ve standart sapma hesaplamasına katılmazlar.
BDKL altında kalan öğrencilere doğrudan FF verilir.
Üniversitemizde BDKL =15 olarak uygulanmaktadır.
3-Sınıf mevcudundan devamsız öğrenci ve BDKL altında kalan
öğrenci sayısı düşülerek bağıl değerlendirmeye katılmaya hak kazanan
öğrenciler belirlendikten sonra öğrenci sayısına göre aşağıdaki bağıl
değerlendirme yöntemlerinden uygun olanı kullanılır:
Bağıl Değerlendirmeye
katılmaya hak kazanan
Bağıl Değerlendirme İçin Önerilen Yöntem
öğrenci sayısı
1-29 ise
≥30 ise
Çizelge 1’deki sınıfın ham başarı notu ortalamasına karşılık gelen
katsayı ile Ham Başarı notlarının çarpılması sonucu elde edilen
sayısal değer Tablo 1'deki katalog değerleri esas alınarak Öğrenci
İşleri Otomasyon programı tarafından bağıl nota dönüştürülür.
(Örnek 1)
Bağıl notlar, sınıfın ham başarı notu ortalamasına bağlı olarak ve
standart sapmanın kullanıldığı istatistiki yöntem sonucu elde
edilen T skoru cinsinden değer aralıklarının yer aldığı Tablo 2 esas
alınarak Öğrenci İşleri Otomasyon programı tarafından verilir.
(Örnek 2)
DEĞERLENDİRMEYE
KATILACAK
ÖĞRENCİ
SAYISININ 1-29 ARASINDA OLMASI DURUMU
Değerlendirmeye katılacak öğrenci sayısı 1-29
arasında ise herhangi bir istatistiksel işlem yapılmaz;
öğrencinin ham başarı notunun, sınıfın ham başarı notu
ortalamasının Çizelge 1’deki aralığına karşılık gelen
katsayı ile çarpılması sureti ile elde edilen yeni ham not
Tablo 1’deki değerler esas alınarak harf notuna
dönüştürülür.
Tablo 1
Çizelge 1
Sınıf Ortalaması
Çarpım Katsayısı
Başarı Notu
Katsayı
100 puan
Üzerinden Değeri
70.00-100.00
1,00
65.00-69.99
1,12
AA
4,00
90-100
60.00-64.99
1,20
BA
3,50
85-89
55.00-59.99
1,28
BB
3,00
80-84
50.00-54.99
1,32
CB
2,50
75-79
45.00-49.99
1,36
CC
2,00
70-74
40.00-44.99
1,40
DC
1,50
60-69
39.99 ve altı
1,44
DD
1,00
50-59
FD
0,50
40-49
FF
0,00
0-39
Örnek 1: Sınıf mevcudunun 15 olduğu bir sınıfta yapılan ölçme
sonuçlarını değerlendirelim. Bu sınıfta 1 öğrenci devamsızlık
göstermiş, 4 öğrencinin ise ham başarı notu BDKL altında
kalmış olsun.
1- Devamsız öğrenciler sınıf mevcudundan düşülür.
Sınıf mevcudu= 15
Devamsız Öğrenci sayısı= 1
15-1=14
2-Elde edilen sayıdan ham başarı notu BDKL altında kalan
öğrenci sayısı düşülür.
Elde edilen sayı=14
BDKL Altında kalan öğrenci sayısı=4
Değerlendirmeye Katılacak Öğrenci Sayısı 14-4=10
3-Değerlendirmeye katılmaya hak kazanan öğrenci sayısı 10
olduğu için 3. aşamada sözü edilen yöntemlerden çarpım
katsayısı kullanılır.
4- Değerlendirmeye katılacak öğrencilerin Yarıyıl içi
çalışmalarının %40’ıyla Yarıyıl/yıl sonu sınavının %60’ının
toplanması suretiyle elde edilen ham başarı notları (HBN)
toplanır ve değerlendirmeye katılan öğrenci sayısına bölünür.
Değerlendirmeye katılan öğrencilerin HBN Toplamı= 513
Değerlendirmeye katılan öğrenci sayısı= 10
Sınıfın Ham Başarı Notu Ortalaması 513/10= 51,3
5- Sınıfın Ham Başarı Notu Ortalaması olan 51,3’e Çizelge 1’de
karşılık gelen katsayısı 1,32’dir.
Çizelge 1
Sınıf Ortalaması
Çarpım Katsayısı
70.00-100.00
1,00
65.00-69.99
1,12
60.00-64.99
1,20
55.00-59.99
1,28
50.00-54.99
1,32
45.00-49.99
1,36
40.00-44.99
1,40
39.99 ve altı
1,44
6- Elde edilen katsayı ile sınıftaki öğrencilerin ham başarı notları
çarpılarak aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere yeni notlar bulunur.
Bulunan notlara Tablo 1’deki aralıklara göre uygun düşen harf
notları verilir.
Tablo 1
100 puan
Başarı Notu
Katsayı
AA
4,00
90-100
BA
3,50
85-89
BB
3,00
80-84
CB
2,50
75-79
CC
2,00
70-74
DC
1,50
60-69
Üzerinden
Değeri
Sıra
No
Vize
Final
HBN
KATSAYI
HBN x
KATSAYI
HARF
NOTU
1
69
41
52
1,32
68
DC
2
100
95
97
1,32
100
AA
3
44
59
53
1,32
70
CC
4
57
41
47
1,32
62
DC
5
60
70
66
1,32
87
BA
6
26
58
45
1,32
59
DD
DD
1,00
50-59
7
19
56
41
1,32
54
DD
FD
0,50
40-49
FF
0,00
0-39
Buna göre 1. sıradaki öğrenciye 68 olan yeni notuna karşılık Tablo
1’deki aralığa uygun düşen DC harf notu verilmiştir.
Bu sınıfta değerlendirmeye katılan öğrenci sayısı 10 olmasına
rağmen;
İki öğrenci Ham Başarı Alt Limiti (HBAL) altında kaldığından
ham başarı notları çarpım katsayısıyla çarpılmayarak direkt olarak
FF verilmiştir.
Ham Başarı notu Alt Limiti (HBAL): Kesin kalma – koşullu
geçme sınırı için belirlenmiş olan ham başarı notu cinsinden alt
limittir. Bu limit altında kalan öğrencilere FF verilir.
Üniversitemizde HBAL=36 olarak uygulanmaktadır.
Bu sınıfta değerlendirmeye katılan öğrenci sayısı 10 olmasına
rağmen;
Bir öğrenci Yarıyıl sonu Sınav Limiti (YSSL) altında kaldığından
ham başarı notu çarpım katsayısıyla çarpılmayarak ham başarı
notu 40 ve üzerinde olduğundan doğrudan FD verilmiştir.
Yarıyıl Sonu Sınav Limiti (YSSL): Yarıyıl içi etkinlik notları
ne olursa olsun öğrencilerin bir dersten koşullu veya doğrudan
geçebilmeleri için yarıyıl/yılsonu sınavında 100 üzerinden
belirlenen alt limittir. Bu limit altında kalan öğrencilere ham
başarı notları 39 ve aşağısında ise doğrudan FF, 40 ve üzerinde
ise FD verilir. Üniversitemizde Fakülte ve Yüksekokul ve
Meslek Yüksekokulları için YSSL=41 olarak uygulanmaktadır.
ÖRNEK 1’de yeralan sınıftaki tüm öğrencilerin durumu
Sıra
No
Vize
Final
HBN
KATSAYI
HBN x
KATSAYI
HARF
NOTU
1
69
41
52
1,32
68
DC
2
100
95
97
1,32
100
AA
3
44
59
53
1,32
70
CC
4
57
41
47
1,32
62
DC
5
60
70
66
1,32
87
BA
6
26
58
45
1,32
59
DD
7
19
56
41
1,32
54
DD
8
62
39
48
FD
9
32
34
33
FF
10
30
30
30
FF
11
14
14
14
FF
12
12
12
12
FF
13
10
10
10
FF
14
13
13
13
FF
15
-1
-1
15
NA
Sınıfın Ham Başarı
Notu Ortalaması
51
DEĞERLENDİRMEYE
KATILAN ÖĞRENCİLER
YSSL
HBAL
BDKL
DEVAMSIZ
YSSL altında kalan
öğrencilere, ham başarı notu
39 ve aşağısında is doğrudan
FF, 40 ve üzerinde ise FD
verilir.
Örnek 2: Sınıf mevcudunun 43 olduğu bir sınıfta yapılan ölçme
sonuçlarını değerlendirelim. Bu sınıfta 1 öğrenci devamsızlık
göstermiş, 3 öğrencinin ise ham başarı notu BDKL altında
kalmış olsun.
1- Devamsız öğrenciler sınıf mevcudundan düşülür.
Sınıf mevcudu= 43
Devamsız Öğrenci sayısı= 1
43-1=42
2-Elde edilen sayıdan ham başarı notu BDKL altında kalan
öğrenci sayısı düşülür.
Elde edilen sayı=42
BDKL Altında kalan öğrenci sayısı=3
Değerlendirmeye Katılacak Öğrenci Sayısı 42-3=39
3-Değerlendirmeye katılmaya hak kazanan öğrenci sayısı 39
olduğu için 3. aşamada sözü edilen İstatistiki Yöntem kullanılır.
4- Değerlendirmeye katılacak öğrencilerin Yarıyıl içi
çalışmalarının %40’ıyla Yarıyıl/yıl sonu sınavının %60’ının
toplanması suretiyle elde edilen ham başarı notları (HBN)
toplanır ve değerlendirmeye katılan öğrenci sayısına bölünür.
Değerlendirmeye katılan öğrencilerin HBN Toplamı= 1560
Değerlendirmeye katılan öğrenci sayısı= 39
Sınıfın Ham Başarı Notu Ortalaması 1560/39=40
5- Sınıfın ham başarı notu ortalaması sınıf düzeyini belirler. Tablo
2’de görüldüğü üzere sınıfımızın düzeyi Kötü’dür.
Tablo 2
Öğrenci Sayısı 30 ve üzerinde ise Bağıl Notların T Skoru Cinsinden Sınır Değerleri
Sınıfın Ham
Başarı Notu
Ortalaması
(n)
FF
(0)
FD (0.5)
DD (1.0)
DC (1.5)
CC (2.0)
CB (2.5)
BB (3.0)
BA (3.5)
AA
(4.0)
Çok İyi
62.5<n≤70.0
<36
36-40.99
41-45.99
46-50.99
51-55.99
56-60.99
61-65.99
66-70.99
≥71
İyi
57.5<n≤62.5
<38
38-42.99
43-47.99
48-52.99
53-57.99
58-62.99
63-67.99
68-72.99
≥73
Ortanın
Ustu
52.5<n≤57.5
<40
40-44.99
45-49.99
50-54.99
55-59.99
60-64.99
65-69.99
70-74.99
≥75
Orta
47.5<n≤52.5
<42
42-46.99
47-51.99
52-56.99
57-61.99
62-66.99
67-71.99
72-76.99
≥77
Zayıf
42.5<n≤47.5
<44
44-48.99
49-53.99
54-58.99
59-63.99
64-68.99
69-73.99
74-78.99
≥79
Kötü
n≤42.5
<46
46-50.99
51-55.99
56-60.99
61-65.99
66-70.99
71-75.99
76-80.99
≥81
Sınıf
Düzeyi
6-Standart Sapma değerinin elde edilmesi:
Standart sapma,bir sınıftaki notların sınıf ortalamasına göre
nasıl bir dağılım gösterdiğini belirten bir ölçüdür.
Sınıf ortalaması hesabında olduğu gibi, ham başarı notları
Bağıl Değerlendirmeye Katma Limiti (BDKL) altında olan
öğrencilerin notları ve devamsız öğrenciler bu işleme katılmazlar.
S=
1
N
N
Σ x² -(Σx)²
Ham başarı notlarının toplamının karesi
Ham başarı notlarının karelerinin toplamı
Değerlendirmeye katılan öğrenci sayısı
S=
1
39
S= 5,116
39 . 63421 - 2433600
7-Standart skorların (z)hesaplanması
Standart sapma değeri,bir sınıftaki tüm notların dağılımını
yansıttığı için tek başına öğrencilerin notlarını değerlendirmede
bir anlam taşımamaktadır. Asıl önemli olan, standart sapma değeri
ve ham başarı notlarından yararlanarak her bir öğrencinin 100
üzerinden aldığı ham başarı notunun sınıf ortalamasından standart
sapmanın kaç katı kadar aşağıda veya yukarıda olduğunu
hesaplamaktır. İşte her bir öğrenciye ait bu değere “standart skor
(z skoru)”adı verilmektedir.
Bir öğrencinin ham başarı notu
Sınıfın Ham Başarı Ortalaması
z
Standart Sapma
Ham başarı notu 50 olan 1 nolu öğrencimizin z skorunu
hesaplayalım:
Z=
50-40
5,116
Z= 1,954
8- T-skorlarının hesaplanması
Sınıf ortalamasının altında yer alan ham başarı notlarına ait
z skorlarının negatif değerler taşıdığı görülmektedir.Bu sorunu
ortadan kaldırıp “z”skorlarını pozitif sayılara çevirmek için,“TSkorları” kullanılmaktadır.
T= 10z+60
Ham başarı notu 50 ve z skoru -1,194 olan 1 nolu öğrencinin T
skorunu hesaplayalım:
T = 10.(1,954) + 60
T = 79,54
Sınıf
Düzeyi
Kötü
Sınıfın
Ham
Başarı
Notu
Ortala
ması (n)
n≤42.5
Öğrenci Sayısı 30 ve üzerinde ise
Bağıl Notların T Skoru Cinsinden Sınır Değerleri
FF
(0)
FD
(0.5)
DD
(1.0)
DC
(1.5)
CC
(2.0)
CB
(2.5)
BB
(3.0)
BA
(3.5)
AA
(4.0)
<46
4650.99
5155.99
5660.99
6165.99
6670.99
7175.99
7680.99
≥81
Buna göre ham başarı notu ortalaması 40 olan sınıftaki ham başarı notu
50, T skoru 79,54 olan 1 nolu öğrencinin harf notu BA’dır.
Örnek 3’de yer alan ham başarı notu ortalaması 40 olan sınıftaki harf notlarının
dağılımı:
Sıra No
Vize
Final
HBN
T Skoru
HARF NOTU
1
46
52
50
79,55
BA
2
30
49
41
61,95
CC
3
32
47
41
61,95
CC
4
40
41
41
61,95
CC
5
40
41
41
61,95
CC
6
37
44
41
61,95
CC
7
33
46
41
61,95
CC
8
37
44
41
61,95
CC
9
28
49
41
61,95
CC
10
44
41
42
63,91
CC
11
39
42
41
61,95
CC
12
44
41
42
63,91
CC
13
40
41
41
61,95
CC
14
39
43
41
61,95
CC
15
40
41
41
61,95
CC
16
41
41
41
61,95
CC
17
16
58
41
61,95
CC
18
19
56
41
61,95
CC
19
41
41
41
61,95
CC
20
41
41
41
61,95
CC
21
41
41
41
61,95
CC
22
41
41
41
61,95
CC
23
41
41
41
61,95
CC
24
39
42
41
61,95
CC
25
41
41
41
61,95
CC
26
41
41
41
61,95
CC
27
41
41
41
61,95
CC
28
41
41
41
61,95
CC
29
41
41
41
61,95
CC
30
41
41
41
61,95
CC
31
41
41
41
61,95
CC
32
20
48
34
FF
33
20
47
33
FF
34
10
47
32
FF
35
15
42
31
FF
36
82
39
56
FD
37
47
31
37
FF
38
45
21
31
FF
39
41
15
25
FF
40
13
13
13
FF
41
14
14
14
FF
42
12
14
13
FF
43
-1
-1
-1
NA
HBAL altında kalanlar
YSSL altında kalanlar
BDKL altında kalanlar
Devamsız
Sınıfın bir dersteki ham başarı notu ortalamasının 70
ve üzerinde olması halinde herhangi bir istatistiksel
yöntem uygulanmaz; öğrencinin o dersteki başarı notu
ham başarı notuna göre Tablo I deki katalog değerleri
göz önüne alınarak belirlenir.
Öğrenci devamsız mı?
HAYIR
EVET
Öğrenci dersten NA alarak kalır.
Sınıf ortalaması ve standart sapma
hesaplamasına katılmaz.
Öğrencinin ham başarı notu hesaplanır. Bu hesaplamada
yarıyıliçi etkinlik notları ile yarıyıl sonu sınav sonucunun ağırlıklı
ortalaması alınır.
Öğrencinin ham başarı notu BDKL (Bağıl Değerlendirmeye
Katma Limiti) altında mı?
EVET
Öğrenci dersten FF alarak kalır.
Öğrencinin ham başarı notu sınıf ortalaması
ve standart sapma hesaplamasına katılmaz.
HAYIR
Öğrencinin yarıyıl sonu sınavından aldığı not,
YSSL (Yarıyıl sonu Sınav Limiti) altında mı?
HAYIR
Öğrencinin ham başarı notu HBAL (Ham Başarı Notu Alt
Limiti) altında mı?
EVET
Öğrenci dersten FF alarak kalır. Ancak öncekilerin tersine
öğrencinin ham başarı notu sınıf ortalaması ve standart sapma
hesaplamasına katılır.
EVET
Öğrenci dersten yarıyıl içi etkinlik ortalaması ne
olursa olsun ham başarı notu 39 ve aşağısında ise
doğrudan FF, 40 ve üzerinde ise FD verilir.
Öğrencinin ham başarı notu sınıf ortalaması ve
standart sapma hesaplamasına katılır.
HAYIR
Öğrencinin ham başarı notu, sınıf ortalaması ve standart sapması
kullanılarak öğrencinin “z ve T skorları” hesaplanır. Sınıf düzeyine
göre Tablo 2’de verilen T skoru sınır değerleri kullanılarak
öğrenciye bağıl notu verilir.
Kılavuzun hazırlanmasında İstanbul Üniversitesi Bağıl
Değerlendirme Kılavuzundan faydalanılmıştır.
ISPARTA-2011