Transcript تدبیر سوء مزاج

‫تدبیر سوء مزاجها‬
‫نکته ی مهم ‪ :‬در تدبیر ها بیشتر سعی در تغییر مزاج چه‬
‫کسانی را داشته باشیم ؟‬
‫جواب ‪ :‬آن کس که به هر خطایی در تدبیر او افتد زود بیمار‬
‫شود که به تدبیرهای او نیک گوش باید داشت و شخصی که‬
‫به نادربه بیماری اوفتد اورا از عادت خویش نباید گردانید (‬
‫ذخیره ی خوارزمشاهی )‬
‫• علت های استعداد قبول مرض‪:‬‬
‫الف – امتالء اخالط‬
‫ب ‪ -‬تولید خلط بد‬
‫جهت جلوگیری از ایجاد ان باید که تعدیل اخالط کننداز دو‬
‫طریق‪:‬‬
‫ا‪-‬تعدیل کمیت‬
‫‪-2‬تعدیل کیفیت‬
‫• اگر مراد تعدیل کمیت خلط بود ‪:‬‬
‫• تقلیل غذا ‪ ،‬دلک ‪ ،‬استحمام ‪ ،‬قبل از استحمام ریاضت دهند ‪ (،‬البته اگر به‬
‫ورزش عادت دارند ) ‪،‬غذا را در یک مرتبه ی واحد به حد اشباع نخورند ‪(،‬‬
‫بلکه متفرق سازند وعده های غذایی را‪ ،‬ایجاد تعریق در بدنها‪ ،‬تاخیر در غذا‬
‫خوردن تا بعد از استحمام(در صورت ایمن بودن از انصباب صفرا به معده)‬
‫• اگر مراد تعدیل کیفیت خلط باشد‪:‬‬
‫مثالً اگر خلط خام بود به نضج مشغول شوند متالً از اغذیه متوسط باشد میان قلیل‬
‫الغذا و کثیر الغذا‬
‫تدبیر سوء مزاج حار ‪:‬‬
‫سوء مزاج حار ‪ 2‬نوع است‪:‬‬
‫الف ‪:‬اعتدال در دو کیفیت منفعله‬
‫ب ‪:‬همراه یکی از این دو کیفیت منفعله (حار رطب ‪ ،‬حاریابس )‬
‫نکته‪ :‬در کل تدبیر فرد حار مزاج به دو غرض منتهی می شود ‪:‬‬
‫‪ :1‬کاهش حرارت به سوی اعتدال به تدریج‪.‬‬
‫‪ : 2‬تدبیر به غذاهای مشاکل‬
‫حال اگر گرما غلبه کند و خشکی ‪:‬مزاجشان لذاع می شود و تولید مرار‪:‬‬
‫پس استفراغ مرار و ادرار بول‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫قی با آب داغ زیاد‬
‫اسهال با مربی بنفشه‬
‫ریاضت مناسب مزاجش‪ ،‬و خوردن غذای حسن الکیموس‬
‫پرهیز از اسباب مسخنه‬
‫•‬
‫•‬
‫استحمام سه بار در روز‬
‫غذاها ‪ ،:‬مرغ بچه ‪ ،‬با آبغوره و میوه ‪ :‬توت سیاه سبزی ‪ :‬اسفناج شربت ‪ :‬سکنجبین‬
‫نکته‪:‬اگر بعد از حمام به دنبال طعام دچار درد و تمدد در ناحیه ی کبد و بطن شدند‪:‬‬
‫‪-1‬بعد از غذااستحمام نکنند‬
‫‪-2‬مفتحات مثل نقیع افسنطین (بعد از هضم غذای اول و قبل از دریافت غذای دوم بخورند)‬
‫‪ -3‬تمریخ با دهن‬
‫‪ -4‬شراب سفید رقیق وآب سرد برایشان نافع است‬
‫(ذخیره) نحوه حمام ‪:‬‬
‫پرهیز از حمام گرم بپرهیزند غسل در اب سرد در تابستان ودر اب نیمگرم درغیر تابستا و حمام‬
‫بنفشه و نیلوفر و شستن سر با آب اسفرزه و خطمی و مالیدن صندل و گالب به بدن‬
‫تدبیر سوء مزاج حار طب ‪:‬‬
‫در اینها عفونت و انصباب مواد به جانب اعضا عارض می‬
‫شود‬
‫‪-1‬ریاضتشان باید کثیر التحلیل ولیّن باشد‬
‫‪ -2‬استحمام قبل از طعام‬
‫‪ -3‬فصد و استفراغ با هم در بهار کنند‬
‫‪ -4‬غرغره که لعاب از سر فرو آورد‬
‫‪ -5‬شربت مدر بول‬
‫تدبیر سوء مزاج بارد‪:‬‬
‫هدف انهاض حرارت است‬
‫‪ .1‬اغذیه حار متوسط در رطوبت و یبوست‬
‫‪ -2 .2‬تدهین با دهان مسخنه حاره‬
‫‪ -3‬معاجین کبار‬
‫‪ -4‬استفراغات خاصه رطوبات‬
‫‪ -5‬استحمام های معرفه‬
‫‪ -6‬ریاضت های صالحه‬
‫• تدبیر مزاج رطب‬
‫‪-1‬پرهیز از خوردن و خوابیدن و غم و رطوبات‬
‫‪ -2‬مجففات مثل گوشت شکار نمک سوده ‪ ،‬ماهی شور‬
‫‪ -3‬مکان ‪ :‬جاهای مرتفع که آفتاب در او بتابد ‪.‬‬
‫‪-4‬انجامحرکت تعب در خالء معده‬
‫‪ -5‬توقف طوالنی در حمام که استفراغ رطوبات کندونشستن‬
‫در آبیکه بابونه و بومادران وشبت در آن جوشاینده اند‬
‫تدبیر الغری فربهان ‪:‬‬
‫‪ -1‬خوردن غذای کثیر المقدار قلیل الغذا‬
‫‪ -2‬نگذارد غذا در معده ی ایشان درنگ کند و زود از معده ها بگذرد تا ازجداول جذب و‬
‫انتشاف نکنند‬
‫‪ -3‬استحمام متواتر قبل از غذا‬
‫‪ -4‬ریاضت سریع‬
‫‪ -5‬دهن محلله‬
‫‪ -6‬معجون اطریفل و دواء اللک و تریاق و شرب الخ ّل مع المری علی الریق‬
‫‪ ‬دواء اللک ‪ ( :‬صم ُغ حشیشه ُ بالمرّ الرائحه ‪ ،‬بسیار شبیه کهربا و مهزل ( الغر کننده ی شدید )‬
‫فربه کردن الغرها ‪ ( :‬فی تسمین القضیف )‬
‫فرد الغر به واسطه ی نبودن گوشت ( که وقایه عظیم می باشد و نیز دارای‬
‫رطوبت است ) در بدن به سرعت از کیفیات اربعه متاذی میشود‬
‫تدبیر‬
‫‪ -1‬حیات و زندگی به رطوبت است پس رعایت سکون و راحت و آرامش‬
‫‪ -2‬پرهیز از حرکت و ریاضت و غم وهم و جماع‬
‫‪ -3‬میل نمودن غذای رطبه‪ :‬حریره ازبرنج و نشاسته و شیرو روغن کنجد)‬
‫‪ -4‬حمام رطب‪:‬ابتدا غذا بخورد ‪ 2‬ساعت بعد‬
‫بدن را دلک کنند تا سرخ شود سپس طالی زفت کنند با پارچه کرباسی دوباره دلک‬
‫کنند سپس بدن بشویند و در وقت بیرون آمدن تدهین کنند با روغن بنفشه و‬
‫بعد از خروج از حمام پیاله شیر با قند بخورند‬
‫‪-5‬حریره جات‬
‫‪-6‬ادویه مسمن بالخاصیه مثل حجر البقر* ‪ ،‬مایه شتر اعرابی* انزروت با آب‬
‫هندوانه ولبوب مثل بادام فندق و نارجیل و خوردن شراب به مقدار معتدل‬