Transcript Prezentacja 1

Interpretacja oznaczeń
jonów wapnia,magnezu
oraz fosforanów.
Anna Dubiel
III OAM Gr.B1
Ilość
W organizmie
120%
100%
0,80%
0,20%
0,10%
14,90%
80%
1%
44%
60%
płyn zewnątrzkomórkowy
tkanka miękka
99%
40%
szkielet
85%
55%
20%
0%
Ca
P
Mg
Ilość
W osoczu
120%
100%
80%
10%
15%
35%
40%
30%
10%
60%
związany
zjonizowany
40%
20%
skompleksowany
50%
55%
55%
Ca
P
Mg
0%
Gospodarka
wapniowo-fosforanowa
kalcytonina
Ca
PTH￪
kości
nerki
1,25(OH)2D
Wydalania Ca
Wydalania Pi
Mobilizacja Ca i Pi
jelito
Wchłaniania Ca i Pi
Ca
Pi
Wapń







niezbędny do prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu (niezbędny do
budowy komórek),
przyczynia się do zachowania mocnych zębów oraz kości,
wspomaga układ nerwowy,
reguluje ciśnienie krwi,
bierze udział w krzepnięciu krwi i ułatwia gojenie ran,
uczestniczy w skurczu mięśni szkieletowych, gładkich oraz mięśnia
sercowego,
bierze udział w reakcjach zapalenia, regeneracji, proliferacji,
Ca całkowity 2,15-2,57 mmol/l
Ca zjonizowany 1,15-1,33mmol/l
Co wpływa na stężenie wapnia?
 Czynniki przedanalityczne:
-staza
-zmiana pozycji ciała
-ćwiczenia fizyczne
-hiperwentylacja (￬Ca=￪pH)
-stan odżywienia
-leki
Caskorygowany [mmol/l]=Caoznaczony [mmol/l]+0,02*(40-calbumina g/l
-poziom białka
￪pH
Ca2+
Ca związany
￬pH
Co wpływa na stężenie wapnia?

Czynniki fizjologiczne:
-wiek
-płeć
-zmienność sezonowa
-ciąża
Co wpływa na stężenie wapnia?

Interferencje:
-optymalizacja dla osocza,surowicy i krwi pełnej
-pH
-antykoagulanty wiążące wapń
Hiperkalcemia
 Jeśli:
-stwierdzono dwukrotnie
-stwierdzono
cCa> 2,62mmol/l
cCa>2,75 mmol/l
Często brak objawów
aż do osiągnięcia cCa > 3 mmol/l
Hiperkalcemia -przyczyny






Nadczynność przytarczyc
pierwotna-nowotwór
wtórna-przewlekłe schorzenia nerki
Nowotwory
Choroby ziarniniakowe
Leki
Zaburzenia endokrynne
Inne (np. unieruchomienie)
Hiperkalcemia-Objawy
Hipokalcemia-przyczyny

Pseudohipokalcemia- wtórna do
hipoalbuminemii (Cazjonizowany prawidłowy)





Niedobory wit.D
Zahamowane działanie PTH
Stany zapalne trzustki
Uszkodzenie nerek
Inne (np.wielokorotne transfuzje krwi)
Hipokalcemia-objawy
Fosforany
Fosforany występują przed wszystkim wewnątrzkomórkowo i są
obecne w wielu rodzajach pożywienia (produkty mleczne i białka
zwierzęce).




Metabolizm komórkowy (ATP)
Reakcje enzymatyczne (kinazy,fosfatazy)
Składnik kości (hydroksyapatyt)
Składowa kwasów nukleinowych i fosfolipidów
Fosforany nieorganiczne=0,81-1,45 mmol/l
Co wpływa na stężenie fosforanów?
Interfernecje:
-bilirubina
-lipemia
 Czynniki fizjologiczne
-rytm dobowy

Co wpływa na stężenie fosforanów?
Czynniki przedanalityczne:
-długie przechowywanie krwi
-hemoliza
-dieta
-posiłek,menstruacja,dożylne podanie glukozy￬

Hiperfosfatemia-przyczyny
Wzrost wchłaniania
-nadmiar wit. D
-wlew fosforanów
 Rozpad komórek
-rabdomioliza
-chemioterapia przeciwnowotworowa
 Spadek wydalania
-zaburzenia funkcji nerek
-niedoczynność przytarczyc

Hipofosfatemia-przyczyny
Zahamowane wchłanianie
-niedożywienie
-przewlekła biegunka
-niedobór wit.D
 Zmiany wewnątrzkomórkowe
-fosforylacja glukozy (terapia insulinowa)
 Zmiany zewnątrzkomórkowe
-wzrost wydalania z moczem
-zasadowica oddechowa
-niedoczynność przytarczyc
-przeszczep nerki

Magnez






jest niezbędny w organizmie człowieka do działania około 300
enzymów i aktywacji witaminy B1
uczestniczy w odbudowie fosforanowych źródeł energetycznych
skurczu mięśniowego, kwasu ATP i fosforanu kreatyny
uczestniczy w syntezie i stabilizacji kwasów nukleinowych DNA i
RNA,
Wpływa na uwalnianie neurotransmiterów
Stężenie Mg w komórce jest miernikiem jej aktywności
metabolicznej
pomaga zachować równowagę psychiczną i fizyczną
Mgcałkowity=0,66-1,07mmol/l
Mgzjonizowany=0,45-0,60mmol/l
Co wpływa na stężenie magnezu?

Czynniki przedanalityczne
-hemoliza (erytrocyty zawierają 3x więcej Mg niż osocze)￪￪￪
-antykoagulanty( chelatowanie jonów Mg)￬
-leki (suplementy)
Hipermagnezemia-przyczyny



Nadmierna podaż
Niewydolność nerek
Podaż litu!
Hipomagnezemia-przyczyny
Wzrost wydalania z moczem:
-leki (np.diuretki)
-uszkodzenie kanalików nerkowych
-alkohol
 Choroby przewodu pokarmowego:
-zaburzenia wchłaniania
-niedożywienie
-biegunka
 Zaburzenia endokrynologiczne
-hiperaldosteronizm
-cukrzyca

Często spotykana w populacji szpitalnej!
Zalecane spożycie dla
ludności Polski
Grupy
Niemowlęta
Dzieci
Dziewczęta
Chłopcy
Kobiety
Mężczyźni
Ciąża
Laktacja
Wiek
Ca [mg]
P[mg]
Mg[mg]
0-0,5
200
150
30
0,5-1
260
300
70
1.-3.
700
460
80
4.-6.
1000
500
130
7.-9.
1000
600
130
10.-12.
1300
1250
240
13.-15.
1300
1250
360
16.-18.
1300
1250
360
10.-12.
1300
1250
240
13.-15.
1300
1250
410
16.-18.
1300
1250
410
19.-30.
1000
700
310
31.-50.
1000
700
320
51 i więcej
1200
700
320
19.-30.
1000
700
400
31.-65.
1000
700
420
66 i więcej
1200
700
420
<19
1300
1250
400
>19
1000
700
360
<19
1300
1250
360
>19
1000
700
320
*Dawki: RDA zalecane dzienne spożycie (dla Niemowląt -AI wystarczające dzienne spożycie)
**Na podstawie „Normy żywienia dla populacji polskiej-nowelizacja”; Instytut Żywności i Żywienia 2012
Co jeść?

Co jeść?
Produkt
Kakao
Orzeszki ziemne
Mg [mg]
440
240
Kasza gryczana
220
Czekolada gorzka
Orzechy laskowe
170
140
Płatki owsiane
Groch
Szpinak
Makrela
Banan
130
120
50
30
30
Produkt
Żółty ser
Wątroba
Orzechy
Żółtko
P [mg]
450 - 800
540
500
490
Warzywa
strączkowe
400 - 420
Mięsa
Mleko
150 - 250
100
Dziękuję