Transcript pobierz - aleksandra derra

Feminizm & STS
Cyborg Donny Haraway
DONNA HARAWAY
ANTY-UNIWERSALIZM
Zarówno NOMADA,
CYBORG, PIES nie
są kategoriami
uniwersalnymi.
Powstały w
określonym czasie i
usytuowaniu
kulturowym i
politycznym.
techno-terażniejszość, hurry-up culture

od organicznego społeczeństwa przemysłowego
do polimorficznego systemu informatycznego
NIE WYSTARCZAJĄ:
marksizm: podmiotowość przez pryzmat pracy
(zachodnioeuropejskie pojęcie „ja”).
psychoanaliza: oparta na kategorii XIX-wiecznej
rodziny (separacja, trauma, kobieta jako inny).
 feminizm: uniwersalizacja kategorii kobiet


CYBORG: historia pojęcia
Szczur z programu
eksperymentalnego New York's
Rockland State Hospital (lata50-te
XXw).
 Norbert Wiener Cybernetics, or
Control and Communication in the
Animal and Machine
(1948), przepływ informacji.
 Manfred E. Clynes, Nathan C.
Kline:Cyborgs and Space (1960),
ulepszony człowiek.

CYBERNETYKA
BIOTECHNOLOGIE
Phil Leder, Tim
Stewart 1983
Lynn Randolph,
Passion of Oncomouse
OncoMouse™





Zwierzęcy modelowy system dla raka piersi
Żyjące zwierzę posiadające prawa
Zwyczajne commodity kapitalistycznej
wymiany (por. firma Du Pont)
rodzaj narzędzia maszynowego do budowy
innych instrumentów
Pierwsze opatentowane zwierze na świecie
CYBORGI: automaty informacyjne z
wbudowaną anatomią


Jaki rodzaj człowieka, maszyny,
zwierzęcia powstaje w wyniku
istniejących między nimi powiązań?
Jak funkcjonuje w technospołecznym systemie, głęboko
zmilitaryzowanej nauce narodowej,
późnym kapitalizmie z jego nowymi
formułami starych i nowych
nierówności.
ANTY-ANTROPOCENTRYZM
zwierzęta: nasze rodzeństwo
dopłaty do 1krowy:
UE: 803 USD
USA: 1057 USD
Japonia: 2555 USD
produkt narodowy
brutto/osobę:
Etiopia: 120 USD
Bangladesz: 360 USD
Angola: 660 USD
Honduras: 920 USD
Oncomouse©
2000-3000 rodzajów
seria TG 2576 do walki z
chorobą Alzheimera,
cena: do miliona USD,
potencjalny rynek dla
leku: 150 miliardów
USD
PSY: gatunek towarzyszący ludziom
Kategoria graniczna
(zdegradowane wilki, natura
przekształcona, pomiędzy
cywilizacją a przyrodą).
 Przekształcone przez
współczesne biotechnologie.
 Element popadający pod
mechanizmy wiedzo-władzy
(pedagogika, psychologia).

Przykłady powiązań człowiek-pies:

LABORATORIUM: miejsce spotkań
udomowionych zwierząt, ludzi i ich interesów

Dog Genome Project – manipulacje genowe
w celu stworzenia odpowiednich ras
Feministyczna filozofka nauki
Lata 90-te!
Cel




Stworzenie ironicznego mitu
politycznego.
Zgodność z feminizmem, socjalizmem i
materializmem.
Ironia jako gra humorem i powagą.
Cyborg jako centrum bluźnierczych
wypowiedzi.
cyborg

Hybryda maszyny i
organizmu.

Wytwór
rzeczywistości
społecznej i fikcji.
Inspiracje filozoficzne




Idea biopolityki Foucaulta.
Przeciw naturze!
Utopijna tradycja wyobrażania sobie
świata bez płci.
Rozmycie rozróżnienia na prywatne i
publiczne.
ANATOMO-POLITYKA
Dotyczy
pojedynczego
ludzkiego ciała i
polega na dążeniu do
podniesienia jego sił
i wzmocnienia
systemu.
BIOPOLITYKA
Nakierowana jest na
ciało gatunku
przepojone
mechanizmami życia:
narodzinami,
chorobami,
śmiertelnością,
długowiecznością itd.
cyborg


Twór w postpłciowym
świecie.
Przełamuje ideę
jedności z naturą
charakterystyczną dla
zachodnioeuropejskiego
myślenia.
Biologia i teoria ewolucji


Organizmy stały
się przedmiotem
wiedzy.
Zatarcie
podziału między
ludźmi i
zwierzętami.
Zamiast normalizacji - automatyzacja
Tech-knowledge, Genenteh, Allergen,
Hybritech, Syntex, Genen-cor,
Repligen, Micro-Angelo firmy Scion
Corp., Intertec
(przykłady z „Science”)
Typowe sformułowanie
Uczenie chrześcijańskiego
kreacjonizmu jako naukowego jest
child abuse, podobnie jak uczenie
kiepskiej biologii, ale uczenie biologii
jako ahistorycznej reprezentacji
przedmiotów, odseparowanych od ich
„agencies of observation” jest w
równym stopniu debilitating”
(Modest_Witness@Second_Milleni
um.FemaleMan...)
„Pęknięte tożsamości”
Płeć, rasa i
świadomość klasowa
to wytwór
sprzecznych
rzeczywistości
społecznych:
patriarchatu,
kolonializmu, rasizmu
i kapitalizmu.
Feminizm bez podmiotu?
Potrzeba nam powinowactwa
przekonań, szczególnej
koalicji, a nie tożsamości.
Feministyczny cyborg



Nie chce naturalnej
matrycy jedności.
Żaden konstrukt nie
stanowi całości!
Postulat polityki zmian
(w naturze klasy, rasy czy
płci).
NIE
dla logiki zawłaszczenia,
metody wchłonięcia
i taksonomicznych identyfikacji.
„Ideologiczny stan oskarżenia:”
UMYSŁ
PRAWDA
CZŁOWIECZEŃSTWO
ORGANIZM
SFERA PUBLICZNA
MĘŻCZYZNA
CYWILIZACJA
RZECZYWISTOŚĆ
AKTYWNY
CIAŁO
ZŁUDZENIA
ZWIERZĘCOŚĆ
MASZYNA
SFERA PRYWATNA
KOBIETA
PIERWOTNOŚĆ
POZÓR
PASYWNY
Siła technologizacji!!!!
 Dzięki
zaawansowanej
technologii dualizmy zaczynają
być podważane!
 Należy odrzucić retorykę
antynaukowej metafizyki!
przedstawienie, reprezentacja
organizm
głębia, integralność
doskonalenie
eugenika
reprodukcja
specjalizacja ról płciowych
publiczne/prywatne
natura/kultura
praca
symulacja
komponenty bioniczne
powierzchnia, granica
optymalizacja
kontrola populacji
replikacja
strategie genetyczne
obywatelstwo cyborgów
pola różnicy
robotyka
przedstawienie, reprezentacja
powieść mieszczańska,
realizm
symulacja
dekadencja
Science fiction
postmodernizm
przestarzałość
Czarodziejska Góra
Szok przyszłości
Freud
Lacan
II wojna światowa
Gwiezdne Wojny
rasowy łańcuch bytów
Neo-imperializm,
humanizm, ONZ
cYBORG
Zdemontowany,
przemontowany,
postmodernistyczny
społeczny i
jednostkowy
podmiot!
Forma rodziny-forma kapitału-sojusznik
społeczny
1. Patriarchalna rodzina nuklearna
(publiczne/prywatne, biała mieszczańska ideologia
feministyczna)
2. Nowoczesna rodzina państwa dobrobytu
(płace rodzinne, ideologia heteroseksualnego
feminizmu)
3. „Rodzina” czasów chałupnictwa
(kobieta na czele gospodarstwa domowego, eksplozja
feminizmów i erozja kobiecości)
Rozproszone „jA”!


Dom, rynek, płatna praca, państwo, szkoła,
szpital kliniczny, kościół.
Co to znaczy być ucieleśnionym w świecie
zaawansowanej techniki?
(Mary Douglas, Luce Irigaray, Monique Wittig)

Pisanie jako podstawowa technologia
cyborgów.