Transcript PPP w Polsce - Targi PPP Płock 2012

Definicja PPP
Przedmiotem partnerstwa publiczno-prywatnego
jest wspólna realizacja przedsięwzięcia
oparta na podziale zadań i ryzyk
pomiędzy
podmiotem publicznym i partnerem prywatnym
PPP: Korzystność! Skuteczność!
Efektywność!
takie jak:
Korzystność - możliwość sprostania nowym,
społecznie uzasadnionym wyzwaniom,
Skuteczność - realizacja potrzeb mimo braku
środków w budżetach publicznych,
Efektywność - mniejsze koszty działania niż w
tradycyjnej formule realizacji zadań publicznych,
powodują iż PPP stało się w ostatnich latach
coraz powszechniej używanym instrumentem na całym świecie
PPP 1997
PPP 2007
Źródło: PPPs in Developing Economies: Overcoming Obstacles to Private Sector Participation, DEPFA BANK 2007
Źródło: opracowanie własne na podstawie PPPs in Developing Economies: Overcoming Obstacles to Private Sector Participation, DEPFA BANK 2007
Liczba i wartość zamkniętych projektów PPP na świecie w latach 2004-2010
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Dealogic ProjectWare
http://www.oecd.org/dataoecd/54/23/47814518.pdf, slajd 4
Wartość i liczba ogłoszonych projektów PPP w Polsce
w latach 2009-2011 (w mld PLN)
2
60
50
1.5
40
1
30
20
0.5
10
0
0
2009
2010
mld EUR
PLN
2011
liczba projektów
Liczba ogłoszeń o wybór partnera/koncesjonariusza
w latach 2009, 2010 i 2011
+ 47 %
70
60
Projekty PPP
Koncesje
– 31 %
50
39
40
30
20
24
33
10
0
22
18
2010
2011
8
2009
Liczba ogłoszeń o poszukiwaniu partnera prywatnego w oparciu o ustawę PPP oraz ustawę o koncesji na
roboty budowlane lub usługi, to 41 w roku 2009, 62 w roku 2010, 42 w roku 2011 - w sumie 144 ogłoszenia,
a uwzględniając ponownie ogłaszane postępowania, rzeczywista liczba projektów w latach 2009, 2010 i
2011 wyniosła odpowiednio 33, 51 i 36 – w sumie 120.
Źródło: opracowanie własne na podstawie informacji i danych Biuletynu Zamówień Publicznych oraz Suplementu do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej,
a także Bazy Projektów PPP, Centrum PPP, www.pppbaza.pl
Liczba ogłoszeń o wybór partnera/koncesjonariusza
w latach 2009, 2010 i 2011
140
62
120
100
80
42
41
liczba ogłoszeń
51
rzeczywista liczba projektów
60
40
umowy podpisane
36
33
20
0
16
6
2
2009
2010
2011
Źródło: opracowanie własne na podstawie informacji i danych Biuletynu Zamówień Publicznych oraz Suplementu do Dziennika Urzędowego Unii
Europejskiej, a także Bazy Projektów PPP, Centrum PPP, www.pppbaza.pl
Liczba projektów PPP (2009 – 2011)
W sumie 144 ogłoszeń o poszukiwaniu partnera prywatnego w oparciu o
ustawę o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz ustawie o koncesji na roboty
budowlane lub usługi,
Rzeczywista liczba ogłoszeń (wraz z ponownie ogłaszanymi) to 126,
24 umowy PPP podpisane:

W latach 2009 - 2011, 18 z 24 projektów uzyskało zamknięcie komercyjne
finansowe – tj. partnerowi prywatnemu, z którym została podpisana umowa o PPP,
udało się zapewnić finansowanie dla przedsięwzięcia,

Podpisane umowy stanowią ok. 20% pierwotnej liczby ogłoszeń.
Rezultaty ogłoszeń o PPP/koncesji z okresu 2009-2011
Prawie 1/4 wszystkich postępowań, w które zaangażowani byli doradcy zewnętrzni, zakończyła się
podpisaniem umowy, a 1/3 ogłoszeń została anulowana,
W postępowaniach, przy których doradcy zewnętrzni nie byli zaangażowani w proces przygotowania
przedsięwzięcia – jedynie 10% ogłoszeń zakończyło się podpisaniem umowy, a ponad 60%
ogłoszeń zostało anulowanych.
Liczba ogłoszeń wg sektorów (2009-2011)
Najbardziej popularne były sektory:
Infrastruktura miejska
5%
Wod-kan
3%
Ochrona środowiska
3%
Sport i rekreacja
34%
infrastruktura komunalna (15%)
Edukacja
5%
Infrastruktura
komunalna
15%
Ochrona zdrowia
4%
Teleinformatyka
4%
infrastruktura
transport 6%
sportu i rekreacji (34%)
Inne
12%
Parkingi
12%
transport i parkingi (razem 18%)
edukacja (5%)
Liczba ogłoszeń o PPP w poszczególnych sektorach (2009-2011)
sport i rekreacja
ochrona zdrowia
parkingi
infra. komunalna
teleinformatyka
wod-kan
gosp. odpadami
transport
kultura
drogi
energetyka
usł. wydawnicze
infra. publiczna
sektor paliwowy
edukacja
centrum handlowe
rewitalizacja
0
10
20
30
2009
2010
40
50
60
2011
Źródło: opracowanie własne na podstawie Rynek PPP w Polsce – Raport podsumowujący pierwszy rok obowiązywania ustawy o partnerstwie publiczno – prywatnym i
ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi, Investment Support, Warszawa, 2009, s.9, oraz Raport PPP w Polsce 2010 – Raport podsumowujący rynek partnerstwa
publiczno – prywatnego w Polsce w 2010r., Investment Support, Warszawa, 2010, str. 11 oraz Rynek PPP w Polsce 2011, Investment Support, Warszawa, 2012, str. 12
Wartość polskiego rynku PPP – obecna i potencjalna
Wartość polskiego rynku PPP, po 3 latach szacuje się na ponad 5,5 mld PLN*,
Po doliczeniu zidentyfikowanych, planowanych projektów samorządowych, jego
wartość zwiększa się o kolejne 15 mld PLN**,
Podobnie wyglądają szacunki Investment Support oraz Centrum PPP**,
Powyższe wyliczenia oparte są na ogłoszonych postępowaniach poszukiwania
partnera prywatnego i dotyczą w zasadzie jedynie samorządowych przedsięwzięć w
zakresie PPP.
* Wg szacunków Investment Support oraz wyliczeń własnych, szacunkowa wartość polskiego rynku PPP (na podstawie ogłoszeń) to
1,97 mld PLN, w 2009 r., 1,88 mld PLN w 2010 r. oraz ok. 1,5 mld PLN na koniec 2011 r.
** Źródło: Raport samorządowy PPP, wydanie specjalne Forum PPP nr 2
Zgodnie z szacunkami prof. Witolda Orłowskiego, Głównego Doradcy Ekonomicznego PwC:
Luka finansowa w latach 2011-22 szacowana jest na kwotę 116 -197 mld PLN – oznacza to, że takiej
właśnie kwoty zabraknie w sektorze publicznym (wraz ze środkami z UE) dla sfinansowania potrzebnych
inwestycji,
Gdyby miała być ona w całości finansowana projektami PPP, oznaczałoby to, w latach 2011-22,
konieczność poniesienia rocznych nakładów rzędu 4-7 mld PLN,
Jest to zarazem szacunek potencjalnej rocznej wartości rynku PPP w Polsce w analizowanym okresie.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Budowa cmentarza wraz z obiektem ceremonialnym i spopielarnią w Podgórkach Tynieckich. (cmentarz)
Budowa kotłowni na odnawialne źródła energii oraz wytwarzanie energii cieplnej w Pieckach.
(energetyka)
Kompleksowa termomodernizacja budynków oświatowych Gminy Radzionków: Gimnazjum im. Ojca
Ludwika Wrodarczyka, Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych, Liceum Ogólnokształcące, Szkoła
Podstawowa nr 2 i Przedszkole nr 3. (energetyka)
Budowa parkingu podziemnego, na placu Na Groblach w Krakowie. (parking)
Budowa nowej siedziby Szpitala Powiatowego w Żywcu. (ochrona zdrowia)
Zagospodarowanie terenów dworca PKP w Sopocie. (dworzec)
Zaprojektowanie i wybudowanie parkingu podziemnego pod placem Nowy Targ. (parking)
Koncesja na zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków na terenie gminy
Kiszkowo. (wod-kan)
WiMax Wielkopolska Świadczenie odpłatnych usług bezprzewodowego, szerokopasmowego dostępu do
sieci Internet na częstotliwości obejmującej cztery dupleksowe kanały radiowe, każdy o szerokości 3,5
MHz, z zakresu 3600-3700 MHz na sześciu obszarach koncesyjnych: 30.1- 30.6 (ICT)
Roboty budowlane polegające na zaprojektowaniu, wykonaniu i wyposażeniu w niezbędne instalacje
obiektu szpitalnego przy SP ZOZ Szpitalu Wielospecjalistycznym w Jaworznie. (ochrona zdrowia)
Koncesja na roboty budowlane dla zadania pn. "Kompleks mineralnych basenów w Solcu – Zdroju”.
(sport i rekreacja)
Przebudowa Domu Opieki Społecznej w Kobylnicy na potrzeby Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego oraz
wykonywania zadań o charakterze komplementarnym. (ochrona zdrowia)
Uruchomienie linii przewozów regularnych dzieci do szkoły i innych osób w gminie Ustka. (transport)
Zaprojektowanie oraz częściowe sfinansowanie przebudowy drogi gminnej nr 101130G, 101202G i
skrzyżowania z drogą wojewódzką nr 203 wraz z budową oświetlenia drogowego. Budowa drogi gminnej
w Ustce. (transport)
*Analiza powstała w ramach realizacji zamówienia dla Polskiej Agencji Przedsiębiorczości pt. „Analiza
potencjału podmiotów publicznych i przedsiębiorstw do realizacji partnerstwa publiczno-prywatnego”.
Pomysł na realizację parkingu w formule PPP zrodził się jeszcze 2005 roku, gdy
pojawiła się pierwsza ustawa o PPP,
Co ciekawe – z inicjatywą realizacji projektu wyszedł sektor prywatny, nie publiczny,
I procedura w 2007 roku prowadzona jednak zgodnie z przepisami ustawy PZP –
została unieważniona,
II procedura w oparciu o ustawę o koncesji na roboty budowlane lub usługi –
zakończyła się sukcesem:
 podpisanie umowy między partnerami – lipiec 2010,
 zamknięcie finansowe – czerwiec 2011,
 rozpoczęcie fazy konstrukcyjnej – lipiec 2011,
Projekt zakładał budowę parkingu podziemnego wraz z nawierzchnią placu i jej
zagospodarowaniem,
Po okresie koncesyjnym 40 lat parking stanie się na mocy zawartej umowy –
własnością miasta Wrocławia,
3 podstawowe ryzyka: budowy, dostępności i popytu obciążają partnera prywatnego,
Realizacja projektu wartego ok. 39 mln PLN jest finansowana przez partnera
prywatnego – ze środków własnych oraz kredytu bankowego (w tym 31,3 mln PLN z
kredytu udzielonego przez EBOiR).
Nazwa i przedmiot projektu
Podmiot publiczny
Podstawa prawna wyboru partnera prywatnego
Forma prawna projektu
Warunki udziału w postępowaniu
Kryteria oceny ofert
Podmiot prywatny
Podział ryzyk między partnerami
Wartość inwestycji (pełna wartość projektu)
Struktura projektu i finansowania
Nakłady inwestycyjne (w tym wkład partnera
prywatnego i wkład partnera publicznego)
Czas trwania umowy
Parametry techniczne (długość, powierzchnia itp.)
Zaprojektowanie i wybudowanie parkingu podziemnego pod placem Nowy Targ
Urząd Miasta Wrocław
Ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi w związku z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno
prywatnym.
Kontraktualne PPP
Warunki udziału w przetargu na wybór partnera prywatnego:
dysponowanie uprawnieniami do realizacji, niezbędnej do wykonania zamówienia, działalności i czynności,
odpowiednia do wykonania zamówienia sytuacja ekonomiczna i finansowa,
dysponowanie niezbędną wiedzą i doświadczeniem oraz potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia lub przedstawienie pisemne
zobowiązania innych podmiotów do udostępnienia potencjału technicznego i osób zdolnych do wykonania umowy (np. posiadanie zespołu osób z odpowiednią
widzą i doświadczeniem, które będą uczestniczyć w realizacji przedmiotu koncesji.
Okres trwania koncesji oraz wysokość udziału finansowego partnera prywatnego
Konsorcjum w składzie:
1. Mota – Engil Central Europe S.A. – Lider konsorcjum, z siedzibą w Krakowie,
2. Mota – Engil, Engenharia e Construcao, S.A. (Portugalia),
3. Emsa – Empreendimentos e exploracao de estacionamentos, S.A. (Portugalia),
4. Esli – Parques de Estacionamento, S.A. Lizbona (Portugalia),
5. IMMO Park Sp. z o.o. Kraków.
1. Wszelkie ryzyka związane z wykonaniem umowy obciążają partnera prywatnego, w szczególności ryzyko prawidłowego zaprojektowania i wykonania obiektu,
ryzyko dostępności i popytu a także ryzyko ekonomiczne związane z wykonaniem przedmiotu koncesji,
2. Partner publiczny ponosi część ryzyka ekonomicznego związanego z wykonaniem Umowy (w zakresie płatności części wynagrodzenia na rzecz
koncesjonariusza), ryzyko związane prowadzeniem postępowania o wybór Koncesjonariusza. Ponosi on także ryzyko polityczne i społeczne związane z
realizacją przedmiotu umowy. Ponadto obciążają go wszelkie ryzyka związane z przedmiotem umowy od chwili przejęcia parkingu po okresie jego eksploatacji
przez koncesjonariusza, w tym ryzyko związane z końcową wartością parkingu oraz ryzyko ekonomiczne i eksploatacyjne związane z jego dalszą eksploatacją.
3 podstawowe ryzyka: ryzyko budowy, dostępności i popytu obciążają partnera prywatnego.
Ok. 39 mln PLN (38 731 429,62 PLN)
Realizacja projektu jest finansowana przez partnera prywatnego – ze środków własnych oraz kredytu bankowego( z kredyt 31,3 mln PLN Udzielony przez EBI).
Wynagrodzeniem jest czerpanie korzyści z tytułu świadczenia usług uzupełnione wypłatami z budżetu miasta ( do kwoty 15 mln PLN.)
Partner prywatny ma obowiązek sfinansowania przedsięwzięcia, bądź zapewnienia jego sfinansowania przez osoby trzecie – ok. 39 mln PLN. Udział partnera
publicznego: wynagrodzenie (15 mln PLN) sukcesywnie wypłacane partnerowi prywatnemu w okresie trwania umowy..
40 lat
W koncepcji przyjęto założenie wielkości podziemnego parkingu pod placem Nowy Targ na minimalnie 300, maksymalnie 800 miejsc postojowych.
Liczba użytkowników
Trzy kondygnacje podziemne – 331 miejsc postojowych
Inne szczegóły techniczne (cechy charakterystyczne ) 3 kondygnacje podziemne, czyli ponad 10 000 tys. metrów kwadratowych.
Wsparcie eksperckie/doradcze zewnętrzne
Partner publiczny - tak, korzystano z doradztwa zewnętrznego: doradztwo prawne od etapu negocjacji.
W ramach działań zleconych były prowadzone wstępne analizy ekonomiczne w zakresie możliwości wydłużenia okresu koncesyjnego oraz gruntowne rozeznanie
zapotrzebowania miejsc postojowych, bilans miejsc postojowych.
Czas od pomysłu do wszczęcia postępowania
2007 – kwiecień 2009, czyli 28 miesięcy
Trudności formalne (trudności przygotowania
Pierwsze postępowanie ogłoszone w marcu 2008 roku w oparciu o ustawę PZP (Prawo Zamówień Publicznych) zostało unieważnione uwagi na fakt, że przepisy
projektu)
ustawy PZP uniemożliwiały uwzględnienie wniosków wykonawców zgłaszanych w trakcie postępowania.
Konsultacje społeczne
Nie były prowadzone.
Co należy zrobić?
1. Opracowanie rządowej polityki stosowania PPP.
Cel:
Przełożenie woli politycznej na język świadomych, planowych działań praktycznych – gdzie (w jakim sektorze, branży),
kiedy i jak stosować PPP.
2. Opracowanie strategii implementacji PPP do polskiej praktyki.
Cel:
Opracowanie struktury organizacyjnej - wykonawczej (w tym i koordynującej działania podmiotów publicznych)
niezbędnej dla urzeczywistnienia polityki stosowania PPP w Polsce.
Opracowywanie średnioterminowych programów upowszechniania wiedzy i umiejętności stosowania PPP w Polsce.
3. Rozwiązania instytucjonalne.
Cel:
Uruchomienie struktury organizacyjnej pozwalającej na realizację celów programowych określonych w polityce
stosowania PPP i strategii upowszechnienia tej formuły realizacji usług publicznych( pełnomocnik ds. PPP, jednostki centra kompetencyjne i wykonawcze w poszczególnych ministerstwach.
Uruchomienie instytucji zmniejszających poziom ryzyk związanych ze stosowaniem formuły PPP ( certyfikacja
korzystności PPP, poręczenia, wsparcie finansowe na etapie przygotowywania projektów).
4. Regulacje prawne.
Cel:
Zachowanie przyjaznych dla stosowania formuły PPP uwarunkowań prawnych.
Uzupełnienie regulacji prawnych o inkorporację Decyzji 18/2004 Eurostatu do prawa polskiego oraz nowelizację Ustawy
o finansach publicznych - uwzględnienie specyfiki rozliczania projektów PPP.
Dziękuję za uwagę
dr Irena Herbst, Prezes Zarządu E-mail: [email protected] Mobile: +48 519 138 515
Centrum Partnerstwa Publiczno-Prywatnego jest niezależną
instytucją obywatelską, która stawia sobie za cel zaspokajanie
ważnych potrzeb publicznych poprzez znaczące przyspieszenie
inwestycji prywatnych w tej części na które państwo nie ma
pieniędzy. Fundację Centrum PPP powołano aktem notarialnym 10
lipca 2008 roku w Warszawie.
Założycielami Centrum PPP są: banki, kancelarie prawne, firmy
doradcze, przedsiębiorstwa, regionalne agencje rozwoju, fundacje,
związki, izby i stowarzyszenia gospodarcze - łącznie 41 podmiotów
prywatnych i publicznych.
Są one zainteresowane przełamywaniem marazmu, jaki panuje w
Polsce w zakresie przygotowania inwestycji publiczno-prywatnych
w przedmiocie świadczenia usług publicznych. Obok założycieli
współpracują z nami inne podmioty zainteresowane partnerstwem
publiczno-prywatnym w Polsce.
Centrum PPP współpracuje z ministerstwem finansów, gospodarki,
rozwoju regionalnego i infrastruktury, jak również JST.
Jednym z postulatów jest podpisanie umowy z rządem na realizację
zadań publicznych wynikających z upowszechnienia PPP w Polsce.