روش های مهار فعالیت تولید مثلی
Download
Report
Transcript روش های مهار فعالیت تولید مثلی
تکنیک های تولید مثلی در دام
Reproduction
Techniques in Animals
Presented by: A. Riasi
Ph. D. in animal nutrition and Physiology
http://riasi.iut.ac.ir
تکنیک های مهار فعالیت های تولید مثلی
Prohibition of Reproduction
اهداف این جلسه:
-1اهمیت آشنایی با روش های مهار فعالیت تولید مثلی
-2روش ایجاد مانع برای پنیس
-3روش تغییر مسیر خارج شدن پنیس
-4روش های جراحی و غیر جراحی اخته کردن دام نر
-5وازکتومی
-6روش های شیمیایی و ایمینولوژیکی برای مهار تولید مثل
-7روش های درمان هورمونی
اهمیت مهار فعالیت های تولید مثلی در دام
-1مدیریت بهتر تولید مثل در گله
-2جلوگیری از گسترش بیماری های تولید مثلی در گله
-3افزایش بازده غذایی و بازده رشد
-4باالبردن کیفیت الشه
روش های مهار فعالیت تولید مثلی
الف) در دام های نر:
-1ایجاد مانع برای پنیس
-2تغییر مسیر خارج شدن پنیس
-3اخته کردن حیوان
-4قطع مجرای واز دفران (وازکتومی)
-5روش های شیمیایی و ایمینولوژیکی
ب) در دام های ماده:
-1مصرف خوراکی استات ملن ژسترول
-2استفاده از کپسول های کاشتنی پروژسترون
روش ایجاد مانع برای پنیس
-بیشتر در گله های گوسفند و بز کاربرد دارد.
یک لوله پالستیکی در محل سوراخ خروج پنیس نصب می شود. -راه دیگر نصب سینه بند پارچه ای در زیر شکم است.
در ای ن ننن روش حیوان ن ننات ن ن ننر بت ن نندرید تمای ن ننل ج ن ن ی خ ن ننود را از دس ن ننت داده و امک ن نناناستفاده از آنها برای فحل یابی کاهش می یابد.
تغییر مسیر خارج شدن پنیس از داخل غالف
از ایننن حیوانننات ب نرای فحننل یننامی در گلننه مننی تننوان اسننتفاده کننرد و مراحننل انجننام ایننن
تکنیک بصورت زیر است:
• تزریق یک داروی آرام بخش و مهار حیوان بر روی میز جراحی
• تزریق زیر جلدی حدود 2تا 3میلی لیتر محلول لیدوکائین %10در نقاط مختلف
اطراف سوراخ طبیعی محل خارج شدن پنیس در زیر شکم
• تراشیدن مو یا پشم در ناحیه ی مورد نظر زیر شکم و سپس شستشو با آب صابون و
ضد عفونی با الکل یا بتادین
• برش پوست و ایجاد یک سوراخ جدید در پوست شکم بفاصله ی 10تا 20سانتی متر
در سمت راست یا چپ سوراخ قبلی
• دوختن پوست جداشده با نخ جراحی در محل سوراخ قبلی
• عبور یک میله ی بلند جراحی از سوراخ جدید و ایجاد یک مسیر تا محل غالف پنیس
• مصرف آنتی بیوتیک های تزریقی برای جلوگیری از بروز عفونت ها
• مراقبت از زخم ها تا اطمینان از بهبودی کامل
برتری های روش تغییر مسیرخارج شدن پنیس در مقایسه با روش ایجاد مانع :
-1در هنگام تالش برای جفت گیری پنیس از غالف خود خارج می شود اما بدلیل انحراف
به واژن حیوان ماده وارد نمی شود.
-2حیوان نر تمایل ج ی خود را از دست نمی دهد.
-3در هنگام تالش برای جفت گیری حیوان نر احساس درد ندارد.
-4خطر انتقال بیماری های تولید مثلی در گله کاهش می یابد.
اخته کردن )(Castration
-اخته کردن عبارتست از جداکردن بیضه ها و اپیدیدیمس ها از بدن حیوان.
روش معمن ننول اختن ننه کن ننردن در حیوانن ننات مزرعن ننه ای جراحن ننی سن نناده و خن ننارج کن ننردنبیضه ها از کیسه ی بیضه است.
گاهی استفاده از پ س بردیزو و حلقه ی الستیکی برای اخته کردن حیوانات رایدتر است.
فصل بهار یا اواخر پاییز زمان مناسبی برای اخته کردن است. -بهتر است قبل از اخته کردن ،حیوان بر علیه بیماری کزاز واکسینه شود.
هدف های اجرای آن عبارتند از:
• ممانعت از فعالیت تولید مثلی حیوان نر
• بهبود بازده پرواربندی
• مهار حالت تهاجمی حیوان نر و کارکردن آسان تر با آن.
روش های اخته کردن عبارتند از:
• روش جراحی
• استفاده از پ س بردیزو
• استفاده از حلقه ی الستیکی
مراحل اخته کردن با روش جراحی:
• تزریق یک داروی آرام بخش و سپس خواباندن و مهار کردن حیوان بر روی زمین
• تزریق حدود یک میلی لیتر لیدوکائین در اطراف پوست بیضه
• شستشوی اسکروتوم با آب و صابون و ضدعفونی آن با الکل یا بتادین
• هدایت بیضه ها به سمت باال با یک دست و برش بخش پایینی اسکروتوم باندازه ی
یک سوم قطر یا ایجاد برش در پهلوی راست و چپ اسکوتوم
• بیرون راندن جداگانه ی هر یک از بیضه ها به خارج از اسکروتوم
• استفاده از پ س اماسکوالتور برای فشردن بند بیضه
• بریدن بند بیضه از زیر پ س و جدا کردن بیضه ها و اپیدیدیمیس ها
• دوخت محل برش با نخ جراحی
• تزریق آنتی بیوتیک و مراقبت های بهداشتی تا بهبودی کامل زخم
مراحل اخته کردن با پ س بردیزو:
مراحل اخته کردن با حلقه الستیکی:
Hypertrophic (1) and atrophic (3) testes recovered after orchiectomy.
Small Ruminant Research, 84: 61-64 (2009)
Section of atrophic testis showing seminiferous tubules devoid of spermatogonial
cells and calcification of the necrotic tubules (10×).
Small Ruminant Research, 84: 61-64 (2009)
قطع مجرا وازدفران )(Vasectomy
مراحل انجام عمل وازکتومی عبارتند از:
• تزریق آرام بخش و مهار حیوان در یک جایگاه مناسب
• تزریق لیدوکائین زیر جلدی در اطراف بیضه ها و می ح ی موضعی
• شستشو و ضدعفونی کردن اسکروتوم از محل اتصال آن به زیر شکم تا پایین
• ایجاد برش کوچک (بطول 1تا 2سانتی متر) در محل بند بیضه
• پیدا کردن مجاری وازدفران و بستن آنها با نخ جراحی
• قطع کردن مجاری وازدفران با تیغ جراحی
• دوختن پوست بند بیضه
• تزریق آنتی بیوتیک به حیوان و مراقبت های روزانه تا بهبودی کامل زخم
روش های شیمیایی و ایمینولوژیکی
• در روش های شیمیایی مهار فعالیت تولید مثلی حیوانات نر ،یک ترکیب سمی
بداخل بافت پارنشیمی بیضه ها تزریق می شود.
• در روش های ایمینولوژیکی با تزریق داروهای ضد بارداری ،تولید آنتی بادی بر
علیه هورمون GnRHتحریک می شود.
• در روش های ایمینولوژیکی خطر بروز بیماری های موضعی یا سیستمیک افزایش
می یابد.
روش های درمان هورمونی در حیوانات ماده
مراحل کار:
-1مصرف خوراکی یک نوع پروژسترون سنتتیک بنام استات ملن ژسترول )(MGA
بطور موثری فحلی و تخمک اندازی را در تلیسه های نژاد گوشتی کاهش داده و نرخ رشد و
افزایش وزن را به میزان 10درصد افزایش می دهد.
-2نوع دیگر پروژسترون سنتتیک بنام نورژستومت ساخته شده است که همانند
100MGAتا 200برابر مقاوم تر از پروژسترون است و آنرا بصورت کپسول های
کاشتنی در زیر پوست گوش مورد استفاده قرار می دهند.
روش های درمان هورمونی در حیوانات ماده