meme kanserinde tanı ve tedavi sunumu

Download Report

Transcript meme kanserinde tanı ve tedavi sunumu

MEME KANSERİ
Meme Anatomisi






Modifiye ter bezi
2.-6. kosta hizası
Pektoral major kası
Cooper (asıcı)
ligamanlar
Simetrik değil
Fibroglandüler doku
Meme Anatomisi


Yağ ve lif dokusu
Terminal Duktal –
Lobüler Ünite
Lenfatik Drenaj


Aksiller Drenaj
İnternal Mamariyan
Drenaj
PATOFİZYOLOJİ

Normal duktal anotomi

Hiperplazi, displazi, metaplazi

Duktal Karsinoma İnsitu

İnvaziv duktal karsinoma
Meme Kanseri




Kadınlarda en sık görülen malignitedir
Büyük çoğunluğunda etyoloji bilinmemektedir
Bir çok risk faktörü vardır
Kadınlarda meme kanseri ile toplumsal
düzeyde mücadele etmek için önerilen ve
etkinliği kanıtlanmış birincil korunma yöntemi
yoktur, yani meme kanserinin ortaya
çıkmasını önlemek üzere topluma yönelik
programlarda uygulanacak bir modalite
bulunmamaktadır.
İKİNCİL KORUNMA YÖNTEMİ

Başlamış olan karsinogenezis sürecini, henüz
klinik bulgular ortaya çıkmadan yakalamak
üzere önerilen ve geniş uygulama bulan üç
modalite vardır



Topluma yönelik programlarla kadınların aralıklı
olarak Kendi Kendine Meme Muayenesi
(KKMM)yapmalarının sağlanması
Hekim ya da hemşire tarafından aralıklı Klinik
Meme Muayenesi(KKM)yapılması
Memenin aralıklı olarak Mamografi(MG)ile
incelenmesi
Meme Kanserini Erken Yakalamak



Toplumun bilgilendirilmesi
Erken evrede tanı
Erken evrede prognoz daha iyi
Memenin Benign Lezyonları


Malign lezyonlardan daha
fazla görülür
İki grupta incelenir:

Fibrokistik Değişiklikler




Nonproliferatif lezyonlar
Atipi göstermeyen proliferatif
lezyonlar
Atipi gösteren hiperplazi
Fibroadenom
Nonproliferatif Lezyonlar





Kistler
Papiller apokrin değişiklikler
Epitelial kalsifikasyonlar
Orta dereceli hiperplazi
Fibroadenom
Kanser riski taşımazlar

Atipi göstermeyen proliferatif lezyonlar



İntraduktal papillom
Sklerozan adenozis
Hafif artmış kanser riski (1,5-2 kat)
Atipi gösteren proliferatif lezyonlar


Duktal tip (DCİS)
Lobüler tip (LCİS)
Artmış kanser riski (8-10 kat)
Fibroadenom










Benign kitlelerin en sık görülenidir
20-30 yaşta sıktır
İyi sınırlı, mobil, ağrısız kitle
Genelde tektir
Etyoljide hormonal dengesizlik
Gebelik ve laktasyonda büyüyebilir
Menapozda involüsyon
Karsinom oranı %0,1-0,3’tür
Genellikle 3-4 cm kadar büyürler
İİAB, Core, Eksizyonel biyopsi
Fibroadenom
Duktal Ektazi






Areola arkasındaki duktus dilatasyonu
Birikmiş sekresyon
40-50 yaşlarda sık
Kitle, ağrı, akıntı, meme başında
retraksiyon
Biyopsi
Nüks oranı fazla
Yağ Nekrozu




Kanseri taklit eder
Etyolojide travma hikayesi
Ağrısız, sert kitle
Biyopsi
Yağ Nekrozu
PAGET HASTALIĞI











Meme başı ve areolada kızarıklık
Kabuklanma
Kaşıntı
Ülserasyon
Meme başı akıntısı
İnsitu ductal karsinom
50-60 yaş
Tek taraflı
Mamografi
Biyopsi
Cerrahi
Benign Meme Hastalıklarında
Rölatif Risk
RR=1
Apokrin değişiklikler
Duktal ektazi
Hafif Dercede Epitelial Hiperplazi
RR=1,5-2 Orta Dereceli Epitelial Hiperplazi
Sklerozan adenozis, Papilloma
RR=4-5
Atipik Duktal Hiperplazi
Atipik Lobüler Hiperplazi
RR=8-10 Lobüler Karsinoma İnsitu
Duktal Karsinoma İnsitu
Meme Kanseri Risk Faktörleri







Yaş, Etnisite, Irk
Menarj yaşı
Parite
İlk doğum yaşı
Menopoz yaşı
Daha önceki meme biyopsileri
Atipik hiperplazi veya LCIS





Daha önce toraksa RT
Bilinen veya şüpheli BRCA1/2, P53 ya da
meme kanseriyle ilişkili gen mutasyonları
Meme veya over kanseri için aile hikayesi
Şuanda veya daha önce östrojen,
progesteron, HRT, vücut kitle indeksi, alkol
alımı, sigara
Sosyo ekonomik seviyenin yüksekliği
Genetik






%20-30 kadının en az bir akrabasında meme
kanseri vardır
%5-10 kadın gerçek herediter predispozisyon
taşır
Tüm meme kanserlerinin %80’i sporadiktir
Meme kanserlerinin %7-10’unda BRCA1/2
genleri vardır
BRCA1 geni taşıyan hastaların yaşam boyu
meme kanseri olma riski %40-70
Karşı memede kanser riski %40-85
BRCA1 Ve Kanserin Patolojik
Özellikleri






Yüksek grade
Yüksek mitotik indeks
“Pushing” tümör sınırları
Lenfositik infiltrasyon
ER(-)
PR(-)
Risk Değerlendirme Yöntemleri










Gail risk modeli
Claus risk modeli
Fort modeli
BRCAPro
Bodian
Myriad
Tyrer-Cuzick
Manual model
Rosner-Colditz
Couch modeli
Gail Risk Modeli
Kişinin değerlendirme anındaki yaşı
 Menarj yaşı
 Yapılan meme biyopsi sayısı ve atipik hiperplazi içerip
içermediği
 İlk doğum yaşı
 Birinci derece akrabalarında Meme Ca sayısı
Bu değerler girildiğinde bir periyot için (5yıl) mutlak riski
ölçer.
Risk %1.67’den büyükse basitçe gelecek “5 yıl içinde
meme Ca riski vardır” diye yorumlanabilir.

Gail Risk Modelinin Limitasyonları







Meme Ca olan yakınlarının Meme Ca olma yaşlarını
2. derece yakınlarda Meme Ca olanları ve baba tarafı
meme kanserlerini
35 yaş altı ve 75 yaş üstü kadınları değerlendirmez
Kişinin kendi atipik hiperplazi ve LCIS öyküsünü
hesaba katmaz
Riski düşük tahmin eder
35-61 yaş arası yıllık mamografi çektirmeyen
kadınlarda da genel olarak riski yüksek hesapladığı
söylenmiştir
Yaşam boyu riski 90 yaşına kadar hesaplar.
Farklı Risk Analiz Yöntemleri
Geliştirilmiş Olsa da;


Halen riski tam olarak saptayabilen bir
yöntem,
Her hasta için uygulanabilecek ve riski
doğruya yakın belirleyebilecek bir model
yoktur.
Meme Kanserinde Koruyucu
Faktörler





Emzirme
İlk çocuğun 30 yaşın altında
doğması
Düzenli egzersiz yapma
Tamoksifen kullanımı
Profilaktik mastektomi
Meme Kanserinde Belirti Ve
Bulgular







Memede kitle veya kalınlaşma
Meme cildinde çekilme
Meme başının içeri girmesi
Meme başından gelen akıntı
Cildin renginde veya yapısında değişiklik
İki meme arasında simetrinin bozulması
Koltuk altında ele gelen bir kitle
Primer Meme Kanseri Sınıflaması

İnvaziv olmayan epiteliyal kanserler



İnvaziv epiteliyal kanserler



Lobüler karsinoma insitu (LCIS)
Duktal karsinoma insitu (DCIS)
İnvaziv lobüler karsinoma
İnvaziv duktal karsinoma
Mixed connective ve epiteliyal tümörler



Phylloides tümörler
Karsinosarkom
Anjiyo sarkom
Meme Kanseri Yerleşimi ve
Yayılımı





Üst dış kadranda %50
Areola bölgesinde %18
Üst iç kadranda %15
Alt dış kadranda %11
Alt iç kadranda %6
Meme Kanserinde Evreleme

TNM



T Primer tümör büyüklüğü
N Aksiller lenf nodları
M Metastaz var-yok
Erken Evre Meme Kanseri

Erken evre



I
IIA
Lokal ileri evre




IIB
IIIA
IIIB
IIIC
Meme Kanserinde Tanı ve
Tarama Yöntemleri

Erken tanıda
 20 yaş üstü
-KKMM her ay
 20-40 yaş
-KKMM her ay
-KMM iki yılda
bir

40-69 yaş
-KKMM her ay
-KMM her yıl
-MG 2 yılda bir
MEME DERİSİNDEKİ
DEĞİŞİKLİKLER
MAMOGRAFİ





40 – 69 yaş grubu kadınlar
Taramanın aralığı iki yıl
Taramaya katılanlara her iki meme için, birisi
mediolateral oblik (= MLO), diğeri ise
kranyokaudal (= CC) olmak üzere ikişer poz
mamografi filmi çekilmeli
Mamografi filmleri iki radyoloji uzmanı tarafından
ve birbirlerinden bağımsız olarak
değerlendirilmeli, her iki uzmanın önerileri de
dikkate alınmalıdır
Taramaya katılan her kadın hekim tarafından da
muayene edilmelidir
MAMOGRAFİ



Tarama mamografisiyle meme kanseri
mortalitesinin yüzde otuz düşürülmesi
mümkündür
Tanı konulan meme kanserli hastaların
evreleri küçülmüştür
Ortalama meme kanseri çapı 1.5 cm,
DCİS çapı 0.8 cm.ye gerilemiştir





Mikrokalsifikasyon
Dens meme
Spikül oluşturan oluşum
Düzensiz sınırlı oluşum
Asimetrik değişiklik
Lineer Kalsifikasyon
Spiküle Lezyon
Pleomorfik Kalsifikasyon
Ultrason tarama da önerilmez


Üç ayrı çalışmada herediter risk
faktörlerine sahip nonpalpabl meme
kanserli 83 kişinin sadece ikisinde yıllık
USG ile meme kanseri saptanmıştır
Sonuçta mamografi kadınlar için halen en
değerli tarama seçeneğidir
Robson M, Offit K. N Engl J Med.
2007;357:154-162.




Basit kist
Komplike kist
Solid kitle
Lenf bezi
BİYOPSİ




İnce iğne aspirasyon biyopsisi(İİAB)
Kalın iğne biyopsisi(Core)
Eksizyonel biyopsi
Sentinal Lenf Nodu Biyopsisi
MEME KANSERİNDE TEDAVİ





Cerrahi yöntemler
Kemoterapi
Radyoterapi
Hormon tedavisi
İmmunoterapi
ERKEN EVRE MEME KANSERİNDE TEDAVİ
ALGORİTMİ
İNVAZİV MEME CA (EI veya II)
Total mastektomi+Aksiller
disseksiyon
Nod(+)
HT
KT
Nod(-)
Segmental
mastektomi+aksiller
disseksiyon
Nod(+)
Nod(-)
HT
KT KT-RT
RT-HT
Gözlem
RT-KT
KT-RT
RT, HT, KT,
Gözlem
MEME KORUYUCU CERRAHİ






Lumpektomi
Tümerektomi
Kadrantektomi
Parsiyel mastektomi
Segmentektomi
Geniş lokal eksizyonu
40 Yaş Altı Memede Kitleye
Yaklaşım





USG ilk basamak
Mamografi
İİAB ve gözlem
1-2 menstrüel siklus takibi
Kitle kaybolursa rutin takip
30 YAŞ ÜSTÜ MEMEDE KİTLE
MAMOGRAFİ
BI-RADS 1, 2, 3
USG
BI-RADS 4, 5
BİYOPSİ
Palpabl: İİAB, kor biyopsi
Non-palpabl: Görüntüleme
eşliğinde İİAB, kor biyopsi, ROLL
veya telle işaretli kitle eksizyonu
30 YAŞ ÜSTÜ MEMEDE KİTLE
USG Bulguları; şüpheli veya tanımlanamıyorsa;
BİYOPSİ
MALİGN
CERRAHİ EKSİZYON
(LCIS, ADH risk azaltıcı girişim;
Malign: NCCN temel prensipleri; MKC
veya mastektomi&SLNB
SELİM
FM & USG/MG:
Lezyon Stabil
6-12 ay; 1-2 yıl takip
Rutin Takip Lezyon
BİYOPSİ
Tekrarı
30 YAŞ ÜSTÜ MEMEDE KİTLE
USG BULGULARI: KİST
Semptomatik veya Komplike
Kist
Basit Kist ve
Asemptomatik
TAKİP (2-4 AY):
FM: N
Rutin Tarama
FM: Nüks
Cerrahi Eksizyon
USG Eşliğinde Biyopsi
Aspirasyon Kanlı Değil ve
Kitle (-)
USG
Aspirasyon kanlı, aspirasyon
sonrası kitle (+) veya kist
duvarı düzensiz veya
intrakistik kitle (+)
ERKEK MEME KANSERİ







%1
65 Yaş
Kitle
Tanı ileri evrede
Biyopsi
Cerrahi +KT+RT
Kötü seyirli