Transcript KAYNAŞTIRMA 1

Bir müdahale biçimi olarak Özel Eğitim
Özel eğitim her şeyden önce
yetersizliği olan bireylere yapılan amaçlı
bir müdahaledir. Başarılı bir
müdahalenin yetersizliği olan bireyin
öğrenme ortamına, okul ve topluma etkin
katılımına ket vuran tüm engelleri
ortadan kaldırması, o engellerden bireyi
koruması ya da o engellerin üstesinden
gelmesini sağlaması gerekir.
engelli çocukların
normal gelişim gösteren çocuklarla
aynı ortamlarda eğitilmeleri yönündeki
Son yıllarda, ülkemizde de
çalışmalara daha çok önem verilmeye başlanmıştır.
Kaynaştırma ile ilgili varsayımlar ;
1. Engelli çocuğun, normal gelişim gösteren
yaşıtları tarafından kabulü artabilir.
2. Engelli ve normal gelişim gösteren çocuklar
arasında sosyal iletişim artabilir.
3. Engelli çocuk normal gelişim gösteren çocuğu
model alarak sosyal zihinsel yeteneklerini
geliştirebilir ve bunları etkili bir şekilde
kullanabilir.
Kaynaştırma
Dereceleri
:
Fiziki Kaynaştırma
Tüm fiziki engellerin kaldırılması ve özel eğitim gerektiren çocuğun akranlarının
devam ettiği okulda eğitim görmesi. (Özel sınıflar bunun tipik uygulamalarıdır)
İşlevsel Kaynaştırma
Özel eğitim gerektiren çocuğun diğer çocuklarla beraber dershane, atölye,
yemekhane, kitaplık, spor salonu gibi okulun imkanlarından ve kaynaklarından
faydalanmasıdır. (Önceden Planlanmış bazı derslerde veya etkinliklerde bir
araya gelme.)
Sosyal Kaynaştırma
Özel eğitim gerektiren çocukların diğer çocuklarla düzenli kişisel ilişkiler
kurulması ve aralarında etkileşimin sağlanmasıdır. (Aynı sınıf içinde birlikte
eğitim)
Tam Sosyal Kaynaştırma
Özel eğitim gerektiren çocukların üretici ve katılımcı bir birey olarak toplum
içinde yaşaması, çalışması ve boş zaman faaliyetlerine katılabilmesidir. (nihai
amaç)
Kayıt Zorunluluğu
Madde 8.Zorunlu eğitim çağına gelen, özel eğitim gerektiren
veya tanısı konulmamış ve yerleştirme kararı alınmamış her
bireyin,başvurduğu okul öncesi eğitim kurumlarına ve ilköğretim
okullarına kaydı yapılır.
Kaydı yapılan öğrencinin durumu,özel eğitim gereksinimleri
ve alınacak önlemler; rehber öğretmen-psikolojik danışman,sınıf
öğretmeni veya özel eğitim öğretmeni,öğrenci velisi ve okul
yönetimince belirlenir.Öğrencinin kaydettiği gelişmeler izlenir ve
gerektiğinde okul dışından özel eğitim desteği sağlanır.Tüm
önlemlere rağmen okulun programından yeterince
yararlanamayan öğrenci için, okul yönetimi öğrencinin durumunu
belirtir ayrıntılı bir rapor düzenleyerek milli eğitim müdürlüğüne
gönderir.
İlköğretimlerini tamamlayarak bir üst öğrenim kurumuna
yöneltilen özel eğitim gerektiren öğrenciler hakkında,
başvurdukları kurumların kayıt-kabul şartlarını taşımaları
durumunda akranları gibi işlem yapılır.
573
K.H.K.
573
K.H.K.
Madde 4Türk Millî Eğitimini düzenleyen genel esaslar doğrultusunda özel eğitimle
ilgili temel ilkeler şunlardır:
a)
b)
c)
d) Özel eğitim gerektiren bireylerin, eğitsel performansları dikkate
alınarak, amaç, muhteva ve öğretim süreçlerinde uyarlamalar
diğer bireylerle birlikte
eğitilmelerine öncelik
verilir.
yapılarak
573
K.H.K.
Kaynaştırma
Madde 12-
Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitimleri,
hazırlanan bireysel eğitim planları
doğrultusunda akranları ile birlikte her tür
ve kademedeki okul ve kurumlarda uygun
yöntem ve teknikler kullanılarak sürdürülür.
ÖHY-Madde 4
e)Kaynaştırma: Özel eğitim gerektiren bireylerin,
yetersizliği olmayan akranları ile birlikte eğitim ve
öğretimlerini resmî ve özel okul öncesi, ilköğretim,
orta öğretim ve yaygın eğitim kurumlarında
sürdürmeleri esasına dayanan destek eğitim
hizmetlerinin sağlandığı özel eğitim uygulamalarını,
f)Kaynak Oda: Kaynaştırma uygulaması yapılan
okullarda, özel eğitim gerektiren öğrencilerin destek
eğitimi alması için düzenlenmiş ortamı,
ÖHY-Madde 67
Kaynaştırma; özel eğitim gerektiren
yetersizliği olmayan
akranları ile birlikte eğitim ve öğretimlerini
bireylerin,
resmi ve özel; okul öncesi, ilköğretim,
orta öğretim ve yaygın eğitim
kurumlarında sürdürmeleri esasına dayanan,
destek eğitim hizmetlerinin sağlandığı
özel eğitim uygulamalarıdır. (
Tanımdan anlaşılacağı gibi kaynaştırma,
engelli öğrencinin sadece genel eğitim
ortamına yerleştirilmesini içeren bir süreç
değil
beraberinde
destek hizmetleri, uygun
plânlamaları ve çeşitli
düzenlemeleri gerektiren teknik bir
uygulamadır.Bu uygulamanın amacı,
engelli çocuklarla akranlarını eğitsel ve sosyal
yönden bütünleştirebilmektir.
Kaynaştırma uygulamaları;
özel gereksinimi olan bir öğrencinin,
en az
kısıtlayıcı ortamda eğitim
hizmetlerinden yararlanabilmesi,yani
1-eğitim gereksinimlerinin en iyi şekilde
karşılanacağı
2-normal yaşıtlarıyla olabildiğince fazla bir
arada bulunacağı eğitim ortamına
yerleştirilmesi esasına dayanmaktadır
Kaynaştırma,
her tür ve düzeyde
engele sahip öğrenciler için gerekli bir
uygulamadır.
KAYNAŞTIRMA UYGULAMALARINDA ESASLAR
Öğrenciyi, işiten akranlarını, işiten öğrencilerin ve
işitme engelli öğrencinin ailelerini
kaynaştırmaya hazırlama,
Öğrenci için
ortam
en uygun
eğitimi,en az kısıtlayıcı
da sağlama,
bireysel
gereksinimlerine göre
değerlendirme,
öğrencileri
öğrencinin normal sınıftaki eğitiminde karşılaşabileceği
problemlere ilişkin olarak
sınıf öğretmenine ve okul
personeline yardımcı
olma,
esasları kaynaştırma uygulamalarında önem
kazanmaktadır.
Kaynaştırma yoluyla
eğitim uygulama ilkeleri
ÖHY-Madde
68 Kaynaştırma yoluyla eğitim uygulama
ilkeleri şunlardır:
a)Özel eğitim gerektiren her bireyin akranları ile birlikte aynı
kurumda eğitim görme hakkı vardır.
b)Hizmetler bireylerin yetersizliklerine göre değil, bireylerin
eğitim gereksinimlerine göre plânlanır.
c)Hizmetler okul merkezli olur.
d)Karar verme süreci aile-okul-eğitsel tanılama, izleme ve
değerlendirme ekibi dayanışmasına dayalı olarak
gerçekleşir.
e)Bütün bireyler öğrenebilir ve öğretilebilir.
f)Kaynaştırma, bir program dahilinde verilen bir özel eğitim
uygulamasıdır.
Kaynaştırma yoluyla eğitim
uygulama ölçütleri
ÖHY-Madde 69
Kaynaştırma yoluyla eğitim uygulama ölçütleri şunlardır:
a)Kaynaştırma uygulamaları yapılan kurumlarda özel eğitim gerektiren
kurumun fiziksel,
sosyal, psikolojik ortamında ve eğitim
programlarında destek hizmetler ile
gerekli düzenlemeler (kaynak oda,
rehberlik ve psikolojik danışma servisi,
bireyselleştirilmiş eğitim programları
geliştirme ve uygulama birimi
kurulması; rampalar, ses yalıtımı, ışık
düzenine dikkat edilmesi gibi) yapılır.
öğrencinin gereksinimleri çerçevesinde
b)Kaynaştırma uygulamalarına devam edecek
öğrencilerin
birden fazla yetersizliği olmamasına,
erken yaşta tanılanmış,
ailesinin iş birliğine açık ve eğitim almaya
yatkın,
cihaz kullanması gerekenlerin mutlaka
cihazlandırılmış,
zihinsel öğrenme yetersizliği olan
öğrencilerin hafif ve orta düzeyde zihinsel
yetersizliği olmalarına
dikkat edilir.
c)Kaynaştırma uygulamaları yapılan kurumlarda tüm
kurum personelinin, öğrencilerin, ailelerin ve yakın
çevrelerinin özel eğitim gerektiren
öğrencilerin bireysel ve gelişim
özellikleri hakkında
bilgilendirilmeleri esastır.
öğretim
programları, programın amaçları
bireye uyarlanarak uygulanır,
d)Kaynaştırma uygulamalarında
bireyselleştirilmiş eğitim programları ile desteklenir.
Tam zamanlı kaynaştırma
uygulaması
Madde 70
Tam zamanlı kaynaştırma uygulaması:
a)Özel eğitim gerektiren bireylerin, akranları ile birlikte okul öncesi,
ilköğretim, orta öğretim ve yaygın eğitim kurumlarında aynı sınıfta eğitim
görmesi ve sosyal açıdan bütünleştirilmesi için;
özel eğitim destek hizmetleri, özel araç-gereç ve eğitim
materyalleri sağlanır.
Eğitim programı bireyselleştirilerek uygulanır ve gerekli
fiziksel düzenlemeler yapılır.
Kaynaştırma uygulamaları yapılan okullarda, sınıf
mevcutlarının okul öncesi eğitim kurumlarında 14,
ilköğretim kurumlarında 30 öğrenciyi aşmamasına dikkat
edilir.
Özel eğitim gerektiren öğrenciler her sınıfa eşit olarak
dağıtılır, bir sınıfta yetersizliği aynı olan en fazla iki öğrenci
uygulamaya katılır.
b)Durumları ayrı bir sınıfta eğitilmeyi
gerektiren öğrenciler için okul öncesi
eğitim, ilköğretim, orta öğretim ve yaygın eğitim
kurumlarında özel
eğitim sınıfları,
özel eğitim hizmetleri kurulu
tarafından açılır. Bu sınıfların mevcudu en
fazla;
okul öncesi eğitimde 6,
ilköğretimde 12,
orta öğretimde 20
oluşur.
yaygın eğitimde 10
öğrenciden
c)Özel eğitim okulunun yatılılık olanaklarından
yararlanan öğrencilerden, akranları arasında
eğitim alması uygun görülenler,yakın
çevrelerindeki okul öncesi eğitim, ilköğretim, orta
öğretim kurumlarından eğitim alırlar.Servis
giderleri özel eğitim kurumunca karşılanır.
d)Yetersizlikleri olmayan bireyler,istekleri
doğrultusunda, özellikle okul öncesi eğitimde,
çevrelerindeki kaynaştırma uygulaması yapan özel
eğitim okullarında açılacak sınıflara kayıt
yaptırabilirler. En fazla beşi özel eğitim gerektiren
birey olmak üzere, bu sınıfların mevcutları en fazla
okul öncesi eğitimde 14,
öğrenciden
ilköğretim-orta öğretimde 20
oluşur.
yaygın eğitimde 10
Yarı zamanlı kaynaştırma
uygulamaları
ÖHY-Madde 71
Yarı zamanlı kaynaştırma uygulamaları:
a)Kaynaştırma uygulaması yapılan sınıflara veya özel eğitim sınıflarına devam
eden öğrencilerin; özel eğitim/kaynaştırma uygulaması yapılan
sınıfların etkinliklerine katılması; kaynak oda,
rehberlik ve araştırma merkezi ile özel eğitim
kurumundan destek eğitimi alması için gerekli
düzenlemeler yapılır.
b) Özel eğitim okulunda kaydı olan bazı öğrencilerin
kaynaştırma uygulaması yapılan
sınıfların etkinliklerine katılması
için gerekli önlemler alınır.
uygun olan özel
eğitim okullarında, çevredeki diğer öğrencilerin de
c)Personeli ve fiziksel koşulları
hazırlanan program çerçevesinde her türlü eğitim
ortamından faydalanmaları sağlanır.
d) Birden
fazla yetersizliği olan öğrencilerin;
özel eğitim okullarında
gündüzlü olarak açılan
özel eğitim sınıflarında
özel araç-gereç, eğitim materyali kullanılarak, gelişimsel öğretim
programlarının bireyselleştirilerek uygulanması ve sosyal
bütünleşmenin sağlanması için gerekli önlemler alınır.
Bu sınıfların mevcudu en fazla altı öğrenciden oluşur
Bu sınıfta iki öğretmen görevlendirilir,
öğrencilerin değerlendirilmesinde, bireyselleştirilmiş
eğitim
programlarında belirlenen amaçların gerçekleştirilmesi
esas alınır.
Kaynaştırma Uygulamalarında
Görev ve Sorumluluklar
ÖHY-Madde 72
İlgili mevzuatta belirtilen görevleri yanında:
a)Müdür; kaynaştırma uygulamaları için kurumda gerekli
düzenlemeleri plânlar ve uygulanmasını sağlar, özel eğitim
hizmetleri kurulu ile iş birliği yapar.
b)Gezerek özel eğitim görevi verilen öğretmen;
bireyselleştirilmiş eğitim programlarını uygular,
değerlendirir, gerektiğinde bireye, aileye, öğretmene ve
kuruma bilgi verir.
c)Öğretmen; özel eğitim gerektiren öğrencilerin sınıf tarafından
sosyal kabulü için önlemler alır, bireysel ve gelişim
özelliklerini dikkate alarak değerlendirme yapar, programını
bireyselleştirerek uygular. Bu çerçevede aileler, ilgili kurum
ve kuruluşlar ile iş birliği içinde çalışır.
d)Rehber öğretmen-psikolojik danışman; kaynaştırma
uygulaması kararı ile gelen öğrenciler için, uygun eğitim
ortamının düzenlenmesinde ve uygulamada yer alan
öğretmenlere, öğrencilerin gelişimlerini izleme ve aile
eğitimi konularında rehberlik eder.
e)Aile; programın uygulanması sırasında çalışmalara etkin bir
şekilde katılır, gerektiğinde eğitim araç-gereç desteği
sağlayabilir.
f)Özel eğitim gerektiren birey; değerlendirme sonrasında çıkan
eğitim önlemi ve yöneltme kararında isteğini belirtir.
Değerlendirme
Madde 73
• -(Değişik: 18/12/2004-25674 s.R.G) "Kaynaştırma
uygulamalarında eğitimlerini sürdüren öğrenciler, devam
ettikleri okulun sınıf geçme ve sınavlarla
ilgili hükümlerine göre değerlendirilir. Ancak
bireysel ve gelişim özellikleri dikkate alınarak,
sınavlarda gerekli önlemler alınır ve
düzenlemeler
yapılır.Değerlendirmede, öncelikle
bireyselleştirilmiş eğitim
programlarında hedeflerin
gerçekleştirilmesi esas alınır."
Zihinsel öğrenme yetersizliği olan öğrencilere;
ilköğretimde sınıf tekrarı
yaptırılmaz. Ancak,yaşı ve fiziksel gelişimi
uygun öğrenciler, sınıf öğretmeninin önerisi ve
ailelerinin onayı ile birinci sınıfı iki yıl tekrar
edebilirler. İlköğretim
programını
başarı ile tamamlayanlara diploma;
alınan her türlü özel eğitim önlemine rağmen,
ilköğretim programı/uyarlanmış ilköğretim
programının amaçlarını
gerçekleştiremeyen öğrencilere öğrenim
belgesi verilir.
Görme yetersizliği olan öğrencilere;
yazılı yoklamalarda yeteri
kadar zaman verilir.
Braille (kabartma yazı) olarak
verilen yanıtlar sınavdan hemen
sonra öğretmenin öğrenciye
okutmasıyla değerlendirilir. Yazılı
yoklamalarda daktilo, bilgisayar gibi cihazlardan
çizimli ve
şekilli sorulardan muaf
tutulurlar.
yararlanılabilir. Bu öğrenciler,
İşitme yetersizliği olan öğrenciler;
ilköğretim ve orta öğretimde, istekleri
doğrultusunda,
yabancı dil
programlarının bazı
konularından veya tamamından
muaf tutulurlar. Bu öğrencilerin başarıları
yazılı sınavlar,
ödevler ve projelerle
değerlendirilir.
Ortopedik yetersizliği olan öğrencilerden;
yazmada güçlük çektiği
belirlenenler sözlü
olarak değerlendirilir.
Sinir sisteminin zedelenmesi ile ortaya
çıkan yetersizliği olanlar ise,
çoktan seçmeli testler
ile değerlendirilebilir.
Dil ve konuşma güçlüğü olan öğrencilerin
değerlendirilmesinde
yazılı sınavlar,
ödevler ve projeler
dikkate alınır.
Özel öğrenme güçlüğü olan öğrenciler;
güçlükten etkilenme durumlarına göre yazılı
sınav veya sözlü
değerlendirmelerin herhangi
birinden istekleri doğrultusunda
muaf tutulurlar. Hiperaktivite ve
dikkat yetersizliği olan öğrencilerin
bu özellikleri göz önüne alınarak, kısa yanıtlı
ve az sorulu yazılı sınavlar,
ödevler ve projelerle
değerlendirilirler.
Otistik ve duygusal uyum
güçlüğü olan öğrencilerin
değerlendirilmeleri;
öğrencilerin hazır
oldukları zamanlarda
yapılır.
Sosyal uyum güçlüğü olan öğrencilerin
okul tarafından ayrıntılı bir
rapor düzenlenerek özel eğitim hizmetleri kuruluna
durumu
gönderilir. Özel eğitim hizmetleri kurulu, bu öğrenciler için tedavi,
psikolojik danışmanlık, rehabilite, bakım-gözetim-koruma altına
alma, moral ve maddi destek gibi konularda ilgili kurum ve
kuruluşlarla iş birliği kurarak, gerekli önlemlerin alınmasını
Bu öğrencilerin
değerlendirilmesinde rehberlik
ve psikolojik danışma hizmetleri
servisinin görüşü dikkate alınır,
esnek ve hoşgörülü davranılır.
sağlar.
KAYNAŞTIRMA
UYGULAMALARINI
ETKİLEYEN
FAKTÖRLER
Öğretmen faktörü
• Kaynaştırmaya ve yetersizlikten etkilenen
öğrenciye karşı
tutumları
• Öğretimin düzenlenmesine ilişkin
bilgi
ve becerileri
• Sınıf yönetimine yönelik
becerileri
bilgi ve
Öğrenci faktörü
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Öğrenme özellikleri
Dikkat süreleri
Güdülenme durumları
Sunulan içeriğe ilgisi
Öğrenme stratejisi tercihleri
Akademik, sosyal ve dil becerileri
Sosyal etkileşimleri
Kaynaştırmaya sosyal açıdan hazır bulunuşlukları
Dil düzeyleri
Temel beceri düzeyleri
Sınıftaki davranış örüntüleri
Normal öğrencilerin tutum ve davranışları
İçerik faktörü
• İçerikle ilgili önceki
bilgileri
• İçeriğin işlevselliği
• İçeriğin zorluğu
ve karmaşıklığı
• Ders kitaplarının özellikleri
Ortam faktörü
• Çalışma koşulları (ısı, ses, havalandırma, ışık)
• Sınıfın ebadı
• Mobilyalar
KAYNAŞTIRMAYA
HAZIRLIK
• Öğretmenin kaynaştırmaya hazırlanması
• Normal sınıf öğrencilerinin kaynaştırmaya
hazırlanması
• Yetersizlikten etkilenen öğrencinin
kaynaştırmaya hazırlanması
• Ailelerin kaynaştırmaya hazırlaması
KAYNAŞTIRMA ORTAMINDA
ÖĞRETİMİN DÜZENLENMESİ
Bütün öğrenciler öğrenebilir:
Yetersizliğe sahip olmak yeni beceri, bilgi ve
davranışların edinilmesine engel değildir. Her
öğrencinin öğrenme hızı farklıdır. Bazı öğrenciler
bazı şeyleri diğerlerine göre daha çabuk, bazıları ise
daha yavaş öğrenebilir. Önemli
olan
onların neler yapabildiğini
bilmek, yapamadıklarıyla ilgili
de uygun öğretimi sunmaktır.
Öğrenme davranış
değişikliğidir: Öğrenciler yeni
beceriler öğrendiğinde daha önceden öğrendikleri
Öğretmen
öğrenme sürecinde
öğrenciyi sürekli kontrol
ederek yeni davranışları
edinmesi için rehberlik
etmelidir.
becerilerde uzmanlaşırlar.
Öğretim, ortam
düzenlemeyi içerir:
Öğrenme bir davranış değişikliği ise öğretim de
öğrenme ortamlarının istenilen davranışlarının
kazanılması için düzenlenmesidir. Bu nedenle
öğretmen öğretimin gerçekleşebilmesi için davranış
öncesi ve sonrası faktörleri kontrol etmelidir. Ders
anlatımı, küçük grup tartışmaları, metin okuma gibi
etkinlikler davranış öncesi düzenlenmelerdir. Bu tür
etkinlikler öğrenmeyi kolaylaştırır. Davranış sonrası
etkinlikler ise davranışı izleyen ödül veya cezalardır.
Bunlar öğrenmenin gerçekleşmesinde önemli
araçlardır. Öğrenme öncesi ve sonrası
bir çok teknik ve yöntem kullanılabilir:
Her ne kadar çeşitli öğretim yöntem ve teknikleri varsa da
bazıları diğerlerinden etkilidir.
Öğretim öncesi düzenlemeler
 Öğretilecek içeriğin seçimi
 Öğretilecek içeriğin analiz edilmesi
 Amaçların belirlenmesi
 Yöntem belirlenmesi
 Yöntem seçimi
 Materyallerin öğrencinin ihtiyacına göre düzenlenmesi
 Ortamların düzenlenmesi
 Öğrencilerin uygulamalarını kontrol edebilecek sistemlerin kurulması
 Kuralların belirlenmesi ve sınıf rutinlerinin oluşturulması
 Öğretimin süresinin belirlenmesi
Öğretim sırasında yapılacak düzenlemeler
 Kısa dönemli amacın açıklanması
 Öğrenciyi öğrenmeye hazırlama
 Gözden geçirme ve önceki bilgileri hatırlatma ve sunulacak içerikle ilgili ilişki
kurma
 Örgütleyiciler kullanılarak sunuma başlama
 Basamak basamak sunum
 Açık ve akıcı anlatım
 Konuların sunumu sırasında örneklerin çoğaltılması, materyal zenginliğine yer
verilmesi
 Özetlemeler yapma ve sunulan içeriği hatırlatma
 Kontroller
 Uygulamalar
 Yanlışların düzeltilmesi dönüt ve pekiştirme
Öğretim sonu yapılacak düzenlemeler
 Öğretim sonu değerlendirme
 İzleme ve genelleme değerlendirmesi
Veri toplama öğretimi
etkili hale getirir :
Öğretmen öğretim öncesinde ve
sonunda öğrencinin performansını ve
gösterdiği gelişimi kayıt etmelidir. Eğer
davranış istenen şekilde değişmişse uygulanan
sağaltımın etkilidir. Değişmemişse öğretmen tüm
öğretim sürecini ve yaptığı düzenlemeleri gözeden
geçirerek daha etkili sağaltım modelleri denemelidir.
KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNE ALINACAK
ÖĞRENCİLERİN EĞİTİMİNDE GÖZ
ÖNÜNDE BULUNDURULACAK
ÖZELLİKLER:
1.Kavramları basitleştirerek öğretim alanına
sokmak.
2.Kısa süreli konuları ele almak.
3.Öğrenme rastlantıdan ziyade programlara
bağlı ve öğretmen gözetiminde yapılmalıdır.
4.Öğretim çocuğun gelişim düzeyine uygun
olmalıdır.
5.Öğretimde çocuğun gelişim düzeyine uygun
araç-gereçler uygulanmalıdır.
6.Sınıftaki günlük çalışmalar düzeye uygun ve
basit olmalıdır.
7.Ailenin engelli çocuğun eğitiminde önemi göz
önünde bulundurularak öğretmen-veli işbirliği
sağlanmalıdır.Aile eğitimi çalışmaları yapılmalıdır.
8.Öğretmen ağır öğrenen çocuğu ileri akademik
eğitim kademelerine değil, iş yaşamına
hazırladığını iyi bilmelidir.
9.Tekrara önem verilmelidir.
10.İlgi ve dikkatleri uyanık tutulmalıdır.