Transcript MOWA CIAŁA W PRACY NAUCZYCIELA

Mowa ciała w pracy
nauczyciela
Opracowanie : Ewa Boniecka, Agnieszka Stańczak
Wołomin, 27.01.2014 r.
1
Mowa ciała
to zespół niewerbalnych komunikatów nadawanych
i odbieranych przez ludzi na wszystkich niewerbalnych
kanałach jednocześnie
Informują one o podstawowych stanach emocjonalnych,
intencjach, oczekiwaniach wobec rozmówcy, pozycji
społecznej, pochodzeniu, wykształceniu, samoocenie,
cechach temperamentu (…).
2
Dlaczego jest tak ważne pierwsze wrażenie
w przypadku nowopoznanego ucznia,
nowopoznanego nauczyciela ?
W trakcie pierwszych 10 sekund , bez użycia słów, wyczytujemy w drugiej
osobie wszystkie informacje zawarte w sygnałach niewerbalnych, jakie ta
osoba w sobie zakodowała. Za
pośrednictwem mowy ciała następuje
weryfikacja i ocena, a wrażanie które w nas zostało będzie
najprawdopodobniej towarzyszyć nam w dalszych kontaktach.
Zwracamy uwagę przede wszystkim na:
 sylwetkę , co daje nam podgląd na poziom pewności siebie
 oczy, informują o autentyczności i szczerości
 dłonie, odczytujemy zdenerwowanie ( zakłopotanie )
3
Komunikaty niewerbalne to :

mimika (wyraz twarzy); stany emocjonalne, postawy

pantomimika (gesty); ilustracje wypowiedzi, ujawnianie
zaangażowania w rozmowę tzw.ekspresja pantomimiczna:
emblematy – można zastąpić terminem werbalnym (na przykład
pokazanie środkowego palca)
 regulatory – towarzyszą wypowiedzi (np. podanie ręki)
 ilustratory – ilustrują wypowiedź (np. "taaaki duży")
 adaptory – pomagające przystosować się do sytuacji (opanowanie
emocji, przebywanie z ludźmi, zaspokojenie potrzeb - dotykanie warg,
drapanie się po karku, pocieranie nosa, poprawianie okularów itp.)


zachowania przestrzenne i relacje przestrzenne–
sympatia/niechęć, pozycja społeczna. Dystans interakcji
strefa intymna (do 0,5 m)
 strefa osobista (do 1,2 m)
 strefa społeczna (do 3,5 m)
 strefa publiczna (do 7,5 m i więcej)

4
►
►
►
►
►
►
czynniki paralingwistyczne (ton głosu, tempo mowy,
intonacja, przerwy, chrząknięcia, eeee, mmmm...) - stan
emocjonalny
powierzchowność (rodzaj ubrania, zegarki, kolczyki, makijaż,
komórka, sygnety, buty itp.) – status, zawód, samowyobrażenie
stany fizjologiczne (zapach, rumieńce, łzawienie oczu) - stan
emocjonalny
budowa ciała - np. szerokie plecy, mała głowa, silne nogi,
biodra wypięte do przodu, duże kości itp. - cechy temperamentu
i styl charakteru
postawa ciała (jak ciało stoi, siedzi itp.) – relacje
interpersonalne
oczy (ruchy oczu, odruch źreniczny i wielkość źrenic, częstość
mrugania, kierunek patrzenia, kontakt wzrokowy, wielkość oczu
itp.) - ukierunkowanie uwagi, rodzaj wyobraźni (wzrokowiec,
słuchowiec, kinestetyk), stan emocjonalny, przykrośćprzyjemność, lubienie-nielubienie
5
Jak odczytać osobowość człowieka na
podstawie mowy ciała ?
Obserwacje grupy brytyjskich psychologów (Dickinson,
Aurey, Robson) dowodzą, że po tym jaki układ nóg
przyjmujemy podczas siedzenia można uzyskać wiele
cennych informacji o naszej naturze
Zadanie dla grupy: Proszę sprawdzić (bez poruszania się)
w jakiej pozycji są teraz ułożone nogi
każdego z nas.
6
Stopy na zewnątrz:
osoba dynamiczna, zdecydowana, otwarta,
czasami mówiąca zbyt dużo
7
Stopy do środka :
osoba sumienna, punktualna, ale bez inicjatywy,
nie wychodzi poza utarte schematy myślenia i działania
8
Noga na nogę:
osoba ambitna przyjazna dla innych,
dbająca o swoje sprawy materialne
9
Stopy złączone:
osoba skromna, skora do refleksji,
bywa sztywna w towarzystwie
10
Mowa otwartej i zamkniętej
postawy ciała
11
Jak odczytać postawę bezpieczeństwa u
ucznia względem nauczyciela na
podstawie mowy ciała ?
►
►
►
►
►
►
►
►
►
►
►
Otwarta postawa ciała
Dobry kontakt wzrokowy
Niewielkie napięcie mięśni,
Rozluźniona postawa ciała
Swobodne ramiona
Umiarkowane lub niskie natężenie ruchów
Mniejsza ilość gestykulacji
Rozpięcie bluzy lub jej ściągnięcie (chłopcy)
Nogi swobodnie oparte o ziemię
Ręce luźno oparte o poręcze
Spokojny głos
12
Postawa zamknięta nauczyciela
względem ucznia :
Postawa zamknięta powstaje wtedy, gdy
tworzymy między sobą a rozmówca jakąś barierę.
Jej elementem może być jakiś przedmiot.
Nauczyciel może np. zasłaniać się trzymanym
przed sobą dziennikiem, książką. Jednak
podstawowym sposobem tworzenia bariery
(zamykania postawy ciała) jest założenie rąk i nóg.
13
Kiedy ciało sygnalizuje lęk lub wrogość?
14
Ręce splecione na piersi:
zarówno u ucznia jak i u nauczyciela sugerują
frustrację, negatywne nastawienie psychiczne.
Przykład: Nauczyciel proszący ucznia o wyjaśnienie
nieodpowiedniego zachowania.
Rada:
Należy dać się wypowiedzieć osobie, nie przerywać
jej toku myślenia, taka pozycja grozi „wybuchem”
jeszcze większych negatywnych emocji.
15
Typowa mowa ciała wiążąca się z napięciem,
niepewnością i poczuciem braku
bezpieczeństwa u ucznia:
►
►
►
►
►
►
►
►
►
►
►
Zamknięta postawa ciała (bariery z rąk lub nóg)
Odchylenie do tyłu
Wycofanie się, odsuwanie się od drugiej osoby
Unikanie kontaktu wzrokowego
Napięte mięśnie
Niewygodna postawa ciała
Spięte ramiona
Szybkie, nerwowe ruchy
Duża ilość gestykulacji
Ściąga usta
Duża ilość adaptatorów (np. głaskanie się po ramionach, zagryzanie
palców, sprawdzanie czy naszyjnik jest na miejscu, itp.)
16
Typowa mowa ciała wiążąca się z lękiem
Częste mruganie powiekami
Zwilżanie warg (np. poprzez oblizywanie)
► Wiercenie się na krześle
► Drganie nóg
► Zagryzanie palców
► Zagryzanie warg
► Zagryza końce włosów lub palce
► Skubie dłonie
► Ściskanie, wykręcanie dłoni
► Chrząkanie, przeczyszczanie krtani
► Załamania głosu
► Ciężki, szybki oddech
►
►
17
Jak rozpoznać, że uczeń (nauczyciel) kłamie  ?
Jeśli mówisz, a rozmówca zakrywa usta, oznacza to że uważa
że mówisz nieprawdę. Kłamstwo można wykryć też, gdy,
odwracamy wzrok, dotykamy szyi.
18
Jak nauczyciel może budować autorytet,
korzystając z komunikatów płynących z ciała ?
Doskonałe przygotowanie do każdej lekcji
► Pewność siebie
► Otwarta postawa ciała
► Trzymanie się ustalonych zasad
► Pilnowanie terytorium
►
19
Dziękujemy
za uwagę!
mgr Ewa Boniecka
mgr Agnieszka Stańczak
20