Transcript PowerPoint Sunusu

Türkiye için eşik değer ne olmalı?
«QALY-DALY mi, başka bir şey mi?»
Prof. Dr. Simten Malhan
Başkent Üniversitesi
Sağlık Kurumları İşletmeciliği Bölümü
Eşik Değer (Threshold)
• 1973 yılında Weinstein ve Zeckhauser’in sağlık
maliyetleri ve etkilerinin bir sağlık sistemi için kabul
edilebilir bir ölçüde olması gerektiğini savunmalarıyla
ortaya atılmış bir kavramdır
• Eşik değer, karar vericinin bir birim sağlık çıktısına
verdiği değeri gösteren bir kuraldır.
Açık Eşik Değer-Gizli Eşik Değer
• Eşik değer kavramı bir sağlık sistemi için açık ve gizli
olabilir.
• Açık eşik değerlerde karar vericiler uygulanacak eşik
değeri önceden kamuoyuna bildirirler (örn.$/QALY).
Böylece kaynak tahsisinde kısıt belirlenmiş olur.
• Buna karşın gizli eşik değerler kamuoyuna açıklanmaz ve
resmi değildir. Bu tür eşik değerler karar verme sürecinde
genel bir gösterge olarak referans alınır.
Esnek Eşik Değer-Katı Eşik Değer
• Eşik değerlerin başka bir karakteristiği de esneklikleridir.
Esneklikten kasıt, katı ve yumuşak eşik değerler arasındaki
farkları vurgulamaktır. Katı eşik değer varsayımında maliyetetkililik analizinde önceden belirlenmiş Dolar/QALY değeri
tek karar verme kıstasıdır.
Dünyada Eşik Değer
Avustralya
Farmasotik Faydalar
Danışma Komitesi
(PBAC)
42.000-76.000
AU$/QALY
Kanada
Kanada İlaç ve Sağlık
20.000-100.000
Teknolojileri Kurumu
CAN$/QALY
(CADTH)
Hollanda
Ulusal Sağlık Sigortası
Kurulu CVZ)
20.000 Euro/QALY
İsveç
Farmasötik Faydalar
Kurulu (LFN)
500.000 SEK/QALY
İngiltere
Ulusal Sağlık ve Klinik
Mükemmellik
Enstitüsü (NICE)
20.000- 30.000
Sterlin/QALY
Amerika
MEdicare ve Medicaid
Hizmetleri Merkezi
50.000-100.000 $/QALY
Eşik Değer Yorumları
Ek maliyet
Eğim=ICER=c/e
IC
Reddet
?
c
IE
e
Etkililikden ödün
Ek etkililik
?
Kabul
Maliyetden ödün
Maksimum kabul edilebilir ICER
(MICER)
Ek maliyet
IC
IE
Etkililikden ödün
Ek etkililik
Kabul edilebilir alan
Maliyetden ödün
Eşik Değer Konusunda Tartışmalar
• QALY başına ödenebilecek en yüksek değer ?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) maliyet etkililik eşik oranlarının GSMH’ın en fazla
üç katı olması gerektiğini belirtmektedir
• Eğer maliyet etkililik oranları GSMH’dan az ise çok maliyetetkili
• Eğer maliyet etkililik oranları GSMH’dan fazla fakat
GSMH’ın üç katından az ise maliyet-etkili
• Eğer maliyet etkililik oranları GSMH’ın üç katından fazla ise
maliyet-etkili değil
Fayda Maximizasyonu
• Tüketici bir maldan tüketimini devamlı artırırsa
sağlayacağı toplam fayda, tüketilen mal miktarı ile
birlikte artmaya başlar. Tüketicinin tatminini
maksimumlaştırdığı noktada toplam fayda eğrisi de
maksimum olur ve azalmaya başlar. Marjinal fayda ise
başlangıçtan itibaren giderek azalır ve doyma noktasında
sıfır olur. Daha sonra negatif değer kazanır. (1)
Azalan Verimler Yasası
20
18
16
Toplam fayda
14
12
10
Toplam Fayda
8
6
4
2
0
1
2
3
4
5
6
Tüketilen miktar
7
8
9
10
Sağlık Çıktı Ölçümü: QALYs
(Quality Adjusted Life Years)
• Bir sağlık sonuç ölçümü olarak QALYs’in avantajı aynı
zamanda indirgenmiş morbiditeden ve mortaliteden (kalite
kazançları) kazanılanları elde etmek ve bunları tek bir
ölçümde birleştirmektir.
QALYs
(Quality Adjusted Life Years)
• 0 en kötü (ölüm)*
• 1 en iyi (mükemmel sağlık)
* Ölümden kötü olarak değerlendirilen durumlar da olabilir ve bunlar negatif
değerlerle ifade edilir.
QALYs
Yaşam kalitesi
‘mükemmel
sağlık=1
ölüm=0
Tedavi ile
Tedavi
edilmeden
Kazanılan
QALY
Yaşam yılı
Fayda Değeri
(EQ5D tarifesinden örnek değerler)
1 1 1 1 1
1.000
1 1 1 1 2
0.848
1 1 1 1 3
0.414
1 1 1 2 1
0.796
1 1 1 2 2
0.725
1 1 1 2 3
0.291
1 1 1 3 1
0.264
1 1 1 3 2
0.193
1 1 1 3 3
0.028
1 1 2 1 1
0.883
1 1 2 1 2
0.812
1 1 2 1 3
0.378
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
1
1
1
2
2
2
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
0.727
0.656
0.222
0.195
0.124
-0.041
0.814
0.743
0.309
0.691
0.620
0.186
Hollanda Örneği
• EuroQol 5D + C
– Parkinson
– Low back pain
– Hip fracture
– Heart failure
– Epilepsy
212121
212211
222211
111211
112111
Net
0.52
0.94
0.81
0.94
0.89
UK
0.743
0.691
0.587
0.796
0.883
Türkiye’de QALYs
EQ-5D
• Kültürel adaptasyon (+)
• Geçerlilik ve güvenirlilik (-)
• Kalite ağırlıkları (-)
DALYs
(Disability Adjusted Life Years)
DALY kavramı, çeşitli hastalıkların neden olduğu
prematür ölümler ile ölümle sonuçlanmayan, ancak uzun dönemli
sakatlık ve işlev kaybına neden olan hastalık durumlarının yol
açtığı hastalık yükünün, tek bir ölçüt ile değerlendirilebilmesini
amaçlamaktadır.
“1 DALY”, “Bir sağlıklı yaşam yılından kayıp” anlamına
gelmektedir.
Türkiye’de DALY
• 2001-2005 DALY çalışması 88 hastalığı kapsamaktadır.
Türkiye’de Ulusal Düzeyde DALY’e Neden Olan
İlk 20 Hastalığın Dağılımı
QALY mi ? DALY mi?
• Nereye kadar ödemeye gönüllüyüz ?
Türkiye
Zihinsel
özürlü
nufus
0-9
10-19
20-29
30-39
40-49
50-59
60-69
70+
0,42
0,58
0,65
0,54
0,39
0,26
0,27
0,31
Kaynak: TUIK, 2010
Özürlü çocuklara…
Nereye kadar ödemeye
gönüllüyüz?
Prevelans 61.677
HD 48.900
PD 4.777
Tx 8.000
Nereye kadar ödemeye
gönüllüyüz ?
İnsidans 10.480
HD 8.552
PD 1.338
Tx 590
Kaynak : Türk Nefroloji Derneği 2013
Diyaliz hastası olan gençlere….
Nereye kadar ödemeye gönüllüyüz?
Kronik hepatit, siroz, HSK gibi
komplikasyonların da en sık bu yaş
grubunda görüldüğü bildirilmiştir.***
* **Karaca C, Cakaloglu Y, Demir K, et al. Risk factors for the transmission of hepatitis
C virus infection in the Turkish population. Dig Dis Sci. 2006; 51(2): 365-9.
1994
8
14
22
1995
5
10
15
1996
11
10
21
1997
7
5
12
1998
9
12
21
1999
9
5
14
2000
5
10
15
2001
7
9
16
2002
1
6
7
2003
2
5
7
2004
4
3
7
TOPLAM
307
493
800
*Ölüm nedeniyle kayıttan düşen hasta
sayısı 126 ve tedavisi devam eden hasta
sayısı 21
Kaynak : Cüzzamla Savaş Derneği;
prevelans yüzbinde 3,87 -2010
Cüzzamlı hastalara…
Nereye kadar ödemeye
gönüllüyüz ?
TARTIŞMA
• Neye ihtiyacımız var …
– DALY
– QALY ağırlıkları
Dinlediğiniz için teşekkür ederim.
Çıktı Birimleri








Kurtarılan yaşam (önlenen ölüm sayısı)
Hastalıktan korunan kişi sayısı
Önlenen komplikasyonlar
Tanı konulan kişi sayısı
Uygun şekilde tedavi edilen kişi sayısı
Ağrısız veya komplikasyonsuz geçen gün sayısı
Atak sayısında azalma
Sağlıklı beklenen yaşam yılları