İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE ve VERGİ UYGULAMALARI ve

Download Report

Transcript İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE ve VERGİ UYGULAMALARI ve

İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE ve VERGİ UYGULAMALARI

ve

KDV TEVKİFATI ESASI

İBRAHİM DEĞİRMENCİ Yeminli Mali Müşavir

1

= BÖLÜM 1=

İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE ve VERGİ UYGULAMALARI

2

GENEL OLARAK İNŞAAT SEKTÖRÜ: İnşaat sektörü Türk ekonomisinde çok büyük paya sahiptir. Bu sektör doğrudan ve dolaylı yoldan hemen hemen tüm sektörleri etkilemektedir. Diğer taraftan istihdam ağırlıklı olması nedeniyle de işsizlik sorununun önlenmesinde ciddi katkıları bulunmaktadır.

3

Artık kaçınılmaz dönüşümde firmalar hale gelen dönüşüm yapmaktadırlar.

kentsel planları 4

İNŞAAT İŞLERİNİN SINIFLANDIRILMASI

TAAHHÜT ŞEKLİNDEKİ İNŞAATLAR (740) Yurt İçi Taah. İşleri Kooperatiflere Yapılan Taah. İşleri Yurt Dışında Yapılan Taah. İşleri Yıllara Sari Olan Taah. İşleri Yıllara Sari Olmayan Taah. İşleri

5

YATIRIMA YÖNELİK İNŞAAT İŞLERİ (258) Kullanım Amaçlı Kiralama Amaçlı

6

Yeni KDV Oranları:

150 m²’ye kadar konutlardan;

Büyükşehir Belediyesi kapsamındaki büyükşehirlerde, Kanunu

Lüks veya birinci sınıf inşaat olarak yapılan,

01.01.2013

Ruhsatının yapıldığı birim tarihinden alındığı arsanın maddesine istinaden tespit edilen arsa m² vergi değeri; itibaren, tarihte; EVK’nun Yapı üzerine 29 ’uncu

7

a) 1 TL ile 500 TL arasında %1, b) 500 TL ile 1.000 TL arasında %8, c) 1.000 TL ve üzerinde olan konutların tesliminde %18 vergi oranı uygulanacaktır.

8

ÖZEL İNŞAAT İŞLERİ (152) Satış Amaçlı

9

ÖZEL İNŞAAT İŞLERİ (SATIŞ AMAÇLI):

Arsa Alımı İnşaatın Yapımı Satış

10

I- SATIN ALINAN ARSANIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 1- Arsa Sahibi Vergi Mükellefi İse

:

a) Arsa Alımı KDV’ye Tabi İse:

--------------------------/----------------------------

250.

Arazi ve Arsalar H.

191.

İndirilecek KDV 1.000

180

320.

Satıcılar

Faturaya Dayalı Arsa Alım Kaydı

1.180

--------------------------/--------------------------- 11

2 Arsa Sahibi Vergi Mükellefi Değil İse:

--------------------------/----------------------------

250.

Arazi ve Arsalar H.

1.000

320.

Satıcılar 1.000

Gider Pusulasına Dayalı Arsa Alım Kaydı

--------------------------/--------------------------- 12

b) Arsa Alımı KDV’den İstisna İse:

-----------------------------/--------------------------

250.

Arazi ve Arsalar H.

1.000

320.

Satıcılar 1.000

Faturaya Dayalı KDV’den İstisna Arsa Alış Kaydı

----------------------------/------------------------- 13

“Kurumların

istisnadır.

ticaretini aktifinde veya

özel idarelerinin

gerçekleşen mülkiyetinde, süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle devir ve

en az iki tam yıl

teslimler KDV’den İstisna yapan

belediyeler

kapsamındaki kurumların, bu ile

il

kıymetlerin amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz teslimleri istisna kapsamı dışındadır.” (KDVK Mad:17/4-r) 14

3 İnşaat Ruhsatının Alımından Sonra:

------------------------------/----------------------------

151. (

A) İnşaatı Arsa Payı Maliyeti 1.000

250.

Arazi ve Arsalar H. 1.000

Arsa Maliyetinin İnşaata Virmanı

-------------------------------/-------------------------- 15

II ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİ: 1- Konuya İlişkin Görüşler: a) Maliye Bakanlığı’nın Görüşü:

Arsa karşılığı inşaat işinde iki ayrı teslim söz konusudur. (30 Nolu KDV G. T.) 16

Birincisi; arsa sahibi tarafından müteahhite arsa teslimi, Arsa Sahibi Arsa Payı Teslimi

17

İkincisi ise; müteahhit tarafından arsaya karşılık olarak arsa sahibine veya bağımsız birim (konut işyeri) teslimidir.

Konut / İş Yeri YANLIŞ

Maliye Görüşü

Müteahhit

18

Bilindiği üzere Müteahhit firma ile Arsa Sahibi arasında Noterde düzenlenen “Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat ve Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmelerinde” tarafların birbirlerine karşı yükümlülükleri belirtilirken; “Mal sahibi, sözleşme hükümlerine göre yapımcı

firmanın uhdesinde kalan dairelerin ve diğer ticari vasıfta mekanların tapu dairesi nezdinde gerekli ferağını vermeye ve yapımcı firma da bahis konusu arsa üzerine bu sözleşme esasları dairesinde bina inşa etmeyi

ve bu iş için mal sahibinden bir bedel talep etmemeyi olarak tamamen kabul ve karşılıklı taahhüt ederler.” şeklinde belirlenmektedir.

19

Bu nedenle bize göre ikinci ifade;

“arsaya karşılık olarak müteahhit tarafından arsa sahibine ait arsa payı üzerine inşaat (konut veya işyeri) yapılmasıdır.”

şeklinde olmalıdır.

İnşaat Yapım Hizmeti DOĞRU

Bizim Görüşümüz

Müteahhit

20

b) K.D.V.K. Hükmü:

Yukarıda belirtilen tebliğdeki ifade, önerildiği şekilde değiştirilmesi halinde KDVK’nun 4/2’nci maddesine uygun hale gelecektir.

Bilindiği üzere, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 4/2’nci maddesi;

“Bir hizmetin karşılığının bir mal teslimi veya diğer bir hizmet olması halinde bunların her biri ayrı işlem olup, hizmet veya teslim hükümlerine göre ayrı ayrı vergilendirilmesi gerekir.”

şeklindedir.

21

Arsa Payı İnşaat Maliyeti

22

c) Danıştay’ın Görüşü:

“Arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin para karşılığı satış içermedikleri, trampa sözleşmesi olarak da tanımlanamayacakları, yalnız bağımsız bölümler inşası ve bir kısmının arsa sahibine teslim edilmesi karşılığında, arsanın müteahhit tarafından değerlendirilmesini öngören kendine özgü bir işlem olduğu anlaşıldığından, katma değer vergisinin konusunu oluşturan bir işlem olarak nitelendirilmesine olanak bulunmamaktadır.” (Danıştay 9. Daire’sinin 11.12.2002 Tarih ve E:2000/3395, K: 2002/5057 Sayılı Kararı) 23

2 Vergiyi Doğuran Olay ve Fatura Düzenleme Tarihi:

“Arsa karşılığı inşaat işlerinde vergiyi doğuran olay, müteahhitin arsa karşılığı konut, iş yeri gibi bağımsız birimleri arsa sahibine teslimiyle gerçekleşmektedir. Bu tarih itibariyle

arsa açısından da vergiyi doğuran olay vuku bulmaktadır.”

(2011/1 Nolu KDV Sirküleri) 24

“Vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte, müteahhitten arsa sahibine yapılacak bağımsız birim teslimleri düzenlenecek için müteahhit tarafından faturada bağımsız birimin niteliğine göre emsal bedeli (arsa payı dahil) üzerinden Sirküleri) %1 veya %18 arasında KDV hesaplanması gerekmektedir.” (2011/1 Nolu KDV

25

 Bu ifade bize göre yanlıştır. Doğru ifade;

“Müteahhit tarafından düzenlenecek faturada arsa sahibine verilen konut/işyeri inşaat maliyet bedelleri üzerinden %18 oranında KDV hesaplanması gerekmektedir.”

şeklinde olmalıdır.

26

3 Düzenlenecek Fatura Bedeli:

Bilindiği üzere bir konut/iş yeri maliyeti iki temel unsurdan oluşmaktadır.

Toplam Maliyet Toplam Arsa Maliyeti (1) Toplam İnşaat Maliyeti (2) Toplam İnşaat Maliyeti (2) Arsa Sahibine Verilen Dairelerin İnşaat Maliyeti Müteahhite Kalan Dairelerin İnşaat Maliyeti

27

Arsa karşılığı inşaat işlerinde, mütahhite verilen arsa payının emsal bedelinin belirlenmesi esas olması gerekirken, Gelir İdaresince müteahhit tarafından arsa sahibine verilen konut/iş yeri emsal bedeli arayışına girilmektedir.

28

Dolayısıyla Gelir İdaresiyle asıl anlaşmazlık konusu;

NEYİN EMSAL BEDELİNİN

tespit edilmesi gerektiği hususudur. Diğer bir ifade ile, emsal bedeli tespit edilmesi gereken, arsa sahibi tarafından teslim edilen

“arsa payı”

mıdır, yoksa müteahhit tarafından arsa sahibinin arsası üzerine inşa edilen dairelerin

inşaat maliyeti

midir?

29

İdarenin bize göre yanılgısı; olaya müteahhitin arsa sahiplerine yaptığı teslim yönünden bakıyor olması ve

yapılan teslimi tüm unsurlarıyla birlikte konut teslimi olarak değerlendirmesinden kaynaklanmaktadır.

Bu tür bir yaklaşım ve değerlendirme olayın gerçek mahiyetiyle örtüşmemektedir.

30

Bize göre olaya arsa sahibinin müteahhite teslim ettiği arsa payının emsal bedelinin ne olduğu yönüyle bakılması gerekmektedir.

Karşılıklı teslimde

bilinmeyen arsa payının bedelidir.

Burada açıklığa kavuşturulması gereken husus,

müteahhit bu arsayı satın alsaydı ne kadar BEDEL ödemesi gerekirdi

sorusunun cevabıdır. Bu cevap Gelir İdaresi Başkanlığınca hükmüne göre;

09.09.2011

tarih ve

1553

sayılı özelge ile verilmiştir. Sözkonusu özelge 31

“Müteahhit açısından arsa maliyet bedelini

arsa payı karşılığında arsa sahibine teslim edilen daire ve işyerlerinin yapımı için yapılan harcamaların toplamı oluşturmaktadır.

Buna göre, arsa karşılığında müteahhit firma tarafından arsa sahibine verilecek daireler için yapılan harcamalar veya ödenen nakit para müteahhit firma açısından arsa sahibinden alınan arsa payının maliyet bedeli olacaktır.”

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın konuya ilişkin görüşü hiçbir tereddüte yer bırakmayacak kadar açıktır.

32

Yukarıdaki özelgeden anlaşılacağı üzere; emsal bedel olarak,

arsa sahibine verilen dairelerin inşaat maliyeti

dikkate alınacaktır.

Müteahhit Arsa Payı Maliyeti Nedir?

Arsa Sahibine Verilen Dairelerin İnşaat Maliyeti Arsa Sahibine Verilen Nakit Toplamı

33

4- Konuya İlişkin Örnek Açıklama:

Konuyu bir örnekle açıklayacak olursak; (A) şahsı

arsasını

(B) Ltd.

Şirketi’ne inşaat karşılığı vermiştir.

Konut Adedi Müteahhite Kalan Arsa Sahibine Verilen Toplam İnşaat Maliyeti 1 Adet Konut İnşaat Maliyeti 1 Adet Konut Arsa Payı Maliyeti 1 Dairenin Toplam Maliyeti 1 Dairenin Satış Fiyatı : : : : : : : : 10 6 4 1,200,000 120,000 80,000 200,000 250,000

34

a) Maliyet Bedeli Esası:

Bu durumda müteahhitin muhasebe kayıtlarındaki maliyetler aşağıdaki gibi olacaktır.

Müteahhit Arsa Sahibi Arsa Payı 480,000 ?

İnşaat Maliyeti 720,000 480,000 Toplam Maliyet 1,200,000 ?

35

b) Arsa Payı Dahil Maliyet Esası:

2011/1 nolu KDV sirkülerinde müteahhit tarafından arsa sahibine düzenlenecek faturada, bağımsız birimin niteliğine göre emsal bedeli (arsa payı dahil) üzerinden katma değer vergisi hesaplanması gerektiği belirtilmiştir. Bu durumda arsa payı maliyeti aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.

1 Daire Arsa Payı Maliyeti Arsa Sahibine Verilen Daireler İnşaat Maliyeti Müteahhite Kalan Daire Sayısı / m² Büyüklüğü

36

Örneğimize göre, 1 dairenin arsa payı maliyeti aşağıdaki gibi olacaktır.

1,200,000 / 10 x 4 = 480,000 / 6 = 80,000 TL Arsa Payı Maliyeti Arsa Payı Maliyeti + İnşaat Maliyeti = Konut Maliyeti 80,000

+ 120,000 =

200,000 TL

37

c) Ortalama Satış Fiyatı Esası:

Daha önceki aylarda taşınmaz satışlarının bulunması halinde

(bağımsız birim)

emsal bedeli belirlenecek olan taşınmazın

(bağımsız birimlerin) daha önceki aylardaki satış bedelleri ve miktarlarına dayanılarak VUK’nun 267’nci maddesine göre

ortalama fiyat esasına göre emsal bedelinin tespit edilmesi mümkün olacağından ilk olarak bu usulün kullanılması gerekmektedir.

38

d) Arsa Payı Maliyetinin Muhasebe Kayıtlarına Alınması: -------------------------------------------/------------------------------------- 151.

Arsa Payı Maliyeti

480,000-800,000-1,000,000 320.

(A) Arsa Sahibi

480,000-800,000-1,000,000 Gider Pusulası ile Arsa Payı Gider Kaydı ------------------------------------------/------------------------------------ 151.

Arsa Payı Maliyeti

480,000 - 800,000 -1,000,000 191.

İndirilecek KDV

86,400

-

144,000 - 180,000 320.

(A) Arsa Sahibi

566,400-944,000-1,180,000 Fatura İle Arsa Payı Maliyet Kaydı ------------------------------------------/---------------------------------------

39

5- Maliyet İşlemlerine İlişkin Muhasebe Kayıtları: a) Malzeme Alımı:

Malzeme alımları doğrudan inşaat maliyetine kaydedilmeden önce Ambar Hesabı olan 150 Hesaba kaydedilmelidir .

-----------------------------/---------------------------

150.01

Demir Alışları 100

191.01

İndirilecek KDV 18

320.

Satıcılar

Malzeme Alımı Kaydı

118 ----------------------------/-------------------------- 40

b) Malzemenin Kullanımı:

İnşaat imalatında kullanıldığı anda kaydedilmelidir.

kullanılan ilgili malzemeler inşaat fiilen maliyetine ------------------------------/---------------------------

710.01

(A) İnşaatı Demir Kullanımı 100

150.

İlk Madde ve Malzeme 100

Malzemenin İnşaatta Kullanımının Kaydı

------------------------------/------------------------- 41

c) Diğer Maliyet Unsurları:

İnşaatlarda kullanılan

İşçilik

ilgili hesaplarda izlenmelidir.

ve

Genel Üretim Giderleri

--------------------------/------------------------

720.

İşçilik Giderleri 50

730.

Şantiye Elektrik Giderleri 20

191.

İndirilecek KDV 3.6

335.

Personele Borçlar

360.

Ödenecek Vergi ve Fonlar 7

361.

Ödenecek S.G. Kesintileri

320.

Satıcılar

İşçilik ve Genel Üretim Gideri Kaydı

30 13 23.6

---------------------------/------------------------ 42

d) Devam Eden İşlerin Bilançoda Gösterilmesi:

Bilançolarda; devam eden inşaat maliyetleri

Mamüller Hesabında

, bitmiş inşaatlar ise

Mallar Hesabında

gösterilmelidir.

151. Yarı 152. Mamül

-----------------------------/----------------------------

151.

(A) İnşaatı Maliyeti 170

711.

Direk İ.M.M.Gid. Yansıtma 100

721.

Direk İşçilik Gid. Yansıtma 50

731.

Genel Üretim Gid. Yansıtma 20

Maliyetlerin Yansıtma Kaydı

e) Maliyet Dağılımının Daire Bazında Hesaplanması:

Satılan (satılan Mamül daireler Malın Maliyetinin maliyeti) doğru hesaplanabilmesi için toplam

inşaat

verilmek suretiyle, her bir

arsa

ve maliyeti; her bir kat, işyeri veya daireye belirli ölçü ve esaslara göre pay birimin maliyeti hesaplanmalıdır.

44

DAİRENİN BİNA İNŞAAT MALİYETİ CİNSİ NO M2 ARSA PAYI İNŞ. MALİYETİ ORTAK KULLANIM MALİYETİ TEFRİŞ MALİYETİ TOPLAM MALİYET A1 - 1 103 33,748.99

139,822.50

9,424.50

305.09

203,566.65

A1 - 2 99 33,748.99

134,392.50

9,058.50

305.09

197,130.65

A1 - 3 70 24,013.70

95,025.00

6,405.00

305.09

139,642.37

B2 47 117 46,729.36

158,827.50

10,705.44

3,300.84

243,524.69

45

f) Satılan Dairenin Muhasebe Kaydı:

-----------------------------/----------------------------

620.

S.M. Maliyeti 200,000

152

İnşaat maliyeti

152

Arsa Maliyeti 120,000 80,000

Satılan 1 Adet Daire Maliyetinin Kaydı

-----------------------------/---------------------------- 46

6 Satış Karının Tespiti: a) Satılan Daire Muhasebe Kaydı:

Her bir dairenin

250,000 TL

’ye satıldığını varsayarsak aşağıdaki muhasebe kayıtları yapılacaktır.

----------------------------------------/--------------------- 120.

Alıcılar 252,500

600.

Yurtiçi Satışlar 250,000

391.

Hes. KDV (%1) 2,500

1 Adet Daire Satış Kaydı ----------------------------------------/----------------------

47

b) Maliyet Bedeline Göre Kar Tespiti:

Müteahhitin

maliyet esasına

yukarıdaki örnek bazında göre satış karı aşağıdaki gibi tespit edilecektir.

Daire Sayısı Satış Fiyatı Satış Tutarı Maliyet Kar Üçüncü Kişilere Satış Arsa Sahibine Teslim 6 4 250,000 1,500,000 1,200,000 300,000 120,000 480,000 480,000 -- TOPLAM 10 1,980,000 1,680,000 300,000

48

c) Arsa Payı Dahil Maliyet Bedeline Göre Kar Tespiti:

Müteahhitin muhasebe kayıtlarına göre,

maliyet+arsa payı

esasına göre satış karı aşağıdaki gibi tespit edilecektir.

Daire Sayısı Satış Fiyatı Satış Tutarı Maliyet Kar Üçüncü Kişilere Satış Arsa Sahibine Teslim 6 4 250,000 1,500,000 1,200,000 300,000 200,000 800,000 800,000 -- TOPLAM 10 2,300,000 2,000,000 300,000

49

d) Oratalama Satış Fiyatına Göre Kar Tespiti:

Müteahhitin muhasebe kayıtlarına göre

ortalama satış fiyatı

esasına göre satış karı aşağıdaki gibi tespit edilecektir.

Üçüncü Kişilere Satış Arsa Sahibine Teslim Daire Sayısı 6 Satış Fiyatı Satış Tutarı Maliyet Kar 250,000 1,500,000 1,320,000 180,000 4 250,000 1,000,000 880,000 120,000 TOPLAM 10 2,500,000 2,200,000 300,000

50

Görüleceği üzere; bu esasa göre emsal bedel tespit edilmesi halinde, arsa sahibine teslim edilen dairelerle ilgili müteahhit,

etmek zorunda kalacaktır.

kar beyan

Diğer taraftan, kendisine kalan dairelerin maliyet bedelleri, arsa payı maliyetinin artmış olması nedeniyle artacak, dolayısıyla da kar oranı düşecektir.

Bu ise müteahhitin

erken kar beyan etmesi

sonucunu doğuracaktır.

51

7 İnşaat Devam Ederken Yapılan Satışlar: i) “

İnşaat devam etmekte iken satış bedeli olarak yapılan ödemeler karşılığında fatura düzenlenmesine gerek bulunmamakta olup, bedellerin kayıtlara avans olarak intikal ettirilmesi,

tapunun tescil ettirildiği tarih

veya tapuya tescilinden önce dairelerin hak sahiplerinin kullanımına tahsis edilmediği durumda

tahsis edildiği tarihten itibaren yedi gün içerisinde

gerçek satış bedeli üzerinden fatura düzenlemeleri gerekmekte olup bilahare ek bir bedel alınması halinde ek fatura kesileceği tabiidir.” 52

-----------------------------/----------------------- 102. Bankalar 200,000 340. Alınan Avanslar 200,000 ------------------------------/---------------------- 53

ii) “

Gayrimenkul satışlarında Katma Değer Vergisini doğuran olay tapuya tescil ile gerçekleşmekte olup gayrimenkulün tapuya tescilinden önce kişinin kullanımına tahsis edilmesinde ise

kullanıma tahsis ile vergiyi doğuran olay gerçekleşmektedir.

Bu nedenle, konut teslim amacıyla inşaat tamamlanmadan kat irtifakı arsa paylarının devri sırasında

vergiyi doğuran olay konutun fiili teslimi ile meydana geleceğinden arsa payı teslimi katma değer vergisine tabi olmayacaktır.

Ancak konutun tapuya tescilinden önce kişinin kullanımına tahsis edildiği anda vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş olacağından bu dönemde katma değer vergisinin hesaplanarak beyan edilmesi gerekmektedir.” 54

8 İndirimli Oran KDV İadesinin Dönemi: “Konutların düzenlenmesi meydana doğuran işlem vuku bulmamaktadır.

nedenle tesliminden önce fatura düzenlenmesi halinde, bu teslimler 150

tesliminden ile gelmekte

m²’nin üzerinden

vergiyi ancak

%1

önce doğuran iade

altındaki

fatura olay hakkını

Bu konutların oranında vergi hesaplanarak beyan edilmesi,

gerekmektedir.” iade talebinin ise konutların teslim edildiği yıl içinde aylık olarak mahsuben veya izleyen yılda yıllık olarak nakden yada mahsuben yapılması

55

9 150 m²’nin Hesabı:

Teslim edilen konutun m² büyüklüğünün nasıl hesaplanacağı 30 Seri Nolu KDV Genel tebliğinde açıklanmıştır.

56

10 Emlak Harcına Esas Tutar:

Gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu harcı, emlak vergisi değerinden az olmamak üzere, beyan edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanır.

Kat irtifaklı gayrimenkul devir ve iktisaplarında harç, devir ve iktisap bedelinin tamamı üzerinden hesaplanır.

(Harçlar Kanunu Md.

63) 57

III ARSA SAHİBİNİN DAİRELERİNİ SATMASI DURUMUNDA VERGİLENDİRME: 1- İktisap Tarihinin Tespiti:

Arsa olarak iktisap edilen gayrimenkul üzerine bina inşa edilmesi veya söz konusu gayrimenkulün kat karşılığı verilmesi sonucu alınan gayrimenkullerin tapuya tescili, cins tashihi sayılarak

tapuya tescil tarihinin iktisap tarihi olarak kabul edilmesi gerekir.

58

Ancak, gayrimenkulün tapuya tescil tarihinden önce sahibinin fiilen kullanımına bırakıldığı, söz konusu gayrimenkulleri fiilen kullandıklarını

tahsis belgesi, teslim tutanakları, su, elektrik, telefon, doğalgaz faturaları ve benzeri belgelerle tevsik etmeleri halinde, iktisap tarihi olarak tapuya tescil tarihi yerine fiilen kullanıma bırakılma tarihinin kabul edilmesi gerekir.

(GVK Sirküleri 2011/2) 59

2 Satış Şekline Göre Vergilendirme:

İktisap (tapuda tescili veya fiili teslim) tarihinden itibaren

beş yıl

içerisinde

bir defada aynı kişiye satılması

gayrimenkullerin satışından durumunda, elde edilen toplam bedele ilgili yılda geçerli olan istisna tutarı

bir kez

uygulandıktan sonra bakiye kazancın,

değer artışı kazancı olarak vergilendirilmesi gerekir.

Söz konusu birden fazla gayrimenkulün; 60

i) Aynı kişiye farklı tarihlerde, ii) Farklı kişilere aynı tarihlerde, iii) Birbirini izleyen yıllarda,

Satılması, devamlı olarak gayrimenkul

satım

işiyle uğraşıldığına karine

alım-

teşkil edeceğinden elde edilen kazancın,

kazanç olarak ticari değerlendirilmesi gerekmektedir.

(09.06.2011 tarihli Özelge) 61

3- Konuya İlişkin Görüşümüz:

Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç ve değer artış kazancına ilişkin hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinde;

a)

Gayrimenkul alım-satım işleriyle, belli bir

ticari organizasyon

amacıyla devamlı olarak uğraşılması halinde bu işlerden bir takvim yılı içinde elde edilen safi kazancın içinde,

“ticari kazanç”

,

kazanç sağlamak

62

b)

Bunun dışındaki amaçlarla elde edilen gayrimenkullerin kaynaklanan

değerinde

meydana gelen artıştan kazançların ise yasa maddesinde öngörülen esaslar çerçevesinde

“değer artış kazancı”

olarak vergilendirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.

Diğer bir anlatımla ticari organizasyon içerisinde gerçekleşmeyen birden fazla gayrimenkulün tek tek veya toplu olarak satışı, yapılan oluşturulan işlemden gayrimenkulün

katma

doğan kazancın unsurunu değiştirmez. Önemli olan husus, elde edilen kazancın

değerinde meydana gelen artıştan

mı yoksa organizasyon içinde gerçekleştirilen ve

değerden

kaynaklanıp kaynaklanmadığıdır.

63

Aksi takdirde, yukarıda yer alan değer artış kazancı veya ticari kazanç unsurları arasındaki ayırıma yönelik kıstası

yok sayarak

, Gelir İdaresi’nin iddia ettiği gibi yapılacak vergilendirmede birden fazla işlemin olduğu her durumda, elde edilen kazancı ticari kazanç olarak nitelendirme yolunu seçecek olursak, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80’inci maddesinde yer alan değer artış kazançlarının uygulama alanı kalmayacaktır. Şayet yasa koyucunun bu yönde bir amacı olsaydı, mükerrer 80’inci maddede yer alan verginin konusuna giren işlemlerin yada

“tek bir yıl” “tek bir işlem”

için geçerli olduğu açıkça belirtilirdi.

64

4 İvazsız İktisaplarda Vergilendirme:

Gayrimenkullerin ivazsız şekilde iktisap edilmesi değer artışı kazancının konusuna girmemektedir. Bu çerçevede

ivazsız olarak iktisap edilen gayrimenkulün üzerine, sahibi tarafından inşa edilen veya kat karşılığı olarak alınan gayrimenkullerin, daha sonra elden çıkarılması halinde elde edilen gelir, değer artışı kazancı kapsamında değerlendirilmeyecektir.

65

Veraset yoluyla iktisap edilen gayrimenkulün, cins tashihi yapılarak kat karşılığı verilmesi halinde,

ihtisap edilme”

değişmeyeceğinden, satışından elde edilen gelir de

“ivazsız

niteliği gayrimenkulün

değer artışı kazancına tabii olmayacaktır.

(GVK Sirküleri 2011/2) 66

IV HASILAT PAYLAŞIMI KARŞILIĞI ARSA TESLİMİ:

a)

Uygulamada

“Hasılat Paylaşımı

”, yada

“Gelir Paylaşımı

” vb. şekillerde düzenlenen sözleşmeler uyarınca yapılan işlerde,

inşa edilen bağımsız birimler

yerine bunların

hasılatı paylaşılmakta

olup

,

bu tür sözleşmeler gereğince yapılan işlerin de 30 Seri Nolu KDV Genel Tebliğinde düzenlenen

“Arsa Karşılığı İnşaat”

olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. (2011/1 Nolu KDV Sirküleri) 67

Arsa Sahibi Arsanın Tamamı

Kararlaştırılan % Nakit Ödeme

Müteahhit Daire Alıcıları

68

b)

Bağımsız birimlerin üçüncü şahıslara satışında, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte

sadece müteahhit tarafından üçüncü şahıslara fatura düzenlenecek,

bedel faturada gösterilen toplam üzerinden bağımsız birimlerin niteliğine göre

%1

veya

%18

oranında KDV hesaplanarak beyan edilecektir.

(2011/1 Nolu KDV Sirküleri) 69

c)

Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarih itibariyle hasılattan kendisine kalan pay için müteahhite arsa satış faturası düzenleyecek, fatura bedeli üzerinden genel esaslara göre KDV hesaplayarak beyan edecektir.

Arsa tesliminin, KDV’nin konusuna girmemesi veya KDV’den istisna edilmiş olması halinde bu teslimde KDV hesaplanmayacaktır. (2011/1 Nolu KDV Sirküleri) 70

Arsa Alım Tarihi x 05.03.2010

Müteahhite Arsa Teslim Tarihi Dairelerin Müt.

Teslim Tarihi Dairelerin Satış Tarihi x x x 10.03.2011

15.10.2011

20.02.2012

71

d) Hasılat Paylaşımı Muhasebe Kaydı:

------------------------------------/---------------------------------------------- 120. Alıcılar 2,525,000 600. Yurtiçi Satışlar 391. Hes. KDV 2,500,000 25,000 10 Adet Konut Satışı ------------------------------------/---------------------------------------------- 152. Arsa Maliyeti 1,000,000 320. Satıcılar Arsa Payı Bedeli (hasılatın %40) 1,000,000 ------------------------------------/---------------------------------------------- 320. Satıcılar 1,000,000 102. Bankalar 1,000,000 Arsa Sahibine Ödeme -------------------------------------/----------------------------------------------

72

----------------------------/-----------------------------------

620. S.M.M.

2,200,000 152. İnşaat Maliyeti 152. Arsa Payı Maliyeti Satılan 10 Adet Daire Maliyeti 1,200,000 1,000,000

----------------------------/-----------------------------------

Daire Sayısı Satış Tutarı Maliyet Kar 10 2,500,000 2,200,000 300,000

73

e) Hasılat paylaşımı sözleşmesiyle ilgili olarak;

Asgari bir bedel+elde edilen hasılatın % … ‘si Arsa tapusunun devir zamanı ve şekli (Arsa Sahibi Müteahhit Alıcı -- Kat İrtifakı -- Kat Mülkiyeti) Satış bedellerinin paylaşım zamanı ve şekli Satışın öngörülen sürede yapılamaması vb.

sorunlar yaşanabilecektir.

74

V KOOPERATİFLERE YAPILAN İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİ: 1- Yasal Mevzuat: a) “29.7.1998

ruhsatı almış tarihinden önce bina inşaat olan

“Konut Yapı Kooperatiflerine”

yapılan inşaat taahhüt işleri, katma değer vergisinden müstesnadır.”(KDVK. Geçici 15. Md) 75

b) “29.7.1998

tarihinden sonra

inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara bina

ilişkin olarak konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat işleri ise 2007/13033 sayılı B.K.

Kararnamesine ekli (I) sayılı listenin 12.

sırası uyarınca

%1

oranında KDV’ye tabi bulunmaktadır.

76

2 İstisna/İndirimli Orandan Yararlanma Koşulları:

Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde istisna veya indirimli oran uygulanabilmesi için;

a)

Kooperatifin konut yapı kooperatifi statüsünde olması,

b)

İşin konut yapı kooperatifine yapılması,

c)

Yapılan işin inşaat işi olması ve taahhüde dayanması,

d)

Arsanın tapu sicilinde kooperatif adına tescil edilmesi,

e)

Yapı ruhsatının konut yapı kooperatifine verilmiş olması, 77 gerekmektedir.

Yukarıda belirtilen koşullara uyulmadığı takdirde konut yapı kooperatiflerine yapılacak teslim ve hizmetler, söz konusu teslim ve hizmetler için belirlenen oranlarda KDV’ye tabi tutulacaktır.

Danıştay 4. Dairesi’nin

27.11.2008

tarih ve

2008/2158

durdurulduğundan, konut yapı kooperatiflerine ifa edilecek kooperatif Esas Nolu Kararı ile tebliğin bu hükmü inşaat taahhüt işlerinde istisna yada indirimli oran uygulamasında “inşaatın yapıldığı arsanın tapu sicilinde inşaat taahhüt hizmetini alan tüzel kişiliği

adına tescil edilmiş olması” şartı ayrıca aranmayacaktır.

78

3 Kapsama Giren İşlemler:

a)

Kapsama giren inşaat taahhüt işlerinin neler olduğu 2011/1 Nolu KDV Sirkülerinde belirtilmiştir.

b)

Müteahhitlerin konut yapı kooperatiflerine karşı üstlendikleri inşaat taahhüt işlerinin bir kısmını taşeronlara yaptırmaları halinde, taşeronun müteahhide verdiği hizmet genel esaslara göre KDV’ye tabi olacaktır.

79

c)

Tasfiyeye giren konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerine istisna veya indirimli oran uygulanmayacaktır.

d)

KDVK.’na göre konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde istisna veya indirimli oran uygulaması, konutların kullanılmaya başlanılmasına (yapı kullanım izin belgesi alınmasına) kadar yaptırılacak inşaat taahhüt işlerini kapsamaktadır.

e)

Konut yapı kooperatiflerince üyelerinin sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak üzere yaptırılan

okul, hastane, sağlık ocağı, ibadethane

gibi yapılara ilişkin inşaat taahhüt işlerinde; kooperatifin inşaat ruhsatının

29.7.1998

tarihinden önce alınmış olması halinde kısmi istisna hükümlerine göre ve ruhsatın bu tarih veya daha sonra alınmış olması halinde

%1

KDV oranı uygulanmak suretiyle işlem yapılabilecektir. (14.3.2006 tarihli Özelge) 80

4 Kooperatifin Arsa Karşılığı İnşaat Yapması: a) Kooperatifin Arsa Sahibi Olması:

Yapı ruhsatında adı

“Yapı Sahibi”

bölümünde yer alan bir konut yapı kooperatifinin, adı

“Yapı Müteahhidi”

yapı bölümünde yer alan başka bir konut kooperatifi ile kat karşılığı anlaşması durumunda,

arsa sahibi kooperatife konut teslimi söz konusu olduğundan istisna yada indirimli oran uygulamasından söz edilemeyecektir.

(2011/1 Nolu KDV Sirküleri) 81

b) Kooperatifin Müteahhit Olması:

Bina inşaat ruhsatının bölümünde adı yer

“Yapı Müteahhidi”

alan konut yapı kooperatifine bu kapsamda ifa edilen inşaat taahhüt işleri, işin sahibi söz konusu konut yapı kooperatifi olmadığından ve dolayısıyla

“işin konut yapı kooperatifine yapılması”

na yönelik koşul gerçekleşmediğinden genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabi olacaktır. (2011/1 Nolu KDV Sirküleri) 82

5 Konut Yapı Kooperatiflerinin Konut Teslimi:

a) Üyelerine Konut Teslimi:

3.7.2009 tarihinden önce

bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatiflerinin üyelerine yapacakları konut teslimleri, m² büyüklüğüne bakılmaksızın

KDV’den istisna olacaktır.

(KDVK: Geçici 28. Madde Hükmü) 

3.7.2009 tarihinden sonra

inşaat ruhsatı alan konut yapı kooperatiflerinin net alanı 150 m²’ye kadar konut teslimleri

%1

, diğer taşınmaz teslimleri ile 150 m²’nin üzerindeki konut teslimleri ise

%18

oranında KDV’ye tabi tutulacaktır.

83

b) Üyeleri Dışındaki Kişilere Teslimleri:

 Konut yapı kooperatiflerinin üyeleri dışındaki kişilere yapacakları taşınmaz satışları (3.7.2009 tarihinden önce bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatifleri de dahil) genel oranda KDV’ye tabi olacaktır.

 Kooperatifin kat karşılığı yaptığı inşaatlarda arsa sahibine konut teslimlerine üzerinden katma değer vergisi hesaplanacaktır. (14.6.2007 tarihli Özelge) ilişkin düzenlenecek faturalarda emsal bedel  Kooperatifiniz tarafından üyeleriniz dışında üçüncü şahıslara yapılacak 150 m²’ye kadar konut teslimlerine %1 oranında, 150 m²’den büyük konut teslimleri ile işyeri teslimlerine ise genel oranda katma değer vergisi uygulanacaktır. (12.4.2005 tarihli Özelge) 84

6 Kooperatiflerin KDV İade Talepleri:

a)

Üyelerine Yaptıkları İndirimli Orana Tabi Konut Teslimleri Nedeniyle: 

b)

Arsa Sahibine Yaptıkları İndirimli Orana Tabi Konut Teslimleri Nedeniyle: 85

VI YILLARA SARİ İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİ VII DİĞER İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİ VIII YURTDIŞI İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİ IX YATIRIMA YÖNELİK İNŞAAT İŞLERİ

86

=BÖLÜM 2= KDV TEVKİFATI ESASI

I- GENEL ESASLAR: 1- Yasal Hüküm: Mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, iş yerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir. (KDVK Madde: 9/1)

87

Maliye Bakanlığı kanun maddesinde yer alan “ gerekli hükmüne dayanarak bir çok mal ve hizmet alışlarında “ alıcıyı görülen diğer haller ” ” kısmi tevkifat yaparak hesaplanan katma değer vergisinin belli bir oranının doğrudan vergi dairesine ödenmesi konusunda “ sorumlu ” tutmuştur.

88

Satıcı 1 Nolu KDV Beyanı Fatura Vergi Dairesi Alıcı (KDV Tevkifatı) 2 Nolu KDV Beyanı

89

2- Beyan Sorumluluğu Kime Aittir?

KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp, Maliye Bakanlığınca tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde

tam

veya

kısmi alıcılar tarafından

tevkifat yapılması zorunludur.

90

3- Beyanname Kodu Ne Olacaktır?

Gerçek usulde KDV mükellefleri; tevkifata tabi tutulan KDV’nin beyanında beyanname kodlu gerçek usulde KDV 2 KDV 1015B beyannamesini, mükellefiyeti bulunmayanlar ise sözkonusu verginin beyanında 9015 beyanname kodlu KDV 2 beyannamesini kullanacaklardır.

91

4- Ne Zaman Beyan Edilecektir?

Tevkifat; tevkifata tabi işlemin yapıldığı dönemde vergi sorumlularına ait fatura veya benzeri 2 Nolu KDV belge izleyen beyannamesi ile beyan edilecektir. Bu kapsamda, işleme ait ay içinde düzenlense dahi vuku yapılacaktır.

sorumlu sıfatıyla beyan, işlemin bulduğu dönemin beyan süresi içinde Tebliğdeki bu açıklama VUK.’nun 231/5’inci madde hükmüne aykırıdır. Çünkü faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde (ay geçirilmemek şartıyla) düzenlenmesi gerekmektedir.

92

5- Tevkifata Konu KDV Hangi Dönemde İndirilecektir?

Kısmi tevkifata tabi işlemlerde, bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin; işlem i) Satıcı tarafından beyan edilecek kısmı, takvim yılı aşılmamak şartıyla işleme ait fatura veya benzeri belgenin defterlere kaydedildiği döneme ilişkin olarak verilmesi gereken, ii) Sorumlu sıfatıyla beyan edilen kısmı ise 2 Nolu KDV beyannamesinin verildiği ay içinde verilmesi gereken, 1 Nolu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

93

6- Hangi Durumda Ceza Kesilecektir?

KDV Kanununun (9/1) maddesi kapsamında sorumlu tayin edilenlerin, sorumlu sıfatıyla beyan edip ödemeleri gereken vergilerin beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde, bu vergi tutarının ikmalen veya resen tarh edilerek

vergi ziyaı cezası kesilmesi

ve

gecikme faizi hesaplanması gerekmektedir .

Sorumlu sıfatıyla beyan edilmeyen tutarın 1 No.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılmamış olması bu şekilde işlem tesis edilmesine engel değildir.

94

Tebliğin bu hükmü de bize göre yanlıştır.

Zira vergi ziyaı cezası kesilebilmesi için, ortada ziyaa uğratılmış bir verginin varlığı ispat edilmelidir. Vergi ziyaının olmadığı durumlarda ceza kesilmesi VUK.’nun 3’üncü doğuran olayın gerçek mahiyetinin esas olduğu maddesinde belirtilen; “ vergiyi ” prensibine de ters düşmektedir.

95

Nitekim Danıştay 9. Dairesinin bir kararında; “

2 no’lu Katma Değer Vergisi beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenen verginin, 1 no’lu Katma Değer Vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılabileceği sonucu ortaya çıkmaktadır. Buna göre davacı şirketin sorumlu sıfatıyla ödenecek katma değer vergisi ile 1 no’lu katma değer vergisi beyanları birlikte değerlendirilerek yeniden oluşturulacak beyan tablosu dikkate alınmak suretiyle hasıl olacak duruma göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile verilen kararda isabet görülmemiştir.”

denilmiştir. (

16.04.2008

tarih ve

2007/4101

Esas;

2008/2078

Karar Nolu Danıştay Kararı) 96

Sorumlu sıfatıyla beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen KDV tutarının satıcı tarafından beyan edilmiş olması halinde sorumlu adına yapılacak tarhiyatta

vergi aslı aranmayacaktır.

Vergi aslının aranmadığı durumlarda vergi ziyaı cezası kesilmesini istemenin hiçbir hukuki bulunmadığı gayet açıktır.

dayanağı

97

7- Sorumluluğun VUK Kapsamında Değerlendirilmesi (Mad:11):

Yaptıkları veya yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten sorumludurlar.

98

Mal alım-satımı ve hizmet ifası dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak zorunda olanların, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri ödenmesinden, alım halinde satıma taraf verginin olanlar, hizmetten yararlananlar ve aralarında doğrudan veya hısımlık nedeniyle ya da sermaye, organizasyon veya yönetimine katılmak veya menfaat sağlamak suretiyle dolaylı olarak ilişkide bulunduğu tespit olunanlar müteselsilen sorumludurlar.

99

8- Beyanname Ekinde Yapılacak Bildirim:

Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde satıcılar, tevkifat uygulanan satışları ile satış yaptıkları alıcılara ait bir listeyi, satışın yapıldığı döneme ait 1 Nolu KDV Beyannamesi ekinde elektronik zorundadırlar.

ortamda vermek

100

II- BELGE DÜZENİ ve MUHASEBE KAYITLARI:

1- Tevkifata Konu Fatura Tutarı:

Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli

1.000 TL

'yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacaktır. Sınırın aşılması halinde ise tutarın yapılacaktır.

tamamı üzerinden tevkifat 101

2- Düzenlenecek Faturanın Şekli:

İşlem Bedeli Hesaplanan KDV Tevkifat Oranı Alıcı tarafından Tevkif Edilecek KDV Tevkifat Dahil Toplam Tutar Tevkifat Hariç Toplam Tutar Yalnız Üçbinikiyüzyetmiş Türk Lirasıdır.

: : : : : : 3.000

540 5/10 270 3.540

3.270

102

3- Satıcı Firma Muhasebe Kaydı:

-------------------------------------------- / ----------------------------------------------

120.

Alıcılar 3.270

*

120.01.

192.

(A) Alıcı Diğer KDV 270

192.01.

.. Ayında Tevkif Edilen KDV

600.

Yurtiçi Satışlar 3.000

391.

Hesaplanan KDV 270 *

392.01. ..

Ayında Tevkif Edilen Diğer KDV 270 --------------------------------------- / ------------------------------------------------ 103

4- Alıcı Firma Muhasebe Kaydı:

------------------------------------- / -----------------------------------

740.

Hizmet Üretim Maliyeti 3,000

191.

İndirilecek KDV 540

320.

Satıcılar 3,270

320.01.

(A) Satıcı

360.

Tevkif Yoluyla Öd. KDV 270 ------------------------------------ / ----------------------------------- 104

5- Düzeltme İşlemleri:

Mal iadelerinde yada çeşitli sebeplerle matrahta meydana gelecek değişikliklerde düzeltme, işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tutulmayan gerçekleştirilecektir.

kısmı tevkifata tabi üzerinden

105

Fatura Düzenleyen Kişinin Kaydı:

-------------------------- / --------------------------

320.

Satıcılar 3,270

740.

Hizmet Üretim Maliyeti 3,000

391.

Alış İade KDV 270 --------------------------

/

------------------------- 106

III- KDV TEVKİFAT KONULARI: A- TAM TEVKİFATA KONU MAL ve HİZMET ALIŞLARI: Bu bölüm kapsamındaki işlemlerde, işlem bedeli üzerinden katma değer vergisinin tamamı tarafından tevkifata tabi tutulacaktır.

mal veya hizmetin hesaplanan ALICILARI Konusu 1- İkametgahı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve İş Merkezi Türkiye’de Bulunmayanlar Tarafından Yapılan İşlemler 2- Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve Hizmetler (GVK Mad:18) 3- Kiralama İşlemleri Tevkifat Oranı %100 %100 %100 4- Reklam Verme İşlemleri %100

107

B- KISMİ TEVKİFATA KONU MAL VE HİZMET ALIŞLARI: 1- TÜM KDV MÜKELLEFLERİ TARAFINDAN TEVKİFAT YAPILACAK İŞLEMLER: 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 8’inci maddesinde sayılan vergisi mükellefleri tüm katma değer aşağıda belirtilen mal ve hizmet alımlarında bulunurken tabloda yer alan oranlarda tevkifat yapmak zorundadır.

108

İŞLEM 1- İşgücü temin hizmetleri 2- Yapı denetimi hizmetleri 3- Fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işleri, çanta ve ayakkabı dikim işleri ve bu işlere aracılık hizmetleri TEVKİFAT ORANI TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ BÖLÜM 9/10 3.2.5

9/10 5/10 3.2.6

3.2.7

109

İŞLEM 4- Turistik mağazalara verilen müşteri bulma/götürme hizmetleri 5- Spor kulüplerinin yayın, reklam ve isim hakkı gelirlerine konu işlemleri 6- Temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmetleri 7- Servis taşımacılığı hizmeti TEVKİFAT ORANI TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ BÖLÜM 9/10 9/10 7/10 5/10 3.2.8

3.2.9

3.2.10

3.2.11

110

İŞLEM 8 - Külçe metal alımı 9 - Bakır, çinko ve alüminyum ürünlerinin alımı 10 - Hurda ve atık alımı TEVKİFAT ORANI TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ BÖLÜM 7/10 3.3.1

7/10 9/10 3.3.2

3.3.3

111

İŞLEM TEVKİFAT ORANI TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ BÖLÜM 11 - Metal, plastik, kauçuk, kağıt ve cam hurda ve atıklarından elde edilen hammadde alımı 9/10 3.3.4

12 - Pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri alımları 13 - Ağaç ve orman ürünleri alımı 9/10 9/10 3.3.5

3.3.6

112

2- BELİRLENMİŞ ALICILAR TARAFINDAN TEVKİFAT YAPILACAK İŞLEMLER:

Aşağıdaki tabloda yer alan mal ve hizmet bedelleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarı belirtilen oranlarda sadece alıcının belirlenmiş alıcı olması durumunda tevkifat yapılacaktır.

113

İŞLEM 1- Yapım işleri İle bu İşlerle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetleri 2- Etüt, plan-proje, danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetler 3- Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri TEVKİFAT ORANI TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ BÖLÜM 2/10 9/10 5/10 3.2.1

3.2.2

3.2.3

4- Yemek servis ve organizasyon hizmetleri 5/10 3.2.4

5- Her türlü baskı, basım hizmetleri 5/10 3.2.12

6- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alanların hizmet alımları 5/10 3.2.13

114

3- BELİRLENMİŞ ALICILAR:

“ Belirlenmiş Alıcılar ” olarak adlandırılan kurum ve kuruluşlar aşağıda belirtilmiştir.

115

a) 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, birlikler belediyelerin ile teşkil ettikleri köylere hizmet götürme birlikleri,

116

b) Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, c) Döner sermayeli kuruluşlar, d) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, e) Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,

117

f) Bankalar, g) Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri), h) Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, i) Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,

118

j) Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler, k) Payları İstanbul Menkul Borsasında işlem gören şirketler, Kıymetler

119

NOTLAR: a) Belirlenmiş alıcıların birbirlerine karşı yaptıkları teslim ve hizmetlerde, KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.

b) Belirlenmiş uygulaması alıcıların kapsamındaki kısmi tevkifat teslim ve hizmetlerinde hesaplanan KDV, alıcıların durumuna bakılmaksızın tevkifata tabi tutulmayacaktır.

120

c)

Belediyelerin 01/5/2012 tarihinden itibaren kısmi tevkifat uygulaması kapsamında tevkifat yapma sorumlulukları kaldırılmıştır.

Ancak belediyelerin bünyelerinde oluşan iktisadi işletmeler nedeniyle gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunması halinde tüm KDV mükellefleri çerçevesinde tarafından tevkifat yapılacak yapma işlemler zorunlulukları bulunmaktadır.

121

IV- KDV TEVKİFATINDA İADE İŞLEMLERİ:

1- İadeye Konu Tevkifat Konuları: 122

(a) Grubu Tevkifat Konuları: Temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri, Tadil, bakım ve onarım hizmetleri, Yemek servisi ve organizasyon hizmetleri, Etüt, plan-proje, danışmanlık ve denetim hizmetleri, 123

Fason işleri ve fason işlerle ilgili aracılık hizmetleri, Yapı denetim hizmetleri, Servis taşımacılığı hizmetleri, Her türlü baskı ve basım hizmetleri, İşgücü temin hizmetleri, Turistik mağazalara verilen müşteri bulma /götürme hizmetleri 124

(b) Grubu Tevkifat Konuları:

Yapım işleri, Spor kulüplerinin işlemleri, Külçe metal teslimleri, Bakır, çinko ve alüminyum ürünlerinin teslimleri, Hurda ve atıklarının teslimleri, Hurda ve atıklarından elde edilen hammadde teslimleri, Pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri teslimleri, Ağaç ve orman ürünleri teslimleri, Tebliğin (3.2.13) bölümü kapsamındaki hizmetler, 125

2- İade Sınırları:

i - Mahsuben İade Sınırı: (a) Grubu Tevkifat Konuları: V.D. ≤ 2,000 < VİR (b) Grubu Tevkifat Konuları: V.D. ≤ 2,000 < VİR/YMM

126

ii- Nakden İade Sınırı:

(a) Grubu Tevkifat Konuları: V.D. Yetkisi Yok Tamamı VİR (b) Grubu Tevkifat Konuları: V.D. ≤ 2,000 < VİR/YMM

127

128