Transcript dikkateksikligi

DEHB’Lİ ÖĞRENCİYİ
TANIYALIM
SUNUM PLANI
SINIFTA DEHB’Lİ ÖĞRENCİ
DİKKAT NEDİR, DEHB NEDİR ?
DEHB’Lİ OLMAK NASIL BİR ŞEYDİR?
GÜÇLÜK ALANLARI
ÖĞRETMENLERE ÇÖZÜMLEYİCİ İPUÇLARI
ÖDEV SİSTEMİMİZ
3
DİKKAT NEDİR?
1.
2.
Uyanık kalma, aktif olma,
Öz düzenleme yapabilme:







Belirli bir işe başlayabilme,
Belirli bir işi sürdüürme konusunda kendini kontrol edebilme,
Öncelik belirleme,
Önemli olanı seççebilme,
Sıraya koyma,
Planlama,
Zamanı ayarlama,
4
DEHB’de temel sorun tüm
uyaranları açık olmak ve
davranışları kontrol
edememektir.
• Bir şey yapmadan önce durup
düşünmeyi sağlayan merkezler
yeterince iyi çalışmazlar.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite
Bozukluğu Nedir?
Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu bireyin yaş ve gelişim düzeyine
uygun olmayan aşırı hareketlilik, istekleri erteleyememe (impulsivite) ve
dikkat sorunlarıyla kendini gösteren bir öğrenme bozukluğudur.
Bir duruma veya konuya yoğunlaşma ( konsantrasyon ) güçlüğü nedeniyle
okulda öğrenilmesi gereken bilgiyi öğrenememe, verilen görevleri zamanında
yapamama, organize olamama ve kendilerinden istenileni sırayla yapmada
sabredememe durumudur.
Başlangıcı genellikle 3 yaş dolaylarında olmakla birlikte, tanı düzenli öğrenim
için gerekli dikkat süresi ve yoğunlaşmasının gelişmesinin beklendiği İlkokul
yıllarında konulmaktadır. Erkek / Kız oranı 3/1 ‘dir.
Belirtileri
• Kısa dikkat süresi (poor attention span)
• Yetersiz dürtü kontrolü (weak impulse
control)
• Aşırı hareketlilik (hyperactivity)
DAVRANIŞ GÖSTERGELERİ İLE NASIL ÖN
TANI KOYULUR.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
(Bu belirtiler in en az 6 tanesi, 6 ay süreyle görülürse DEHB’dan şüphelenilerek gerekli yönlendirme yapılır.);
Sık etkinlik değiştirme,
Verilen ödevlerden çabuk sıkılma,
Çevresel uyaranların varlığında dikkatin çabucak dağılması,
Hayallere dalma (akademik ölçüt),
Konu üzerinde belli bir süre çaba göstermeyi sürdürememe,
Kuralları umursamama,
Sırasını bekleyememe,
Kıpır kıpır ve dürtüsellik,
Aşırı hareketlilik ,yerinde oturmada güçlük,
Çok konuşma,
Huzursuzluk,
Sırasını bekleyememe
Dikkatini sürdürmede güçlük,
Sıklıkla bir şeyler kaybetme,
Sınıfta sorulara birden atlayıp cevap verme,
Kurallı grup oyunları oynamada güçlük,
Bir aktiviteden diğer aktiviteye kayma,
Sıklıkla araya girme, sözünü kesme,
Sıklıkla ne söylendiğini dinlememe,
Sıklıkla tehlikeli aktivitelerle
Genellikle yürüme gibi motor davranışları erken gelişirse de ince motor hareketlerinde geri oldukları görülür. Ör: Yazı yazmada zorlanma, ayakkabı
bağlayamama, düğme ilikleyememe …
Sakar ve beceriksiz çocuklar olarak tanımlandıkları görülür.
Çok uyarı aldıklarından öz değer algıları olumsuz, başarma motivasyonları düşüktür.
Küçük yaşlarda insan resmi çizmelerinde, geometrik şekilleri kopya etmede başarılı değillerdir,
Arkadaşlarının onların beceriksizliğini anlayıp alay etmemesi için kendileri arkadaşları ile alay eder, İlerleyen yaşlarda sosyal becerilerde düşüş yaşanır.
Kardeşleriyle olan ilişkilerinde incitici olabilirler.
8
Davranışlarımızı nasıl kontrol ederiz ?
Geçmişi göz
önünde
bulundurma
Geleceği ön
görebilme
Kendi kendine
konuşma
Olaya bir
bütün olarak
bakabilme
9
Prefrontal korteks
Caudat Nukleus
Dopamin
üreten
sinir
hücresi
Serebellum
Serebellar
vermis
Sinaps
Dopamin
reseptörü
Beyinde dikkat ve davranış kontrolünü sağlayan
sistemde sorun vardır.
10
DEHB olan biri olmak
nasıl bir şey ?
 Yağmurlu bir havada silecekler
olmaksızın son sürat ilerlemek gibidir,
 Parazitlerle dolu bir radyoda bir
programı dinlemeye çalışmak gibidir,
 Hem burada hem orada hem her
yerde olmaktır...
DEHB basit bir sorun
değildir
• Davranışsal
•
Hiperaktivite
• Bilişsel
•
Dürtüsellik
Dikkat Sorunları
11
Bellek
• Sosyal
İlişkilerde sorunlar
Dışlanma
Yalnızlık
• Duygusal
Ani parlamalar
Ani iniş çıkışlar
Depresyon
Dürtüsellik
Aniden karar verme
12
İşe Başlamada Güçlük
• Erteleme
• Sürüncemede bırakma
13
Farklı Olma
• Herkesin kullandığı
yolları kullanmama
• Problemleri farklı
yoldan çözme
14
Risk Alma
• Yüksek uyarılma
ihtiyacı
• Büyük heyecanlar
peşinde koşma
15
Dağınıklık
• Eşya kaybetme, planlara uyamama, organize
olamama
• Bazen aşırı düzen takıntısı
• Plan değişikliklerinden rahatsız olma
16
17
Duygulanım Sorunları
•Çocukluktan beri aldığı olumsuz geri bildirimler sonucu
var olan olumlu özellikleri görememe.
•Dışarıdan bakıldığında canlı, aktif içeride kendini
yiyip bitirir
Çabuk öfkelenme
Çabuk ağlama
Depresyona yatkınlı
18
BÜYÜDÜKÇE NELER OLUR ?
3 farklı gelişim
• %10-15 Ergenlikte önemli düzelme Öğrencin durumu
okul yaşamının başında (6-7 yaşlarında) farkedilirse
akademik başarıda düşüş başlamadan engellenebilir.
• %60-70 Belirtiler devam eder
• %5-10 Daha ciddi problemler  (Madde kullanımı,
okuldan ayrılma, Öfke Sorunları, Fazla İş değişikliği,
Depresyon….)
Güçlü Özellikleri
 Enerjik olma
 Yaratıcılık
 Sıcak kanlı ve cana yakın olma
 Kolay ilişki kurabilme
 Esneklik
 Hoşgörülü olma
 İyi bir espri yeteneğine sahip olma
 Risk alabilme (bazen gerekenden fazla oranda)
 İnsanlara kolaylıkla güvenebilme ( bazen
gerekenden fazla oranda)
20
Albert Einstein
Galileo
Mozart
Leonardo da Vinci
Tom Cruise
Walt Disney
John Lennon
Winston Churchill
Henry Ford
Stephen Hawkings
Jules Verne
Sylvester Stallone
Thomas Edison
Agatha Christie
John F. Kennedy
Whoopi Goldberg
Robin Williams
Louis Pasteur
Prince Charles
Beethoven
Carl Lewis
"Magic" Johnson
Alexander Graham Bell
Okulda gözlenen uyum ve davranış
sorunları konusunda ailelerle işbirliği
yapılabilmesi için önemli noktalar:
▫ Ailenin yıpranmışlığı gözönünde bulundurulmalı, sorunlar ana-babaya
aktarılırken doğrudan suçlamalardan kaçınılmalıdır.
▫ Çocuğun davranışları ile ilgili genelleme ve olumsuz tanımlamalar
kullanılmamalıdır. Sorun olan davranışı net olarak tanımlamalıdır.
ÖĞRETMEN VE DEHB’Lİ ÖĞRENCİ
DEHB ile Dost Olmayan
Öğretmen
DEHB ile Dost Olan Öğretmen:
• DEHB’na inanmaz ve gerekli
yardımı reddeder.
• Esnek değildir.
• Yeniliklere açık değildir ya da
sıkıcıdır.
• Düzenli değildir, ne beklediğini
bilemezsiniz.
• Bireysel olarak yardımdan kaçınır.
• Cesaretlendirme ve övgü yerine
eleştiri ve utandırma ile motive
etmeye çalışır.
• Yenilikçidir ve konuya ilgi çekmek
için farklı yöntemler kullanılır.
• Esnektir, değişmeyen katı
kuralları yoktur.
• Zorlanma ve başarısızlıklarda
azarlamak yerine desteklemeyi
seçer.
• DEHB’na bağlı zorluklarını anlar.
• Düzenli ve tutarlıdır.
• Eğlencelidir, dersleri monoton
işlemez.
ÖĞRETMENLER İÇİN DEHB KONUSUNDA ÖNEMLİ NOKTALAR
 Çocuklarda görülen dikkat sorunları, hareketlilik ya da davranış
sorunlarının tümünün nedeni DEHB değildir.
 Ana-babanın doğru, yeterli disiplin vermesi ya da vermemesi ile
ilgisi yoktur.
 Çocuğun davranışları şımarıklıktan ve saygısızlıktan kaynaklanmaz.
 DEHB okul çağındaki çocukların %3-5 inde, yani her 20-30 çocuktan
birinde görülür.
ÖĞRETMENLER İÇİN DEHB KONUSUNDA ÖNEMLİ NOKTALAR
• Akademik başarısızlığın nedeni tembellik ve ilgisizlik değildir.
• DEHB’nun zeka ile ilgisi yoktur. Çocuğun fazla ya da az zeki olması
bu soruna neden olmaz.
• DEHB olan çocukların her biri diğerlerinden farklıdır.
• DEHB’nun pek çok olumlu yönü de vardır.
• Öğretmenin çocuğa yaklaşım ve öğretme tarzı başarı için en önemli
faktördür.
DEHB’li öğrenciyle çalışırken
yapılmaması gerekenler
• «Yap, yapma» gibi otoriter, güç savaşı
gerektiren yaklaşımlardan uzak durun.
• Çok ödev vermeyin ve ödevi anlayıp
anlamadığını denetleyin.
• Verilen ödevi yapmadığı taktirde ödeyeceği
bedeli birlikte tespit edin ancak ödev
yapılmadıysa bunun gerçek nedenini anlamadan
bedel konusunda ısrarcı olmayın.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Yönergeyi takip etmede
güçlük(büyük istekle
başlayıp devam ettirememe)
Çözüm Önerisi
• Geniş kapsamlı görevleri
anlaşılabilir küçük parçalara
ayırınız.
• Öğrenciye zaman zaman neye
gereksinim duyduğunu sorun.
• Her bir basamağı başarıp
geçmesi için gerekli zaman
sınırını açıkça belirleyin, aldığı
sonuçları takip edin
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Görevleri sıralama ve
basamakları tamamlamada
güçlük(Örneğin bir kitabın
özetini çıkarma vb.)
Çözüm Önerisi
• Görevi uygun ve çalışılabilir
parçalara ayırınız.
• Görevi basamaklarına nasıl
ayıracağına ilişkin örnek verin.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Bir aktivite ya da ödevi
tamamlamadan diğerine geçme
Çözüm Önerisi
• Tamamlanmış bir işin ne demek
olduğunu açıklayın (Matematik
çalışman altı problemi eksiksiz ve
doğru yaptığında bitecek, bunu
bitirmeden diğerine başlama)
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Verilen yönergeleri izlemede
güçlük
Çözüm Önerisi
• Yönergeleri vermeden önce
öğrencilerin dikkatini çekin,
uyarıcı ipuçları verin, sözel
yönergeleri yazılı olarak yazın.
• Bir defada tek yönerge verin,
yönergeyi söyledikten sonra
anlayıp anlamadıklarını kontrol
için öğrenciye söylediğinizi
tekrarlatın
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Önem sırasına koymada güçlük
Çözüm Önerisi
• Ödev ve görevleri öncelik sırasına
koymak üzere çalışma
programlamayı öğretin.
• Öğrenciye yardımcı olacak
program, çizelge hazırlayın.
• Evdeki çalışma alanını program ve
hatırlatıcı notlarla düzenlemesini
öğretin.
• Bir süre ev çalışmasında ona destek
olacak, bir eğitimci önerin yada
anne yada babanın işbirliğini
önemle ve gecikmeden sağlayın.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Zaman içinde dikkatini vermesinde
ve sürdürmesinde azalma
Çözüm Önerisi
• Ödevin miktardan çok kalitesine
dikkat edin.
• Pozitif pekiştireçlerin sıklığını
artırın, doğru yaptığında övücü
sözlerle ona belirtin.
• İlerlemeleri aileyede her hafta
belirtin.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Sınıf içi bireysel çalışmaları
tamamlamada güçlük
Çözüm Önerisi
• Çalışmayı yeterli zamansal
bölümlere ayırın.
• Ödevin ilerleyişini kontrol
edinin.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Bellek gerektiren
görevlerde güçlük
Çözüm Önerisi
• Yönergelerin söylenerek, yazılarak, gösterilerek ve
yaptırılarak verilmesi.
• Hatırlaması için alçak sesle ipucu verin.
• Hatırlamayı artırıcı yöntemleri kullanın.
▫ Programlı ev çalışması,
▫ Haftaya dengeli dağıtılmış az ödev.
▫ Ödev kalitesinin öğrenciye göre ölçülmesi ve
değerlendirilmesi.
▫ Konu tekrar ödevleri,
▫ Hatırlatıcı ipuçları (jingle kullanımı (melodik
yapılandırma)
▫ Kodlama, imgeleme, özetleme, görselleştirme,
▫ Okuduğunu kendi kendine anlatma,
▫ 5 N 1K ile bilgiyi parçalama, ezbersiz
anlamlandırma
▫ Çalışma Kağıtları düzenleme
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Test almada güçlük
Çözüm Önerisi
• Test için ek zaman verin. Test
tekniklerini öğretin.
• Sözlü sınavları da kullanın.
• Açık, okunabilir ve karmaşık olmayan
yazılı sınav formları kullanın.
• Sorularda ifadeyi yalınlaştırın. Boşluk
doldurma, çoktan seçme, açık uçlu soru,
doğru olanı seçme gibi farklı soru
tiplerini içeren sınavları tercih edin.
• Yazısını okuyamazsanız öğrenciden
uygun koşullar altında sözlü bilgi alın.
• Optik formunu kontrol edin.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Sözel olmayan uyaranları
anlayamama(vücut dilini yanlış
yorumlama vb.)
Çözüm Önerisi
• Sözel olmayan ipuçlarının ne
anlama geldiğini öğretin (Ör:
susma işaretinin ne anlama
geldiğini açıklayın, dikkatle
dersi dinleyen bir kişinin nasıl
göründüğünü gösterin vb)
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Yazılmış metinlerde kafasının
karışması (paragrafın ana fikrini
çıkarmada güçlük, küçük ayrıntılara
daha fazla dikkat harcama, bilgiyi
bütünleştirememe
Çözüm Önerisi
• Okunan metnin ana fikrinin altını çizmesi
veya renkli kalemle, asetatla boyayıp sonra
çizili yerlerin deftere yazılmasını sağlayın.
• Ünitedeki önemli noktaların çalışma
kağıdı, tablo olarak verilmesi
• Fazla dikteden kaçının. Defter
eksikliklerini biriktirmeden
tamamlamasını ağlayın.
• Anahat, anafikir, detay kavramlarını
öğretin.
• Öğrencilere dersin kopyalarını
arkadaşlarına dağıtması ve kendi notlarıyla
arkadaşlarının tuttuğu notları
karşılaştırmasını sağlayın.
• Önemli bilgileri gösteren görsel kavram
haritaları hazırlamasını sağlayın.
• Anahtar kelimeleri öğretin ve vurgulayın
• (sonraki…, en önemli, benzer olarak, farklı
olarak, ancak, genel olarak, sonuç olarak….
vb)
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Görev ya da etkinliklerde dikkati
sürdürmede güçlük
(dış uyaranlara dikkatini
kolayca dağılması)
Çözüm Önerisi
• Dikkatini verdiğinde
ödüllendirin.
• Görevleri küçük parçalara
bölün, zamanında bitirdiğinde
ödüllendirin.
• Zamanı sınırlayın, zaman
içindeki ilerleyişini farketmesini
ve zaman ayarlaması yapmasını
sağlayın.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
•
• Dağınıklık,
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Düzenleme
becerilerini öğretin. Öğrencinin gerekli
Çözüm Önerisi
çalışmalarını ve ödevlerini gösteren günlük,
haftalık ve aylık tablolar hazırlayın. Bilgilere
ulaşabilmesi için kaynakları kullanabilmesi için
bilgilendirme , yönlendirme yapın.
Dağınıklığı azaltma sorumluluğu verin, hatırlatın.
Defter kontrolü yapın ve uygun sayfa düzenini
gözmezden gelmeden ödüllendirin.
Alışılır çalışma tabloları ve yazılı bilgilendirme
sağlayın.
Gönüllü ve hoşgörülü bir arkadaşını düzenlemede
yardım etmek üzere görevlendirin.
Öğrencinin isteği o yöndeyse yanına kimseyi
oturtmayın.
Arkadaş çatışmalarını minimize edecek
düzenlemeleri yapın.
Sınıfda şikayet edilmesini engelleyici sınıf kuralları
koyun.
Öğrencinin malzemelerini belirli yerlere koymasını
sağlayın. Anneden yardım almadan sırasının altını
düzenli tutmayı ödüllendirin. Dolabını kullanmayı
öğretin. Düzenleyici Dosya kullanmasını öğretin.
İstediğiniz davranışları sık sık hatırlatın. Bu amaçla
sınıf içi görselleri kullanın.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Kötü el yazısı
Çözüm Önerisi
• El yazısı için cezalandırmayın, anne
leri yazılanı silmeme konusunda
bilgilendirin. Kullandığı herhangi
yöntemi kabul edin. (Bilgi sayarda
yapılmış ödev, ses kaydı…)
• Yazılı sınavlarda ek süre verin
(!TEOG’da dikkat eksikliği tanısı
taşıyan öğrenciye RAM dan aldığı
rapor ile ek 15 dakika veriliyor.)
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Yetersiz kendini
değerlendirme
Çözüm Önerisi
• Ağzından çıkanı
kulağın duyması için
yöntemler kullanın
(dur-bak-dinle)
• İşini bitirip
dinlendikten sonra,
yazdığını tekrar
kontrol etmesini
isteyin.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Belirgin dikkatsizlik
(başarısızlık, hayalcilik, orada
yokmuşsunuz gibi davranma)
Çözüm Önerisi
• Yönergeleri vermeden önce
dikkatini çekin, nasıl dikkat
edeceğini anlatın (Ben
konuşurken bana bak, seninle
konuşurken gözlerime
bak vb).
• Yönergeleri tekrarlamasını
isteyin.
• Öğrencinin derse aktif
katılımını sağlayın
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Sessiz çalışmada güçlük,
dersi bölmeden
sürdürmede güçlük
• Uygunsuz dikkat çekme
davranışında bulunma
(sesli konuşma, abartılı
davranışlar,
arkadaşlarına sürekli
“ama” söyleme, söz
kesme, dürtükleme,
diğer çocukları
eleştirme, alay etme vb)
Çözüm Önerisi
• En öne öğretmen masasına
yakın oturtmaa
• Uygun davranışlarını yakalayın
ve pekiştirin.
• Uygun davranışlar gün boyunca
sıklaşırsa coolsis davranış
puanını yükseltin.
• Uygun davranışlar hafta
süresince istisnasız sıklaşırsa
ödüllendirin.
• Birinin dikkatini nasıl
çekebileceğini öğretin.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Sıklıkla aşırı konuşma
Çözüm Önerisi
• El işaretleri belirleyin ve
konuşup
konuşmayacağını el
işaretleriyle ifade edin.
• Duyduğunda emin olun
ve dinlemesini sessiz
uyarıcı işaretle
pekiştirin. Örneğin sınıf
kuralları listesine, görsel
bir uyarıcıya işaret
ederek.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Geçiş yapmada güçlük
(vazgeçer, bir önceki işi
bırakmayı reddeder,
değişiklikler sırasında ajite
görünür
Çözüm Önerisi
• Çocuğu geçişlere hazırlayın,
geçişin ne zaman olacağı
konusunda (şimdi bu işi
tamamlıyoruz, bundan sonra….)
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Gerekli yerlerde sabit kalamam
Çözüm Önerisi
• Kalkıp dolaşmasına fırsatlar
verin (tahtayı sildirin,
öğretmeni karşılama görevi
verin)
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Elleri ayakları kıpır kıpır olma,
kıvranma veya durduğu yerde
nesnelerle oynama
Çözüm Önerisi
• Görevleri küçük bölümlere
ayırın, başarıları için olumlu
pekiştireçler verin(Bu
davranışlar sıklıkla engellenme
ve hayal kırıklığı sonucu olur).
• Sınırlı alternatif hareketlere izin
verin.
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Soru tamamlanmadan
cevap yapıştırma,
diğerlerinin cevaplarına
müdahale etme
veya araya girme
Çözüm Önerisi
• Öğrencinin davranışlarını
yakından takip ve kontrolü için
öğretmene yakın oturtun.
• İstediğiniz davranışları
belirleyin(ona beklediğiniz
davranışları anlatın)
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Olası sonuçları
dikkate almadan
fiziksel tehlikesi olan
eylemlere sıklıkla
girme
Çözüm Önerisi
• Tehlikeli durumları sezip önleyici
olun.
• Dur-bak-dinle davranış modelini
uygulayın.
• Sorumluluk sahibi arkadaşlarıyla
eşleştirin
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Kendini sık
eleştirme, yetersiz
kişisel bakım ve
duruş, kendisi ve
başkaları hakkında
olumsuz yorumlar,
düşük benlik algısı
Çözüm Önerisi
• Kişinin kendisini izlemesini
öğretin,
• düzeltmeleri pekiştirin, kendini
sorgulayıcı yöntemler
öğretin(ben ne
yapıyorum,yaptığım şey
başkalarını nasıl etkileyecek?)
• Güçlü olduğu yönlerini
göstermesi için fırsatlar tanıyın.
• Olumlu tanınmasını sağlayın
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Zamanı kötü kullanma
Çözüm Önerisi
• Hatırlatıcı ipuçlarını
öğretin(omzuna nazikçe do
kunun, el işaretleri vb)
• Dikkat eden kişinin nasıl
göründüğünü anlatın(sen
dikkat ettiğinde şöyle
görünüyorsun)
• Küçük bir iş için yeterli zaman
verin, kesin tamamlandıktan
sonra olumlu tarzda pekiştirin.
kendini gözlemlemesi için
anlaşın, zamanlayıcı kullanın
Öğretmenler için ipuçları
Güçlük Alanı
• Kendini olumsuz değerleme
• Pes etmeye yatkınlık,
çaresizliğe şartlanma
Çözüm Önerisi
• Pedagojik rehberlik servisi
desteği alın.
• Aileyi bireysel akademik
destek almaya yönlendirin.
• Annenin yıpranmış
olabileceğini dikkate alarak
yargılayıcı olmaktan kaçının.
• Çocuğu yıkıcı anne-baba
etkisinden koruyucu tutum
geliştirin.
Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Olan Çocukların Hakları Beyannamesi
"Dikkatimi toplamama yardımcı olun"
Beni ön sıralara oturtun. Benimle zaman zaman göz teması kurun. Anlatımınızı kısa periyodlara bölün.
Özetleyerek diğer bölüme geçin.
Lütfen "dokunarak" öğrenmeme izin verin,
Sizi dinlerken karalamalar yapabilirim.
"Bir dakika, hala düşünüyorum..."
Lütfen kendinizi benim süratime göre ayarlayın.
Eğer acele ettirilirsem, kafam karışır ve mutsuz olurum.
"Unutmadım, duymamıştım ki!"
Lütfen benden bir şey isterken teker teker söyleyin ve neler söylediğinizi bana tekrar
ettirerek kontrol edin.
"Ben saygısız değilim, düşünmeden eyleme geçmeyi ben de istemem.
Lütfen bana DURUP, DÜŞÜNÜP sonra HAREKET ETMEM gerektiğini hatırlatın.
"Artık bitti mi?"
Lütfen bana kısa zamanda bitirebileceğim işler verip, kısa vadede ulaşılacak hedefler seçin.
"Efendim? Anlamadım."
Lütfen, bana "Bunu sana anlatmıştım." demeyin,
Başka sözlerle bir daha anlatın. Gene de olmazsa, işaretlerle ya da çizerek anlatın.
"HEPSİ yanlış değil mi?"
Lütfen, ufak bile olsalar başarılarım için beni övün.
Benden mükemmel işler beklemeyin, çabamı ödüllendirin.
"Ama neden ben hep azarlanıyorum?"
Lütfen beni doğru şeyler yaparken de farkedin ve övün.
Kötü bir gün geçiriyorsam, bana (ve kendinize) iyi yanlarımı hatırlatın.
DEHB OLAN ÇOCUKLAR VE GENÇLERİN
ÖĞRETMENLERİNE MESAJLARI
• Dikkat eksikliğim gerçekten var. Bu benim sığındığım “mazeret değil” ve
öğrenebilmemi etkiliyor. Bende bu sorunumun hiç olmamasını ve daha
başarılı olmayı isterdim.
• Başarılı olmak için yardımınıza ihtiyacım var. Ama bunu istemek benim
için kolay değil, beni desteklerseniz bunu daha kolay yapabilirim.
• Bana güvendiğinizi bilmek benim için önemlidir.
• Bazı şeyleri gerçekten unutabilirim. Kasıt ya da ihmal yok.
• Bana karşı sabırlı ve destekleyici olursanız daha kolay soru sorabilirim.
• Bazı şeyleri tekrar tekrar soruyorsam ilgi çekmek için değil, tam ve doğru
anlamak içindir.
• Dikkatim ya da davranışlarımla ilgili uyarıları yalnızken yapın.
Arkadaşlarımın önünde değil.
• Bana özel bazı uygulamaların olması benimde hoşuma gitmiyor. Bunlar
gerekiyorsa da aramızda kalmasını tercih ederim.
• Lütfen bana çok farklıymışım gibi davranmayın.
Ödev Yaklaşımımız.
1.
2.
3.
Öğrenci zamanını ayarlama, bir programa bağlı çalışma becerisini
kazandıracak çözümler geliştirilmelidir. Haftalık programlar günlük
programlardan daha etkilidir.
İndirgenmiş, etkin ödevlendirme DEHB’li öğrenciyi yetememe
duygusundan ve boşvermişlikten korur. Öğrencinin ödevlerinde nicelik
değil nitelik aranmalıdır.
Ödevler sistemli olarak programlanmalıdır; kazanım pekiştirme,
alıştırma, uygulama, tekrar, test çözümü ödevleri her ünite için
sırasıyla uygulanmalıdır.