Transcript Eğitimle İlgili Temel Kavramlar

EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ
Öğr. Gör. Osman ALBAYRAK
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
Eğitim Fakültesi
13.04.2015
[email protected]
1
EBG DERSİNİN HEDEFİ
Bu dersin amacı öğrencilerin öğretmenlik
mesleği ile tanışmalarını sağlamak,
öğretmenliğin özellikleri, ilkeleri, sınıf ve
okul ortamı, eğitimde farklı perspektifler
ve eğitimin temelleri ve Türk eğitim
sistemini tanımaktır
13.04.2015
[email protected]
2
EBG HAFTALIK KONU DAĞILIMI
Öğrencilerle tanışma , ders konularının tanıtılması
EĞİTİMLE İLGİLİ BAZI TEMEL KAVRAMLAR
EĞİTİMİN FELSEFİ TEMELLERİ
EĞİTİMİN SOSYOLOJİK TEMELLERİ
EĞİTİMİN PSİKOLOJİK TEMELLERİ
EĞİTİMİN PSİKOLOJİK TEMELLERİ
1. VİZE HAFTASI
EĞİTİM SİSTEMİMİZİN HUKUKİ TEMELLERİ
EĞİTİMİN EKONOMİK TEMELLERİ
EĞİTİMİN TARİHSEL TEMELLERİ VE TÜRK EĞİTİM TARİHİ
EĞİTİMİN BİLİMSEL TEMELLERİ
TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNİN GENEL YAPISI
ÖĞRETMEN YETİŞTİRME TARİHİMİZ
GENEL TEKRAR
13.04.2015
[email protected]
3
YARARLANILAN KAYNAKLAR
1. Akdeniz,A.Rıza ( 2011) . Eğitim Bilimine Giriş. Nobel Yayıncılık. Ankara. ( Temel Kaynak )
2. Sönmez, Veysel. ( 2006) Eğitim Bilimine Giriş. Anı yayıncılık. Ank.
3. Celep, Cevat. Meslek Olarak Öğretmenlik. Anı Yayıncılık.Ankara.2004
4. Gürsel, Musa. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Eğitim Kitabevi. Konya. 2004
5. Terzi, Ali Rıza. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ümit Ofset Matbaacılık.
6. Küçükahmet, Leyla. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Nobel Yayınları. Ankara. 2004.
7. Sönmez, Veysel. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Anı Yayıncılık. Ankara. 2003
8. Karslı, M. Durdu. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Pegem Yayıncılık. Ankara. 2003
9. Özdemir, Servet. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Nobel Yayıncılık. Ankara. 2003
10. Büyükkaragöz, S. Savaş. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Mikro Yayınları. Konya. 1998
11. Memduhoğlu, H.Basri ( 2009) . Eğitim Bilimine Giriş. Pegema Yayıncılık. Ankara. 2009
13.04.2015
[email protected]
4
ünite 1
EĞİTİM İLE İLGİLİ
TEMEL KAVRAMLAR
13.04.2015
[email protected]
5
EĞİTİM NEDİR ?
Eğitim bütün disiplinleri
etkileyen bir olgudur.
Bu yüzden çok değişik
tanımları yapılmıştır.
13.04.2015
[email protected]
6
EĞİTİM NEDİR?
Eğitim, bedene ve ruha, yetenekli
olduğu
(yetkinliği)
mükemmelliği
vermektir ( Platon)
Eğitim, Çocuğu insan haline getirmek
sanatıdır (Çiçeron).
Eğitim, doğaya göre insan yetiştirmektir
(J.J. Rousseu).
Eğitim, yetileri, hep birden ve uyumlu
olarak geliştirmektir (Stein).
13.04.2015
[email protected]
7
EĞİTİM NEDİR ?
Selahattin Ertürk’ e göre eğitim,
bireyin
davranışında
kendi
yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak
istendik yönde değişme meydana
getirme sürecidir.
13.04.2015
[email protected]
8
DAVRANIŞ
Eğitim; bireyin davranışlarında, kendi yaşantısı yoluyla,
kasıtlı olarak, istendik yönde değişiklik meydana getirme
sürecidir.
DOĞUŞTAN
GETİRİLEN
SONRADAN KAZANILAN
( ÖĞRENİLMİŞ )
GEÇİCİ
Planlı,
programlı,
eğitim yoluyla
Kasıtlı kültürleme
13.04.2015
Süreç:
Olgu
olayların belli bir
uygun, belli bir
varacak
düzenlenmesi
ya da
taslağa
sonuca
biçimde
YAŞANILMIŞ
•UNUTULUR
•GEÇİCİ
KAZANILMIŞ
•UNUTULMAZ
•ÖĞRENİLMİŞ
Türk Milli Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel
İlkeleri
Eğitim programlarınca belirlenmiş olan hedef
davranışlar (öğrenci kazanımları)
[email protected]
9
Eğitimin Özellikleri
Eğitim bir süreçtir,
Eğitim sonunda bireyin davranışında bir
değişme olmalıdır,
Bu değişme istendik yönde olmalıdır,
Eğitimde bir amaç ya da kazanım vardır,
Eğitim bireyi geliştirir,
Eğitim bireyi hayata hazırlar,
İçsel ya da dışsal bir yaşantı sonucu oluşur
13.04.2015
[email protected]
10
EĞİTİM
TÜRLERİ
İNFORMAL
EĞİTİM
FORMAL
EĞİTİM
( Plansız programsız,
rastgele )
( Planlı programlı )
ÖRGÜN
EĞİTİM
YAYGIN
EĞİTİM
2
13.04.2015
[email protected]
11
1 FORMAL EĞİTİM
Formal eğitim, planlı ve programlı olarak bir
amaç doğrultusunda , belirli bir mekanda
uzman
bazı
kişilerin
rehberliğinde
düzenlenen bir etkinliktir.
13.04.2015
[email protected]
12
Formal Eğitimin
Özellikleri
a)
b)
c)
d)
Amaçlıdır.
Planlı ve programlıdır.
Süreç profesyonel eğiticiler tarafından yürütülür.
Süreç sonucunda olumlu davranışların
kazanılması beklenir.
e) Eğitim belirli bir mekanda sürdürülür.
f)
Amaçlı ( kasıtlı ) olarak hazırlanmış araç- gereç
kullanılır.
g) Süresi sınırlıdır.
13.04.2015
[email protected]
13
2. İNFORMAL EĞİTİM
Plansız ve programsız,
hayatın
içerisinde
kendiliğinden
oluşan
eğitimdir.
Diğer bir değişle bireyin sosyalleşme ve
kültürlenme sürecidir.
Bu süreç sistemsiz ve denetimsiz bir
şekilde doğuştan ölünceye kadar devam
eder.
13.04.2015
[email protected]
14
ÖRGÜN EĞİTİM
Okullarda verilen eğitimdir;
Yaş grupları yakındır
Zaman bellidir
Sonunda diploma vardır
Usta öğreticileri verdır
Resmidir
13.04.2015
[email protected]
15
13.04.2015
[email protected]
16
YAYGIN EĞİTİM
13.04.2015
[email protected]
17
YAYGIN EĞİTİM
Okullarda yeterli eğitimi alamamış,ya da
sonradan ihtiyaç hasıl olmuş
yeterliliklerin verildiği eğitimdir
Planlıdır, programlıdır
Zaman bellidir
Usta öğreticileri vardır
Yaş grupları değişkendir
Sonunda bir sertifika verilir
13.04.2015
[email protected]
18
Yaygın
Eğitim
bazıları Şunlardır
Kurumlarından
Halk eğitimi merkezleri,
Çıraklık eğitimi merkezleri,
Pratik kız sanat okulları, Olgunlaşma
enstitüleri,
Endüstri pratik sanat okulları,
Mesleki eğitim merkezi,
Yetişkinler teknik eğitim merkezleri, Özel
kurslar,
Özel dershaneler,
Uzaktan Eğitim
13.04.2015
19
DİĞER BAZI
KAVRAMLAR
13.04.2015
[email protected]
20
a) Amaç / Hedef : Amaçlar, eğitim sürecine
giren bireyin davranışlarında ve kişiliğinde
meydana gelmesi istenilen farklılaşmaları
belirtir. Amaçlar, formal eğitimin temel
taşlarıdır.
13.04.2015
[email protected]
21
b) Davranış / Kazanım:
Bireyin göstermiş olduğu ölçülebilir eylem ve
etkinliklerine davranış denir. Ancak bu
eylemlerin birey tarafından bilinçli ve kasıtlı
yapılması gerekmektedir
Öğrenilmeyen şey davranış değildir.
2005 programında davranış yerine kazanım
ifadesi kullanılmıştır
13.04.2015
[email protected]
22
f) Öğrenme: Bireyin çevresiyle geçirdiği
etkileşimler sonucunda davranışlarında
meydana gelen nispeten
kalıcı izli
değişikliklerdir
Öğrenmeler
bilişsel,
psiko- motor olabilir.
13.04.2015
[email protected]
duyuşsal
ve
23
g)
Öğretme:
Öğrenmenin
gerçekleşmesi
için
ortamın
düzenlenmesidir.
Öğrenmenin kılavuzlanmasıdır
Öğretme bilinçli ve amaçlı bir çabadır.
13.04.2015
[email protected]
24
Öğretim
Eğitimin planlı bir şekilde belirli
bir zaman da , belirli bir
mekanda gerçekleştirilen dilimine
denir.
Daha
çok
okullarda
yapılmaktadır.
13.04.2015
[email protected]
25
Eğitim Teknolojisi
Teknolojinin ürünü olarak ortaya çıkan
yeni araç ve eğitim kurumlarına
sokulması ve bunların öğretmenler
tarafından,
eğitim
ve
öğretimde
kullanılmasını ifade etmektedir
13.04.2015
[email protected]
26
ZORUNLU EĞİTİM
Bir ülkede tüm yurttaşların alması
gerekli olan mecburi eğitimdir.
Yasalarla düzenlenir.
Ülkemizde zorunlu eğitim 12 yıldır.
13.04.2015
[email protected]
27
Temel Eğitim
Bir ülkede yurttaşların kendilerini ifade
ve idame edebilmeleri için almaları
gerekli eğitimdir. Gerekli bilgi ve
becerileri kazanmalarıdır.
Zorunlu ya da isteğe bağlı olabilir
13.04.2015
[email protected]
28
HİZMET ÖNCESİ EĞİTİM
Herhangi bir mesleğe başlamadan önce
alınması gerekli eğitimdir.
Eğitim fakültelerinde öğretmenlik
mesleği için hizmet öncesi eğitim verilir
13.04.2015
[email protected]
29
HİZMET İÇİ EĞİTİM
Bireylerin hizmet yürütürken , çalıştıkları
kurum tarafından niteliklerinin
arttırılması için verilen eğitimdir.
Ör: Bir okuldaki öğretmenlere Milli
Eğitim Müdürlüğü tarafından akıllı tahta
kullanım kursunun verilmesi
13.04.2015
[email protected]
30
Sistem Olarak Eğitim
Sistem: Bir bütünün parçaları arasındaki
düzenli ve sürekli ilişkiler düzenidir.
Sistemin girdi, işlem, çıktı
ve geri bildirim (dönüt)
öğeleri vardır.
SİSTEM OLARAK EĞİTİM
GİRDİ
İŞLEM
GERİ BİLDİRİM
(DÖNÜT)
DÜZELTME
ÇIKTI
SİSTEM
ÇEŞİTLERİ
13.04.2015
[email protected]
33
Kapalı Sistem: Üç şekilde olabilir
GİRDİ
İŞLEM
ÇIKTI
GİRDİ
BELİRSİZ
BELİRSİZ
GİRDİ
BELİRSİZ
İŞLEM
İŞLEM
ÇIKTI
BELİRSİZ
ÇIKTI
PROGRAM NEDİR?
Hedeflere ulaşmak için yapılacak etkinlikler
dizgesidir.
Eğitimde dört çeşit programdan söz
edilebilir.
Bunlar ; Eğitim Programı,
Öğretim Programı,
Ders Programı
Örtük ( gizil ) Program’dır.
Pedagojik Formasyon/ RİZE-2011
PROGRAM ÇEŞİTLERİ
EĞİTİM PROGRAMI
ÖĞRETİM PROGREMI
DERS PROGREMI
ÜNİTELENDİRİLMİŞ
YILLIK PLAN
DERS PLANI
13.04.2015
[email protected]
38
1. Eğitim Programı ( Yetişek, Müfredat )
Eğitim programı; öğrenene, okulda ve okul
dışında
planlanmış
etkinlikler
yoluyla
sağlanan öğrenme yaşantıları düzeneğidir
( Demirel, 2005 ).
Pedagojik Formasyon/ RİZE-2011
EĞİTİM PROGRAMININ YARARLARI
1. Eğitim faaliyetlerine yön verir.
2. Aynı eğitim basamaklarındaki okullarda
amaçların aynı yönde gerçekleşmesini sağlar.
3. Eğitimde verimi arttırır.
4. Öğretmenlere rehberlik eder.
5. Zamandan tasarruf sağlar
6. Öğrenmeyi kolaylaştırır.
Pedagojik Formasyon/ RİZE-2011
2. Öğretim Programı
Eğitim programı doğrultusunda öğrenciye
kazandırılması
düşünülen
özelliklerin
ders
kümeleri olarak planlanmasıdır.
Ya da , Okulda ya da okul dışında
bireye kazandırılması planlanan bir dersin
öğretimiyle ilgili tüm etkinlikleri kapsayan
yaşantılar düzeneğidir.
Ör: Ortaokul Matematik Öğretim Programı
Pedagojik Formasyon/ RİZE-2011
Soru
Pedagojik Formasyon/ RİZE-2011
3. Ders Programı
Bir ders süresi içinde planlanan
hedeflerin
bireye
nasıl
kazandırılacağını
gösteren
tüm
etkinliklerin yer aldığı bir plandır.
Ör: Ortaokul 5 Sınıf Matematik
Programı
Pedagojik Formasyon/ RİZE-2011
5. ÖRTÜK ( GİZİL ) PROGRAM: Bu program
okuldaki sosyal ve psikolojik etkileşimle oluşan
yan ve informal öğrenmeleri kapsar.
Örtük program; açık ve yazılı değildir,
tasarlanmamıştır, informal, kendiliğinden ve
gizil öğrenmeleri kapsar, kasıtlı değildir, ima
edilen programdır, resmi programın dışındadır,
değerler, normlar, tutumlarla ilişkilidir.
Ör: Okuldaki iletişim ortamı öğrenmeyi
etkiler
Pedagojik Formasyon/ RİZE-2011
Pedagojik Formasyon/ RİZE-2011
A
Pedagojik Formasyon/ RİZE-2011
KÜLTÜR
Bir toplumun üzerinde taşıdığı ve nesilden
nesile aktarılan maddi ve manevi ögelerdir.
Düğünler
Bayramlar
Örf adetler
Camiler
Para
Binalar
Giysiler vs.
47
KÜLTÜR
ÇEŞİTLERİ
13.04.2015
[email protected]
48
13.04.2015
[email protected]
49
13.04.2015
[email protected]
50
SORU
ÖRNEKLERİ
13.04.2015
[email protected]
51
4. Usta çırak ilişkisi sonucu kazanılan
davranışlar hangi eğitimin kapsamında
yer alır?
a. formal eğitim.
b. örgün eğitim
c. yaygın eğitim
d. informal eğitim.
e . görsel eğitim
13.04.2015
[email protected]
52
5. Aşağıdakilerden hangisi öğretme için söylenemez?
a. öğretme herhangi bir öğrenmeyi kılavuzlama ve
sağlama faaliyeti olarak tanımlanabilir.
b. öğretme sürecinde öğrenen ,öğreten ve öğrenilen
diyebileceğimiz üç öğenin etkileşimi söz konusudur.
c. öğretme etkinlikleri her zaman eğitim kurumlarında
düzenlenir.
d. öğretme ve öğrenme kimi zaman birbirinden
bağımsız olarak da gerçekleşebilmektedir.
e. öğretme, öğrenmenin kolaylaştırılması süreci olarak
ele alınabilir.
13.04.2015
[email protected]
53
6. Aşağıdakilerin hangisi öğrenmenin davranış
değişikliği üzerindeki etkisi için söylenemez?
a.öğrenme,davranışta geçici değişiklikler
yaratan etkendir.
b.öğrenme sonucunda davranışta gözlenebilir
bir değişme meydana gelir .
c.birey o güne o kadar hiç göstermediği bir
davranışı göstermeye başlar.
d.var olan davranışı geliştirebilir.
e.daha önce öğrendiği yanlış davranışı
düzeltebilir.
13.04.2015
[email protected]
54
7. Büyüme ve vücutta değişik etkilerle
oluşan
geçici
değişmelerle
atfedilmeyecek,yaşantı ürünü olarak
meydana gelen davranışta nispeten
kalıcı izli değişme hangisidir?
a.öğretim
b.eğitim
c.öğrenme
d.öğretme
e.hedef
13.04.2015
[email protected]
55
8.öğretim
sürecinde
öğrencilere
kazandırılacak bilgi beceri ve tutumları
kapsayan aşama hangisidir?
a. hedefler
b.içerik
c.eğitim durumları
d.öğrenim durumları
e.değerlendirme
13.04.2015
[email protected]
56
9. Eğitim çabalarının genel amacı nedir?
a.bilgi kazandırma
b.toplumsal uyum sağlama
c.belli beceriler kazandırma
d.yetenek geliştirme
e.gereksinimleri karşılama
13.04.2015
[email protected]
57
10. Aşağıdaki anlatımlardan hangisi doğrudur?
a.tüm
eğitim
etkinlikleri
öğretim
kapsamındadır.
b.eğitim yaşam boyu süren kapsamlı bir
süreçtir.
c.öğretim her zaman bir plan doğrultusunda
gerçekleşmez.
d.eğitim sürecinde öğrenmeden çok söz
edilemez.
e.öğretme işi uygun bir yer ve zaman ister.
13.04.2015
[email protected]
58
SONNNN
13.04.2015
[email protected]
59