Transcript การเฝ้าระวังและติดตามการเกิดเชื้อไวรัสเอชไอวีดื้อ ยาต้านไวรัสเอดส์โดยใช้

CQI : การเฝ้าระวังและติดตามการเกิดเชือ้ ไวรั สเอชไอวี
ดือ้ ยาต้ านไวรั สเอดส์ โดยใช้ Early warning Sign
โดย นางธนิดา ตังยิ
้ ่งยง, นางสุมาลัย คมใส, น.ส.นิตยา ดาววงศ์ญาติ, พญวิริยา เชื ้อลี,
กลุม่ งานอายุรกรรม โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ อุบลราชธานี
การดาเนินการ(1)
1.
2.
3.
กาหนดผู้ตดิ เชือ้ HIV/AIDS เป็ นผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงและการรั กษาด้ วยยาต้ าน
ไวรั ส เป็ นบริการที่มีความเสี่ยงสูง
ติดตามเฝ้าระวังผู้ตดิ เชือ้ HIV/AIDS ที่รักษาด้ วยยาต้ านไวรั สรายใหม่ และรายเก่ า
ในปี 2552-2555 ทุกราย
กาหนดEarly Warning Sign ในการติดตามเฝ้าระวังเชือ้ ไวรั สเอชไอวีดือ้ ยาต้ าน
ไวรั สในผู้ตดิ เชือ้ HIV/AIDSที่รับยาต้ านไวรั สรายใหม่ ในคลินิกดังนี ้
1)
2)
3)
4)
5)
มีนา้ หนักตัวลดลง 10 กิโลกรัม
การเจ็บป่ วยยังต้ องมาพบแพทย์ สม่าเสมอเช่ นเดียวกับก่ อนรับยาต้ านไวรัส
CD4ลดลงกว่ าเดิม และหลังรั บประทานยาต้ านไวรั สไปแล้ ว 6 เดือน CD4ไม่
เพิ่มขึน้ คือ CD4 ลดลง30%(บ่ งบอกถึงการรักษาที่ล้มเหลว)
ผลการตรวจปริ มาณเชือ้ ไวรั ส(Virus load)หลังรั บประทานยาต้ านไวรั ส ไปแล้ ว 6
เดือน มีค่า>40 Copies/ml
มีการเจ็บป่ วยเป็ นมะเร็งและเป็ นโรคทางเพศสัมพันธ์ เช่ น ซิฟฟิ ลิส หนองใน ขณะ
รับยา
การดาเนินการ(2)
มีเพศสัมพันธ์ โดยไม่ มีการสวมถุงยางอนามัย
7) Drug Adherence80%
8) ขาดนัดนานกว่ า 2 เดือน หรื อมาตามนัดไม่ สม่าเสมอ
9) มีการเปลี่ยนสูตรยาที่ไม่ ใช่ สูตรพืน้ ฐานในปี แรกที่รับยา
6)
การดาเนินการ(3)
4. จัดทา Program การป้องกันการเกิดเชือ้ ไวรั สเอชไอวีดือ้ ยาต้ านไวรั สเอดส์
4.1Adherence counseling โดยเภสัชกรประจาคลินิก

หลีกเลี่ยงการขาดยา หรื อข้ ามยา(Skipping) Drug

การรั บประทานยาตรงตามเวลาที่แพทย์ ส่ ัง

การรั บประทานยากับลักษณะอาหารที่เหมาะสม
4.2 ให้ การปรึกษาเรื่องการรับประทานยาต้ านไวรัส ร่ วมกับยาวิตามิน และอาหารเสริม
ชนิดอื่นๆ เพื่อป้องกันDrug to Drug interaction โดยเภสัชกร
4.3ให้ การปรึกษาและให้ ความรู้เรื่อง Safe Sex เพื่อป้องกัน “Super infection”
4.4ลงทะเบียนติดตามผู้ป่วยทุกนัดอย่ างเป็ นปั จจุบนั เพื่อให้ การบริหารยาต้ านไวรัสคล่ องตัว
ไม่ เกิดการขาดยา(Out to Stock) โดย HIV Coordinator
4.5 การให้ ความรู้ ในการดูแลตนเองแก่ ผ้ ูตดิ เชือ้ HIV/AIDSโดยผ่ าน
กระบวนการเรี ยนรู้ โรคโดยตรง(HIV/AIDS Treatment Literacy)
การดาเนินการ(4)
5.
การเฝ้าระวังความปลอดภัยจากการใช้ ยาต้ านไวรัสโดยใช้ Lab Trigger tool
ID
Trigger
1 Hematocrit(Hct)
ความเข้ มข้ นของเม็ดเลือด
2 Platelet countเกร็ดเลือด
3 Blood urea nitrogen
4 Creatinine(Cr.)ไต
5 FBSผระดับนา้ ตาลในเลือด)
6 Cholesterolโคเรลโตรอล
7 LDL(ไขมันร้ าย)
8 Triglyceride
(ไตรกลีเซอไรย์ )
9 SGOT/SGPT(ค่ าตับ)
ระดับที่ต้องปรั บเปลี่ยนพฤติกรรม
 ลดลงจากเดิม5%รายงานแพทย์
ระดับผิดปกติท่ ีต้องรายงานแพทย์
 Hct<24% or Hb.<8%














 สูงขึน้ มากกว่ าปกติ
 สูงขึน้ >3เท่ าของค่ าปกติ
10 Blood Pressure
(ค่ าความดันโลหิต)
 ค่ าSystolic + Diastolic Pressure
2
= > 90mm/Hg
 ค่ าSystolic Pressure >140mm/Hg
 ค่ า Diastolic Pressure>90mm/Hg
ลดลงจากเดิม>50,000cell/mm3
20 -25 mg/dl
1 – 1.5 mg/dl
100 – 125 mg/dl
>150 – 200 mg/dl
100 – 160 mg/dl
200 - <500 mg/dl
<50,000 cell/mm3
<25 mg/dl
>1.5 mg/dl
>126 mg/dl
>200 mg/dl
160 mg/dl
500 mg/dl
การดาเนินการ(5)
พัฒนาคลินิกยาต้ านไวรั สด้ วย Lean Health care โดยการมีส่วนร่ วมของ
ผู้ตดิ เชือ้ HIV/AIDS ห้ องบัตร ห้ องแล็ป กลุ่มงานเภสัชกรรม เพื่อลดระยะเวลาใน
การให้ บริการด้ วยยาต้ านไวรั สและขัน้ ตอน การเข้ าถึงระบบบริการลดการขาดนัด
สามารถลดขัน้ ตอนจาก 11 เหลือ 6 ขัน้ ตอน
7. Monitor Lab CD4 & VL ในการประเมินการรั กษาที่ล้มเหลวทุก 6 เดือน
และประเมินการเกิดOIs และภาวะแทรกซ้ อนทุก 3 เดือน
8. วัดและประเมินผลการดูแลรั กษาทุกครั ง้ ด้ วย HIVQUAL –T Program
และ Warning Indicator ปี ละครั ง้ ตามปี งบประมาณ
6.
17