Transcript Elazığ Turizm

ELAZIĞ
TURİZM
SEKTÖRÜ
Eylül 2014
Global Turizm Trendleri
Türkiye’de Turizm
Elazığ ve Turizm
1990 yılında 439 milyon olan global turist sayısı 2012 yılında ilk kez
1 milyar seviyesini geçmiştir.
1200
1000
47
36
800
Milyon
turist
24
600
400
10
15
93
14
20
109
30
28
31
129
113
110
113
34
126
144
38
41
37
133
154
45
56
47
143
147
41
136
52
49
60
50
156
137
218
166
182
184
175
169
162
150
233
248
205
82
56
200
266
56
49
53
52
52
56
315
424
442
469
488
488
449
477
518
535
563
393
407
2000
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
0
1990
1995
Arupa
(*) UNWTO
Asya ve Pasifik
Amerika
Afrika
Orta Doğu
Uluslararası turizm hacmi sürekli olarak artmakta, global krizler
sadece dönemsel duraklamalara neden olmaktadır.
800
700
600
2 trilyon USD büyüklüğe (2012) sahip olan Global Turizm Endüstrisi,
Global Gayri Safi Hasılanın %3’üne karşılık gelmektedir.
500
400
300
200
SARS
9/11
100
1980 sonrası
en büyük daralma
Global finansal kriz
Gloabl ekonomik yavaşlama
İskandinav Ülkelerinde Finansal Kriz
0
80
82
84
86
88
90
92
Dünya GSH (1980=100)
94
96
98
00
02
04
06
08
Dünya Turist Sayısı (1980=100)
10
12
1990-2013 döneminde ortalamada her yıl %4 artan global turist
sayısının 2030 yılında 1,8 milyara ulaşması beklenmektedir.
Turist sayısındaki artış oranı, Güneydoğu Asya, Orta ve Doğu
Avrupa ve Kuzeydoğu Asya’da üst seviyelerdedir.
15%
90-95
95-00
05-00
10-05
13-10
13%
11%
9%
7%
5%
3%
1%
-1%
-3%
Güney Batı Avrupa Diğer (*) Kuzey Doğu
Avrupa ve
Asya
Akdeniz
Orta ve
Doğu
Avrupa
Kuzey Güney Doğu
Amerika
Asya
Kuzey
Avrupa
Orta Doğu
-5%
Toplam Turist
Sayısı içi Paylar
(2013)
6%
13%
18%
12%
11%
16%
Diğer: Okyanusya, Güney Asya, Karayipler, Orta Amerika, Güney Amerika, Kuzey Afrika, Sub Sahara
10%
9%
5%
Klasik büyük pazarlar dışında kalan gelişmekte olan bölgeler
önemli turist çekim merkezleri olmaktadırlar.
10,0%
Bölgelere
gelen turist
sayısında
yıllık büyüme
8,0%
Orta ve Doğu
Avrupa
Subsahra
Kuzeydoğu Asya
Ortadoğu
Güney Asya
6,0%
Güney Amerika
Orta Amerika
Güneydoğu Asya
Kuzey Afrika
Okyanusya
4,0%
Kuzey Avrupa
Güney Avrupa
Akdeniz
2,0%
Kuzey Amerika
Batı Avrupa
Karayipler
0,0%
0,00%
0,50%
1,00%
1,50%
2,00%
2,50%
3,00%
3,50%
Kişi başı harcamanın yıllık büyüme oranı
(*) Büyüme rakamları 1990-2013 yılları arasındaki 23 yıllık dönemi içermektedir.
4,00%
4,50%
5,00%
5,50%
6,00%
Gelen turist sayısını 2007 yılında %17 ve 2011 yılında %29 oranında
artıran Türkiye, en çok turist çeken 6. ülke konumuna ulaşmıştır.
‘99
‘02
‘03
‘04
‘06
‘07
‘08
‘09
‘10
‘11
‘12
‘13
1
FRA
FRA
FRA
FRA
FRA
FRA
FRA
FRA
FRA
FRA
FRA
FRA
2
İSP
İSP
İSP
İSP
İSP
İSP
İSP
ABD ABD ABD ABD ABD
3
ABD
ABD ABD ABD
ABD ABD ABD
İSP
ÇİN
ÇİN
İSP
İSP
4
İTA
İTA
İTA
ÇİN
ÇİN
ÇİN
ÇİN
ÇİN
İSP
İSP
ÇİN
ÇİN
5
İNG
ÇİN
ÇİN
İTA
İTA
İTA
İTA
İTA
İTA
İTA
İTA
İTA
6
ÇİN
İNG
İNG
İNG
İNG
İNG
İNG
İNG
İNG
TÜR
TÜR
TÜR
7
KAN
MEK MEK HKG
ALM ALM UKR
UKR
TÜR
İNG
ALM ALM
8
MEK
KAN AVU MEK
MEK UKR
TÜR ALM ALM
9
RUS
AVU KAN ALM
AVU
10
AVU
ALM ALM KAN
RUS MEK MEK MEK MEK RUS
11
TÜR
12
TÜR
13
14
15
TÜR
TÜR
AVU: Avusturya, MAL: Malezya, KAN: Kanada, THA: Tayland, HKG: Hong Kong
TÜR
İNG
İNG
TÜR ALM ALM MAL MAL RUS
RUS
THA
THA
Gelen turist sayısı sıralaması, turizmden elde edilen gelir
sıralamasından farklılıklar göstermektedir.
2013 yılı 1 turistin
ortalama harcaması
1.070 USD
160
ABD
140
120
•
100
80
Macao
60
•
İspanya
•
Fransa
Tayland
•
40
Türkiye
20
0
0
20
40
60
80
100
120
140
160
2013 yılında 10 milyonun
üzerinde turist ağırlayan 26
ülke değerlendirmeye
alınmıştır.
26 ülke için 1 turist başına
harcama 1.055 USD’dir.
Tüm Dünya ortalaması 1.070
USD’dir.
Türkiye rakamı 740 USD’dir.
Turizm türlerinde, bir dengeye gelindiği görülmektedir, tematik
turizm tüm turistlerin 1/3’ünü oluşturmaktadır.
Turizm Türleri
İş
Tematik
Dinlenme
18%
20%
62%
1999
16%
29%
15%
29%
55%
56%
2008
2013
Macera
Kültür
Sağlık
Gastronomi
Diğer
Su-Su sporları
Kitabevi
Diş
Mutfak
Gençlik
Köpekbalığı
Edebiyat
Doğum
Şarap
Golf
Felaket
Pop kültürü Estetik Şehir Merkezi
Yat- Kruvaziyer
Getto
Arkeoloji
Termal
Kongre
Savaş
Müzik
Saç
Ekolojik
Vahşi hayat
Din
Av ve orman Savaş tarihi
Mağara
Sosyal Sorumluluk
Sürdürülebilirlik
Bahçe -Ziraat
Havayolunun giderek daha yoğun biçimde kullanılması, turistler
açısından alternatif lokasyonların artması anlamına gelmektedir.
Seyahat Türleri
3%
Tren
Denizyolu
Karayolu
Havayolu
7%
8%
6%
2%
5%
39%
40%
52%
53%
2008
2013
41%
44%
1998
Çinli turistler, toplam turizm harcaması içinde en yüksek paya
sahip grup olmuşlardır.
İlk 10 ülkenin toplam turizm
harcamalarının ülkelere göre dağılımı
Global Turizm Harcamaları
Avusturalya
Almanya
İlk 10 Ülke
Diğer Ülkeler
565 553
600
451
20%
400
300
ABD
239
15%
9%
5%
5%
6%
4%
5%
6%
18%
24%
267
202
4%
0%
20%
493
500
Brezilya
5%
15%
207
200
6%
9%
15%
14%
8% 4%
İngiltere
0
1998
2002
2008
10%
2013
8%
Fransa
6%
Kanada
0%
12%
100
Rusya
5%
İtalya
7%
7%
8%
23%
Çin
(1) İç çember 1998, orta çember 2008, dış çember 2013
(2) Japonya ve Hollanda çıkmış, Avusturalya ve Brezilya girmiştir.
Global Turizm Trendleri
Türkiye’de Turizm
Elazığ ve Turizm
Türkiye’nin toplam global turist sayısından aldığı pay %3,2
seviyesine ulaşmıştır.
mio
turist
mio
turist
1.200
40
35
1.000
30
800
25
600
20
15
400
10
200
5
0
0
01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13
• 2001-2013 döneminde, global turist
sayısı 1,6 kat artarken, Türkiye’yi
ziyaret eden turist sayısı
(Yurtdışında ikamet eden
vatandaşlar dahil değildir) 3 kat
artmıştır.
Türkiye’ye gelen turistlerin içinde eski Rusya ülkelerinin payı
önemli ölçüde artmıştır.
40
35
%16
30
25
%25
20
15
Avrupa
10
Eski Rusya
%53
Asya
5
Amerika
Afrika
0
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Avrupalı turist sayısında artış gözlenmemekte, eski Rusya
turistlerinin artışı doygunluğa erişmektedir.
50%
40%
30%
20%
10%
0%
01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
06-07
07-08
08-09
09-10
Eski Rusya
Asya
-10%
Avrupa
-20%
10-11
11-12
12-13
2013 yılında Türkiye’ye giriş yapan yabancıların %76’sı Antalya,
İstanbul, Muğla, İzmir ve Aydın’dan giriş yapmışlardır.
%9
%0,2
%30
%6
%1
%0,1
%2
%14
%2
%32
%0,3
%3
Anadolu’da gri ile işaretli iller toplamı %0,5
(*) Uşak, Amasya ve Muş’ta yer alan 31 yabancı girişi değerlendirme dışına çıkarılmıştır.
İstanbul + Turizm bölgelerinin toplam turist giriş sayısı içi payı
genellikle aynı kalmakla birlikte, İstanbul’un oranı yükselmiştir.
Antalya
İstanbul
Muğla+İzmir+Aydın
Diğer
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
21
24
21
14
22
30
36
32
30%
20%
10%
0%
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Turist giriş sayısındaki artış İstanbul ve sınır hareketleri
kaynaklıdır, geleneksel turizm bölgelerinde artış daha sınırlıdır.
2013-2011 yılları arası
yıllık turist sayısı
büyümesi
30%
Anadolu
Hakkari
Şırnak
25%
20%
Artvin
Ardahan
Kars
İstanbul
15%
TÜRKİYE ORTALAMA
10%
5%
Antalya
0%
-5%
-10%
Muğla
İzmir
Aydın
Edirne
Kırklareli
Hatay
G.Antep
Urfa
Kilis
Mardin
Ağrı
Iğdır
Van
Karadeniz
Ankara
Adana
İçel
Tekirdağ
Çanakkale
Balıkesir
Ülkeye girişlerin tamamen turizm kaynaklı olmaması nedeni ile,
birim turist
(yabancı girişi) başına gelirde artış gözlenmemektedir.
40
35
40
35
30
25
20
30
25
20
15
10
5
15
0
10
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
5
Turizm Geliri (milyar USD)
Turist (mio kişi)
0
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Turizm Geliri (milyar USD)
696
Turist (mio kişi)
639
941
907
859
850
792
833
785
789
Turist başına gelir (USD)
701
797
802
Dünya’da en çok turizm harcaması yapan ilk 10 ülkenin altısı,
Türkiye’ye en çok gelen ilk 10 ülke arasında yer almaktadır.
2013 yılı Toplam Harcama (milyar USD)
128,6
Brezilya
İtalya
85,9
Avusturalya
1%
53,5
Kanada
1%
52,6
Fransa
2%
3%
7%
İngiltere
35,2
12%
Rusya
28,4
Almanya
27,0
ABD
25,1
•
0,3%
86,2
42,4
•
•
2013 Türkiye’ye Gelen Turistler içi Pay
Çin
14%
2%
0%
İlk 10 ülke toplam gelen turistlerin %60’ına karşılık gelmektedir.
En çok harcama yapan ve Türkiye’ye en çok gelen ilk 10 ülke içinde yer alan 6 ülke, Türkiye’ye gelen turistlerin
%40’ını oluşturmaktadır.
İlk 10 içindeki diğer 4 ülke; Bulgaristan, Gürcistan, Diğer Batı Asya Ülkeleri Grubu ve İran’dır.
Türkiye’de toplam 13.000 sit alanı mevcuttur.
160
32
265
Arkeolojik Sit Alanı
448
Kentsel Sit Alanı
Tarihi Sit Alanı
Diğer Sit Alanları
(Üst üste sit alanları)
Kentsel Arkeolojik Sit Alanı
12.032
(*) xxxx
21
Türkiye’de turizm işletmesi / yatırımı belgeli tesislerdeki yatak sayısı
1995 yılından itibaren sürekli artmaktadır.
4 500
1,2
Tesis Sayısı
Yatak Sayısı
4 000
1,0
3 500
3 000
0,8
2 500
0,6
2 000
1 500
0,4
1 000
0,2
500
0,0
70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90 92 94 96 98 00 02 04 06 08 10 12
Turizm İşletmesi Belgeli
(*) Kültür ve Turizm Bakanlığı
Turizm Yatırımı Belgeli
70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90 92 94 96 98 00 02 04 06 08 10 12
Turizm İşletmesi Belgeli
Turizm Yatırımı Belgeli
22
Tüm tesisler (turizm işletme ve belediye belgeli) değerlendirildiğinde
2013 yılında 60 mio kişi (yerli+yabancı) 170 mio gece konaklamıştır.
Konaklayan Kişi
Sayısı (mio)
70
Konaklanan Gece
Sayısı (mio)
200
180
60
160
50
140
120
40
100
30
80
20
60
40
10
20
0
0
00
01
02
03
04
05
06
07
Turizm İşletme/Yatırım Belgeli
08
09
10
11
12
13
Belediye Belgeli
• Turizm işletme/yatırım belgeli tesislerde
konaklayanların payı artmaktadır.
• Turizm işletme/yatırım belgeli tesislerde
konaklayanlar yılda %7, belediye belgeli tesislerde
konaklayanlar yılda %5 büyümektedir.
00
01
02
03
04
05
06
07
Turizm İşletme/Yatırım Belgeli
08
09
10
11
12
Belediye Belgeli
• Turizm işletme/yatırım belgeli tesislerde
ortalama 3,2 gün, belediye belgeli tesislerde 1,9
gün kalınmaktadır (2013).
23
13
Yabancıların büyük bölümü, turizm işletmeli tesislerde kalırken,
yerlilerde belediye işletmeli tesisler %50 paya sahiptir.
100%
90%
Belediye İşletme Belgeli
80%
70%
60%
50%
Konaklayan
kişi sayısı (mio)
40%
35
20%
30%
Turizm İşletme Belgeli
10%
30
0%
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
08
09
10
11
12
13
25
100%
Belediye İşletme Belgeli
90%
20
80%
70%
15
60%
50%
10
40%
30%
5
20%
Turizm İşletme Belgeli
10%
0
0%
00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13
Konaklayan Yabancı Sayısı
00
01
02
03
04
05
06
07
Konaklayan Yerli Sayısı
24
Yerli turistler ortalama 2 gün, yabancı turistler ortalama 4 gün
konaklamaktadırlar.
Konaklanan
Gün Sayısı
5,0
4,2 Gün
4,5
3,9 Gün
4,0
3,5
3,0
2,5
1,9 Gün
2,0
1,6 Gün
1,5
1,0
0,5
0,0
Yabancı / Turizm Belgeli
00
01
02
Yabancı / Belediye
Belgeli
03
04
05
06
Yerli / Turizm Belgeli
07
08
09
10
Yerli / Belediye Belgeli
11
12
13
Global Turizm Trendleri
Türkiye’de Turizm
Elazığ ve Turizm
Elazığ’da konaklayan yerli ve yabancı turist sayısı, Türkiye toplamı
içinde çok düşük seviyededir.
Konaklayan •
Kişi Sayısı
160000
•
140000
120000
Elazığ’a gelen her 100 yerli turiste
karşılık 2 yabancı turist gelmektedir.
Türkiye’de konaklayan tüm yabancı
turistlerin %0,01’i, konaklayan tüm
yerli turistlerin %0,4’ü Elazığ’da
konaklamaktadır.
5,0
Türkiye Ort:4,1
4,5
100000
4,0
80000
3,5
3,0
60000
2,5
40000
Türkiye Ort:1,8
2,0
1,5
20000
1,0
0
0,5
00
01
02
03
04
05
06
Yabancı Sayısı
07
08
09
10
11
12
13
0,0
Ortalama Kalış Süresi - Yabancı
Yerli Sayısı
00
3.278
01
02
03
04
05
Ortalama Kalış Süresi - Yerli
06
07
08
09
10
11
12
3.034
2.453
1.547
1.457
1.210
08
09
10
11
12
13
•
Turistlerin konaklama süreleri de, Türkiye genel
ortalamasının altındadır.
•
Yabancı turistler 2,0 gün, yerli turistler 1,4 gün
konaklamaktadırlar.
13
Elazığ yabancı turistlerin konakladıkları iller sıralamasında 61.sırada
yer almaktadır. (2013)
Konaklayan
Yabancı Turist Sayısı
30.000.000
25.000.000
20.000.000
İstanbul
15.000.000
Muğla
Aydın
İzmir
Nevşehir
Denizli
Bursa
2,4 mio
1,1 mio
0,8 mio
0,7 mio
0,7 mio
0,5 mio
Elazığ
•
Antalya
Yabancıların en
çok konakladıkları
ilk 8 il, toplam
konaklamanın
%91’ine karşılık
gelmektedir.
10.000.000
5.000.000
0
0
10
20
30
40
50
60
70
80
28
Yabancı turistlerin tamamına yakını turizm işletme/yatırım belgeli
tesislerde kalırken, yerli turistlerde belediye belgeli tesisler etkindir.
Belediye İşletme Belgeli
100%
100%
90%
90%
80%
80%
70%
70%
60%
60%
50%
50%
40%
40%
30%
30%
Turizm İşletme Belgeli
20%
10%
0%
0%
03
04
05
06
07
Turizm İşletme Belgeli
20%
10%
02
Belediye İşletme Belgeli
08
09
Yabancı Turistlerin
Konaklama Noktası
Tercihleri
10
11
12
13
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
Yerli Turistlerin
Konaklama Noktası
Tercihleri
29
13
Havalimanından giriş yapan yabancı turistlerin Elazığ’da konaklama
oranı artmaktadır.
42%
Kişi
Sayısı
37%
Konaklayan Yabancı Sayısı/
Havalimanı Yabancı Giriş Sayısı
32%
10.000
9.000
26%
8.000
7.000
6.000
5.000
4.000
3.000
2.000
1.000
0
10
11
Havalimanı Yabancı Girişleri
12
13
Konaklayan Yabancı Sayısı
30
Elazığ yerli turistlerin konakladıkları iller sıralamasında 52.sırada yer
almaktadır. (2013)
Konaklayan
Yerli Turist Sayısı
35.000.000
30.000.000
25.000.000
•
Elazığ
20.000.000
Yerli turistlerin
iller arasında daha
dengeli şekilde
dağılmaktadır.
15.000.000
10.000.000
5.000.000
0
0
10
20
30
40
50
60
70
80
31
Elazığ’da yabancı turistlerin gecelemesi ortalamanın altında
olmakla birlikte, diğer illere göre orta düzeyde yer alınmaktadır.
1,5
4,0
3,0
1…..
2. Muğla
3. Antalya
4…..
2,0
1,0
5,9 gün
5,4 gün
0,5
1. Antalya
2. Muğla
3. …..
3,0 gün
2,6 gün
1,0
Ortalama Geceleme = 4,1
0,0
Ortalama Geceleme = 1,8
0,0
-1,0
-0,5
-2,0
-3,0
-1,0
-4,0
•
Elazığ, yabancı turistlerin geceleme süreleri açısından 38.
sırada yer almaktadır.
•
Elazığ, yerli turistlerin geceleme süreleri açısından 60.
sırada yer almaktadır.
32
Tüm turizm ve doğal varlığına rağmen Elazığ bölgesinde yabancı
turist çeken bir konumda değildir.
1
460
2
1
730
740
34
3
62
5
8
150
94
5
3
6
160
48
5
37
23
23
1
6
2
11
(*) Siyah renkli iller yabancı turist konaklaması olan ancak bölge (veya kültür turizm
konsepti) dışında olduğundan değerlendirilmeyen illeri göstermektedir.
33
Elazığ, konaklayan turist sayısı en çok artan illerden olmasına
rağmen boyut diğerlerine göre oldukça küçüktür.
4,0
Geceleme
Sayısı (2013)
Sivas
3,5
Malatya
3,0
Hatay
2,5
G.Antep
Kilis
Elazığ
2,0
Van
1,5
Mardin
Hakkari
1,0
Konya
Adıyaman
(*) Dairelerin büyüklüğü
2013 yılı konaklayan turist
sayısını göstermektedir.
0,5
0,0
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
Konaklayan Turist Sayısında Yıllık Değişim (2002-2013)
25%
30%
34
Elazığ otel kompozisyonunda turizm belgeli tesislere doğru değişim
olmakta, yatak sayısı artmaktadır.
Otel Sayısı
Yatak Sayısı
35
3 000
30
2 500
25
19
20
15
23
23
23
22
22
18
18
16
16
16
16
15
15
15
1 500
16
1 000
10
5
5
5
98
99
0
3
3
00
01
5
5
02
03
7
6
5
5
5
04
05
06
07
08
TURİZM BELGELİ
2 000
8
9
10
11
09
10
11
12
BELEDİYE BELGELİ
13
13
500
98
99
00
01
02
03
04
TURİZM BELGELİ
05
06
07
08
09
10
11
12
BELEDİYE BELGELİ
35
13
Turizm belgeli tesislerdeki yatak sayısının artışı ile konaklama yapan
yabancı turist sayısı birlikte artmıştır.
3 500
3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
1
2
3
4
5
6
7
Yatak Sayısı (Turizm Belgeli)
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Konaklayan Yabancı Sayısı
36
Muğla
Antalya
İzmir
Mersin
Afyon
Hatay
Çanakkale
Kütahya
Manisa
Bursa
Kahramanmaraş
Denizli
Amasya
Isparta
Aksaray
Nevşehir
Niğde
Kırklareli
Uşak
Adıyaman
Osmaniye
Çankırı
Kastamonu
Sinop
Erzurum
Van
Bilecik
Kırıkkale
Muş
Ağrı
Ordu
Sakarya
Ardahan
Batman
Siirt
Yalova
Bayburt
Bingöl
Iğdır
Artvin
Bartın
Elazığ tarihi özellikleri ile öne çıkmakla birlikte, Türkiye’de yer alan
illerin birçoğunda kritik çekim alanları bulunmaktadır.
Sit Alanı
Sayısı
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
37