Transcript Ethiek_Nussbaum - StudioSocrates

Ethiek
Waarden & normen kritisch bekeken
Welkom!
Narratieve ethiek: Martha Nussbaum (1947)
1986
2001
2011
Wat is een goed leven?
- Deugdethiek als inspiratiebron
- Narratieve ethiek
- samenhang
- rationaliteit
- emoties
- Het belang van kunst
- Politiek
Niet: wat is een juist leven?
Maar: wat is een goed leven?
Terug naar de klassieken
Socrates: Ken uzelf!
Plato: Het goede bestaat.
Aristoteles: een gelukt leven.
http://youtu.be/hRx7fdbxNPI
Aristoteles
- Het leven is niet volmaakt
- Niet alle het goede is verenigbaar
- Niet abstract maar concreet: in situatie
- Universele praktische kennis is onmogelijk
- Emoties, maar met mate
- Oncontroleerbare lot
- Broosheid = uniek en schoon
Deugdzaam
Juiste emotionele ontwikkeling
Mogelijkheid tot liefde
Gemoedstoestand en karakter
Geen definitieve oplossing
Narratieve ethiek
- samenhang
- rationaliteit
- emoties
Narratieve autonomie:
Je bent wat een verhaal dat je vertelt
Verhalen
• Vormen mens tot moreel persoon
• Verhalen: verhoogd begrip
• Grensverleggende moraal
• Verhalen geven eenheid
http://youtu.be/PCyFyjEcFB4?t=1m50s
tot 4.56
Narratieve ethiek is niet fragmentarisch
Een handeling staat niet los van zijn betekenis:
het verhaal & de sociale rollen
Moraal:
Verbonden aan context
Een doorlopend verhaal
Ik vandaag
= ik over 20 jaar
Moraal is sociaal:
-Je verhaal wordt beoordeeld door anderen
-Begrijpen zij jou als rechtvaardig en goed?
Moraal is nooit af…
Broosheid van het goede
Niet tot elkaar reduceerbare unieke delen van geluk
Reflectie
Socrates:
‘een niet onderzocht leven is niet de moeite waard om
geleefd te worden.’
Kritiek op onderwijs
Onderwijs in dienst van economie
In plaats van in dienst van democratie
Onderwijs: autonome mensen met mededogen
Is mijn leven wel onderzocht in relatie met het goede leven?
Kritisch en zelfstandig denken.
Boek kritisch lezen.
Verschillen zijn goed.
Rousseau 1712-1778
Mededogen i.t.t. walging
Projectie tegen eigen schaamte.
Angst voor besmetting.
Moderne ethiek is te rationeel
Emoties maken deel uit van oordeelsvermogen
- achter elke emotie zit een oordeel -
‘Dat mag jij niet doen!’
Verdriet vertelt je waar je om geeft
KUNST
Ethiek gaat om verstaan
grieks epistánai ’blijven staan om te bekijken’
http://youtu.be/PCyFyjEcFB4?t=11m8s
-Beter inleven
Ook in de vreemdeling!
-Oorzaak en diepte leed
verbreding morele horizon
verkenning morele horizon
Noodlot: Het goede is niet altijd te vangen.
Het goede?
Ruimte voor tragische dilemma’s!
Slecht
Slecht
Wijzelf zijn ook tragisch
(Blind door emoties)
Politiek
Besef gemeenschappelijke risico’s en kwetsbaarheid
Politiek doel: kwetsbare mensen beschermen
Vooruitgang is niet meetbaar in BNP
BNP leidt niet automatisch tot verbetering levenskwaliteit
India
Mogelijkheden-benadering
capability approach
Armoede = verstoken zijn van mogelijkheden
Wat kan elke persoon
Doen
Zijn
???
Worden?
Mogelijkheden theorie
-Ieder mens geboren als kwetsbaar wezen met mogelijkheden.
-Anderen zijn van cruciaal belang in ontwikkeling.
-Samenleving schept randvoorwaarden.
10 essentiële mogelijkheden
- Leven
- Lichamelijke gezondheid
- Lichamelijke onschendbaarheid
-Verbeeldingskracht
- Gevoelens
- Praktische rede
- Sociale banden: mededoge + empathie
- Leven met andere soorten
- Lachen spelen
- Controle over omgeving
Huishoudelijke mededelingen
2 april Frans de Waal
9 april G.E. Moore
Essay
Dank voor het aanmelden!
Inleveren voor 30 april…
Ethiek
Waarden & normen kritisch bekeken
Tot ziens!