Transcript SAGLIKLA iLGlLl ULUSAL ve uluslararası KURULU

SAGLIKLA iLGlLl ULUSAL
ve uluslararası
KURULUŞLAR
2. SAGLIKLA iLGİLİ ULUSAL
KURULUŞLAR
• Türk Hemşireler Derneği: Türk
Hemşireler Derneği, Hemşirelik
Yüksekokullarından mezunların veya
Saglık Sosyal Yardım Bakanlığınca
"Hemşire ve Hemşire Ebe" olarak
onaylanmış hemşirelerin derneğidir.
Amaçları
• 1-Koruyucu, tedavi edici ve rehabilite edici
hemşirelik uygulaması ile toplum düzeyini
yükseltmek, hasta bireylere fiziksel, psikolojik,
tibbi ve sosyo-ekonomik yönlerden kapsamlı bir
hemşirelik bakımı sağlamak.
• 2-Hemşireliğin eğitimi ve uygulama düzeyini
günün anlayışı ve kavramlarına göre geliştirmek.
Mesleğin onurunu korumak, yükseltmek ve onu
içte ve dışta temsil etmek.
• 3-Hemşireler arasında birlik ve bütünlük
sağlamak, onların huzur ve refahını temin
etmek.
• 4-Hemşireliğin ve hemşireleri ilgilendiren
konu ve sorunlarla gerekli girişim ve
çalışmaları yapmak. Kanun, tüzük ve
tasarıları hazırlamak.
Tarihçe
• Türk Hemşireler Derneği "Türk Hasta
Bakıcılar Cemiyeti" olarak 23.08.1933
yılında, Prof. Dr. Besim Omer Paşa'nın
önerisiyle hasta bakıcı diplomasına sahip
bazi kişiler tarafından kurulmuştur.
Cemiyet 03.07.1943 yılına kadar devam
etmiş, bu tarihten sonra yeniden organize
edilerek yönetimini okul mezunu
hemşireler almıştır.
• 12.07.1943 yılında başkanlığına Esma
Deniz getirilmiştir. Türk Hemşireler
Derneği 13.06.1949 yılında Uluslararası
Hemşireler Konseyine (I.C.N.) üye
olmuştur.
• 02.03.1973 yılında Genel Merkez
Ankara'ya nakledilmiştir.
Görevleri
• 1-Uyelerinin mesleki bilgilerini ve yeteneklerini
arttırmak ve geliştirmek için konferans, seminer
ve kurslar tertipler.
• 2-Kuruluş amaçlarına uygun yayın yapar.
• 3-Halkin sağlığının korunması konusunda
araştırma ve yayınlar yapar, topluma açık
konferans ve açık oturumlar düzenler.
• 4-Hemşirelik Kanununun yeterli hale gelmesi ve
Hemşireler Birliğinin kurulması için çalışır.
• 5-Uyeler arasında iyi ilişkilerin kurulması dayanışmanın
devam ettirilmesi için sosyal toplantılar düzenler.
• 6-Hemşirelik uygulama, yönetiminin geliştirilmesi ile
hasta bakımı tekniğinin daha bilimsel ve iyi şekilde
uygulanması ve hastalara daha etkin bir bakım
sağlanması için hastane başhekimleriyle ortak toplantılar
düzenler.
• • 7- Hemşire okulları eğitim programlarının uluslararası
düzeyde olması için Sağlık Sosyal Yardım Bakanlığı ve
diğer ilgili bakanlıklarla sıkı işbirliği sağlar.
• 8-Çeşitli kuruluşlarda çalışan üyelerinin, personel
uygulamalarından doğan sorunları, onların çıkarlarına en
uygun düşecek birbiçimde çözumlemeye yardımcı olur.
Türkiye Kızılay Derneği
Amaçları
• • Ulusal ve uluslararası antlaşmaların
yüklediği sorumlulukları gerçekleştirmek.
• • Başta yurt içinde ve dışında meydana
gelen her türlü afet ve felaketlerde hizmet
vermek.
• • Insanlık ve hukuk ilkelerine bağlı
kalmak.
• Sağlık ve sosyal dayanışmayı
desteklemek.
• • Savaş halinde gerekli personel ve
araçları sağlayarak, gereken yerlere
göndermek üzere yardım etmek.
• • Savaşta ve barışta yardım edecek
personeli yetiştirmek.
• • Uluslararası Kızılhaç ve Kızılarslan gibi
birliklerle amaç ve işbirliği yapmak.
Tarihçesi
• 1863’ te Cenevrede yapılan Kızılhaç
anlaşmasının kopyası Osmanlı
mparatorluğuna gönderilmiş ama kimse
lgilenmemiş.
• 1867 de Paristeki Tıp kongresine Elçi
Abdullah bey’e Henri Dunant ve Monier
ona mektup göndererek onun kızılhaç
elçisi olarak kabul edip ülkemizdeki bu
konu ile ilgili uğraşları sormuştur.
• Abdullah bey yönetmelik hazırlamış
ozamının savunma bakanına sunmuş
fakat kimse ilgilenmemiştir.
• Ruslarla savaş halınde olmamız ve
Bulgarlarla aranın açılması yaralılara
bakmamamız sonucu Dr.Peştemalcıyan
komisyon kurarak, yönetmelik hazırlamış,
yönetim kurulu kurmuştur.
• .
• Sonra sadrazam M.Rüştü paşa
yönetiminde resmen bir yardım konites
kurulmuştur.
• 1877'de Marko Paşa'nın başkanlığında bir
toplantı yapılmış "Yaralı ve Hasta
Askerlere Muavenet Cemiyeti" adı altında
bugünkü Kızılay Cemiyeti resmen
çalışmaya başlamıştır
• Daha sonra ismi "Osmanli Hilali Ahmer
Cemiyeti" olmuştur. Uğraşıları yaklaşık 20
yıl duraklamıştır.
• 1907'de londradaki Kızılhaç toplantısında
Besim Ömer Paşa Cemiyeti Kızılhaça üye
etmiş ve ismi Cumhuriyetin kuruluşundan
sonra "Türkiye Cumhuriyeti Kızılay
Cemiyeti" olarak kabul edilmiş ve merkezi
de Ankara'ya nakledilmistir.
Verem Savaş Derneği
• 1948 yılında kurulmuştur. Ulkemizdeki verem
savaşı çalışmalarının amacı gerekli koruyucu ve
tedavi edici önlemlerle hastalığı kontrol altına
almaktır. Bu amaç doğrultusunda Verem Savaş
Derneğinin beş ilkesi :
•
Eğitim
• • Koruma
• • Erken Teşhis
• • Erken Tedavi
• • Sosyal Yardım
Çocuk Esirgeme Kurumu
• Çocuk Yuvaları : Sosyal Hizmetler ve
çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu'nun 3.
maddesine göre, çocuk yuvaları 0-12
yaşlar arası korunmaya muhtaç çocuklara
bedensel ve psiko-sosyal yönden
gelişmelerini sağlamak, onları eğitmek ve
sağlıklı bir kişilik ve iyi alışkanlıklar
kazandırmakla görevli ve yükümlü, yatılı
sosyal hizmet kuruluşlardır.
• Yetiştirme Yurtları : 13-18 yaşları
arasındaki korunmaya muhtaç çocukları
korumak, bakmak ve bir iş veya meslek
sahibi olmalarını ve topluma yararlı kişiler
olarak yetiştirilmelerini sağlamakla görevli
ve yükümlü olan yatılı sosyal hizmet
kuruluşlardır
Florence Nightingale Hemşire
Okulları ve Hastaneleri Vakfı
Amaçları :
• • Ulkemizin sağlık alanında en büyük
eksiği olan öğrenim görmüş, sorumluluk
duygusuna sahip hemşireleri, modern
ihtiyaçlara göre yetiştirmek.
• • Hemşirelik mesleğinin düzeyini
yükseltmek.
• • Iç ve dış olanaklardan yararlanarak
örnek bir sağlık sitesi kurmak.
Tarihçe
• Mayıs 1967 yılında Amerika Birleşik
Devletleri'nde 9. Uluslararası Hemşirelik
Konseyinin toplantısında Fahrünisa Seden’e
1954 yılının Florence Nightingale'in
Istanbul'a gelişin 100. yılı olduğu ve bu
konuda Türkiye'nin ne yapmayı düşündüğü
konuşulmuştur. Bu nedenle 1948 yılında bir
heyet kurulmuştur.
• Bu kurul başlangıçta 3 amaç gütmüş:
1-Modern hemşirelik kuruluşunun 100. yıl
dönümünde dünya çapında önem taşıyan
bir hemşirelik okulunun kurulmas,
• 2-Florence Nightingale adını taşıyacak bir
hastanenin de kurulması,
• 3- Florence Nightingale heykelinin
kurulmasını kararlaştırmıştır.
• 1948 yılından 22 Mart 1956 yılına kadar
pek fazla bir gelişme gösteremeyen bu
Kuruluş 22 Mart 1956 yılında "Florence
Nightingale Hemşire Okulları ve
Hastaneleri Tesisi" olarak daha sonraları
da Florence Nightingale Hemşire Okulları
ve Hastaneleri Vakfı adını alarak halen
çalışmalarını sürdürmektedir.
Ana Çocuk Sağlığı Merkezleri
• Batı ülkelerindeki sanayileşme, büyük kentlerin
çoğalması, kadının iş yaşamına katılması ve
genellikle ana, çocuk ölümlerinin fazlalığı ana
çocuk sağlığının korunmasının gerekliliğini
göstermiştir. Ulkemizde de ana-çocuk ölüm
oranlarının çeşitli nedenlerle yüksek oluşu
(yetersiz beslenme, egitim eksikligi, hijyen
yetersizligi, bulaşıcı hastalıklar vb) bu hizmetin
ülkemizde de verilmesi gerekliligini göstermiştir.
Bu nedenle WHO ve UNICEF ile yapılan
çalışmalardan sonra ülkemizde de Ana-çocuk
Sağlığı örgütü kurulmuştur.
Darülaceze
• Sakat ve yoksul erkek, kadın ve kimsesiz
çocukları korumak için II. Abdülhamit
devresinde hizmete girmiştir (1806).
Kurum ücret almadan görev yapmaktadır.
Her dinden birer temsilci bulunmaktadır.
• Günümüzde Darülaceze, Istanbul
Belediyesine bağlıdır ve döner sermaye ile
yönetilmektedir
• Amacı
• Din ve ırk ayırımı gözetmeden düşkünleri
barındırmak, çalıtırmak rahat bir hayat
sürdürmektir. Bu hizmetten sadece
Istanbul halkı yararlanmaktadır.
. SAĞLIKLA iLGlLi ULUSLARARASI
KURULUŞLAR
3.1. Uluslararası Hemşireler Birliği
(International Council of Nurses)
• Amaçları:
• Hemşirelik eğitimi ve standardını
yükseltmek, meslek haysiyetini korumak
ve hemşireleri insanlığa daha faydalı
kılabilmek için kurulmuş, yönetimi
hemşireler tarafından yapılan bağımsız bir
organizasyondur.
• Uluslararası Hemşireler Birliği (I.C.N.),
hemşirelerin mesleki bilgilerini toplumun
gereksinimine göre en iyi şekilde
kullanabilmeleri için kendi kendilerini
yetiştirmesini ve geliştirmesini sağlamak için
çalışır.
• I.C.N., dünya hemşireleri arasında değişim
imkanını sağlar. Mesleki eğitim ve hemşireliğin
gelişimi için çalışan kuruluşlara yardım eder.
Tarihçesi
• 1899 da Londra da toplanan Uluslararası
Kadınlar Birliği toplantısına katılan hemşire
Mrs Bedford Fenwick Uluslararası Hemşireler
Birliği kurmak fikrini ortaya atmıştır. Irlanda ve
Ingiltere'nin Hastane ve Hemşire Okulları
Birliğine, Amerika ve Kanada Hemşire
Okulları Birliğine bu düşüncesini bildirmiştir.
Böylece 1 Temmuz 1899'da Londra'da
yapılan bir toplantıda I.C.N.'in temelleri
atılmıştır.
• Kurucu Devletler: Ingiltere, Amerika,
Kanada, New Zeland, Danimarka ve
Avustralya'dır. 1949'da Türkiye'de faal uye
olarak I.C.N.'e katılmıştır.
Dünya Sağlık Örgutu (WHO)
• "Sağlık, beden, düşünce ve sosyal
bakımdan tam bir iyilik hali olup, yalnız
hastalık ve sakatlığın yokluğundan ibaret
• "Ulaşılabilmesi mümkün olan en
mükemmel bir sağlık haline sahip olmak,
ırk, din, siyasi, fikirleri, ekonomik yahut
sosyal durumu her ne olursa olsun her
insanın temel haklarından birini teşkil eder.
• "Bütün ulusların sağlığı dünya barışının ve
güveninin şartıdır; bu sağlık birey ve
devletlerin en sıkı bir şekilde işbirliği
yapmalarına tabidir.
"Sağlığın düzeltilmesi hastallklara karşı ve
bilhassa bulaşıcı hastalıklara karşı savaş
işlerinin çeşitli ulkelerde aynı derecede
olmaması herkes için bir tehlike teşkil eder
• "Tıbbi, psikolojik ve bunlarla ilgili bilimler
alanında kazanılmış olan bilgilerden bütün
ulusların faydalandırılması sağlığın en
yüksek düzeye çıkmasında gereklidir.
• "Aydınlatılmış bir kamu ve halk tarafından
faal şekilde işbirliği yapılması halkın
sağlığnı düzeltmek
• "Hükümetler ulusların sağlıklarından sorumludur.
Bu sorumluluğun gerektirdiği işler ancak Ozel
sağlık ve sosyal önlemler almak yoluyla
yapılabilir.
• "Bütün ulusların sağlığını düzeltmek ve korumak
için bütün devletler kendi aralarında işbirliği
yapmak amacıyla bu ilkeleri kabul eden taraflar
olarak yukarıda söylenen Anayasayı işbu
senetlerle kabul eder ve Birleşmiş Milletler
Charte'mın 57 nci maddesi gereğince uzman
kuruluş olarak Dunya Sağlığı Teşkilatını kurarlar.
• Amaçları
• Anayasasının 1 nci maddesinde :
• "Bütün ulusları mümkün olan en yüksek
sağlık düzeyine ulaştırmaktır" şeklinde
teşkilatının amacı açıklanmaktadır. Bu
amaca varmak için ne gibi işlerin
sağlanacağı da 2 nci maddesinde
anlatılmaktadır.
• • Sağlık alanında uluslararası bir içeriği olan
çalışmalarda yönetici ve düzenleyici makam
sıfatıyla hareket etmek;
• • Birleşmiş Milletlerle, uzman kuruluşlarla,
hükümetlerin sağlık yönetimleri ile, meslek
grupları ile bir de gerekli görülecek diğer
kuruluşlarla bir işbirliği kurmak ve devam
ettirmek;
• • Hükümetlerin talepleri üzerine sağlık
hizmetlerinin güçlendirilmesi için yardım
yapmak;
• • Ozel teknik yardımda bulunmak ve acil
durumlarda hükümetlerin talepleri ile gereken
Ozel teknik yardımda bulunmak;
• • Birleşmiş Milletlerin talebi üzerine manda
altındaki ulke halkı ve Ozel zümrelere sağlık
hizmetleri sağlamak ya da bunların teminine ve
yapılmasına yardım etmek;
• • Epidemiyoloji ve istatistik hizmetleri de dahil
olduğu halde gerekli görülecek yönetsel ve
teknik hizmetleri kurmak ve devam ettirmek
• • Epidemik, endemik hastalıkların ortadan
kaldırılmasına yönelik çalışmaları desteklemek ve
geliştirmek;
• • Gerektiğinde diğer uzman kuruluşlarla işbirliği
yaparak kazalardan doğan zararlan önleyebilecek Ozel
Onlemlerin alınmasını desteklemek;
• • Gerekirse diğer uzman kuruluşlarla işbirliği yaparak
beslenmenin, meskenin, eğlencenin, ekonominin
çalışma ve çevre koşulları ile ilgili diğer bütün faktörlerin
islahını kolaylaştırmak; gelişmesine yardımcı olan ilim ve
meslek grupları arasında işbirliğini kolaylaştırmak.
• Uluslararası sağlık konularına yönelik
mukaveleler, itilafnameler ve tüzükler teklif
etmek; bu işler hakkında önerilerde
bulunmak ve içeriği bakımından teşkilatı
ilgilendiren konularda çalışmak;
• Ana ve çocuk sağlığını geliştirmek ve ana
ile çocuğun tam bir değişme halinde
bulunan bir çevrede uyumlu biçimde
yaşamaları için gerekli olan yeteneklerini
arttırmak
• • Akıl sağlığı alanındaki çalışmalarla,
bilhassa insanlar arasında ahenkli ilişkiler
kurulmasına yönelik her türlü faaliyeti
kolaylaştırmak;
• • Sağlık alanında araştırmaları
desteklemek ve bunlara rehberlik etmek;
• • Oğretim tüzükleriyle, sağlık, bunlarla
ilgili personelin yetiştirilmesindeki
tüzüklerin gelişimini kolaylaştırmak;
• • Gerektiğinde uzmanlarla işbirliği yaparak
genel sağlıkla ilgili yönetsel ve sosyal teknikleri;
hastahane hizmetleri ile sosyal güvencede dahil
olmak uzere koruyucu ve tedavi edici saglık
hizmetlerini incelemek;
• • Sağlık alanında her çesit bilgi vermek,
önerilerde bulunmak ve her türlü yardımı
yapmak;
• • Sağlık bakımı konusunda ulusları
aydınlatılmış bir kanunun oluşmasına yardım
etmek;
• • Ihtiyaca göre hastalıkların, ölüm nedenlerinin
genel sağlıkla ilgili işlemlerin uluslararası
deyimlerini gerekirse değiştirmek;
• • Tanı işlemlerini gerektiğinde standard hale
getirmek;
• • Yiyecek, ilaç vb. konularda uluslararası
tüzükler geliştirmek;
• • Genel olarak kuruluşa verilen diğer hususlara
da oluşmak için gereken her önlemi almak.
• Tarihçesi: Uluslararası sağlık konularında
gerekli önlemleri almak, yardım ve
isbirliğini teşvik etmek üzere Birleşmiş
Milletler Sosyal ve Ekonomik Konseyinin
daveti sonucunda New York'da
yapılan toplantıda 22 Temmuz 1946 da
Dunya Sağlık Teşkilati - World Healht
Organization (WHO) Anayasası kabul
olunmuştur.
• Turkiye'de 9 Haziran 1947 tarih ve 5062
sayılı kanunla (35) Dünya Sağlık Teşkilati
Anayasasını kabul edip bu milletlerarası
kuruluşa üye olarak katılmıştır. Merkezi
Cenevre'de
Yapısı
• Dünya Sağlık Teşkilatının : (i) Dunya
Sağlık Asamblesi (Genel Kurul), (ii) Icra
Konseyi, (iii) Sekreterlik olmak uzere üç
ana organı bulunmaktadır:
• (i)-Dünya Sağlık Asamblesi: üye
devletlerin temsilcilerinden kurulur; her üye
devlet içlerinden biri delegasyon başkanı
olarak tayin edilmiş bulunan en çok üç
delege tarafından temsil edilir..
• "Sağlık Asamblesi, yıllık toplantı arasında
gelecek yıl toplantının yapılacağı ülkeyi ya
da bölgeyi seçer. Konsey sonradan bunun
hangi şehirde yapılacağını saptar" (Mad :
14).
• "Konsey, Birleşmiş Milletler Genel
Sekreterinin fikrini aldıktan sonra yıllık
toplantı ile olağanüstü toplantı tarihini saptar"
(Mad : 15).
• (ii)-Icra Konseyi: üç yıl süre ile seçilen on
sekiz üyeden kurulur. Icra Konseyi, yılda
en az iki defa toplanır ve toplantının yerini
tayin eder. Icra konseyi, genel kurul
kararlarını yürütür ve alınacak acil
yardımları kararlaştırır.
• (İii)-Sekreterlik : Genel Müdür ile teşkilat
için gerekli olan teknik ve idari
personelden kuruludur. Gerekirse bölge
teşkilatları kurmaya da yetkili bulunan
Sekreterlik, teşkilatın en aktif organıdır.
Uluslararas Florence Nightingale
Vakfı
• Amaçları
• • Hemşireliğin saygı değer bir meslek olarak
Dünya Ulkelerinde tanıtılması.
• • Florence Nightingale'in tarihi kişlliğinin yeni
kuşaklara öğretilmesi.
• • Hemşirelik eğitiminin standardının
yükseltilmesi
• • Temel hemşire okulları için kitaplar çıkarmak
• Tarihçesi
• Modern hemşirelik düşünce ve yönteminin yayılması için
1934 yılında Eğitim Fonu şeklinde kurulmuştur.
• Dünya Sağlık Kuruluşlarından ve özel kişilerden bağışlar
şeklinde gelir sağlayan derneğin, dünya hemşirelerinin
eğitimine, sağladığı burslar ve yayınlar ile büyük katkısı
olmuştur.
• 1949 yılında yeniden organize edilmiştir. 1951 yılında
Florence Nightingale Müdürlüğü kurulmuş, 1957 yılında
I.C.N. Florence Nightingale Derneğinin "Eğitim Müdürü"
olarak görev yapmıştır.
Kızılhaç (Red Cross)
• Amaçları
• • Savaş, halinde yardım malzemesi ve
personelini gereken yerlere göndermek.
• • Kabul edilen sembolü tarafsızlık işareti olarak
her devletin kabul etmesini sağlamak.
• • Uye devletler savaşa girmeseler dahi,
savaşta olanlara yardım etmek.
• • Barış, zamanında felaketlerle karşılaşan
devletlere yardım etmektir.
• Tarihçesl
• Ilk resmi olmayan toplantısı 1863'de 16 devletin
Cenevre'de biraraya gelmesi ile yapılmıştır. 22
Ağustos 1864 de resmi olarak yapılan toplantıda
savaşta ve barışta ihtiyaci olan ülkelere yardım
etme konusunda bir karar almmıştır. 1925
yılında 52 devlet üye olmuştur. 1919 yılında
Milletlerarası Kızılhaç Komitesi kurulmuş ve bir
hemşirelik bürosu ilave edilmiştir. ülkemiz Kızılay
ve Iran Kızılarslan teşkilatlarıda Kızılhaç'a
katılmışlardır.
Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (United
Nations Childrens Found)
• Amacı; Tüm dünyadaki çocukların, yetişen
gençlerin, gebe kadınların ve emzikli annelerin
gereksinimlerini karşılamaktır. Ulkemizdeki
temsilciliği çalışmalarını Sağlık Bakanlığı, Milli
Eğitim ve Spor Bakanlığı, Tarım Bakanlığı gibi
bazı bakanlıklarla işbirligi içinde yürütmektedir.
• 2 Aralık 1964 tarihinde Birleşmiş Milletler genel
kurulunun yapmış olduğu toplantıda UNI-CEF
kurulmuştur. Türkiye'de 10 Mart 1954 yılında bu
fona katılmıştır.