Transcript W32 Relationele en seksuele vorming
Nibi VMBO 2014
Relationele en seksuele vorming voor het voortgezet onderwijs
Yuri Ohlrichs Suzanne Meijer Janneke Verloop
Workshop programma
1. Relationele en seksuele vorming in het onderwijs 2. Kerndoelen en vergelijking lesmethoden 3. Feiten en cijfers
Hoe is de seksuele gezondheid van jongeren in Nederland?
4. Welke dilemma’s heb jij?
Placemat: waar loop je tegen aan?
5. Veilige sfeer 6. Lang Leve de Liefde 7. Spellen en spelen
a.
Woordslang/ Wat hoort bij elkaar b. Aidsbekerspel c. rondje seksualiteit d. Boys or Girls
Belang van seksuele vorming in onderwijs
Belang seksuele en relationele vorming:
1.
Uitkomsten Seks onder je 25 ste: Aanleiding voor herziening Lang Leve de Liefde 2.
Aandacht voor gezonde seksuele ontwikkeling en veilig schoolklimaat draagt bij aan betere leerprestaties 3.
School is belangrijke informatiebron: vrijwel alle jongeren hebben op school tenminste enige informatie over seksualiteit en relaties gekregen, maar....
4.
Binnen reguliere onderwijsmethoden geen tot beperkte aandacht voor seksuele dwang/seksuele diversiteit & relationele aspecten, onvoldoende aansluiting bij leefwereld jongeren 5.
Invullen van nieuwe kerndoelen onderwijs
Kerndoelen in onderbouw VO en relatie met seksuele vorming Kerndoel 34: De leerling leert
hoofdzaken
te begrijpen van bouw en functie van het
menselijk lichaam
, verbanden te leggen met bevorderen van lichamelijke en
psychische gezondheid
en daarin een eigen verantwoordelijkheid te nemen.
Kerndoel 36: De leerling leert over
zorg
en leert zorgen voor zichzelf en anderen en zijn omgeving, en hoe de anderen in verschillende leefsituaties (wonen, leren, werken, uitgaan, verkeer) positief kan beïnvloeden.
veiligheid
van zichzelf en Kerndoel 43: De leerling leert over overeenkomsten, verschillen en veranderingen in cultuur en levensbeschouwing in Nederland, leert eigen en andermans
leefwijze
daarmee in verband te brengen, en leert de betekenis voor de samenleving te zien van respect voor elkaars opvattingen en leefwijzen,
met daarbij aandacht voor seksualiteit en diversiteit, met name seksuele diversiteit .
” (December 2012 OC&W)
Screening Relaties en Seksualiteit in regulier bio en verzorging methodes VO
Selectie gescreende biologie-methodes
Veel gebruikt met een relatief groot marktaandeel Direct leverbaar en landelijk beschikbaar Nederlandstalig Gedrukte schriftelijke leerling materialen Recent ontwikkeld (vanaf 2007) Aangeboden binnen vakgebied biologie, verzorging en/ of maatschappijleer (of combinatiemethode)
Gescreende methodes
Vakgebied biologie/verzorging:
1. Biologie voor jou, Malmberg, 6e druk, 4 e oplage 2008 2. Biologie en verzorging voor jou, Malmberg, 2e dr 2009 3. Nectar, Noordhoff, 3e editie, 2007 (1)
Vakgebied mens en natuur:
4. Explora, Noordhoff, 2011(2) 5. Vita, Malmberg, 1e druk, tweede oplage (2007) 6. Bekijk het!, Nijgh Versluys 1e druk, 2006 (3)
Uitkomsten screening
• • • • • • Overwegend aandacht voor de domeinen
menselijk lichaam
en
ontwikkeling, vruchtbaarheid
en
voortplanting
Vnl. aandacht
biologische
aspecten van
seksualiteit
; minder aandacht voor
psychosociale
aspecten Met name aandacht voor
kennisoverdracht minder
voor
attitude en vaardigheden
en Weinig aandacht voor
seksuele grensoverschrijding
en
culturele
en
seksuele diversiteit Geen
aandacht voor
positieve
kant seksualiteit
Nauwelijks
aandacht voor hulp en steun bij
seksualiteitsvragen/problemen
Kennisquiz Jongeren en Seks Hoe zit het met de seksuele gezondheid van jongeren in Nederland?
Vraag 1 De gemiddelde leeftijd van de eerste geslachtsgemeenschap is ongeveer 15 jaar.
Waar
of niet waar ?
NIET WAAR!
17,1 jaar = leeftijd waarop de helft van de jongeren in Nederland voor het eerst geslachtgemeenschap heeft. 16,6 jaar = de gemiddelde leeftijd is.
Ervaring met geslachtsgemeenschap (%) veranderingen in 17 jaar tijd
Vraag 2 Gemiddeld weten jongens meer over seks, soa’s en veilig vrijen dan meisjes . Waar
of niet waar ?
NIET WAAR!
Meisjes weten meer dan jongens.
Gebrek aan kennis (% onjuist)
Vraag 3 Homoseksuele jongens komen tegenwoordig later uit de kast dan voorheen.
Jongens komen eerder uit de kast dan 7 jaar geleden. DUS: NIET WAAR!
Gemiddelde leeftijd coming-out
Vraag 4 Ongeveer 10% van meisjes geeft aan wel eens gedwongen te zijn tot seksuele handelingen die ze niet wilden.
NIET WAAR!
Hoger! 17% van meisjes en 4% van jongens geeft aan wel eens gedwongen te zijn tot seksuele handelingen die ze niet wilden.
Grensoverschrijding (%)
Vraag 5 Condoomgebruik: Tijdens de eerste geslachtsgemeenschap gebruikt minstens 70% van jongeren een condoom.
Condoomgebruik bij de eerste keer (%) WAAR!
Condoomgebruik bij de eerste keer (%) * 10% van jongeren stopt binnen 1 week met condoomgebruik in een relatie !
Omgaan met dilemma’s in het lesgeven
Welke lastige situaties kunnen docenten tegenkomen in de klas tijdens het geven van lessen relationele en seksuele vorming?
• • • Brainstormen in drietallen over lastige situaties (placemat) Plenair rapporteren Elkaar tips geven hoe om te gaan met deze lastige situaties
Hoe pak je het aan?
Het creëren van een veilige sfeer voor lessen over relaties en seksualiteit Hoe zorg je ervoor als docent dat leerlingen zich veilig genoeg voelen om open over liefde en seks te praten en vragen te stellen?
> Filmpje docenten
24 (filmpje over creëren veilige sfeer )
Lesgevenindeliefde.nl
25 Wat is Lesgevenindeliefde.nl?
Een nieuw e-learningonderdeel voor docenten Lang Leve de
Liefde Ook te bereiken: www.langlevedeliefde.nl ; Docenten Onderbouw Doelen van de website
Begeleiden bij het geven relationele en seksuele vorming
Begeleiden bij ervaren problemen of uitdagingen rondom lesgeven over seksualiteit Ondersteuning bieden bij gebruik van Lang Leve de Liefde Voor en door docenten
Lesopeningen, veilige sfeer
• • • •
Voorwerpen associatie Vragendoos Gedragsregels/afspraken
‘vieze’ woorden op bord
Lesmaterialen voor relationele en seksuele vorming voor onderbouw VO 27 Vakmethoden
Biologie voor jou
Nectar Etc.
Brede lesprogramma’s
Lang Leve de Liefde
Aanvullende materialen/programma’s
Girls choice Boys R Us Rondje seksualiteit
28 Oefenen met Rondje Seksualiteit
Lang Leve de Liefde bestaat uit:
Twee leerlingenmagazines voor: 1. Praktijkonderwijs & vmbo bb 2. Vmbo, havo & vwo DVD E-learning omgeving met digilessen: www.langlevedeliefde.nl
Docentenhandleidingen 1.
Praktijkonderwijs & vmbo bb 2.
Vmbo, havo & vwo Bestellen: www.langlevedeliefde.nl
Thema’s:
Les 1 Wat gebeurt er met jou?
Puberteit, verliefdheid, homoseksualiteit
Les 2 Waar ben jij aan toe?
Versieren, verkering, uitmaken, seksualiteit
Les 3 Wat zijn jouw grenzen?
Wensen & grenzen, weerbaarheid, internet, loverboys
Les 4 Hoe maak je seks leuk?
De eerste keer, seksuele problemen, informatie & hulp
Les 5 Veilig vrijen, wat is dat?
Veilig vrijen, soa’s en zwangerschap Extra: Tienerouderschap
Les 6 Veilig vrijen, hoe doe je dat?
Condoom- en anticonceptiegebruik
Long live love: Online onderdelen 31 E-learning (students)
Website: www.langlevedeliefde.nl
Twee digilessen (3 & 4) Gratis
E-coaching (docenten)
Website: www.lesgevenindeliefde.nl
Gratis na aanmaken account
32
Digilessen 3 & 4
33 Leerlingenmagazine
34
DVD
Les 3 Wat zijn jouw grenzen?
Magazine
Strip lezen en opdracht blz 19
Les 3 Wat zijn jouw grenzen?
Fragment DVD
♥
Kijkopdracht bij docudrama: ( zie docentenhandleiding blz 12 of 13) Stel de vraag: Vmbo/havo/vwo (blz 12): > Vond je dat het meisje duidelijk was in hoe ver zij zou willen gaan? Wat had ze kunnen doen om duidelijker te zijn?
> Wat vond je van de reactie van de jongen op de signalen van het meisje?
Praktijkonderwijs en vmbo-bb (blz 13): > Vond je dat het meisje duidelijk was in hoe ver zij zou willen gaan? Wat had ze kunnen doen om duidelijker te zijn?
>W at vond je van het gedrag van de jongen? Wat had hij anders kunnen doen?
Nuttige materialen en websites
Nuttige materialen en websites
Materiaal voor docenten en andere professionals (achtergrondinfo)
Materiaal voor docenten en andere professionals (werkvormen)