Transcript ENGİN KANDIRALI

Ejakülatta inflamasyon parametrelerinin
sperm parametrelerine etkisi ve güncel
tedavisi
Doç. Dr. Engin KANDIRALI
Semen Analizi
• WHO 2010 klavuzuna göre yapılmalı
DEĞER
WHO 1999
WHO 2010
Semen hacmi (mL)
>2
1,5
Toplam sperm (x106/ejakulat)
40
39
Sperm sayısı/ ml (x106/ml)
20
15
Total motilite(%)
(a+b+c ) >50
40
İleri hareket (%)
a+b>50
32
a> 25
Vitalite (canlı spermatozoa, %)
Sperm morfoloji (normal form,%)
75
58
30 (WHO)
4
14 (Kruger)
pH
≥ 7.2
≥ 7.2
Peroxidaz-pozitif lökosit (106/ml)
<1.0
<1.0
Yuvarlak hücreler
• Sperm dışı hücreler
– Epitel ve prostat hücreleri,
– Spermatogenik hücreler
– Lökosit
Yuvarlak hücreler
• Yuvarlak hücre sayısı < 5x10 6/ml
• Semendeki Lökositler
– Polimorfonükleer lökositler (% 50-60)
– Makrofajlar (% 20-30)
– T lenfositler (% 2-5)
Lökosit
• Lökosit sayısını belirlemede kullanılan teknikler:
• İntrasellüler peroksidaz varlığı
İntrasellüler peroksidaz varlığına dayalı testte ;
Lökositler ( nötrofiller) ortama ilave edilen benzidin
ve hidrojenperoksitle kahveregiye boyanır
• Lökosit spesifik antijen (CD45 antijen)
• Normal semende Lökosit sayısı < 1 milyon/ml
• Yuvarlak hücre sayısı > 1x106 ise lökosit tanıma testi yapılır
• Lökositospermia infertil erkeklerin
%2-40’ında saptanmıştır.
Keck C, Human Reprod 1998
Semende Lökosit Kaynakları
•
•
•
•
•
•
Subklinik genital infeksiyonlar
Çevresel ve toksik faktörler (sigara, alkol, marijuana)
Seksüel alışkanlıklar
Ejakülasyon sıklığı
Hijen durumu
Eşin vajinal iritatif maddeler kullanması
İlk semen analizlerinde lökospermi saptanan hastaların %43’ ünde
yapılan ikinci semen analizinde lökospermi yok
•
Lackner JE Fertil Steril 2008
• Sperm fonksiyonlarına etkisi
• İnfeksiyon/inflamasyon
– Spermatogenezi bozarak
– Sperm fonksiyonlarını bozarak
– Obstrüksiyon
– Yardımcı sex organlarının fonk. bozarak
(Gliserilfosforilkolin, L-karnitin, asit sitrat )
İnfertiliteye yol açar
Keck C, 1998
Sperm hareketi ve normal morfolojisi lökosit
konsantrayonuna bağlı olarak azalmaktadır
•
Lackner JE 2010
• Lökositispermia anormal sperm
parametreleri ve anormal sperm foksiyon
testleri ile ilişkisiz
Kaleli S, 2000
• 75 infertil
Lökosit +: 10
• 44 IVF
Lökosit - : 34
• 31 ICSI
•
Lökosit +: 10
Lökosit -: 21
Lackner JE, Fertil Steril 2008
• N: 118 (19 fertil, 62 infertil, 37 Vx)
• İnfertil grupta %32, fertil grupta %16, Vx
grubunda %8 Lökositospermi saptanmış.
• Lökositospermi ileri hareket, % normal
morfoloji ve HOS test ile negatif korele
bulunmuş (infertil grupta)
Bellabarba AG , Arch Androl 2000
• N: 13 fertil, 56 infertil
(36 nonlokösitospermik, 20 lökositospermik)
– Lökosit konsantrasyonu ile sperm konsantrasyonu ilişkisiz (p: 0.2)
– Lökosit konsantrasyonu ile motilite arasında negatif korelasyon var (r: -0.28)
– Lökositospermide yüksek oranda akrosom hasarı, sitoplazmik droplet, kuyruk anomalisi
ve yüksek SDI skoru var
– Lökosit varlığı ile normal sperm morfolojisi etkilenmiyor
Aziz N, Fertil Steril 2004
• N: 13 fertil, 48 infertil (Lök – 32, lök + 16)
– Lökositospermide haraket azalıyor
– Lökositosipermide anormal morfolojili sperm artıyor
– Lökositospermide ROS üretimi fazla
– Lökositospermide sperm DNA Hasarı fazla
Lökositospermi, sperm hazırlama, ICSI
• N: 70 (grup 1: 34 Lök+, Grup 2: 36 Lök - )
• Sadece hareket ve sperm sayısı lökositospermik grupta az
• Yıkama sonrası ileri hareket (%16-%19) ve total hareket oranları
(%85-%79) aynı
• Fertilizasyon ve embrio gelişim oranları Lökositospermik grupta düşük
• Embrio kalitesi ve gebelikte fark yok.
Yılmaz S, Int J Androl
2005
• TEDAVİ
N: 122 erkek yardımcı sex organ infeksiyonu
Prostatit (52), Prostatovezikülit (32), Prostatoveziküloepididimitis(38)
Grup A: 3 ay oflaksasin+doksisiklin
GrupB: Tedavi –
PR ve PV grubunda sperm sayısı, ileri hrk ve gebeliğe (%40) pozitif etki
Tüm hastalarda ROS azalma
• N:70 Lökositospermik hasta
– Grup 1: 24, kontrol plasebo
– Grup 2: 25, doksisiklin 2x100mg (10 gün)
– Grup 3: 21, Doksisiklin 2x100mg 10gün+seftriakson 2x1gr (1gün)
• Tedavi sonrası grup2 ve 3 te anlamlı oranda lökosit
sayısında azalma saptanmış.
• Tedavi sonrası 4. haftadaki semendeki lökosit miktarı
kontrol ve tedavi gruplarındaki sonuçlar benzer
Asemptomatik hastalarda ANTB ted ?????
•
Erel CT Int J Fertil Womens Med 1997
108 (kültür -)
• n: 299
191 (kültür +)
% 35 Lökositospermia
% 31 Lökositospermia
• Bakteriospermia ve Lökositospermia sperm sayı,hrk, morfoloji ile
ilişkisiz
• Bakteriospermia ve Lökositospermia arasında ilişki yok
• Ağır bakteriospermi semen parametrelerini bozuyor
• Sadece B streptokok ve enterokokus fecalis enf antibiyotikle tedavi
edilmeli
Rodin DM, Fertil Steril 2003
• n: 47 lökositospermik inferti erkek hasta
• Rofecoxib 25mg cap. 30 gün
• N: 55 lökositospermik erkek hasta
• 12 hafta 2x1mg ketotifen (Histamin 1 rsp. Blokeri)
– Volüm, sayı, total sperm sayısı değişmiyor
– Lökosit sayısı düşüyor
– Hareket ve normal morfolojı artıyor
• %29.1 gebelik sağlanmış
Oliva A, Fertil Steril, 2006
• N: 51 (36 infertil astenoteratoospermik Lök(+), 15 kontrol)
•
•
•
•
•
Beta Glucan 20 mgr
Papaya 50 mgr
Lactoferin 97 mgr
Vit C 30 mgr
Vit E 5 mgr
2x1tab 3 ay oral
– Sayı ve DNA hasarlı sperm oranı aynı
– Normal morfoloji ve Hrk sperm oranında artma
– Lökosit sayısında azalma
Piomboni P, Asian J Androl, 2008
• N: 98 lökositispermik inferti erkek
–
–
–
–
•
•
•
•
Grup A: 30 Karnitin 1gr+Nicetil 500mgr 2x1 4 ay
Grup B. 16 NSAI 4 ay (nimesulid)
Grup C: 26 NSAI 2 ay arkasından Karnitin 2 ay
Grup D: 26 NSAI+Karnitin 4 ay
Lökositospermi tüm gruplarda düzelmiş
İleri haraket ve canlılık sadece Grup C’de düzelmiş
Grup C de ROS azalmış
Spontan gebelik % 8.7 (Grup C de % 23.1)
Lökositospermia & sperm yıkama
• N: 126
• Density-gradient ve swim-up
•
•
•
•
N: 22 Lökositospermik, 41 Lök – hasta
Density-gradient yöntemi
Sperm yıkama ileri hrk attırıyor (gruplar arası fark yok)
Sperm yıkama sonrası DNA hasarsız sperm oranı ve
mitokondrial aktivitesi fazla spermleri ayırıyor ancak
gruplar arası fark yok.
• Lökositospermik semenlerde DNA hasarlı sperm oranı
fazla
Fariello RM, J Asian Reprod Genet 2009
Semen analizi
YHS > 1 x 106
Lökosit testi x2
Lökosit< 1 x 106
Lökosit > 1 x 106
Kültür
Antibiyotik
NSAI
Antioksidanlar
IUI
+
Tedavi
Özet
• İnfertil erkeklerin %2-40’ında semen analizinde
lökositospermi saptanır
• Lökositosperminin infertilite ile ilişkisi tartışmalı
• Lökositler semende ROS arttırır, buda DNA hasarı ve
apoptoza neden olur
• Tedavide antibiyotikler, NSAIA, antioksidanlar veya
sperm yıkama kullanılabilir