Transcript ONKOLOJ*YE G*R** - Saglik Dokumanlari

ONKOLOJİDE ERKEN TANININ
YERİ
TÜMÖR TANIMI
 Normal yapısı değişmiş hücrelerin (malign
transformasyon) kontrolsüz bir şekilde çevre
dokulardan daha hızlı çoğalmasıyla ortaya çıkan bir
hastalıktır.
 -doku/organda yapısal ve fonksiyonel bozukluk
 Selim (benign ) tümörler –> Ur (Şişlik)
 Habis (malign) tümörler –> Kanser



Malign: a) Çevre dokulara invazyon
b) Uzak organlara metastaz
c) Sitokin ve hormon benzeri madde üretme
KANSERLİ HASTAYA YAKLAŞIM
 Kanserin tedavisinde ERKEN TEŞHİS önemlidir.










ERKEN TANI HAYAT KURTARIR
Hastanın öyküsü
Fizik muayene
İlk değerlendirme
İleri tetkik >>>Laboratuar :
-Görüntüleme yöntemleri
-Endoskopiler
-Sitoloji
-Biyopsi
-Histopatoloji
KANSERDE TANI
 1- Uzun süre kapanmayan yaralar
 2- Uzun (20 gün/1 ay) süren öksürük veya ses kısıklığı
 3- Siğil veya benlerin hızlı büyümesi, değişiklik
göstermesi
 4-Devamlı hazımsızlık veya yutma zorluğu
 5- Meme veya diğer organlarda hissedilen şişlikler
 6- Beklenmeyen kanamalar
 7- Dışkılama alışkanlığında değişme
 ( 8- Nedeni açıklanamayan ateş ve zayıflama )
ERKEN TANI YÖNTEMLERİ







Erken tanı için kitle taraması yapılır
Erken tanı yöntemleri için saha çalışmaları yapılır
Erken tanıya ulaşmak için risk grupları taranır
Kitleler basın-yayın yoluyla bilgilendirilir
Kendi kendini muayene medya aracılığı ile öğretilir
Okul konferansları ile yeni nesil eğitilir
Sigorta kuruluşları riskli kişileri peryodik muayeneye
çağırır
 Zararlı çevresel faktörler elimine edilir
 Kimyasal ajanlara maruziyet önlenir
KANSER
 Kanser ölümcül bir hastalık
 Acı çektirerek öldürür
 Hasta – Hasta yakını – Hekim
için psikolojik bir yük oluşturur
 Geç dönemde tanı konur
 Toplum sorunudur
 Ailede sosyal – ekonomik deprem etkisi yapar
 Hayatı yeniden sorgulama dönemi başlar
ONKOLOJİDE SORUNLAR





Tanı zorlukları büyüktür
Tedavi başarısı yüz güldürücü değildir
Koruyucu hekimlik istenilen düzeyde değildir
Toplum kanserle savaşa hazır değildir
Kanserle ilgili gelecek planlaması sağlıklı
yapılamamaktadır
KANSERDEN KORUMA
PRİMER KORUMA
 Birincil Koruma: Kanser Nedenini Bertaraf
 ÖRNEK: Sigara  Akciğer Kanseri
SEKONDER KORUMA
 İkincil Koruma: Erken Tanı
 ÖRNEK: Meme, Prostat, Kolorektal, Serviks, Melanom, (Mide
kanseri-Japonya, HCC-KC-Sirozu)
TERSİYER KORUMA

Üçüncül Koruma: Vaktinde Uygun Tedavi

ÖRNEK: Meme Kanseri  Aksila diseksiyonu

Melanom  Sağlam kenar

Kolon  Mezosu ile rezeke, > 12 LN
KANSERDEN KORUNMA







Sigara yasağı (Akciğer ca; %90 nedeni)
Beslenme koşullarında değişiklik:
(“Günde 5 kez” – 400 gr/gün taze sebze-meyve / posalı gıdalar)
(Gıdalarda koruyucu madde kısıtlanması)
Sağlıklı çevresel koşulların sağlanması;
 %60 kanserden korunma mümkün
-Höffken K, et al. Internistische Onkologie 2000. Onkologe 1996,
1:2-4.
 -Levin B. The role of dietary factors and chemoprevention in
gastrointestinal malignancy. Curr Opion Oncol 1995,7:381-386.
GERİATRİ
 Avrupa ortala ömür erkeklerde 75

kadınlarda 80
 Kanserin ¾’ü 65 yaş civarında çıkar
 Medikal Onkoloji  Geriatrik Onkoloji
 -Cohen HJ. Geriatric principles of treatment applied to
medical oncology: An overview. Semin Oncol 1995,
22:1-2.
KANSER NEDENLERİ
 Tümörlerin ~ %85 çevresel faktörler
 2000’li yılların uğraş alanı

 primer prevensiyon
 -Höffken K, et al. Internistische Onkologie 2000.
Onkologe 1996, 1:2-4.
ERKEN TANI







MEME KANSERİ
PROSTAT KANSERİ
KOLOREKTAL KANSER
SERVİKS KANSERİ
M. MELANOM
MİDE KANSERİ (Japonya)
HCC (KC-S hastalarında)
ERKEN TANI








Kür olabilir
Ek tedavi gerekmez
Morbiditesi düşük / yoktur
Mortalitesi yoktur
Ucuzdur
İş kaybı olmaz
Sıkı takip gerekmez
Ölüm korkusu yoktur
ERKEN TANI
 Multidisipliner Yaklaşım
-Ekip Çalışması1-Genel Cerrah
2-Radyoloji Uzmanı
3-Patoloji Uzmanı
4-Gastroenterolog
5-Göğüs Hastalıkları Uzmanı
6-Ürolog, Ortopedist, Beyin Cerrahı v.s.
7-Tıbbi Onkoloji Uzmanı
 Hastane Konseyi
 İyi ve sıkı takip
Erken Tanı İçin Yaklaşım
 Peryodik muayene
-Meme kanseri için 40 yaşından itibaren yıllık takip
-Deri kanseri için erken yaşlarda başlayan cilt takibi
-Serviks kanseri için reprodiktif dönemde yıllık kontrol
-Kolon ve Prostat kanseri için 50 yaşından itibaren
 Kendi-kendini muayene
 Riskli kişilerin sıkı doktor kontrolünde olması
KANSER TANISI SONRASI TEDAVİ





Cerrahi
Radyoterapi
Kemoterapi
Hormon tedavisi
Sistemik tedavi
CERRAHİ




Küratif Tedavi
Primer Tedavi
Koruyucu Tedavi
Palyatif Tedavi
KEMOTERAPİ





Neoadjuvan
Adjuvan
Palyatif
Preventif ?
Yüksek Doz Kemoterapi
RAYOTERAPİ





Adjuvan
Neoadjuvan
Definitif
Palyatif
Alternatif Tedavi
HORMONON TEDAVİSİ




Neoadjuvan
Adjuvan
Palyatif
Preventif
HORMONON TEDAVİSİ






Kemoterapi
Hormonal Tedavi
Hedefe Yönelik Tedavi
Biyomodülatörler
Radyoaktif madde içeren ajanlar
Destek Tedavileri
YILLAR İÇİNDE İYİLEŞME
ORANLARI (%)
KT ile SAĞKALIMDA
İYİLEŞME
KT İLE MORTALİTE AZALMASI
5 YILLIK SAĞKALIM
%