Transcript Kafli 2
Sögueyjan – 1. hefti Kafli 2 Ísland byggist fólki, bls.13-25 Ísland byggist fólki Af hverju byggðist Ísland seinna en önnur lönd? Ísland tengist mikið sögu annarra landa Siglingar víkinga skipta þar mestu máli Landnám Íslands - 1 Fornar heimildir segja Ingólf Arnarson og konu hans, Hallveigu Fróðadóttur, fyrstu landnámsmenn Íslands Talið er að þau hafi sest að á Íslandi um 870 Landnámabók segir frá hvernig vildi til að þau völdu sér búsetu í Reykjavík Landnám Íslands - 2 Landnám hefst á víkingaöld sem er talin hefjast 793 og lýkur 1050 Landnámsöld er innan víkingaaldar, frá 870 til 930 Ísland var numið á víkingaöld þegar norrænir menn sigldu um Evrópu Til eru frásagnir af mönnum sem komu á undan Ingólfi og Hallveigu Landnám Íslands - 3 Elsta frásögnin sem gæti átt við Ísland er frá 4.öld fyrir Krist þegar Pýþeas sigldi frá Miðjarðarhafi til þess að kanna hversu langt heimurinn næði í norður! Hann nefndi eyjuna sem hann kom að Thule og það nafn var oft notað yfir Ísland í landfræðiritum á fyrri öldum Landnám Íslands - 4 • Nokkuð víst er að írskir munkar, sem kölluðustu papar, komu hingað um 100 árum fyrir landnám • Paparnir vildu vera í einrúmi. Þess vegna forðuðu þeir sér þegar norrænir menn hófu hér landnám Landnám Íslands - 5 Þekking manna á heiminum var ekki mikil í þá daga Fyrstu landnámsmennirnir höfðu engin kort og því var afrek þeirra mikið er þeir náðu landi á nýjum slóðum Víkingaöld Norrænir menn tóku að sigla víða um lönd og höfðu þær ferðir mikil áhrif á sögu Evrópu Norrænu víkingarnir hjuggu strandhögg, rændu og myrtu, stunduðu verslun og námu lönd Upphaf víkingatímans miðast við árás víkinga á klaustrið Lindisfarne á Englandi árið 793 Víkingaöld lýkur síðan 1050 en þá hafði dregið mikið úr ferðum norrænna manna Víkingaöld - 2 Víkingarnir áttu auðvelt með að koma fólki á óvart, því þeir voru snillingar í skipasmíði og siglingum. Íbúar þeirra landa sem víkingarnir herjuðu á voru mjög óttaslegnir vegna grimmdar þeirra. Víkingarnir komu frá þrem löndum: Noregi, Danmörku og Svíþjóð. Norðmenn sigldu til Englands, Færeyja og Íslands. Siglt til Íslands Þrír norrænir menn komu til Íslands fyrir landnám. 1. Naddoddur, sem rak hingað á leið sinni frá Noregi til Færeyja og kallaði landið Snæland 2. Garðar Svavarsson, sænskur maður sem sigldi fyrstur umhverfis landið, eftir það var landið kallað Garðarshólmi 3. Hrafna-Flóki, settist að í Vatnsfirði og hafði vetradvöl á landinu og kallaði það Ísland. Ísland varð albyggt 870 – 930 samkvæmt Íslendingabók Ara fróða Ferðaleiðir Naddodds, Garðars og Hrafna-Flóka Siglt til Íslands - 2 Ísland var síðasta land Evrópu sem byggðist fólki. Landnámsfólkið kom frá Evrópu, sem bar með sér siði, menningu og venjur að heiman. Landnámsmenn höfðu keltneska þræla með sér frá Norður - Bretlandi. Íslendingar eru fyrst og fremst afkomendur Norðmanna og Kelta. Siglt til Íslands - 3 Fornleifar gefa til kynna að landnámsmenn hafi verið sæmilega stæðir bændur. Landnemarnir notuðust við sólina og stjörnurnar Skip landnemanna kölluðust knerrir og um til þess að sigla í rétta borð var bústofninn, átt. verkfæri ofl. Siglingin gat tekið nokkra daga upp í margar vikur eftir veðri. Landnám Íslands Landnámsfólkið byrjaði að koma sér upp öruggu skjóli. Fólkið var fyrst og fremst bændur og leitaði því eftir landi sem var hentugt fyrir landbúnað. Lífið einkenndist af sjálfþurftarbúskap, sem þýddi að fólk framleiddi sjálft það sem það þurfti á að halda: mat, klæðnað og áhöld. Landnám Íslands 2 Gróið land hefur minnkað um helming frá landnámsöld, vegna ofbeitar búfjár og náttúruhamfara. Fólkið í landinu ber mikla ábyrgð á því hvernig landgæði hefur breyst. Það er mikilvægt að bera virðingu fyrir umhverfinu. Lífshættir Ræktun lands er erfið þar sem loftslag er svalt, landið hrjóstrugt og tíðar náttúruhamfarir. Korn var mest ræktað sunnan- og vestanlands og bústofn bænda voru nautgripir, sauðfé, svín, geitur og hænur. Lífshættir • Sauðfé hafði mest áhrif á líf þjóðarinnar sem gaf af sér kjöt, mjólk og ull • Hesturinn var ,,þarfasti þjónninn”, aðal samgöngutækið og vinnuþjarkurinn. Lífshættir 2 Sumir bændur komu sér upp selum, en þar sátu konur og börn yfir fénu sem var á beit á sumrin. Túnin við bæina voru síðan slegin síðsumars til þess að hafa hey fyrir skepnurnar á veturna. Sjósókn var lítil á fyrstu öldunum, bara stunduð sem auka búgrein og hlunnindi fyrir bændur Hlunnindi voru öll gæðin sem náttúran gaf af sér, s.s. fiskur, fugl, egg, dúnn, rekaviður auk hefðbundinn landbúnaður Lífshættir Hús landnámsmanna voru einföld úr timbri, grjóti og torfi Rekaviður var mikilvægt byggingarefni í hús og áhöld, því íslensk tré voru of smágerð Flestir landnámsmenn komu með timbur frá Noregi til húsbygginga