Transcript Oyuncak Denetimi Eğitimi 01.02.2011

HOŞ GELDİNİZ!
KAHRAMANMARAŞ
SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Çevre Sağlığı Şube Müdürlüğü
Oyuncaklar
2011
Yasal Dayanak
 4703 Sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın
Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve ilgili
Yönetmelikleri
 17 Ocak 2002 tarih ve 24643 Sayılı CE Uygunluk
İşaretinin Ürüne İliştirilmesine Ve Kullanılmasına Dair
Yönetmelik
 25 Haziran 2007 tarih ve 26563 sayılı Sağlık Bakanlığınca
Yapılacak Piyasa Gözetimi ve Denetiminin Usul ve
Esasları Hakkında Yönetmelik
 17 Ocak 2002 tarih ve 24643 Sayılı Ürünlerin Piyasa
Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik
 28 Şubat 2004 tarih ve 25387 sayılı Onaylanmış Kuruluş
Kriterleri Tebliği
 17 Mayıs 2002 tarih ve 24758 sayılı Oyuncaklar Hakkında
Yönetmelik
OYUNCAKLAR HAKKINDA
OYUNCAK
YÖNETMELİK
On dört yaşından küçük çocukların oyunlarında
kullanılmak amacıyla tasarlanan ve imal edilen her
türlü ürünler ile oyun araç ve gereçleridir.
Oyuncak Olarak Kabul Edilmeyen Ürünler
-Çocuklar için tasarlanmamışsa,
-Oyuncaklar Hakkındaki Yönetmeliğin
kapsamadığı özel bir risk içeriyorsa oyuncak
olarak kabul edilmez. Bunlar Yönetmelik EK:I de
belirtilmektedir.
Oyuncak Olarak Kabul Edilmeyen Ürünler
(1)
1) Yılbaşı süsleri,
2) Yetişkinler ve koleksiyoncular için detaylı model maketler,
3) Çocuk bahçelerinde topluca kullanılmak üzere üretilen
oyun araç ve gereçleri,
4) Spor malzemeleri,
5) Derin suda kullanılması amaçlanan su aletleri,
6) Yetişkin koleksiyoncular için folklorik ve dekoratif
bebekler ve diğer benzer malzemeler,
7) Alışveriş merkezleri, istasyonlar gibi kamunun
faydalandığı alanlara yerleştirilen mesleki oyuncaklar ve
maketler,
Oyuncak Kabul Edilmeyen Ürünler (2)
8) Uzmanlar için hazırlanmış 500 parçadan fazla veya
resimsiz yap-bozlar,
9) Havalı tabanca ve tüfekleri,
10) Özellikle oyuncaklar için tasarlanmış patlama kapsülleri
dışındaki patlama kapsüllerini de içeren havai fişekleri,
(mer’i olan ve daha sıkı mevzuat hükümleri saklı kalmak
kaydıyla, oyuncaklarda kullanılan tüfek kapsülleri hariç),
11) Sapan ve benzeri oyuncaklar,
12) Metalik uçlu ok setleri,
13) 24 Volttan fazla anma gerilimi ile çalışan elektrikli
fırınlar, ütüler veya diğer fonksiyonel ürünler,
Oyuncak Kabul Edilmeyen Ürünler (3)
14) Bir öğrenim programı çerçevesinde, bir yetişkinin
gözetimi altında kullanılmak amacıyla üretilmiş ısıtıcı
parçalar içeren ürünler,
15) Eksoz motorlu araçlar,
16) Buharlı oyuncak makinaları,
17) Kaldırımlarda spor yapmak veya seyahat etmek amacıyla
tasarlanan bisikletler,
18) 24 volttan fazla anma gerilimiyle çalışan ve bir video
ekranına bağlanan video oyuncakları,
19) Bebek emzikleri,
20) Gerçek ateşli silahların aslına uygun kopyaları,
21) Çocuklar için taklit mücevherler.
Oyuncak mı Değil mi ? (1)
Yönetmelikteki “oyuncak” tanımı ürünün oyuncak olup
olmadığı konusunda sınıflandırma yapacak kadar nettir.
Ancak sınıflandırması zor olan gri alanda olan ürünler
vardır. Bu ürünlerin oyuncak olup olmadığına karar
verebilmek için;
-Satış yeri ( örneğin; koleksiyonerler için olan
ürünler özel mağazalarda satılır),
- Reklam ve ambalajlamaya göre hedef kitle
(çocukların ilgisini çekecek ambalajlama ve reklam
ürünün oyuncak olduğunu gösterir),
Oyuncak mı Değil mi ? (2)
- Fiyat (örneğin koleksiyonerler ve
yetişkinler için olan ürünler pahalıdır),
- Boyut ,
- Çifte kullanım (oyun amacı dışında başka
bir amacı varsa sadece önemli oyun değeri
olması durumunda oyuncak olarak kabul
edilir, örneğin; anahtarlığa bağlı oyuncak)
OYUNCAKLAR İÇİN TEMEL
GEREKLER
• I. Genel Esaslar
• II. Özel Riskler
I.Genel Esaslar (1)
• 1-Kullanıcılar ve üçüncü kişiler,
-Sağlık zararı vermemeli
-Fiziksel yaralanma risklerine karşı korunmalıdır.
Bu riskler
-Oyuncağın tasarımı, üretimi veya bileşimine ilişkin
riskler
-Oyuncağın amacına uygun kullanımından
kaynaklanan tamamen giderilemeyecek risklerdir.
(örneğin mutfak setlerindeki bıçakların keskinliği, bu
oyuncağın doğasında var ancak etikette ilgili ikaz
olması gerekir-(yetişkin gözetiminde kullanılması
gerekmektedir )
I. Genel Esaslar (2)
2- Kullanıcının yeteneği göz önünde
bulundurularak özellikle 36 aydan
küçükler için minimum yaş belirtilmeli
I. Genel Esaslar (3)
3- Oyuncağın kullanımıyla bağlantılı riskler ve
bunlardan korunma yolları, oyuncaklar ve/veya
ambalajların üzerindeki etiketlerde ve kullanım
kılavuzlarında belirtilmelidir (EK:IV’de
belirtildiği şekilde)
II. OYUNCAKLARDA ÖZEL RİSKLER
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Fiziksel ve Mekanik Özellikler
Alevlenebilirlik
Kimyasal Özellikler ( Phthalat nedir )
Elektriksel Özellikler
Hijyen
Radyoaktivite
Phthalat nedir? (1)
• Phthalate bebek losyonları, pudraları, şampuanları gibi
kozmetik ürünlerinde bulunan zararlı bir kimyasaldır.
• Phthalate plastikleri daha esnek ve kokuları
(kozmetikte) daha kalıcı kılmak için kullanılır.
Oyuncak ve kişisel bakim ürünlerinde bulunuyor.
• Bu maddenin gelişme ve üreme sağlığına olumsuz
etkileri olduğunu, insanlar üzerindeki bazı
araştırmalarda sağlığı olumsuz etkilediğini
göstermiştir.
• OYUNCAK VE ÇOCUK BAKIM EŞYALARINDAKİ
PHTHALATLAR HAKKINDA TEBLİĞ (20 Ekim 2005
tarih ve 25972 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.)
Phthalat nedir? (2)
• Bu Tebliğ, çocuk sağlığının korunması için oyuncaklar ve
çocuk bakım eşyalarının bileşimlerinde yer alan ve
çocukların sağlığı açısından zararlı olan veya zarar riski
taşıyan (plastikleştirilmiş madde ağırlığının % 0,1’inden
fazlasını içeren oyuncak ve çocuk bakım eşyalarına) bazı
phthalatlara sınırlama getirmektir.
• Çocuk bakımı eşyası: Çocukların uyumasını,
rahatlamasını, hijyenini, beslenmesini ya da emmesini
kolaylaştıran herhangi bir üründür. (emzik, biberon gibi)
• Oyuncak: Ondört yaşından küçük çocukların oyunlarında
kullanılmak amacıyla tasarlanan ve imal edilen her türlü
ürünleri ve oyun araç ve gereçleri,
Oyuncakların Uygunluğu
Yönetmeliğin öngördüğü şekilde CE işareti
taşıyan oyuncakların, uygunluk değerlendirme
işlemleri de dahil olmak üzere, bu Yönetmelik
hükümlerine uygun olduğu kabul edilir.
İşareti
- Oyuncaklara iliştirilmesi zorunludur
- Üreticinin uygunluk değerlendirme
prosedürlerini tamamladığının beyanıdır.
- En az 5 mm boyunda, ürüne, etiketine,
ambalajına görünür, okunabilir ve silinmeyecek
şekilde iliştirilir.
İşareti
Kalite işareti değil,
güvenlik işaretidir.
CE
= güven CE
CE
CE sadece AB’ye ihraç edilen
ürünler açısından değil, iç
piyasaya
arz
edilen
ürünlerde de zorunlu hale
gelmektedir.
CE
CE
CE
Denetime İlişkin Genel Kavramlar (1)
• Şahit Numune: Test ve muayene yapılmasının gerekli
olduğu hallerde, test, muayene ve/veya belgelendirme
kuruluşuna gönderilen numunenin zayi olması veya test
sonuçlarına yönelik herhangi bir itiraz olması durumunda
başvurulmak üzere denetçi tarafından alınan numuneyi,
• Duyusal İnceleme: Ürünün herhangi bir test veya
muayene işlemine tabi tutulmasından önce, denetçinin
duyularını kullanarak yapacağı incelemeyi,
• Denetçi: Piyasa gözetimi ve denetimi yapmak üzere
Bakanlıkça görevlendirilen ve yetkilendirilen personeli,
Genel Müdürlük: Oyuncaklarla ilgili piyasa gözetimi
ve denetimini gerçekleştirmekten sorumlu olan; Temel
Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
Denetime İlişkin Genel Kavramlar (2)
• Dağıtıcı/Satış yeri: Oyuncağın tedarik zincirinde yer
alan ve faaliyetleri oyuncağın güvenliğine ilişkin
özelliklerini etkilemeyen gerçek veya tüzel kişiyi.
• Üretici: Oyuncakları üreten, ıslah eden veya ürüne
adını, ticari markasını veya ayırt edici işaretini koymak
suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel
kişiyi; üreticinin Türkiye dışında (italatçı) olması
halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi,
• Güvenli ürün: Kullanım süresi içinde, normal kullanım
koşullarında risk taşımayan ve kabul edilebilir ölçülerde
risk taşıyan ve temel gerekler bakımından azami ölçüde
koruma sağlayan ürünü ifade eder.
DENETİM YAPILACAK YERLER
•
Denetim, ürünlerin;
1) Mağaza, dükkan, ticarethane, depo, ambar ve nakil araçları
ve benzeri gibi her türlü depolandığı ve/veya satıldığı
yerlerde,
2) Gerekli hallerde, ürünlerin üretildikleri, işlendikleri,
ambalajlandıkları veya montaj yapıldıkları yerlerde de,
Re’sen veya şikayet üzerine yapılır.
• Denetimler, denetim yapılan yerlerde yapılan çalışmaları
engellemeyecek şekilde yapılır.
DENETİMDE KİM MUHATAP ALINIR?
1-Denetlemede üreticinin muhatap alınması esastır. Bu husus,
dağıtıcının 4703 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 9 uncu
fıkrasında düzenlenen yükümlülüklerini ortadan
kaldırmaz. sahip olduğu bilgiler çerçevesinde, güvenli olmadığını bildiği ürünleri piyasaya arz edemez.
faaliyetleri çerçevesinde, ürünlerin taşıdığı riskler ve bu risklerden korunmak için alınması gereken önlemler
hakkında ilgililere bilgi verir
2- Dağıtıcının iş yerinde yapılan denetimde, üreticinin adı ve
adresi tespit edilir. Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri
sonucunda güvenli olmadığı belirlenen ürünlere ilişkin
olarak üreticinin tespit edilemediği durumlarda,
3- İl Müdürlüğünce belirlenen süre içinde (5 iş günü)
üreticinin veya ürünü tedarik ettiği kişinin kimliğini
bildirmeyen dağıtıcı, üretici olarak kabul edilir.
DENETİMDE UYGULANMASI
GEREKENLER (1)
 Denetleme görevi,
1-Üretici veya dağıtıcıya ait bilgi ve belgelerin ilgili Teknik
düzenlemenin öngördüğü işaretler veya belgeler çerçevesinde
incelenmesi ile
2-Denetlenen ürünün duyusal incelemesinin yapılması
3-Gerektiğinde ürünün her türlü test ve muayenenin yaptırılması
için numune alınmak suretiyle yerine getirilir, biri şahit
numune olmak üzere en az iki takım olarak alınır.
4- Test sonucuna göre karar verme yetkisi ilgili Genel
Müdürlüğe aittir,
DENETİMDE UYGULANMASI
GEREKENLER (2)
5) Denetleme sırasında alınan numuneler için üç nüsha halinde
tutanak (Ek-3) düzenlenir ve tutanağın numune Alma kısmı
doldurularak tutanakta numune alma gerekçesi belirtilir.
 Alınan numunelerin bir takımı ile birlikte Numune Alma
Tutanağının bir nüshası üreticiye veya dağıtıcıya verilir.
 Test ve muayene yapılması için alınan numunenin bir
takımı ile birlikte tutanağın bir nüshası, İl Müdürlüğü
kanalı ile Genel Müdürlüğe Genel Müdürlük tarafından da
belirlenen test, muayene ve/veya belgelendirme
kuruluşuna gönderilir.
 Denetçi alınan şahit numuneyi ise İl Müdürlüğüne teslim
eder.
6) Alınan numunelerin başka yere taşınması veya korunması güç ya
da sakıncalı ise, numuneler, üretici veya dağıtıcıya saklanmak
üzere bırakılır ve durum tutanağa yazılır.
OYUNCAK PİYASA DENETİM VE GÖZETİM TUTANAĞI
T.C.
………………………………SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
I. PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNİN NEDENİ:
Olağan Denetim
Kamu Kuruluşları tarafından yapılan Bildirimler
Avrupa Birliği Tarafından Yapılan Bildirimler
Tespit Edilen Aykırılığın İzlenmesi
Diğer (Belirtiniz) (......................................)
[]
[]
[]
[]
[]
II. DENETİM YERİNE İLİŞKİN BİLGİLER:
1.Adı/Ticari Unvanı
:
2.Vergi No
:
3.Adresi
:
4.Telefon No
:
5.Fax No
:
6.E-Posta
:
İmalatçı
[]
İthalatçı []
Satış Yeri
[]
III. OYUNCAĞIN ETİKET AMBALAJINDA YER ALAN
BİLGİLER
1.Ürünün Tanımı:
2.Ürünün İsmi
3.Seri, Parti ve Barkod No:
4.İmalatçı/İthalatçı adı ve adresi:
5.Menşe Ülke TR,FR,PRC(CHINIA),UK,GER vs.
IV. OYUNCAĞA AİT DİĞER BİLGİLER*
1.Belgelendirme kuruluşunun adı ve kimlik no.
Onaylanmış kuruluş
[ ]
Uygunluk değerlendirme kuruluşu
[ ]
2. Gümrük Beyannamesi Tarih ve numarası …./…/2011 1234
3.G.T.İ.P.
4.İhracatçı Ülke
TR,FR,PRC(CHINIA),UK,GER vs.
*İmalatçı veya ithalatçı denetlendiğinde doldurulacaktır.
V. PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNE
İLİŞKİN TESPİTLER (1)
a) Aykırılık Nedenleri
-Etiket ve/veya ambalajında CE işareti taşımaması
[]
-Etiket ve/veya ambalajında üretici/ithalatçı adı olmaması [ ]
-Etiket ve/veya ambalajında adresi olmaması
[]
-Etiket ve/veya ambalajında gerekli uyarlılar olmaması [ ]
-Teknik dosyanın olmaması
[ ]
-Diğer (Açıklayınız………………..) .
• V. PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNE
İLİŞKİN TESPİTLER (2)
b) Usulsüzlük Nedenleri
1-CE işareti, üretici adı ve adresi ve/veya teknik dosya
bilgileri, uygunluk beyanı vb. belgelerin tahrif edilmesi
2-CE işareti, üretici adı ve adresi ve/veya teknik dosya
bilgileri, uygunluk beyanı vb. belgelerin taklit edilmesi
3-CE işareti, üretici adı ve adresi ve/veya teknik dosya
bilgileri uygunluk beyanı vb belgeleri usulsüz kullanılması
4-Diğer…….. (Açıklayınız)
• V. PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNE
İLİŞKİN TESPİTLER (3)
c) Güvensizlik Şüphesi Nedeni Ve Belirtisi
1-Etiket ve/veya ambalajında CE işareti, üretici adı ve adresi
vb işaret ve bilgileri taşımaması
2- CE işareti, üretici adı ve adresi ve/veya teknik dosya
bilgileri, uygunluk beyanı ve belgelerin tahrif edilmesi
3- CE işareti, üretici adı ve adresi ve/veya teknik dosya
bilgileri, uygunluk beyanı ve belgelerin taklit edilmesi
4- CE işareti, üretici adı ve adresi ve/veya teknik dosya
bilgileri, uygunluk beyanı ve belgelerin usulsüz kullanılması
5- Duyusal muayene sonucu oyuncağın güvensiz olduğuna
dair kesin belirti tespit edilmesi (Çıngırak gözlerinin çıkması, dikişlerin sökülmesi,
oyuncak Şemsiye tellerinin uçlarının korunmasız açık olması, İçi sıvı dolu olan diş kaşıyıcısının yüzeyinde sıvıyı
dışarıya sızdırabilecek çatlakların olması gibi.)
6 – Teknik dosya v.b. Bilgileri inceleme sonucu oyuncağın
güvensiz olduğuna dair kesin belirti tespit edilmesi,
7-Diğer (Açıklayınız)………………………………..
V. PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNE
İLİŞKİN TESPİTLER (4)
d) Güvensizlik Nedeni
-Yapılan test /muayene sonucunda oyuncağın güvenli
olmadığının tespit edilmesi
e) Uygunluk Teyidi
Uygun Bulunmuştur.
[ ]
Uygun Bulunmamıştır. [ ]
VI. NUMUNEYE İLİŞKİN BİLGİLER
–
–
–
–
Numunenin alındığı tarih ve Saat :
Numune alma gerekçesi :
Toplam ürün miktarı : takım miktarının adet, uzunluk, ağırlık, alan, hacim
Alınan numune miktarı
Duyusal incelemenin yeterli olmadığı durumlarda numune alınır.
Numune işleme alınmak üzere tutanakla birlikte Genel Müdürlüğe
oradan da uygunluk değerlendirme kuruluşuna gönderilir.
VII. YAPILAN İŞLEM
• İşbu tutanak 4703 sayılı Kanun ve bu Kanuna istinaden
yayımlanan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair
Yönetmelik’te ve ilgili teknik düzenlemelerde belirtilen usul ve
esaslar çerçevesinde 3 (üç) nüsha olarak açık adı ve adresi
belirtilen yerde düzenlenmiş, okunarak imza altına alınmış ve bir
örneği firma yetkilisine bırakılmıştır.
•
TARİH...../...../......
DENETİM ELEMANI
•
•
•
•
Adı:
Soyadı:
Ünvanı:
İmza
DENETİM ELEMANI
Adı
Soyadı:
Ünvanı
İmza
FİRMA YETKİLİSİ
Adı
Soyadı:
Ünvanı
İmza
Firma Kaşesi
OYUNCAKLARI TANIYALIM
1- Hangi ürünlerin oyuncak olduğu,
2-Oyuncak olan ürünlerin hangi yaşa (36 ay veya üstü) yönelik
olduğu,
3-Oyuncaklardaki Muhtemel tehlikelerin neler olduğunu bulalım.
OYUNCAKLAR? < 36
38
OYUNCAKLAR, OYUNCAKLAR
39
OYUNCAKLAR < 36
40
• 36 ay altı ve 36 ay ve üzeri arasındaki sınırı
belirlerken;
• 1- Genel itibariyle oyuncağın boyutları (ağırlık, hacim,
uzunluk, en). Burada özellikle dikkat edilmesi gereken
husus, bu boyut unsurlarının, belli bir yaşa göre oyuncağın
kullanımını ve işlevini ne şekilde etkileyeceğidir.
• 2- Oyuncak parça ya da unsurlarının sayısı ve boyutu.
Burada yine dikkat edilmesi gereken nokta, oyuncağın
belli bir yaşta en çok ne şekilde kullanılacağı çocuğun o
yaşta neyi tercih edeceği ihtimalidir.
Oyuncaklardaki Muhtemel
Tehlikeler
•
•
•
•
•
•
deneyimlere göre ilk beş’e girenler
Boğulma, asfiksasyon (Oksijensiz Kalma)
Toksik ya da kanserojen maddeler
Mıknatısların yutulması
Strangülasyon (soluk alamama)
İşitme kaybı