Transcript Geriatri
Türkiyenin bakim modellerine gereksinimi var mi ? Güncel Durum Doç.Dr.Mustafa Cankurtaran Hacettepe Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD Geriatri Ünitesi Modeller Tarihsel modeller, barındırma Zaman, kultur, inanc, ekonomi muhtaclik bakim ihtiyacinin derecesi Tedavi rehabilitasyon ve bakim bir butun ama 3 ayrı yonetim var Kurulusa ozgu, yere ozgu, dar modeller Sektorel siniflama—kamu. devlet yerel ozel stk Olgu yonetimi, sosyal bakim Bakım modeli Bakim modeli—aile, mahalle, evde, kurumsal ; Bakim kavram birligi—ne, nerede nasil, kim, kime…Ortak dil, ortak terminoloji Soysal bakım-saglik bakimi entegrasyonu Birey odakli degil, toplum temelli degil Gercekçilik Yasli profili nasıl Biopsikososyal iyilik hali !!! Modele oneriler Aile ve yaslının da kararlara katilması Sistematik yaslisina bakana destek az, denetim az, Evde bakım aylığı Yasli bakici bolumleri, teknisyenlik, arabakim elemani— standart, istihdam, eğitim, denetim Bakim personeli olmak prestijli degil Personel yetismesi, istihdamı, motivasyonu, tukenmislik, kulture ozgu olmali, adapte degil Bakımveren Profosyenel sayisi az, Egitim yetersiz Bakimverenlerinde standartizasyonu lazim Yatakli kurumda bile doktor-hemsirepsikolog-sosyal calismaci sayisi az Personel sirkulasyonu—olumlu ve olmusuz yonleri Tukenmislik, duyarsizlasma, motivasyon, odul, basarui Yaşlı yakın bakıcılar—projeler var Dikkat çeken sorunlar Mevzuat eksikliği ve dağınıklığı, Tum bakim kurumlari ayni yonetmelikle zor, hepsi benzer tutuluyor Yetki ve sorumluluklar, Kurumlararasi esgudum Merkezi yonetimler, belediye, kamu, ozel. STK, hizmet satın alimi Uygulamadaki modeller birbirinden habersiz veya rakip Akreditasyon, standart, denetim, Finans Farklı alanlar ve stratejiler Basarili yaslanma, saglikli yaslanma, sagligin korunmasi Aktif yaslanma, yaslinin yasamdaki rolu Kusaklararasi iletisim Egzersiz, Akilci ilac kullanimi, Aşılar Beslenme, Düşmeler, ….. Temel sosyal hizmetler Rehabilitasyon Sosyal bakımda birkaç not Yaslinin sagliga ulasimi, Sagligin yaslıya ulasimi Yaşlının bakıma ulaşımı, Bakımın yaşlıya ulaşımı Sosyal destek sistemleri, Sosyal bakim Tele bakım, Tele sosyal hizmet, kelepce degil destek , kolye, gerontoteknoloji, active live home,.. Mevcut saglik ve sosyal alan personelinde geriatri felsefesi yetersiz Kurumlarda çesitlilik Huzurevi, bakimevi, yasamevi.. Mahalle evleri, cep daraulacze, mobil saglik uniteleri Gunduz geriatri hastanesi, akut bakim, Subakut bakim, kronik bakim Affiliasyon Terminal donem, hospice kavrami, palyatif bakim Farklı yönler Mimari, kentsel tasarım, ev ve kurumlarin yasliya gore olmasi Medya, toplumun egitimi, algi degisikligi Sosyal bakim sigortasi Sosyal hizmetler ve gonulluluk Gönüllük—Sosyal alan Yaslı refahı, akil adamlar Esnek calisma ve yaşlılık Bunlar da olmalı modelde Sosyal kulturel etnik destek Manevi bakım Saglik bakanligi hizmet satin aliyor ama bakimda almıyor… Evde bakim ozel sektor…Evde saglık bakimi, evde sosyal bakim, belediyeler Etik Özel stratejiler Bu yaştan sonra, yaşlıdır normal !!! Yasliya saygi, kararlarina saygi, diyalog, yillara yasam katin Istismar, fiziksel-cinsel-finansal Kanunlar, medeni kanun vesayet….sorunlar Verilen hizmetlerin yasliya yarari ne, yasli mutlu oluyor mu Yaslinin hayata katilimi Yaşlılık dönemi için hazırlanma Stratejik sorun ve Çözümler Çok çaba var ama ortak bir yol az— calistay, STK, proje, kongre, dernek, devlet… 3 bakanlık—SGK, Aile ve Sosyal politikalar, Sağlık Ozurlu ve yaslılık ayni catıda olmamalı Geriatri ve affiliasyon kavramı Birinci basamak ve geriatri Bakimevi ve geriatri Bakımın organizasyonu Aile hekimi-geriatri kurum-evde bakim-hastane-Ev-Sosyal bakim koordinasyonu Fizyolojik Psikosos yal Yaşlı Mental Çevresel Tıbbi Sosyal Bakım Aile Psıkolojik Evde Acil Bakım Hastane Bakımevi SGK Sağlık Bakanlığı Yaşlı STK Aile- Sosyal Politikalar B. Yaşlı nüfus ↑ Kronik hastalıklar sık Yaşlıların sağlık hizmetlerine ulaşımı zor Yaşlı hastaların sorunlarının tek merkezde yeterli zaman ayrılarak çözülmesi ihtiyacı GERİATRİ ÇYGD bileşenleri Standart medikal değerlendirme? A. Fiziksel değerlendirme B. Fonksiyonel d. (Beceri&Kısıtlılıklar) C. Mental d. (Nörokognitif) D. Sosyo-ekonomik değerlendirme E. Çevresel d. (Ev güvenliği, tele-tıp?) Çok Yönlü Geriatrik Değerlendirme İç Hastalıkları sorunları Tüm tıbbi sorunlar Geriatrik sendromlar Koruyucu hekimlik uygulamaları Yaşlının sosyal durumu Yaşlı bakımı Yaşam kalitesi Bakimverenle isbirligi İnterdisipliner Geriatri Ekibi Multidisipliner Yaklaşım GERİATRİ İNTERDİSİPLİNER GERİATRİ EKİBİ Geriatri Ekibi Geriatrist veya dahiliye uzmanı Geriatri hemşiresi Sosyal hizmet uzmanı Fizyoterapist Ergoterapist Beslenme uzmanı Psikolog …….. (İnterdisipliner yaklaşım) MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM İç Hastalıkları Nöroloji Göz Dermatoloji kardiyoloji FTR KBB Üroloji Geriatri uzmanı olmak için 4 yıl dahiliye 3 yıl geriatri Geriatri 14 Üniversite ve 5 sağlık bakanlığı hastanesi : – – – – – – – – – – – – – – İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hacettepe Üniversitesi Ankara Üniversitesi GATA Süleyman Demirel Üniversitesi Akdeniz Üniversitesi Ege Üniversitesi Gaziantep Üniversitesi Bilim Üniversitesi Dokuz Eylül Üniversitesi Bezmi Alem Üniversitesi Gazi Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Yaşlının çok yönlü değerlendirilebilmesi için – Geriatrinin yaygınlaşması – Üniversitelere bağlı geriatri bilim dallarının sayısını artması – Geriatri yaklaşımının yaygınlaştırılması – Devlet hastaneleri; Geriatri hastaneleri Ülkemizde Geriatri Politikaları Sorunlar Geriatri ekibi oluşturulması ve uygun çalışma ortamı İnterdisipliner çalışmada eksiklikler Yan dal uzmanlık sınavı Mecburi hizmet Geriatri ve geriatrik bakış açısının yaygınlaştırılması Geri ödeme sorunları Performans sistemi Evde bakım sorunu Huzurevleri ve bakımevlerinin geliştirilmesi Geriatri uzmanları Türkiyede 47 geriatri uzmanı var ( hepsi iç hastalıkları ve geriatri uzmanı) 44’u Akademik Geriatri Derneği üyesi www.akademikgeriatri.org Geriatri Kitapları Geriatri ve Gerontoloji Temel Geriatri Geriatri Akademik Geriatri Dergisi Türk Geriatri Dergisi Geriatri ve Geriatrik Nöropsikiyatri dergisi Türkiye adına Akademik Geriatri Derneği gözlemci üye 2009-2012 kongrelerinde Akademik Geriatri dernek başkanı ve Başkan yardımcısı iki ayrı panelde başkanlık yaptı Prof Servet Arıoğul EUGMS fullboardda ülkemizi temsil ediyor En son 6 Mart 2012 toplantısı EUGMS-TNT Nutrisyon projesi Akademik Geriatri Derneği ile bilikte uluslararası toplantı 20-22 mayıs 2012 İstanbul -2 konuşmacı, 3 eğitimci ile Kasım 2012 İzmir, Aralık 2012 ankara EUGMS Aşı çalışma grubu üyeliği Akademik Geriatri Derneği Avrupa Geriatri Akademisi - Akademik Geriatri Derneği 2 yıllık diploma programı; 4 mezun ve 8 devam eden eğitimcimiz var Akademi başkanı Prof Dr Cornel Sieber son 3 yıldır kongremizde konuşmacı Avrupa Birliği ilişkiler dernekler resmi organı Türkiye temsilcileri Akademik Geriatri Derneği Prof Dr Aslı Çurgunlu Doç Dr Mustafa Cankurtaran Toplantı 31 mart 2012 Nice Reçete ve raporlanmada sorun yaşanan ilaç ve tıbbi malzemeler • Nöropatik ağrı tedavisinde kullanılan ilaçlar (Gabapentin, Pregabalin) • Osteoporoz tedavisinde kullanılan Teriparatide • Atipik Antipsikotik ajanlar (Demansa bağlı davranış bozukluğu tanısı ile) • Parkinson tedavisinde kullanılan ilaçlar • Antiobezite ilaçları • Yara bakım ürünleri • Tekerlekli Sandalye • İdrar sondası Test geri ödemesi Geriatrik Hastalar İçin Evde Bakım Modeli Hacettepe Üniversitesi-Devlet Planlama Teşkilatı Araştırma Projesi Evde bakımda Geriatri Ekip Yaklaşımı – Yaşlılara yönelik evde bakım hizmetinin geliştirilmesi – Hizmet kalitesinin yükseltilmesi için örnek bir hizmet modeli oluşturulması Huzurevlerinde Projeler Hacettepe Üniversitesi- DPT projesi2009 Huzurevlerinde sorunlar – Eğitim—her 2 ayda bir , ankara THN projesi -2011 Türkiye Huzurevleri ve Bakımevleri Nütrisyonel Durum Değerlendirme Projesi Malnütrisyon Gruplarında MNA Kısa Puanları Haziran 2011- Saglik bakanligi Yasli sagligi subesi ve AGD ortak calistayi 13 masa, 125 kisi, 2 gun, 30 kamu ve STK…. Evde bakim, bakimevi, SGK, sagligin korunmasi, demans, beslenme, toplum yaslanmasi, aciller, bakim modelleri,,,, Tum olasi modeller-saglik, sosyal, psikolojik Calistaylardan ders almak lazim Neden olmasın... www.akademikgeriatri.org TEŞEKKÜRLER.....